لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 13
گیاه کرفس
/
شناسنامه
جعفری
:تیره
.Apium graveolens L
:نام لاتین
Wild celery Marsh parsley
:نام انگلیسی
کرفس
:فارسی
کرفس الماء
:نام عربی
شرح گیاه
گیاهی است دو ساله یعنی در سال اول برگ تولید می کند و در سال دوم ساقه هوایی گل دهنده ظاهر می شود و بذر می دهد. این گیاه در برخی شرایط مانند گیاهان یکساله در سال اول تولید گل و بذر می نماید گلهای کرفس کوچک و سفید رنگ اند که بصورت چتر مرکب ظاهر می شود و در انتهای ساقه گل دهنده به ارتفاع 60 تا 90 سانتی متر قرار می گیرد. این گیاه دارای ریشه قائمی به طول 6 تا 7 سانتی متر و به قطر 5/1 سانتی متر است از اطراف این ریشه ریشه های جانبی متعددی و از قسمت انتهائی آن ساقه های تو خالی، شیاردار و عاری از کرک خارج می شود.ظاهر ریشه اصلی گیاه،ناهموار و رنگ آن خاکستری قهوه ای است برگهای آن دارای ظاهری شفاف، کمی ضخیم و مرکب از 3 تا 7 برگچه مثلث یا لوزی شکل دندانه دار و معطر است. بر اثر پرورش زیاد موفق به ایجاد واریته های متعددی از این گیاه شده اند واریته های آن عبارتند از : کرفس برگی (Aog. Var. Secalinum) کرفس قمری (Aog. Var. rapaceum) کرفس معمولی (Aog. Var. dulce) که نوع اخیر در ایران در سطح نسبتاً وسیع کشت می شود.
**ارزش غذایی کرفس(کرفس دمبرگی)
کرفی دارای ویتامین A،C بالایی است.این گیاه حاوی روغن های گوگرد دار(اتر و آپریول )است.همچنین خاوی نوعی کربوهیدرات میباشد که ساختمان شیمیایی این کربوهیدرات به خوبی شناخته نشده است.از این گیاه برای برطرف کردن ناراحتیهای گوارشی از قدیم الایام استفاده مینمودند.با توجه به اینکه در نوع برکی مرفس روغن گوگرد دار آپریول بسیار فراوان مشاهده میشود از بخار برگ کرفس در درمان بیماریها و ناراحتیهای پوستی و عصبی استفاده میشود.
**نیازهای آب و هوایی کرفس:
کرفس طالب آب و هوای نسبتا گرم برای رشد و نمو است. خاک مورد نظر بایستی P.H دارای 6.5 -7 بوده وغنی از مواد آلی باشد.کرفس دارای بذر بسیار ریزی است.کوچکترین لذر سبزیجات در نتیجه بایستی در سطح خاک پخش شود.پس برای جوانه زنی نیازمند نور است همچنین دماهای بالای 30 درجه سانتیگراد مانع از جوانه زنی لذر کرفس میشود.
نکته:کرفس هم دارای نور خفتگی و هم دارای گرما خفتگی میباشد.
نکته:کرفس حساسیت بالایی در برابر کمبود عناصر در خاک را دارد که در هنگام داشت و پرورش آن باید به نکات ریز دقت نمود.
**سفید سازی یا BLANCHING:
یکی از عملیات روتین یا متداول در پرورش کرفس عملیات سفید سازی میباشد.در این عملیات قسمت انتهایی دمبرگ کرفس توشط مالچ،گیاخاک یا تخته های طویل پوشانیده میشود.در صورت استفاده از پلاستیکهای دو لایه بایستی از نوع دورنگ آن استفاده نمود که قسمت خارجی سفید رنگ و قسمت درونی تیره و سیاه رنگ باشد.این عمل پوشانیدن باعث عدم تشکیل کلروفیل در قسمت پایینی گیاه میگردد.در نتیجه دمبرگ سفید گردیده و فاقد بافت خشبی میگردد.پس از رسیدن کرفس در مرحله برداشت آن را با یک چاقوی تیزاز انتهای دمبرگ جدا میکند.برای حفظ کیفیت کرفس آ«را در لایه های پلاستیکی غیر قابل نفوذ به هوا و رطوبت بسته بندی میکنند.
کرفس " گیاهی خوش بو و سبز رنگ است،که در دامنه کوهساران چهارمحال و بختیاری و قلل زردکوه در رشته کوره زاگرس رشد میکند و طعم و بوی آن هوا را معطر میکند.
براساس آخرین یافتههای محققان علوم پزشکی چهارمحال وبختیاری کرفس کوهی سبزی معطری است، که میتواند ترشح اسید معده را کاهش دهد و همین ویژگیهای خاص کرفس و طعم خاص و بوی خوش آن کافی است، تا این طلای سبز مشتری سفرههای مردم شود.
اما با وجود هشدارهای اداره کل منابع طبیعی چهارمحال وبختیاری در خصوص حفاظت از این گونه گیاهی نادر، عدهای افراد سودجو به دنبال فروش و برداشت غیرقانونی این گیاه که از آن به عنوان طلای سبز نام برده میشود ، هستند.
در مبادی ورودی شهرکرد و در بازار مرکز استان در این ایام عدهای اقدام به فروش این گیاه کمیاب با قیمت هرکیلوگرم یکصد هزار تا ۱۵۰هزار ریال میکنند و بازار داد و ستد این محصول در معرض انقراض، داغ داغ است.
فروشندگان این محصول، بدون هیچ پروای آن را برای فروش در معرض دید عموم قرار میدهند و با قیمتهای گزاف به مشتریان خود میفروشند و به هیچ اخطاریه و هشداری توجه نمیکنند.
آنها با این ذهنیت که خوردن کرفس در فصل بهار در بین مردم چهارمحال و بختیاری رایج است و حتی دیوان شعری با عنوان" کلوس دم برف" یا (کرفس دم برف) نیز در یکصد سال اخیر به چاپ رسیده، به فروش آن عمومیت دادهاند و سرخوش از فتح گیاه، به پایان آن هیچگاه نمیاندیشند.
مدیرکل منابع طبیعی چهارمحال وبختیاری بوته کنی، حمل و توزیع و فروش گونه مرتعی گیاه " کرفس " در این استان را ممنوع اعلام کرد.
مدیرکل منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری افزود: به دلیل برداشتهای غیر مجاز و غیر اصولی این گونه گیاهی در استان در حال انقراض است و رویش این گیاه بومی به دلیل برداشتهای غیرمجاز و غیر اصولی در بسیاری از مناطق از بین رفته و این گیاه دیگر رویشگاههای خود را از دست داده است.
به گفته وی، به دلیل بهره برداری غیراصولی، سالانه بیش از ۱۰هزار هکتار از مراتع چهارمحال وبختیاری از دست رفته و یا تخریب میشود.
به گفته وی، هماکنون بیش از یک هزار گونه گیاهی در مراتع چهارمحال و بختیاری شناسایی شده، که به دلیل بهره برداری غیرمجاز و غیر اصولی گونههایی مانند کرفس در این استان روبه انقراض است.
به گزارش ایرنا، گونه مرتعی کرفس چهارمحال وبختیاری به صورت خشک شده نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
گیاه بومیکرفس از ابتدای بهار و فروردین در مراتع و کوهستانهای چهارمحال وبختیاری رویش میکند و در زبان محلی به " کلوس " معروف است ، که خاصیت دارویی و غذایی دارد و بسیار خوش میباشد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
بررسی کشت کرفس در تاریخ های متفاوت بذرکاری درکشت بهاره و پائیزه در شرایط آب و هوایی مازندران
ناهید آملی
عضو هیئت علمی مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران – بخش تحقیقات اصلاح وتهیه نهال وبذر
چکیده :
با توجه به اینکه در استان مازندران کشت و کار کرفس برای کشاورزان ناشناخته می باشد لذا برای اولین بار تحقیقات کرفس ، با هدف بررسی سازگاری کرفس و امکان کشت آن در تاریخهای مختلف در کشت بهاره و پائیزه صورت گرفت . همچنین بررسی کشت آن بعد از برداشت برنج بعنوان کشت دوم ، بمنظور استفاده بهینه از اراضی شالیزاری و دستیابی به بهترین تراکم بوته و عملکرد بیشتر همراه با کیفیت مطلوب انجام پذیرفت . جهت تعیین تاریخ بذر کاری در خزانه و تراکم بوته کرفس در زمین اصلی ، از طریق تغییرات تاریخ کاشت و فواصل بوته روی خط ، این آزمایش در قالب ، طرح بلوکهای کامل تصادفی بصورت اسپلیت اسپلیت پلات در 3 تکرار انجام شد . بذرکاری کرفس در 3 تاریخ کاشت بفواصل 15 روز از 25 بهمن همراه با پوشش پلاستیکی در خزانه ، در ایستگاه زراعی قراخیل و جهت کشت پائیزه از 10 مرداد بفواصل 15 روز در 3 نوبت در ایستگاه زراعی دشت ناز ( بعد از برداشت برنج ) انجام پذیرفت ، تیمارهای تاریخ کاشت در کرتهای اصلی هر تکرار گنجانیده شد . فاصله خطوط 40 ، 50 ، 60 سانتیمتر در کرت فرعی و فاصله بوته 15 ، 25 ، 35 سانتیمتر در کرتهای فرعی فرعی منتسب گردید ، بطوریکه درهرتکرار ، 27 تیمار آزمایشی در نظر گرفته شد . بنا به تحقیقات بعمل آمده ، امکان کشت کرفس در بهار به دلایل شروع گرما میسر نبوده و از نظر اقتصادی نیز بصرفه نمی باشد . در کشت بعد از برداشت برنج به دلایل وجود رطوبت و باران کافی کرفس از شرایط مطلوبی برخوردار بوده که برداشت آن در نیمه اول فروردین به پایان رسید و فرصت کافی برای آماده سازی و کاشت مجدد برنج وجود دارد . تیمار A2B1C1 با تراکم بوته 15 × 40 سانتیمتر و عملکرد 73 تن در هکتار کرفس در کشت پائیزه در اراضی شالیزاری بهترین تیمار بوده است .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
واژه کلیدی : کرفس - کشت دوم - شالیزار - تراکم بوته - تاریخ کاشت .
مقدمه :
کرفس با نام علمی Apium graveolenes متعلق به خانواده چتریان Umbelifera می باشد .
کرفس گیاهی است دو ساله ، ولی در سبزیکاری آنرا بصورت یکساله پرورش می دهند . در گذشته از کرفس بعنوان یک گیاه داروئی استفاده می شده است . از قرن شانزدهم به بعد بعنوان یک نوع سبزی مصرف غذایی داشته است ( 6 ) . دامنه کشت و مصرف کرفس بسیار گسترده بوده که بصورت وحشی در اغلب کشورهای جهان از جمله در کشورهای آفریقایی مانند الجزایر، حبشه ، کشورهای آسیایی قفقاز ، بلوچستان ، ایران و هندوستان و در آمریکا یافت می شود . کولتیوارهای جدید کرفس محصولی پختنی یا سالادی در جامعه اروپا و شمال آمریکا می باشد ، کرفس از گیاهی با تلاقی و وحشی منشأ گرفته است که در سطح وسیعی در اروپا و آسیا پراکنده است . کرفس به دلیل مصرف خوراکی به صورت خام در سالاد ریخته در انواع غذاها و همچنین به دلیل پتاسیم و ویتامین A دارای ارزش غذایی زیادی می باشد . کرفس به رطوبت نسبتاً بالائی نیاز داشته و احتیاج بحرارت زیاد ندارد ( 5 ) . بنابراین در فصول خنک و نواحی بهترین و نواحی معتدل بهترین محصول را می دهد ، بهترین ناحیه از نظر شرایط آب و هوائی برای تولید کرفس ، نواحی ساحلی خزر می باشد ( 3 ) . کرفس از سبزیهای سایه دوست بوده و شدت نور زیاد از رشد و مرغوبیت آن می کاهد . با توجه به اینکه در استان مازندران کشت و کار آن برای کشاورزان ناشناخته می باشد ، این تحقیق برای اولین بار در استان مازندران انجام پذیرفته است . این محصول در حال حاضر در استانهایی همچون استان مرکزی و خوزستان و تهران کشت و کار می گردد . کرفس دارای 3 واریته مختلفی است بنام :
کرفس برگی Apium . graveolenes . var . secolum
کرفس ریشه ایی یا قمری Apium . g . var . rapracum
کرفس دمبرگی Apium . g . var . dulce
کرفس مورد استفاده در این تحقیق از نوع کرفس دمبرگی می باشد که دمبرگ ضخیم آن مورد تغذیه قرار می گیرد . در دمبرگهای گوشتی ، بافتهای پارانشیمی نسبت به بافتهای آوندی بیشتر است . در گونه های دمبرگ بافت کلانشیمی است و در بالای این بافت بافتهای کلانشیمی همراه با دستجات آوند باعث استحکام دمبرگ ها می شوند ( 7 ) .
بمنظور استفاده بهینه از اراضی شالیزاری بعد از برداشت برنج ، انجام کشت دوم Double cropping در استان از اهمیت خاصی برخوردار است . بر اساس آمار موجود ، سطح زیر کشت برنج در استان 230000 هکتار بوده که حدود 40% آن به کشت دوم اختصاص می یابد . کرفس هایی که خود سفید شونده هستند معمولاً نیازی به خاک دهی و یا عملیات زراعی برای سفید کردن دمبرگ را ندارند و یا کرفس هایی که با تراکم نسبتاً زیاد کاشته شوند ، در این حالت اتیوله شدن بر اثر رقابت گیاهان با یکدیگر در جذب نور بوجود می آید . در بررسی کشت توأم خیار و کرفس توسط آقای عبدالکریم کاشی ( 1368 ) ، کرفس بعنوان یک گیاه سایه ، آفتاب پسند در کشت توأم از شرایط محیطی مطلوبتری برخوردار گردید ، عملکرد آن در هر دو سال آزمایش نسبت به تک کشتی آن افزایش یافت ( 5 ). ماینارد و لورنز در کشت معمولی کرفس فاصله بین بوته 30 - 15 سانتیمتر و فاصله بین ردیف را 100 - 45 سانتیمتر و عملکرد آن 50 تا 70 تن در هکتار ذکر کرده اند ( 6 ) . در شناسایی بیماریهای کرفس در سال 1371 در آذربایجان بیماری لکه برگی کرفس را تشخیص داده اند ( 1 ) .
کرفس نسبت به کمبود B حساس بوده و کمبود آن سبب Black Hearts یا ترکیدگی و پیدایش لکه های قهوه ایی در قسمت داخلی دمبرگ و ترک خوردگی دمبرگ را سبب می شود ( 2 ) . بذر کرفس بسیار ریز می باشد . میزان بذر مورد نیاز 300 تا 500 گرم در هکتار در خزانه می باشد ( 7 ) .
ارزش غذایی کرفس خام و تازه در 100 گرم
آب
( درصد )
انرژی
(کالری)
پروتئین ( گرم )
چربی
(گرم )
کربوهیدرات ( گرم )
کلسیم
( میلی گرم)
فسفر
( میلی گرم)
آهن
( میلی گرم)
سدیم
( میلی گرم)
پتاسیم
( میلی گرم)
92
17
9/0
1/0
9/3
39
28
3/0
126
341
مواد و روش ها :
جهت تعیین بهترین تاریخ کاشت بذر در خزانه و تراکم بوته کرفس ، این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بصورت اسپلیت اسپلیت پلات در 3 تکرار انجام گرفت . برای تهیه خزانه در کشت های بهاره و پائیزه ، ابتدا پشته ای بعرض 20/1 سانتیمتر و به ارتفاع 20 تا 30 سانتیمتر آماده گردید و سپس کود دامی پوسیده در سطح خزانه به ضخامت 3 تا 4 سانتیمتر پخش گردید . بذرکاری جهت کشت بهاره در 3 تاریخ کشت بفواصل 15 روز از 25 ماه بهمن در ایستگاه زراعی قراخیل انجام شد . بذور کرفس بسیار ریز است و زمان جوانه زدن بذر کرفس بسیار طولانی می باشد . جهت جوانه زدن و جلوگیری از سرما ، روی خزانه را با پوشش نایلونی حفظ نمودیم . بذر کرفس برای جوانه زدن ، نیاز به نور دارد ، بهمین دلیل روی بذر را با مقداری خاک نرم و به ضخامت حداکثر 5 میلیمتر پوشانیده گردید .
حدود یکماه بعد از کاشت در خزانه جوانه زنی بذور شروع شده و بمدت 45 روز سبز شدن ادامه یافت . بعد از 5 تا 6 برگه شدن نشاهای کرفس ، بعد از آماده سازی زمین یعنی شخم و 2 دیسک عمود بر هم به زمین اصلی انتقال داده شد . تاریخ های انتقال نشاء بترتیب 18/2/79 – 31/2/79 و 20/3/79 بوده است .
میزان کودهای مصرفی 200 کیلوگرم در هکتار فسفات آمونیوم و 100 کیلوگرم در هکتار سولفات دو پتاس و 100 کیلوگرم در هکتار کود اوره مصرف گردید . نیمی از کود اوره قبل از کاشت و درکرتهای فرعی تیمار فاصله خطوط و در کرتهای فرعی فرعی تیمارهای فاصله بوته کرفس در نظر گرفته شده بود . جهت کشت پائیزه بمنظور کشت دوم بعد از برداشت برنج ، بنا به تاریخ های پیشنهادی در طرح ، از 10 مرداد به فواصل 15 روز در 3 نوبت در خزانه در ایستگاه زراعی دشت ناز انجام گردید . طریق کاشت بذور در خزانه مانند قبل بوده و به دلیل گرم بودن هوا در فضای آزاد انجام پذیرفت . در درجه حرارت بالا ، بذور کرفس زودتر جوانه دار و سبز گردید . آبیاری خزانه نیز بفواصل 4 تا 5 روز انجام می شد . تاریخ های جوانه زدن بذر بترتیب در خزانه 25/5/80 ، 3/6 /80 و 31/6/80 بوده است . در خزانه کرفس در مرحله 2 تا 3 برگه شدن آثار خوردگی ناشی از خسارت لارو مگس خزانه دیده شد که با سم مالاتیون به نسبت 2 در هزار سم پاشی گردید . بعد از آماده سازی زمین شالیزار و بعد از کودپاشی بمیزان 200 کیلوگرم سولفات دوپتاس و 75 کیلوگرم کود اوره و همچنین برای سبک نمودن خاک شالیزار کود حیوانی پوسیده گاوی بمیزان 10 تن در هکتار استفاده کردند . ضمناً بر اساس آزمون خاک، نیاز به کود فسفات نبوده است . نشاها را طبق طرح فواصل 15 ، 25 و 35 سانتیمتر و فاصله خط 40 ، 50 ، 60 سانتیمتر در تاریخ های 5/7/80 ، 15/7/80 و 8 /8/80 انتقال داده شد . بعد از کاشت به دلیل بارندگی و رطوبت کافی ، برای دو تاریخ کاشت آخر آبیاری نیاز نبوده است . مراقبتهای زراعی لازم همچون مبارزه با حلزون یا طعمه پاشی مسموم مخلوط سم سوین و سبوس ( یک کیلوگرم سم سوین به اضافه 25 کیلوگرم سبوس در هکتار ) در 2 نوبت انجام گردید . بعلت وجود سرما رشد رویشی بسیار کند بود .همچنین دادن کود سرک اوره بمیزان 75 کیلوگرم در هکتار بطور یکنواخت در کلیه کرتها در ماه اسفند انجام پذیرفت . بوته های کرفس در اواخر زمستان رشد سریع نموده و بطوریکه در نیمه فروردین قابل برداشت گردید از وضعیت رشدی فوق العاده خوبی برخوردار بوده است .
تیمارهای مورد بررسی کرفس در آزمایش :
سانتیمتر 40 1B1 = سانتیمتر 15 = C1
فاصله خط B سانتیمتر50 = B2 فاصله بوته C سانتیمتر 25 = C2
سانتیمتر60 = 3 B سانتیمتر 35 = C3
تاریخ کاشت بذردرخزانه درکشت بهاره تاریخ کاشت بذردرخزانه درکشت پائیزه
25 بهمن A1 10 مرداد A1