لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
بررسی عملکرد سیاستهای حمایتی دولت در بخش کشاورزی ایران/ بخش نخست
موضوع: عمومی
خلاصه: اشاره: سیاستهای حمایتی در بخش کشاورزی از اهمیت و جایگاهی راهبردی در فرآیند سیاستگذاری توسعهی کشاورزی کشورهای توسعهیافته برخوردار است، نظریه پردازان مختلف برای توجیه این حمایتها، استدلالهای مختلفی ارائه میکنند، اما آنچه که در عمل روشن است، وجود بستههای سیاستی پیچیده و قدرتمند در کشورهای توسعه یافته برای حمایت از بخش کشاورزی و غفلت کشورهای توسعه نایافته و برخی از کشورهای در حال توسعه از اهمیت این سیاستهاست. در مادهی 6 سیاستهای کلان نظام در بخش کشاورزی آمده است: ماده 6- گسترش زیرساختها،
واژگان:نرخ حمایت اسمی(NRP):برای اندازه گیری اثر مداخله دولت بر قیمت های داخلی و کنترل قیمت تولیدکننده، ازمعیار نرخ حمایت اسمی استفاده می شود. این نرخ تفاوت بین قیمت های تولید کننده را نسبت به معادل قیمت مرزی کالای مورد نظر به پول داخلی اندازه گیری می کند. اگر NRP مثبت باشد، نشان دهندهی این است که به کالای مورد نظر یارانه پرداخت میگردد یا به عبارتی از آن حمایت میشود و اگر منفی باشد به معنای آن است که از کالای مورد نظر مالیات گرفته میشود و به عبارتی تحت حمایت قرار ندارد.نرخ حمایت ضمنی(*NRP):در محاسبه نرخ حمایت اسمی، برای تبدیل قیمتهای مرزی به معادل قیمت مرزی از نرخ ارز رسمی استفاده می شود. و چون استفاده از چنین نرخ ارزی، محدودیت هایی را به ویژه در دورههای نرخ ارز ثابت ایجاد می کند. برای نمونه زمانی که تورم کشوربالاتر از سطح تورم جهانی باشد، قیمت تولیدکننده در داخل درمقایسه با قیمتهای جهانی، در نرخ اسمی بالاتری درحال افزایش خواهد بود. لذا نتایج ناشی از محاسبه نرخهای حمایت ممکن است یارانه بیشتری ( یا مالیات کمتری) را از حالتی که در شرایط واقعی وجود میداشت، نشان دهد. بنابراین مناسبتراین است که علاوه بر محاسبهی نرخ حمایت اسمی یک نرخ حمایت ضمنی نیز که درآن به جای نرخ ارز رسمی از نرخ ارز واقعی برای تبدیل قیمتهای مرزی استفاده میشود.نرخ حمایت موثر(ERP):نرخ حمایت اسمی فقط با توجه به بازار محصول به دست می آید و اثر اعمال محدودیتهای تجاری و یا پرداخت یارانه و یا وضع مالیات بر نهادههای مورداستفاده در تولید کالای مورد نظر را نشان نمی دهد، درحالیکه بخشی از مداخلات دولت ازطریق پرداخت یارانه و یا وضع مالیات و حقوق گمرکی بر روی نهاده های مورد استفاده در تولید کالا اعمال می شود. بنابراین تعرفه ها و سیاست های مداخله دولت در قیمت گذاری نه تنها قیمتهای بازاری محصولات نهایی را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه ممکن است قیمت نهادههای اولیه و واسطهای مورد استفاده در فرایند تولید را نیز تغییر دهد. این امر به نوبه خود تغییراتی را در ارزش افزوده ایجاد می کند که نرخ حمایت اسمی آن را نشان نمی دهد. لذا نرخ حمایت مؤثر، معیار مناسبی برای اندازه گیری این اثرات است. به عبارتی، نرخ حمایت مؤثر تفاوت بین ارزش افزوده یک کالا و یا یک فعالیت را در قیمت های داخلی و قیمت های جهانی اندازه گیری می کند. مقدمه:سیاستهای بنیادی اقتصادی هر کشوری با توجه به شرایط وامکانات، متضمن میزان رشد و توسعه آن کشوراست. دو سیاست بنیادین حمایت گرایی و درمقابل آن آزادسازی اقتصادی به عنوان دو راهبرد اساسی در اتخاذ سیاست توسعه اقتصادی مطرح می باشند که با گذشت سالهای زیادی ازعمرعلم اقتصاد، اقتصاددانان هنوزبه اجماعی کلی درمورد انتخاب یکی از این سیاستها به عنوان سیاست ارجح در توسعه اقتصادی دست نیافته اند. این درحالی است که در دهههای اخیر کشورهای توسعه یافته در ادامه مسیر توسعه خود، جایگزینی تدریجی راهبرد آزادسازی اقتصادی و تجاری را با راهبرد حمایت گرایی سر لوحه کار خود قرار داده اند و این انتخاب را به دیگر کشورها نیز توصیه می کنند، اما هنوز تغییر چشمگیری دراین مورد به ویژه در بخش کشاورزی مشاهده نشده است.بخش کشاورزی بنا به ویژگیهای خاص اقتصادی، اجتماعی و سیاسی همواره از حمایت گرایی های گسترده برخورداربوده است. مجموعهی این ویژگیها و حمایتهای گسترده باعث شده است بخش کشاورزی مدتها از مباحث گات کنار گذاشته شود، زیرا حساسیتهای موجود در بخش کشاورزی از ابتدا رفتار ویژه ای را می طلبید. سیاستهای حمایتی در بخش کشاورزی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه نیز متفاوت بوده است، بهنحوی که کشورهای توسعه یافته با سیاستهای مشخص و هدفمند، حمایت گستردهای از این بخش کرده اند؛ برای نمونه، براساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، دولت ایالت متحده آمریکا بین سالهای 1986 تا 1994 ، 6/254 میلیارد دلار هزینه بابت یارانههای کشاورزی پرداخت کرده است، اما سیاستهای کشورهای درحال توسعه عمدتاً منجر به حمایت منفی یا عدم حمایت قابل توجه شده است.بخش کشاورزی درایران هم مانند سایر کشورهای کمتر توسعه یافته و درحال توسعه به عنوان یکی از بخشهای قدیمی و اصلی اقتصاد در زمینه تولید، اشتغال، امنیت غذایی، مبادلات خارجی و حضور در صحنههای بین المللی و مزیتهای نسبی از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است، به طوری که بیش از 52 درصد از تولید ناخالص داخلی و بیش از 20 درصد اشتغال وهمچنین نزدیک به 70 درصد از کل صادرات غیرنفتی به بخش کشاورزی اختصاص یافته است. حال سؤال این است که با توجه به سیاست های حمایتی و تجاری وسیعی که دولت در ارتباط با این بخش اعمال می کند، آیا از بخش کشاورزی در واقع حمایت به عمل می آید یا خیر؟ و میزان حمایت واقعی از این بخش درچه حدی است؟ راهبردهای اساسی دولت برای دخالت در بخش کشاورزیبرای درک چرایی و چگونگی استفاده از ابزارهای حمایتی در بخش کشاورزی لازم است تا راهبردهای دولت برای دخالت در این بخش را شناسایی کنیم. این راهبردها عبارتند از:1- تثبیت عرضه محصولات تولیدی بخش2- تثبیت تقاضای محصولات تولیدی بخش3- تثبیت قیمت محصولات تولیدی بخش4- تثبیت درآمد تولیدکنندگان بخش5- تنظیم بازار6- تشویق تولید7- تشویق صادرات8- محدودیت تولید9- تشویق یا محدود نمودن استفاده از نهادههای بخصوص10-تشویق سرمایه گذاری11- تشویق فرایند تعدیل ساختاری12- توسعه پایدارهمانطورکه ملاحظه میشود دولت برای دخالت دربخش کشاورزی می تواند راهبردهای متفاوت و حتی گاه متناقضی را به صورت همزمان دنبال نمایید. طبیعی است درچنیین شرایطی سیاست گذار به جای استفاده از یک ابزار حمایتی از مجموعه ای از این ابزارها در قالب سبد حمایتی استفاده خواهد نمود. استفاده از چنین سبدهایی امروزه درتمامی کشورهای عضو OECD به عنوان کشورهایی که بیشترین حمایت ممکن ازبخش کشاورزی خود به عمل می آورند، کاملاً متداول است.دلایل حمایت از بخش کشاورزیاختلال دربازار بینالمللی محصولات کشاورزی - که ناشی از سیاستهای کشاورزی دولتها ست - به اندازهای آشکار است که مک کالا(1993) اعتقاد دارد مشکل بتوان اقتصاددان کشاورزی را یافت که مخالف با این نظر باشد، اما آنچه بیشتر از تایید وجود این اختلافات حائز اهمیت است آن که کدام دلایل دخالت در بخش کشاورزی را ضروری می سازد؟ چرا علیرغم تعیین منافع تئوریک آزادسازی تجاری، رفع این موانع در هیچ یک از بخش های اقتصادی به اندازهی رفع موانع در این بخش با مشکل مواجه نبوده است؟ تا کنون توجیهات فراوانی دربارهی ضرورت دخالت دولت در بخش کشاورزی ارائه شده که در اینجا به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم.توجیه سنتی:بسیاری با این توضیح که محصولات تولید شده در بخش اساسی هستند، حمایت ازبخش را ضروری می دانند به عبارت دیگر با توجه به اینکه بسیاری از محصولات کشاورزی قوت اصلی مردم بوده و در تأمین غذای آنان و نهایتاً درامنیت غذایی جامعه نقش اصلی دارد، لذا حمایت از آن اجتناب ناپذیر و ضروری است.توجیه براساس بی ثباتی بخش:بخش کشاورزی ماهیتاً قادر نیست مقدارعرضه محصولات تولیدی خود را بر حسب نوسانات کوتاه مدت بازار تنظیم نماید، بدیهی است که این امر میتواند موجب بی ثباتی دربخش گردد. لذا دولت برای ایجاد ثبات دربخش کشاورزی، ناگزیربه مداخله در بازار این محصولات است.توجیه براساس مزیت نسبی وساختاری:بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی همچون هونما، هایامی، تایرزو اندرسون اعتقاد دارند که انتقال از یک اقتصاد مبتنی بر روابط کشاورزی به یک اقتصاد مبتنی بر صنعت – انتقال از موج اول به موج دوم – مستلزم استفاده از سیاستهای حمایت گرایی است. چراکه تغییر تکنولوژی و گسترش سرمایه همزمان منجر به افزایش کارایی اقتصادی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 85
دانشگاه آزاد اسلامی
واحدعلوم و تحقیقات
پایان نامه کارشناسی ارشد
مهندسی منابع طبیعی– آبخیزداری ( M. SC )
عنوان :
بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی
(مطالعه موردی : حوضه ی آبخیز رکعت استان خوزستان )
استاد راهنما :
دکتر غلامرضا زهتابیان
استاد مشاور :
دکتر بهارک معتمد وزیری
نگارش :
علی قاسمی تودشکچوئی
تابستان 1389
دانشگاه آزاد اسلامی
واحدعلوم و تحقیقات
پایان نامه کارشناسی ارشد
مهندسی منابع طبیعی– آبخیزداری ( M. SC )
عنوان :
بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی
(مطالعه موردی : حوضه ی آبخیز رکعت استان خوزستان )
استاد راهنما :
دکتر غلامرضا زهتابیان
استاد مشاور :
دکتر بهارک معتمد وزیری
نگارش :
علی قاسمی تودشکچوئی
تابستان 1389
چکیده :
کشور ایران از جمله کشورهایی است که در کمربند بیابانی دنیا قرار گرفته است و این نکته باعث شده است تا در کنار مسئله استعداد ذاتی ایران برای بیابانی شدن ، برخورد نادرست انسان ها با منابع طبیعی این روند را تشدید کند . افزایش جمعیت نیاز بیشتری به غذا و مکان برای زندگی طلب می کند . این نکته باعث می شود که انسان ها هر جایی که زمینی اندک حاصلخیزی دارا بوده است مورد بهره برداری قرار دهند . یکی از نکاتی که در اینجا بسیار حائز اهمیت است، و باید مورد تحقیق قرار گیرد، مسئله کشاورزی است که در کشورما کمتر به آن اهمیت داده شده است زیرا از زمان پیداش فعالیت های کشاورزی تا امروز، بشر برای رفع نیازهای خود همواره به فعالیت های زراعی و انجام شخم و شیار وابسته بوده است . در این راستا اراضی بسیاری بدون در نظر گرفتن آمایش سرزمین برای کشاورزی اختصاص داده می شوند و پس از گذشت چند سال که استعداد زمین از بین رفت، این نقاط را ترک کرده و به قسمت های مجاور روی می آورند . نمونه بارز این مسئله گسترش تبدیل اراضی مرتعی و جنگلی به زراعت دیم و اراضی رها شده بر روی سطوح شیب دار می باشد . به همین منظور لازم است تا در نقاط مختلف کشور به ویژه در مناطق نیمه خشک که گسترش بیابان ها و تخریب اراضی کشاورزی بیشتر به چشم می خورد، تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی صورت گیرد تا برای هر منطقه مشخص گردد که آیا کشاورزی در اینجا مفید می باشد یا خیر و اگر مناسب است چه نوع کشاورزی باید متداول شود تا هم از لحاظ عملکرد و تولید محصول با مشکل مواجه نشویم و هم جلوی تخریب در منطقه را بگیریم .
در این تحقیق به بررسی تأثیر عملیات کشاورزی دیم بر تخریب اراضی در حوضه ی آبخیز رکعت شهرستان ایذه در استان خوزستان پرداخته شده است و هدف کلی آشنایی با میزان تأثیر کشت دیم بر تخریب اراضی می باشد و سئوال مهم تحقیق این است که آیا عملیات کشاورزی دیم و
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 24
سیره رسول خدا (ص) درباره طبیعت، کشاورزى و محیط زیست (1)
نویسنده : علی حسینی
براى آن که سیره پیامبر خدا (ص) و اهمیت گفتههاى آن حضرت را درباره کشاورزى طبیعت به درستى بشناسیم، مناسب است بیش از آن از شرایط و اوضاع و احوال و اندیشه و اعمال مردم حجاز آن روزگار آگاه شویم. چه این که آشنایى با فضایى که سخنان و اعمال رسول خدا - صلى الله علیهوآله - در آن فضا تحقق یافته است بر عمق شناخت و جامع بودن آن مىافزاید. بررسى جامع و دقیق کشاورزى در جاهلیت فرصتى فراختر و تحقیقى گسترده مىطلبد که این مقاله آن را بر نمىتابد و در این جا تنها به مهمترین مشکلات کشاورزى آن روزگار مىپردازیم.
اعراب قبیلهاى زندگى مىکردند و زندگى قبیلهاى فرهنگى خاص داشت و خوى تجاوز، جنگطلبى، تعصب و رقابت و دشمنىهاى دیرینه با دیگر قبیلهها از ویژگىهاى آن بود و این موضوعها تأثیر فراوانى بر کشاورزى و دامدارى و حفظ مراتع و درختان در آن روزگار مىگذاشت، به دلیل وجود دشمنىها و جنگهاى و یورشهاى بى رحمانه به قبیلهها و در نتیجه سوزانیدن مزرعهها، پرکردن چاههاى آب، در انحصار قرار دادن آنها، نا امنى سرتاسر حجاز را فرا گرفته بود و مردمان همواره از آینده مزارع و دامهاى خود بیمناک بودند و هر از چندى شعلههاى سوزان آتش کینه، دشمنىهاى ریشه دار در قالب جنگها و یورشها جلوه مىکردو کشتزارها و نخلستانها مىسوخت، دامها به یغما مىرفت و چاهها و چشمهها ویران مىشد از این رو، ناامنى آفتى بود که در هر حال مىتوانست امید کشاورزان را به یأس مبدل سازد و حاصل سالها زحمت و رنج شان را بر باد دهد. از سویى، اعراب جاهلى از دانش کشاورزى آن روزگار آن گونه که در ایران و امثال آن بود، بىبهره بودند و بر پایه خرافهها و باورهاى بى اساس خود درباره درختان و گیاهان عمل مىکردند. به عنوان نمونه، آنان به دلیل ترس از برخى از درختان آنها را مىپرستیدند؛ چه آن که آن درختان را کانون شر و بدى مىدانستند و براى رهایى از شر آنها راهى جز پرستش آنها فرا روى خود نمىدیدند.
به همین دلیل بود که دامدارى در حجاز رواج بیشترى داشت اما همچنان ناامنى و تجاوز به حقوق دیگران، فرهنگ قبیلگى و اعتقاد به خرافات در خصوص دام پزشکى و مسایلى از این دست، به عنوان مانعهایى بود بر سر راه رشد و شکوفایى دام دارى. این نابسامانىها پیامدهاى ویرانگرى بر زندگى مردم آن روزگار حجاز داشت که مهمترین آنها عبارت بود از: کمبود غذاى کافى و مناسب، اختلال در حمل ونقل، مسافرتها و تجارتهاى بین شهرى، چه این که حمل و نقل و مسافرتهاى آن روزگار با حیواناتى از قبیل شتر، اسب، استر، و الاغ انجام مىشد، که در مکه از اهمیت ویژهاى برخوردار بود و نیز کمبود و گاهى عدم وجود مراتع مناسب و گسترش فقر و فساد و زورمدارى و بىبندوبارى از دیگر پیامدهاى این وضعیت نامطلوب در کشاورزى و دامدارى بود.
شناخت عمیق پیامبر خداصلى الله علیه وآله
رسول خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - از همه مسایل یاد شده به گونهاى عمیق و دقیق آگاه بود و علتها و راههاى حل مشکلات و پیشرفت کشاورزى را مىدانست. او در مکه از مادر متولد شده و در همان جا زیست و به دلیل مسافرت به شام و معاشرت با مردم به خوبى درد و درمان را مىشناخت. او خود چوپانى و تجارت و کشاورزى کرده بود و تلخى مشکلات و مسایل یاد شده را چشیده بود. رسول خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - با توجه به شناخت عمیق خود و بر پایه روش خاص خود به میدان آمد و اقدامات گستردهاى به عمل آورد که به مهمترین آنها اشاره مىشود:
گام نخست: فرهنگ سازى و انگیزه آفرینى
پیامبر اسلام - صلىاللَّهعلیهوآله - از سویى الگوى مسلمانان بود: «و لکم فى رسول الله اسوة حسنة» و آنان بر پایه آموزههاى دینى مىباید از او پیروى مىکردند: «و اطیعوا الله و اطیعوا الرسول»(1) از طرفى، گفتههاى آن حضرت وحیانى و الهى بود ومسلمانان مىباید آنها را به جان مىخریدند و به عنوان قانون زندگى تلقى کرده و از آنها بهره مىبردند: «و ما ینطق عن الهوى ان هو الا وحى یوحى»(2) آن انسان یگانه بى نظیر با سیره عملى و با گفتههاى خود با فرهنگ لبریز از جهل، خرافه، ستم به ستیز برخاست و فرهنگى نو و بر اساس علم و دانش، واقعیت و عدالت پدید آورد. اینک به نمونه هایى از آن اشاره مىشود:
چوپانى و کشاورزى و درختکارى
پیامبر خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - مدتى چوپانى کرد، در این مدت هماره کوشید به حقوق دیگران تجاوز نکند و با گوسفندان مهربان باشد، داستان چوپانى و شیوه برخورد آن حضرت با گوسفندان معروف است. از این رو، به جزئیات آن اشاره نمىشود.
حضرت با دست خود درخت مىکاشت(3) و کشاورزى مىکرد.
در روایتى در این باره آمده است:
«همه پیامبران خدا جز ادریس (که خیاط بود) کشاورز بودهاند.»(4)
در روایت دیگرى، از امام صادق - علیه السلام - چنین نقل کردهاند:
«خداى - عز و جل - از میان کارها براى پیامبرانش - علیهم السلام - کشاورزى را دوست داشت و برگزید.»(5)
امام موسى بن جعفر - علیه السلام - فرمود:
«آنان که از من و پدرم بهتر بودند، در زمین کار مىکردند. پیامبر خدا، على، و همه پدرانم، - علیهم السلام - در زمین کار مىکردند و این عمل پیامبران، رسولان، جانشینان آنان و بندگان شایسته خدا است.»(6)
بر پایه گروهى از روایات آن حضرت به طور مستقیم در درختکارى شرکت مىجست. از امام صادق - علیه السلام - در این باره چنین روایت کردهاند:
«امیرالمؤمنان، على - علیه السلام - بیل مىزد و زمین را آماده مىساخت و رسول خدا - صلى الله علیه و آله - با آب دهان، دانهها و هستهها را مرطوب مىساخت و در زمین مىکاشت....»(7)
آن حضرت تماشاى گیاهان سبز و خرم را بسیار دوست مىداشت(8) و از نگاه به سیب سرخ و ترنج سرسبز و خرم(به دلیل زیبایى آنها) شگفت زده مىشد.
امام على بن موسى الرضا - علیه السلام - در این باره فرمودند:
«ان رسول الله کان یعجبه النظرة الى الأترج الاخضر و التفاح الأحمر.»(9)
حضرت خرما را بسیار دوست مىداشت، همواره از آن بهره مىبرد. از امام على بن الحسین - علیهما السلام - نقل شده است که همواره دوست داشت انسان خرمایى (خرما دوست) را ببیند، و این بدین سبب بود که پیامبر، خرما را دوست مىداشت. (10)
از این رو، در روایتى دیگر آمده است:
«هر کس به این نیت - که چون پیامبر خرما دوست داشت، خرما بخورد - خرما هیچ ضررى به او نمىرساند.»(11)
از امام صادق - علیه السلام - نقل شده است:
«هیچ گاه غذایى همراه با خرما نزد پیامبر - صلىاللَّهعلیهوآله - آورده نمىشد مگر آن که ابتدا از خرما میل مىفرمود.»(12)
روایات به روشنى نشان مىدهد که آن حضرت در میدان عمل به کشاورزى اهمیت خاصى مىداد و خود و نزدیکترین یارانش عملا مردمان را به آن تشویق مىکردند و این روش و سیره در توجه دادن مردم به کشاورزى اهمیت بسیار داشت.
پیامبر خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - به درستى معتقد بود که انسانها محور اصلى توسعه و شکوفایى جامعه اسلامى و سرسبزى و رونق کشاورزى هستند و بهترین، کوتاهترین و هموارترین راه براى شکوفایى کشاورزى و دامدارى و سرسبزى جامعه اسلامى آن است که مردم از روى اعتقاد در این مسیر گام نهند و در پرتو تغییرات گسترده در اندیشه و باورهاى مردم است که مىتوان به این هدف دست یافت. سخنان آن حضرت درباره اهمیت کشاورزى، درختکارى و دامدارى سبب شد که بینش، اندیشه و باورهاى مردم به طور گسترده در این باره زیر و رو شود، آنان به اهمیت کشاورزى، درختکارى، سرسبزى و خرمى جامعه اسلامى و اصولاً ارزش بسیار درختان و فواید و آثار مادى و معنوى آنها به طور عمیق پى بردند و در نتیجه در پى سرسبزى، خرمى و رونق کشاورزى جامعه اسلامى برآمدند.
قطع درختان
رسول خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - از قطع درختان، غرق کردن مزرعهها در آب و سوختن آنها حتى در جنگ نهى مىکرد و این عمل را در ردیف کشتن کودکان بى گناه و زنان بى دفاع مىدانست.
از آن حضرت - صلىاللَّهعلیهوآله - در این باره چنین نقل شده است:
«درختان را آتش مزنید، آنها را با آب ویران نکنید، درختان میوه دار را قطع نکنید و مزرعهها را نسوزانید.»(13)
بدین سان سیره رسول خدا - صلىاللَّهعلیهوآله - این بود که در جنگها به شدت از نابودى کشتزاران، نخلستانها و باغها بپرهیزد و مجاهدان را از آن باز دارد و وقتى در زمان جنگ این گونه باشد، در زمان صلح به گونهاى مؤکدتر و روشنتر باید از درختان و مزرعهها حفاظت شود و از نابودى آنها پرهیز.
آب و خاک
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 54
کشاورزی پایدار تولید با کیفیت , نگاه به آینده
کشاورزی پایدار به معنای استفاده از علوم بیولوژی، بالاترین میزان و مناسب ترین روش تولید در کشاورزی است. در حالی که در کشاورزی تجاری برای نیل به اهداف تولید کوتاه مدت از نهاده های کشاورزی به طور بی رویه استفاده می شود. این نهاده ها شامل کود، سم، زمین، آب و... است که استفاده های بی رویه از هر کدام ناهنجاری هایی را به دنبال دارد. در حالی که وزارت جهاد کشاورزی عزم جدی برای تولید ارگانیک و کاربرد حداقل سم و کود شیمیایی را در محصولات کشاورزی دارد، اما آیا روند موجود در استفاده بیش از حد ظرفیت اراضی در کشت های دوم و 4/7 میلیارد متر مکعب بیلان منفی از 44 میلیارد متر مکعب آب در بخش زراعت و به عبارتی 19 درصد بیلان منفی حاکی از رویکرد بخش کشاورزی به توسعه پایدار است؟ به راستی وزارت جهاد کشاورزی می تواند در یک نقد درون سازمانی برآورد کند که مسیر گذر از کشاورزی تجاری به کشاورزی پایدار تاکنون به چه میزان طی شده است؟
با افزایش روزافزون جمعیت و نیازهای فراوان آن از جمله غذا، کشاورزی به روش های ابتدایی و سنتی با بازدهی کم، دیگر جوابگوی این نیازها نیست. در طی سال های گذشته با قطع درختان جنگلی و از بین بردن مراتع، سطح زیرکشت افزایش یافت و با استفاده از تکنولوژی های صنعتی و روش های نوین کشاورزی تا حدودی توانسته بر این نیازها غلبه کند. به کارگیری روش های شیمیایی و مکانیکی هر چند توانست کشاورزی را رونق دهد، ولی جاذبه های منافع کوتاه مدت کشاورزی تجاری به سیستم حساس و آسیب پذیر خاک، این اجازه را نداد که بگوید: چه مدت می توان از این روش کشاورزی استفاده کرد.
در کشاورزی تجاری با استفاده بی رویه و نامتعادل از کودها و سموم که تخریب خاک و از بین رفتن موجودات خاکزی را در پی داشت، توان تولید و حاصلخیزی خاک کاهش یافت و نتیجه این روش کشاورزی، پایین آمدن کیفیت محصولات بود.
در اواخر دهه 60 میلادی با پیدا شدن سموم در زنجیره های غذایی و تجمع عناصر در خاک و آب های زیرزمینی، به تبع آن بروز بیماری های مختلف در انسان، آگاهی مردم از اثرات استفاده از این مواد شیمیایی در کشاورزی افزایش یافت. در دهه ی 70 میلادی قیمت نفت افزایش یافت و به دنبال آن بهای نهاده های اصلی کشاورزی زیاد شد. این امر بیشتر سبب شد که مردم به فکر فرو روند و احساس کنند که منابع طبیعی زمین محدود و جایگزین کردن آنها کاری بس دشوار است.
در سال های اخیر برای نیل به حفظ حیات طبیعی، تنوع زیستی، پایداری منابع خاک و آب و حفظ محیط زیست، به کشاورزی از دیدگاه پایدار و ارگانیک نگاه شده است. کشاورزی پایدار برای حصول تولید در دراز مدت و سازگار با محیط، بر نهاده های کم انرژی و مقادیر کم مواد شیمیایی متکی است و در آن اثرات متقابل و فرایندهای اکولوژیکی ضروری می باشد که نتیجه آن تولید محصول و غذای سالم تر برای انسان است.
تفاوت کشاورزی پایدار با کشاورزی تجاری که به صورت فشرده از نهاده های کشاورزی استفاده می کنند، در این است که در کشاورزی پایدار بر ثبات عملکرد در طولانی مدت با حداقل تاثیر بر محیط تاکید می شود، در حالی که کشاورزی تجاری بر اهداف کوتاه مدت و حداکثر عملکرد متکی است. باید به این نکته توجه کرد که کشاورزی پایدار به معنی بازگشت به گذشته نیست، چرا که با استفاده از علوم جدید بیولوژی به بالاترین میزان و مناسب ترین روش تولید در کشاورزی رسید. گر چه در بیشتر جوامع با قدرت و نفوذ سیاسی شرکت های تولیدکننده مواد شیمیایی و نفی اثرات ناهنجار استفاده از آنها در کشاورزی، در توسعه کشاورزی پایدار خللی ایجاد کرده است، ولی با پیگیری جوامع علمی و مردم در سیاست دولت ها تغییر روشی مشاهده شده که کنترل و حذف مصرف برخی از این مواد شیمیایی را در پی داشته است.
به علت ناهنجاری های به وجود آمده در سیستم کشاورزی تجاری و صنعتی، جنبش کشاورزی پایدار مبتنی بر اکولوژی زنده خاک شکل گرفته است و حرکت های جهانی نشان می دهد که این جنبش در حال گسترش می باشد و این تغییرات در کشورهای توسعه یافته بیشتر مشاهده می گردد.
در کشاورزی پایدار دو اصل کلیدی وجود دارد که در آن استفاده از مواد شیمیایی بخصوص آفت کش ها و کودها باید به حداقل برسد و به مزرعه به صورت جامع نگریسته شود. در حالت کلی یکی از منابع تولید محصولات کشاورزی خاک است و اکوسیستم خاک به طور طبیعی در جهت به حداقل رساندن حالت بی نظمی و جلوگیری از تغییرات شدید بلندمدت عمل می کند و نتیجه ی آن حفظ ثبات درون زیستگاه است. بنابراین حفظ تعادل اکوسیستم خاک مستلزم مدیریت عواملی است که در جهت حمایت و تقویت جامعه زیستی خاک به کار رود. امروزه رویکرد جهانی به کشاورزی مبتنی بر ساختارهای زنده خاک است. در این نوع کشاورزی به کار بردن فرآورده های بیولوژیک که با طبیعت اکوسیستم خاک هماهنگ است، در اولویت قرار دارد و خاک به عنوان یک اکوسیستم پویا و فعال در نظر گرفته می شود که مواد و انرژی در آن جریان دارد و موجودات خاکزی و گیاهان از اجرای اصلی آن محسوب می شوند. این موجودات خاکزی از عوامل اصلی تنظیم کننده زنجیره های غذایی و چرخه های حیاتی روابط مفید بین اجرای آن می باشند. دانشمندان علوم گیاهی و کشاورزی توجه خود را بیشتر به خطرات مصرف بیش از حد کودها و آفت کش های شیمیایی و مسایل حفاظت خاک و آب و حفاظت از محیط زیست صرف کرده اند و به طور کلی باید گفت: کشاورزی پایدار باید از نظر اکولوژیکی مناسب، از نظر اقتصادی توجیه پذیر و از نظر اجتماعی مطلوب باشد. کشاورزی پایدار از اهدافی است که باید هر چه سریعتر به آن دست یافت و با استمرار آن نیاز به مواد شیمیایی گران و مخرب را کمتر کرد و با حفاظت از محیط زیست، موجودات و سلامتی جوامع زیستی از طریق برنامه ریزی دقیق، کشاورزی پایدار را حاصل نمود تا نسل های آینده بتوانند از شرایط مناسب محیطی برخوردار شوند و از نعمت های آن بهره جویند.
مفهوم کشاورزی پایدار
انسان در طی تکامل تاریخیاش در چند مرحله مسیر خود را از جریان طبیعی تغییر داده به تدریج زاویه خود را با طبیعت بیشتر کرده است. اولین قدم برای ایجاد فاصله میان بشر و طبیعت انقلاب کشاورزی است که در حدود ده هزار سال پیش با کشف قواعد حاکم بر رویش گیاهان صورت گرفت، انقلابهای بعدی مانند انقلاب صنعتی و انقلاب شیمیایی، انقلاب انفورماتیک، و انقلاب بیولوژی هر کدام به سهم خود در ایجاد فاصله میان انسان و طبیعت موثر بوده اند.
در تمام این جریانات بر عقلانیت انسان تاکید می شود، چراکه علمی که از انقلاب صنعتی شکل گرفت و مبنایش علم ریاضی و فیزیک و مکانیستی بود با این پیش فرض شروع می کرد که انسان عاقل است و با ترازوی عقل خوب و بد را از هم تمیز می دهد، راز طبیعت را میشکافد و روابط میان اجزا را یافته و از این روابط استفاده میکند.
این نوع نگرش که در واقع یک جریان خردگرا بود با آزمایش تجربه و تکرار و کمی کردن پدیده ها، طبیعت را درنوردید و از آن به نفع بشر استفاده کرد و دستاوردهای بسیاری را در پی داشت: استفاده از انرژی های متعدد یک میلیون برابر شد، قدرت کشندگی انسان هزار برابر و قدرت غلبه بر مشکلات صدبرابر شد. علم در کنار این دستاوردهای ملموس دستاوردهای پنهان و در واقع ضددستاورد نیز با خود داشته است. این علمی که انسان را در بهره برداری از منابع کارآمد کرد از طرفی ناکارآمدی خود را برای حفظ منابع نشان داد، در جوامع انسانی غنی ها را غنی تر و فقرا را فقیرتر کرد، فرهنگها را دگرگون کرد یا از بین برد، زبانها را یکی کرد، جامعه جهانی را به وجود آورد، در استفاده از تکنولوژی الگوهای فرهنگی را نادیده گرفت و یک تکنولوژی واحد را برای فرهنگهای متفاوت به کار برد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
جمهوری اسلامی ایران با تولید حدود 100 میلیون تن از نظر تنوع محصولات کشاورزی رتبه سوم را در جهان دارد. خبر معاون امور بین الملل و امور آفریقا در وزارت جهاد کشاورزی در سومین اجلاس وزرای کشاورزی همکاری های اقتصادی - منطقه ای (اکو) در تهران گفت: ایران از 66 محصول اصلی کشاورزی/ تولید کننده عمده 25 نوع است که بیشتر انها جزو محصولات باغی هستند. تنوع اب و هوایی و شرایط تولید مناسب موجب شده است ایران در بسیاری از محصولات کشاورزی مانند خاوریا و محصولات شیلاتی / پسته / زعفران / مرکبات / سیب/ انگور/ خرما/ خشکبار / زیره و غیره از عمده تولید کنندگان و صادر کنندگان جهان شناخته شود. اجلالی گفت : سرمایه گذاری به عنوان عامل مهم در رشد وجهش اقتصادی از جمله در رشد بخش کشاورزی به حساب می اید. با وجود آنکه در دهه های اخیر هیچ گاه سهم کشاورزی از سرمایه گذاری 10درصد فراتر نرفته اما در سالهای اخیر سعی شده است با افزایش جاذبه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی که اغلب کمتر از نصف سایر بخشها بوده است و با استفاده از ساز و کارهای روزامد مالی و اقتصادی سرمایه گذاری در این بخش افزایش یابد و فرصت های شغلی بیشتری بوجود اید. به همین منظور برنامه های زیر ساختی به اجرا درامده است و استمرار دارد که از ان جمله می توان افزایش راندمان آب / حفاظت و اصلاح از اراضی/ افزایش تولید و توزیع ادوات و تجهیزات کشاورزی /تامین و استفاده بهینه از نهاده های کشاورزی به ویژه استفاده از بذور مرغوب و مقاوم ، مبارزه با آفات و بیماریها با استفاده از روشهای نوین / توسعه واحدهای تولیدی دامی و شیلاتی / برنامه های پایش / پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دامی/ اجرای برنامه های جنگداری و آبخیزداری و انتقال نتایج تحقیقات به واحدهای تولیدی اشاره کرد که هر سال از رشد قابل توجهی برخوردارند. نتایج همه سیاست ها و برنامه ها موجب شده است همواره حتی در شرایط نامطلوب اقلیمی بخش کشاورزی رشد مثبتی در کشور داشته باشد که در بعضی سالها این رشد به حدود 10درصد نیز رسیده است. معاون امور بین الملل و امور آفریقا در وزارت جهاد کشاورزی گفت : توسعه و کسب سهم بیشتر از بازار برای این قبیل محصولات تنها در سایه به کارگیری فناوری های نوین بویژه در زمینه فراوری و بسته بندی امکان پذیر است. البته همزمان تلاشهای زیادی به عمل امده تا موانع تجاری و فعالیت بخش خصوصی برطرف شود و این بخش بتواند با ویژگی های ممتازی که دارد منابع بیشتری را جذب کند و علیرغم تمام توانایی های بالقوه ای که برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی وجود دارد و هنوز از انها بهره برداری نشده است.
18 درصد محصولات بخش کشاورزی ایران ضایعات است
بخش قابل توجهی از محصولات کشاورزی اعم از زراعی، باغی، شیلاتی و دامی که با صرف نهاده های مختلف تولید می شوند، به دلایل مختلفی درچرخه تولید تا مصرف دچار ضایعات می شوند.
وضعیت موجود حاکی از آن است که متاسفانه میزان ضایعات در کشورما طبق برآورد کارشناسان امردر بخش های مختلف مذکورمعادل 8/17 درصد است. ضمن آنکه بخش باغبانی با1/28 درصد بالاترین و بخش دام و طیور با 1/6 درصد کمترین میزان ضایعات را به خوداختصاص داده اند.
برنامه فرآوری محصولات کشاورزی در چارچوب مصادیق مصوب هئیت وزیران که توسعه و حمایت از آنها بر عهده وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته، ظرفیت صنایع موجود را بالغ بر 14 میلیون تن اعلام کرده و مقرراست این رقم تا پایان برنامه به 23 میلیون تن افزایش یابد تا بدین ترتیب زمینه فرآوری 42 میلیون تن محصول کشاورزی در کشور فراهم شود.
در بخش زراعی، سیب زمینی، گوجه فرنگی، سبزی و صیفی جات با حدود 30درصدضایعات بالاترین و حبوبات با 5 درصد کمترین ضایعات را به خود اختصاص داده اند ضمن آنکه درزیر بخش باغبانی، انگوروانجیر با حدود 35 درصد بالاترین وگردو ،بادام وفندوق با 8 درصد کمترین ضایعات رادارند.
تولید 112 میلیون تن محصول کشاورزی
بخش کشاورزی در حال حاضرحدود 15 درصد از تولید ناخالص داخلی، 21 درصد از اشتغال، 22 درصد صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص می دهد.همچنین 801 درصد عرضه مواد غذایی و 90 درصد نیازهای واحد های صنایع تبدیلی را طی دهه اخیر تامین کرده است.
در حال حاضر 85 میلیون تن محصولات کشاوزرزی شامل 5/62 میلیون تن محصول زراعی،5/13 میلیون تن محصول باغی،6/8 میلیون تن محصول دامی و 455 هزار تن محصولات شیلاتی در کشور تولید می شود. نظر به اینکه 66 محصول کشاورزی (41 محصول زراعی و25 محصول باغی) ساختار اصلی تولیدات کشاورزی جهان را تشکیل می دهند. به طورکلی کشور از نظر تنوع تولید محصولات باغی دارای مقام سوم در جهان وازنظر مقدار تولید جزء 10 کشور اول جهان است.
تولید پسته، زعفران، خرما، انار، زردآلو، زرشک دارای رتبه اول در جهان ودر تولیدهندوانه،خیار،فندق،لیمو،بادام،گردو،کشمش دارای رتبه سوم ،درتولید برگ سبز چای، نارنگی، خربزه، گرمک دارای رتبه پنجم ودرانگورو سیب رتبه ششم را دارااست.
خودکفایی در تولید گوشت و شیر
در همین حال، کشور درزمینه محصولات دامی که درردیف فرآورده های اصلی غذایی است نیز بر پایه سیاستگذاری های انجام شده در کشور برای نیل به خودکفایی در خصوص تامین انواع گوشت،شیر،تخم مرغ و عسل به موفقیت های قابل توجهی دست یافته است.
تولید شیر درحال حاضر حدود 6 میلیون تن و تولید گوشت قرمز حدود 800 هزار تن و گوشت مرغ در حدود 800 هزار تن، تخم مرغ بیش از 580 هزار تن،و عسل 28 هزار تن است که مقررشده تا سال 1390 تولید شیربه 12 میلیون تن افزایش یابد.
سرمایه گذاری مطلوب در زمینه تولید و پرورش آبزیان
همچنین حجم تولیدات انواع ماهی در طی دهه اخیر از رقم 300 هزار تن در سال 1370 به 455 هزار تن در سال 1382 رسیده است. افزایش حدود 9 میلیون تنی ظرفیت صنایع تبدیلی و تکمیلی تاپایان سال 88
در حال حاضرظرفیت تولید صنایع تبدیلی وتکمیلی موجود بخش کشاورزی بالغ بر 14 میلیون و 121 هزار تن است که پیش بینی می شود پایان برنامه چهارم توسعه این ظرفیت به 23 میلیون و 377 هزار تن بالغ شود.
لازم به ذکر است که میزان ضایعات امروزه در کشورهای در حال توسعه به یکی از چالش های مشترک تبدیل شده است.
تعریف ضایعات از دیدگاه FAO
هر گونه تغییری در کیفیت که منجر به غیر قابل دسترس شدن و عدم ایمنی محصول شود و در نهایت محصول کشاورزی را برای انسان غیر قابل مصرف کند از دیدگاه سازمان خواروبارجهانی(FAO ) و برنامه محیط زیست ضایعات موادغذایی