لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
بررسی وضعیت بهداشت بوفه های مدارس و تأثیر آموزش بر متصدیان بوفه های مذکور در شهر اهواز
واژه های کلیدی: بهداشت مواد غذایی، بهداشت فردی فروشنده، مدارس، بوفه های مدارس
چکیده مقدمه : تغذیه مناسب و متنوع یکی از اساسیترین پایههای سلامتی را به خوداختصاص میدهد. با توجه بهتعداد زیاد دانشآموزان در کشور ما (حدود 5/18میلیون نفر) و بالطبع تعداد زیاد مدارس ضرورت توجه به تغذیه در مدارس بیشترمیشود. هدف از این تحقیق کنترل وضعیت بهداشتی فروشگاههای مواد غذایی مدارس شهر اصفهان در ســال 83-1382 و نیز انجام یک مداخله آموزشی بر روی متصدیان فروشگاههایمذکور و بررسی تأثیر آن در بهبود شرایط قابل تغییر بوده است. مواد و روشها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی مقطعی نیمه تجربی بود. ازمیان 5673 مدرسه کل شهر اصفهان تعداد 310 مدرسه به روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از چک لیستکه در سه قسمت بهداشت فردی فروشنده ,بهداشت محیط فروشگاه ,بهداشت مواد غذایی تنظیم شده بود، توسط پرسشگران تعلیمدیده بصورت مشاهدهای تکمیل شد. مداخله آموزشی در مواردی که توسط آموزش قابل تغییر بود صورت گرفت. پس از گذشت 4 ماه از انجام مداخله آموزشی مجدداً وضعیت بهداشتی مدارس بررسی و با قبل از آموزش مقایسه شد اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون ویلکاکسون تجزیه و تحلیل شد.یافته های پژوهش: بطورکلی 5/46% مدارس از نظر بهداشت فردی، 5/34% مدارس از نظر بهداشت محیط فروشگاه وضعیت نامناسب داشتند. 9/3% مدارس ازنظر بهداشت فردی فروشنده، 8/4% مدارس از نظر محیط فروشگاه و 4/97% مدارس از نظر بهداشت مواد غذایی وضعیت مناسب داشتند. از نظر وضعیت کلی بهداشت فروشگاه 7/28% (89 مورد) وضعیت نامناسب و 7/37% (117 مورد) وضعیت نسبتاً مناسب و 6/33% وضعیت مناسب دارند. نتایج نشان داد که قبل و بعد از مداخله تغییر معنی داری در وضعیت فروشگاهها دیده نشد.نتیجهگیرینهایی: بر اساس یافتهها وضعیت بهداشت محیط و بهداشت فردی فروشندگان نامطلوب است و نیاز به توجه بیشتری دارد نتایج آزمون ویلکاکسون نشان داد که آموزش فردی متصدیان تأثیر چشمگیری در بهبود وضعیت بهداشتی فروشگاه مدارس ندارد. بنابراین لازم است از روشهایی که ضمانتاجرایی بیشتری دارند استفاده شود.
مقدمه کودکان آیندهسازان کشور میباشند و هرگونه کم توجهی در حفظ و تأمین سلامتی آنان باعث بروز ضایعهای جبران ناپذیر در کشور می گردد . مدرسه بعنوان کانون تعلیم و تربیت و مکانی که دسترسی به دانشآموزان در آنجا به راحتیامکانپذیر است میتواند محل کسب آگاهی و تربیت بهداشتی آنها نیز باشد (1). تغذیه ضمن آنکه نیاز اصلی انسان و دیگر موجودات زنده را برای زیستن فراهم میکند اگر به طور صحیحصورت نگیرد, عامل اصلی بروز بیماریها و مرگ و میر انسانها به حساب میآید. در بسیاری از کشورهای جهان هر سال در اثر سوء تغذیه میلیونها کودک و نوجوان به کام مرگ کشانده میشوند(2). با توجه به نقش و اهمیت تغذیه در سلامتی و بهداشت، لزوم توجه بیشتر به رژیم غذایی متعادل و متناسب مشخص میشود,چرا که تغذیه در سنین مدرسه نقش عمـدهای در یــادگــیری و کــارایی دانشآموزان بر عهده دارد. تغذیه صحیح یکی از مهمترین عوامل مؤثر در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان و افزایش قدرت یادگیری است. موضوع تغذیه در کودکان و سنین نوجوانی علاوه بر نقش سلامت ساز و حیات بخش خود از جهات دیگری نیز مثل بهبود جریان رشد، پیشگیری از بروز عفونتهای گوارشی، تنفسی، یا زمینه ساز بهبود سریعتر اینبیماریها پس از بروز و بالاخره مؤثر در کاهش مرگ و میر میباشد. از این رو همیشه تغذیه متناسب و دور از اسراف در ایجاد و استقرار سلامت کودکان بعنوان یکی از محورهای مهم بهداشتی مورد توجه بوده و تاثیر آن بر رشد و تندرستی کودک را به میزان زیادی میتوان به این امر مربوط دانست (3). طبق برآورد شورای تحقیقات ملی آمریکا، حداقل کالری مورد نیاز روزانه کودکان و نوجوانان سالم برحسب میانه قد، وزن و جنس برای انجام فعالیتهای سبک به شرح زیر میباشد (4):
/
در بین کودکان سن مدرسه رفتارهای ناسالم تغذیهای فراوان به چشم میخورد. مثلا آنها معمولااز وعدههای غذایی روزانه بویژه صبحانه صرف نظر میکنند.از دیگر رفتارهای ناسالم تغذیهایکودکان که در بین آنها شایعتر است مصرف فراوان خوراکیهای آماده و تنقلات میباشد که از علل برشمرده در این مورد طعم جذاب آنها، آماده بودن و طبخ راحت آنها، قیمت مناسب بعضی از آنها و عدم مزاحمت در مورد اوقات فراغت برای تناول آنهاست(12). کودکان در سنین مدرسه نیز به دلایل افزایش طبیعی اشتهایشان، تحت تأثیر دوستان و دسترسی به پول توجیبی بیشتر، برای خرید مواد غذایی بی ارزش تحریک می شوند(5). با توجه به تعداد زیاد دانشآموزان در کشور ما ( حدود 5/18میلیون) و بالطبع تعداد زیاد مدارس ضرورت توجه به مدارس بیشتر میشود (6). در این خصوص لازم به ذکر است، در اکثر مدارس فروشگاه یا بوفه ای برای عرضه مواد غذایی به دانش آموزان وجود دارد که هیچ برنامه مشخص برای نظارت و کنترل این فروشگاهها وجود ندارد. کنترل بهداشتی مدرسه بعنوان مکان آموزشی انجام می شود و در این بازرسیها هیچ کنترل اختصاصی یا چک لیست مشخص برای وضعیت بهداشت فروشگاه وجود ندارد. دانش آموزان ساعات زیادی از روز را در مدرسه به سر می برندواکثر آنان اجبارا یک یا چند میان وعده خود راکه در مواردی حتی جانشین صبحانه یا نهار آنها میشود از این فروشگاهها تهیه می کنند.با توجه به اهمیت میان وعده ها در تامین انرژی مورد نیاز دانش آموزان وتبعات عدم رعایت بهداشت در مکانهای عرضه مواد غذایی لزوم توجه جدی به این مکانها
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 27
چکیده :
طبیعی است نمیتوان گفت این دسته از دانشجویان همگی در این مقطع از تحصیل این کار را شروع کردهاند، بلکه بخش عمدهای از آنان از دوران تحصیل در مدرسه این عادت را همراه خود به نهادهای آموزش آلی میآورند. نگارنده که خود در هم یک دانشجو بوده و هم یک معلم بوده و با پدیده تقلب و متقلب آشنایی کل در دو سطح ابتدایی و دانشگاه را دارد ، همواره با این مشکل جدی آموزشی برخورد کرده و شاهد آثار زیانبار آن بوده است. (وو،2000).
گسترش این پدیده خطرناک که میتواند بنیانهای نظام آموزش را مورد تهدید قرار دهد، ناشی از عواملی چند است. مدارای کادر آموزشی شامل مدرسان و کارکنان مربوط در دانشگاهها با کسانی که مرتکب تقلب میشوند، تلقی مثبت دانشآموزان و دانشجویان از تقلب که نوعی زرنگی به شمار میآید، گرایش بخش قابل توجهی از دانشآموزان و دانشجویان به طی دوره آموزشی بدون زحمت و به قولی با دو دَرِه کردن مدرسان و کلاس و در مواردی گرفتاریهای شخصی دانشجویان و دانشآموزان از جمله این دلایل و عوامل است. ( دیل،2002)
مقدمه
اگر دانش آموزی یک بار از طریق تقلب موفق شود نمره ی خوبی بگیرد دیگر نمی تواند با فکر خودش امتحان دهد ودر مقابل وسوسه ی نوشتن ازروی دست دیگران پایداری نکند.
بیشتر دانش آموزان در طول سالهای مدرسه حداقل یکی دوبار تقلب می کنند ودر بیشتر این موارد بدون ان که مطلب درسی را فهمیده باشند با نمره ی غیر واقعی به کلاس بالا راه می یابند و این موضوع مشکلات بسیاری را بوجود می اورد بیشتر والدین می خواهند فرزندان انها درک کنند که تقلب کردن کار درستی نیست حتی اگر بدون تقلب نمره ی بالا تری را نگیرند . (عبدالوهاب،1999) در یک تعبیر خشن شاید بتوانیم بگوئیم فردی که تقلب می کند مانند کسی است که دزدی میکند اما با شیوه ی دیگر. همانطور که در دزدی پنهان کاری، ترس و تجاوز به حقوق دیگران وجود دارد در تقلب هم وجود دارد.اما گفته میشود که تقلب میتواند چیزی شبیه دروغگوئی باشد. به نظر میرسد که فرد سالم نباید تقلب کند گر چه نتواند به همه سئوالات امتحانی پاسخ دهد. چون او میداند تقلب از سنخ چه نوع اعمال و رفتاری است. (آزاد،1381)
روانشناسان تقلب را یک بیماری روحی شخصیتی میدانند ومی گویند وقتی یک پیام روشن ودقیقی در مورد نادرستی تقلب به دانش اموزان نمی دهیم وبه اندازه ی کافی ان را اشکار نمی کنیم چگونه می توان انتظار داشته باشیم آنها در مدرسه تقلب نکنند. ( الوندی ،1382)در همین راستا برخی مطالعات دلیل اصلی بروز تقلب را ناشی از دو عامل میدانند :
1-فشار ها وانتظاراتی که بر دانش اموزان برای کسب موفقیت وارد میشود .
2
بیان مساله :
دلیل گسترش بسیاری از رفتارهای ناهنجار در جامعه از جمله تقلب در محیطهای آموزشی، این است که افراد با انجام رفتار خلاف قانون، به خواسته خود میرسند یا به بیان علمی رفتار بد پاداش میبیند؛ یعنی رفتار بد نتیجه میدهد. بعضی از این افراد نیز شاید نه از روی نیت بد بلکه از روی اضطرار دست به تقلب میزنند. (اوجی،1382).
به هر حال علت هر چه باشد، تقلب موریانهای است که بنیان آموزش را میخورد. در بسیاری موارد با دانشجویانی روبهرو شدهام که با تعجب میپرسند مگر میشود که کسی تقلب نکند یا حتی باور نمیکنند که کسی در طول تحصیل تقلب نکرده باشد! در مقایسه با ۲دهه پیش که خودم روی صندلی و نیمکت کلاس مینشستم، تصور میکنم در حال حاضر از قبح تقلب تا اندازهای کاسته شده است. شاید توجهی که مسئولان نظام آموزشی به دیگر مسائل میکنند، سبب شده است تا از توجه به این ناهنجاری که بهصورت نگرانکنندهای متداول شده است، بازبمانند. اگر قرار است کیفیت آموزش در تمام سطوح ارتقا یابد، یکی از راههای آن اِعمال مقررات موجود در زمینه برخورد با تقلب است. (بروستاد ،1998)
ضرورت و اهمیت موضوع :
مهمترین هدف این تحقیق بررسى نگرش مذهبى به تقلب دانشآموزان مقطع متوسطه شهر ایذه و رابطه آن با طبقه اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى و نیز الگوهاى مورد ارائه به دانشآموزان مىباشد. به طور خلاصه مىتوان گفت که قصد بر این است تا رابطه بین نگرش مذهبى به تقلب و عوامل مؤثر در این زمینه مورد بررسى قرار گیرد. در همین زمینه اهداف زیر مدّنظر مىباشد:
1- بررسى رابطه بین نگرش مذهبى و تقلب ؛
2- بررسى رابطه بین نگرش مذهبىتقلب و اضطراب پس از آن ؛
3- بررسى رابطه بین نگرش مذهبى و پایههاى تحصیلى دانشآموزان؛
اهداف تحقیق :
الف-هدف کلی:
هدف کلی از این انجام این تحقیق بررسی رابطه نگرش به تقلب با نگرش مذهبی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه در سال های 88-89 بوده است .
ب-اهداف اختصاصی:
- بررسی رابطه نگرش به تقلب با نگرش مذهبی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه در سال های 88-89
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 13
مقدمه
باید دانست که عوامل متعددی بر نگرش کودک از خود و اعضای خانواده های خود موثر است ، از آن جمله می توان به عوامل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خانواده اشاره کرد که ارتباط مستقیم با سطح سواد و تحصیلات خانواده دارد. شخص باسواد امکان سلامت اقتصادی و تصمیم گیری بیشتری دارد و چنین انسانی نسبت به فکر و فرهنگ جامعه بصیرت بیشتری دارد وسواد و تحصیلات ، از دیدگاه اقتصادی ، افراد را به سوی رشد و توسعه ی درونزاد و خلاق و هماهنگ با اجتماع وکشور هدایت می کند و از دیدگاه تخصصی ، جامعه را موفق می سازد ، افراد بزرگسال به عنوان عامل اساسی تولید ، حتی با یک اصطلاح اقتصادی خاص که همان جمعیت فعال یا نیروی کار می باشد ، مشخص می شوند. با توجه به آمار موجود ، گسترش سواد ، کاهش رشد جمعیت و همچنین توسعه ی اقتصادی و اجتماعی و پیشرفت دانش و غیره را تحصیل تسهیل نموده است .
تنها جوامعی توانسته اند مشکلات خود را در زمینه ی تغذیه ، مسکن ، پوشاک ، بهداشت و آموزش را از میان بردارند که از سطح سواد بالایی برخوردار باشند . بی سوادی ، نه تنها پدیده ای قابل تا ٔسف است ، بلکه علامتی است در کنار علاﺌم دیگر که نشان دهنده ی از خود بیگانگی می باشد و منجر به عقب ماندگی می شود. این عقب ماندگی در تعلیم و تربیت ، خود معلول شالوده های نامتناسب اقتصادی و اجتماعی است و رابطه ای مستقیم با فقر عمومی و کمبود وسایل کافی به ویژه نداشتن معلم ومدرسه است.
سواد و تحصیلات خانواده یکی از عوامل مهم پیشرفت بشر در جهان امروز است. پیشرفت تکنولوژی ، صنعت ، بهداشت و علوم مختلف مدیون این عامل مهم است .
بی سوادی در تمام ابعاد زندگی انسان می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد مخصوصا ً در بهداشت ، رشد اقتصادی ، رشد فرهنگی ، رشد و تربیت فرزندان ، بی نظمی و ناهنجاری کودکان ، رشد و اشتغال وغیره .
مطالعات نشان داده است که هر چه آسیب های روانی بیشتر باشد ، موقعیت اجتماعی شخص را پایین تر می آورد و عواملی چون فقر ، بیکاری ، تعداد فرزندان ، اعتیاد ، طلاق که همه موجب پایین آمدن موقیت اجتماعی و فرهنگی شخص می شود و آشفتگی ها یا آسیب های روانی را به وجود می آورد . معمولا افرادی که در سطح پایین اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی زندگی می کنند ، سطح تحصیلات کمتری نسبت به افراد همسال خود دارند و میزان تحصیلات در برخی از این خانواده ها به شدت افت پیدا می کند.
در حقیقت در برخی از این خانواده ها ، سواد مقوله ی بیگانه ای است .
تاثیر عمیقی که این موقعیت اجتماعی ،فرهنگی، اقتصادی پایین بر روی افراد جامعه برجا می گذارد ، موجب بی نظمی و آشفتگی روانی می گردد ، البته این آشفتگی روانی را در طبقات مختلف جامعه می توان دید . شیوه های انحرافی ، ایجاد علاﺌم بیماری روانی ، اقدام به خود کشی ، بستری شدن ، قطع ارتباط با واقعیت ، در طبقات پایین اجتماع بیشتر دیده می شود .
مساﺌل فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی به عنوان پیش فرض این مشکل مطرح است و در واقع هدف بررسی اثرات اقتصادی – اجتماعی این مسﺌله به عنوان یک متغیر مهم بروضعیت روانی است . در این جا سواد و تحصیلات را به عنوان یک متغیر و ملاک لحاظ نموده که قابل سنجش بیشتری است .(کرمانی مقیم )
http://www.bazyab.ir))
چکیده:
در این پژوهش رابطه ی سواد والدین با عملکرد تحصیلی دانش آموزان را مورد بررسی قرار دادیم.
این پژوهش که به صورت توصیفی واز نوع کمی بشمار می رود؛ فراوانی ، میانه ، میانگین، مد ، دامنه ، چولگی ، کشیدگی ، حداقل و حداکثر عملکرد دانش آموزان را مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در SPSS که حاوی سه جدول ( 1-4 ،2-4 ، 3-4 ) می باشد جدول اول آن پژوهش های توصیفی می باشد و جدول دوم وسوم ، ضریب همبستگی و سطح معناداری آنها مشخص شده است.
سواد پدر 839/= P می باشد و مادر815/0 p=را نشان می دهد. در این پژوهش بین سواد و عملکرد رابطه وجود ندارد .
بیان مسئله
با توجه به مسﺌله فقر فرهنگی خانواده ها و بی سواد بودن آنها ، دانش آموزان زیادی در یادگیری دچار مشکل می شوند . در خانواده هایی که سطح تحصیلات کافی ندارند فرزندان آنها از لحاظ درسی و تحصیلی افت پیدا می کنند وخانواده و اقتصاد در این امر دخیل هستند . خانواده ای که با سواد هستند با خانواده بی سواد از لحاظ پیشرفت متفاوت می باشند . بی سوادی والدین با خود مواردی همچون فقر فرهنگی – اقتصادی را به همراه دارد که باعث می شود دانش آموز نتواند اعتماد به نفس و شیوه ی برخورد درست با دیگران را بیاموزد . یادگیری را مساﺌلی ترغیب می کند که بدون آنها دانش آموز از لحاظ درسی عقب مانده می شود . با پیشرفت تحصیلی دانش آموز ، خانواده نیز باید همپای او اطلاعات عمومی خود را افزایش دهد تا دانش آموز به یک نتیجه ی مطلوب برسد .
آیا بین سواد والدین و عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد؟
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 30 صفحه
قسمتی از متن .doc :
دانشگاه جامع علمی – کاربردی
واحد 11
موضوع:
بررسی دوره اشکانی
استاد راهنما:
جناب آقای سید رضا حسینی
به تحقیق :
فرشته فیضی پور
سال تحصیلی:
زمستان 1387فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 2
الف) امپراتوری اشکانی 3
دوره کوتاه مدت حکومت یونانی ها بر ایران 3
اشک اول، بنیانگذار امپراتوری اشکانی 8
نبرد حران (کاره) نخستین پیروزی ایران بر روم 12
کاخ هترا؛ تنها کاخ بجا مانده از دوره اشکانی 19
ب) هنر در عهد اشکانیان 22
پیکر سازی و نقش برجسته 22
نقاشی 24
فلز کاری 25
نتیجه گیری 28
منابع و ماخذ 29
مقدمه:
از هنر این دوره اطلاعات زیادی در دست نیست و آثار مکشوفه به دلیل در دسترس نبودن معیارهای معتبر تاریخ گذاری، کمتر راهگشا هستند با این حال اندک آثار موجود، حاکی از رهایی تدریجی هنر این دوره از تاثیر هنرهای یونانی و رومی است. در دوره ی اشکانیان هنر ایران تا حدودی ملهم و متاثیر از سنتهای پیشین خود بود. با این حال این هنر کاملا ایرانی به شمار می رفت و اگرچه از نظر تکنیک و موضوع تا حدی دچار انحطاط شده بود ولی صبغه ی ملی خود را حفظ کرده بود. هنرمندان این عهد به اقتضای زمان، کم کم آثار هنر، یونانی را که محصول حکومت اسکندر و جانشینان او بود ازخاطرهها زدودند وهنری نو وایرانی به وجود آوردند. از جلوههای مهم هنری این عهد، هنر گچبری را می توان نام برد که رواج بسیاری داشت و نقوش آن تلفیقی از سبک یونانی و هخامنشی است. بهترین آثار هنری گچبری این عهد بر روی دیوارهای مکشوف در آشور، اوروک (در عراق) و کوچه خواجه (در سیستان) یافت شده است. رونق هنر گچبری بیشتر به سبب وفور گچ معدنی و سهولت کار با آن بوده که رغبت بیشتری در استفاده از این روش تزئینی را سبب می گشته است. در آن روزگار ملاط گچ به سهولت بر دیوار کشیده می شد و به سرعت خود رامی گرفت و سفت می شود لذا هنرمندان اشکانی به سرعت و سهولت می توانستند سطح وسیعی را با نقش و نگاره های زنجیره ای بپوشانند. رواج این نوع نقوش تکرار شونده را برخی مرتبط بانقوش مشابهی میدانند که درباقتههای ایلیاتی پارتیان چادر نشین مشاهده می شود.
در دوره اشکانی صنایع دستی نیز ترقی کرد و این خود عامل مهمی در تجارت و بازرگانی با بنادر سوریه و فینیقیه بود. یکی از عمده ترین کالاهای صادراتی زمان اشکانیان، بافته های پارچه ای بود که به نقش ها و تصاویر مقتبس از نقوش اساطیر ایرانی و یونانی مزین بود. برخی از این پارچه ها نیز با پولک های نقره و نخهای زری و نقوش زرین تزئین می شد.
امپراتوری اشکانی
دوره کوتاه مدت حکومت یونانی ها بر ایران
بامرگ نابهنگام اسکندر مقدونی،نزاع سختی میان سرداران جاهطلب اوبرسر جانشینی او درگرفت. عاقبت پس از چند سال زد و خورد، امپراتوری وسیعی که اسکندر طی سالها جنگ و خونریزی به دست آورده بود، از هم پاشید و یونان به چند کشور کوچک تقسیم شد.
در این میان سرداری به نام سلوکوس با تصرف ایران، پادشاهی مستقلی به وجود آورد که به نام خود و، دولت سلوکی نام گرفت. سلوکوس سپس در نبرد با سرداران دیگر موفق شد سوریه و قلمرو وسیعی از آسیای صغیر (ترکیه کنونی) را ضمیمه خاک کشور خود کند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 19 صفحه
قسمتی از متن .doc :
بررسی ساختار بودجه دولت و پیش بینی میزان کسری در بودجه سال جاری
با نگاهی اجمالی به بودجه دولت در طی سالهای بعد از انقلاب، میبینیم که تقریباً در تمام این سالها دولت با کسری بودجه روبرو بوده است و پیشی گرفتن هزینههای دولت نسبت به درآمدهایش به صورت ساختاری موجب شده تا مالیهای تورمی بر کشور حاکم شود که ریشه عمده این ضعف ساختاری به دو دلیل میباشد، نخست آنکه انضباط مالی در مدیریت هزینههای بودجه به گونهای نیست که از اسراف جلوگیری بشود و دوم آنکه درآمدهای بودجه به نحو واقعی پیشبینی نمیشود.
در بودجه سال 82 نیز با توجه به مدتی که گذشت عدم تحقق درآمدهای دولت به صراحت به چشم میخورد، البته در بودجه سال جاری به علت افزایش قیمت نفت، از جناح درآمدهای نفتی با محدودیت روبرو نشدهایم و درآمدهای حاصل بیش از پیشبینیها محقق شده است، اما متأسفانه تحقق درآمدهای مالیاتی که در حدود 4/18 درصد منابع عمومی بودجه دولت را تشکیل میدهد، با توجه به اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم و نحوه وصول مالیات و فرهنگ مالیات گریزی مودیان، دور از ذهن است. از سوی دیگر درآمدهای پیشبینی شده حاصل از فروش سهام شرکتهای دولتی نیز با روند بسیار کند فرآیند خصوصیسازی و عدم استقبال بخش خصوصی از خرید سهام شرکتهای دولتی، بروز کسری بودجه را امری اجتنابناپذیر نموده است.
برای اینکه علل اصلی بروز کسری بودجه دولت که در بالا به آن اشاره شد به طور روشن بیان شود، در اینجا به بررسی اجزای منابع عمومی بودجه دولت به طور مجزا میپردازیم.
به طور کلی منابع عمومی بودجه دولت شامل درآمدها، واگذاری دارائیهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی میباشد که سهم هرکدام از بودجه سال 82 به ترتیب 41/50، 2/31 و 5/18 درصد است. درآمدها شامل مالیاتها و سایر درآمدها (دریافت کمکهای اجتماعی، دریافت کمکهای بلاعوض، درآمدهای اموال و دارایی، درآمدهای خدمات و فروش کالا، درآمدهای جرایم و خسارات و درآمدهای متفرقه) میباشد که درآمدهای مالیاتی دولت حدود 4/18 درصد از بودجه دولت را تشکیل میدهد (جدول شماره 1). واگذاری داراییهای سرمایهای شامل فروش نفت و واگذاری سایر داراییهای سرمایهای (فروش ساختمانها و تأسیسات، فروش و واگذاری اراضی، فروش ماشینآلات و تجهیزات و…) میباشد که درآمدهای حاصل از فروش نفت حدود 5/30 درصد از کل منابع بودجه عمومی دولت را تشکیل میدهد (جدول شماره 1). واگذاری داراییهای مالی شامل اوراق مشارکت، استفاده از حساب ذخیره تعهدات ارزی، واگذاری شرکتهای دولتی و سایر میباشد که سهم هرکدام از بودجه عمومی دولت در سال 82 به ترتیب 33/1، 39/9، 43/4 و 34/3 درصد است.
به طور کلی بیشترین وزن از منابع عمومی بودجه دولت مربوط به مالیاتها، فروش نفت، استفاده از حساب ذخیره ارزی و واگذاری شرکتهای دولتی میباشد که علت اصلی بروز کسری در سال جاری ناشی از عدم تحقق این موارد به جز نفت میباشد که در ذیل بررسی خواهد شد. در ادامه برای اینکه ساختار بودجه دولت بهتر و کاملتر مورد بررسی قرار گیرد، بررسی و تحلیل جداگانه منابع عمومی بودجه دولت به شرح زیر ارائه میشود.
جدول شماره (1)
سهم از کل (درصد)
1381
1381
دریافتها و پرداختیهای دولت
1381
1381
درصد تغییر نسبت به 81
مصوب
درصد تحقیق
عملکرد
مصوب
50/31
24/41
147/38
204508/4
74/97
61973/5
82669/8
درآمدها
18/40
25/98
19/81
74780/6
81/05
50587
62415/5
مالیاتها
31/91
8/43
540/49
129727/8
56/22
11386/5
20254/4
سایر
31/21
42/69
23/69
126851/8
100/61
103183/2
102558/1
واگذاری دارایی های سرمایه ای
30/56
41/65
24/16
124232/1
102/57
102626/8
100060
نفت
0/64
0/12
796/54
2619/7
190/42
556/4
292/2
سایر
18/49
22/90
36/61
75149/7
87/24
47991/2
55012
واگذاری دارایی های مالی
1/33
1/00
125/00
5400
104/09
2498/1
2400
فروش اوراق مشارکت
9/39
14/47
7/74
38160
101/29
35876
35420
استفاده از ذخیره ارزی
4/43
6/24
20/00
18000
55/76
8364
15000
واگذاری شرکتهای دولتی
3/34
0/91
520/00
13589/7
57/17
1253/1
2191/9
سایر
100
100
69/21
406579/9
88/72
213147/9
240240
جمع منابع عمومی دولت
70/29
64/78
83/60
285749/9
95/29
148297/3
155635
هزینه های جاری
20/96
22/89
54/96
85206/3
67/67
37212/5
54987/1
تملک دارایی ها ی سرمایه ای
8/75
12/33
20/04
35553/7
93/32
27638/1
29617/8
تملک دارایی های مالی
100
100
69/21
406509/9
88/72
213147/9
240240
جمع مصارف عمومی دولت
-1- درآمدها
میزان مصوب درآمدهای دولتی در سال جاری حدود 4/204508 میلیارد ریال است که نسبت به میزان مصوب آن در سال قبل رشدی معادل 3/147 درصد داشته است.
درآمدهای دولت همانطور که قبلاً اشاره شد شامل درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدها میباشد که سهم هر کدام از آنها در کل درآمدها به ترتیب 5/36 و 5/63 درصد است (بودجه مصوب 82) بنابراین در بین درآمدهای دولت بیشترین وزن مربوط به سایر درآمدها است. در حالیکه این نسبتها در سال 81 به ترتیب 5/75 و 5/24 درصد بوده است. به عبارتی سهم سایر درآمدها از کل درآمدهای دولت از 5/24 درصد در سال 81 به 5/63 درصد افزایش یافته و سهم مالیاتها از 5/75 درصد به 5/36 درصد کاهش یافته است. عملکرد پنج ماهه درآمدهای مالیاتی دولت نشان میدهد که حدود 4/70 درصد از رقم پیشبینی شده در بودجه سال جاری درخصوص میزان مالیاتها تحقق پیدا کرده است که در سال 81 نیز در مدت مشابه حدود 5/70 درصد از مالیاتها تحقق یافته بود. البته همانطور که از نمودار روند تحقق مالیاتها مشاهده میشود در طی پنج ماهه اول سال جاری همواره درصد تحقق مالیاتها پایینتر از میزان آن در سال 81 بوده است و از آنجا که در پایان سال 81 حدود 05/81 درصد از مالیاتها تحقق پیدا کرده است (جدول شماره 1) میتوان گفت که در بهترین حالت و با خوشبینانهترین شرایط درصد تحقق مالیاتها تا پایان سال جاری حتیالمقدور برابر با میزان تحقق آن در سال قبل