نمونه برداری جهت ارزیابی تازگی ماهی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 56 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

نمونه برداری جهت ارزیابی تازگی ماهی:

نمونه برداری از ماهیان (جهت ارزیابی تازگی آنها)، در محلهای تخلیه صید یا در طی عمده فروشی آنها صورت می گیرد که در جدول یک آورده شده است. همچنین نمونه برداری از ماهی قبل از تخلیه آن در کارگاه (بویژه به عنوان قسمتی از برنامه تضمین ایمنی (HACCP) می تواند بر اساس برنامه نمونه برداری ارائه شده در جدول 2 صورت پذیرد. بدیهی است ارزیابی حسی مورد نیاز باید در محل صورت گرفته و در صورت مشکوک بودن به فساد، ارسال نمونه ها به آزمایشگاه برای آزمایشهای تکمیلی بلامانع است.

جدول 1 : نمونه برداری در محلهای تخلیه صید یا در خلال فروش اولیه

میزان محصول تخلیه شده یا فروشی

(بر حسب تن)

حداقل میزان نمونه برداری

(بر حسب کیلوگرم)

کمتر از 5

8

15- 5

20

40- 15

40

60- 40

60

80- 60

80

100- 80

100

100 و بیشتر

120 یا بیشتر

* در صورتی که وزن محموله به هر میزان بیش از 120 تن باشد، به تعداد نمونه برداری (120)08/0 درصد اضافه می شود.

جدول شماره 2: نمونه برداری جهت ارزیابی تازگی ماهی در سطح کارگاه

تعداد ماهی در هر بهر (N)

تعداد ماهی جهت نمونه برداری (N)

حداکثر میزان مورد قبول خطا (C)

15- 2

2

صفر

25-16

3

صفر

90- 26

5

صفر

150- 91

8

1

500- 151

13

1

1200- 501

20

2

10000- 1201

32

3

35000- 10001

50

5

500000- 35001

80

7

500001 یا بیشتر

125

10

بهره برداری از جدول 2 نیاز به تخمین تعداد ماهی در یک بهر می باشد. این عمل می تواند با توزین 10 ماهی از یک بهر که به طور تصادفی برداشته شده و ارزیابی میانگین وزن یک ماهی صورت گیرد. در این صورت تعداد ماهی در بهر معادل با وزن بهر تقسیم بر میانگین وزن یک ماهی خواهد بود.

2- نمونه برداری جهت انجام آزمایشات میکروب شناسی

جهت کنترل میکروبیولوژیکی ماهی و فرآورده های آن نیاز به اخذ 5 نمونه (5= n) به ازای هر بهر در شرایط بهداشتی و آسپتیک می باشد که خوب است از روش نمونه برداری دو مرحله ای (0=c و 5 = n) ای (2 یا 1= c و 5 = n) استفاده کنیم. جهت توضیح بایستی ذکر کرد که c حداکثر تعداد نتایج مثبت می باشد که می تواند میزان آن از میزان m (حداقل میزان قابل قبول) بیشتر باشد.

3- نمونه برداری از ماهی جهت اندازه گیـری هیستامین

برای این منظور از روش نمونه برداری سه مرحله ای استفاده می شود:

2=C و 9=N

g100mg/10= m

g100/mg20= m

(تعداد نمونه اخذ شده 9 عدد می باشد که نتیجه مربوط به 7 نمونه بایستی کمتر از g100/mg10 و دو نمونه می تواند حداکثر تا g100/mg20 نیز باشد در هر صورت میزان هیستامین در هیچ یک از نمونه ها نبایستی بیش از g100/mg20 گوشت ماهی باشد.)

در مواردی که ماهیان با آنزیم، آماده سازی شده باشند مقادیر m و M تا دو برابر بیشتر مورد قبول می باشد.

4- نمونـه برداری از ماهی جهت آزمایش جیـوه

جهت آزمایش جیوه 5 نمونه از هرگونه ماهی تخلیه شده گرفته می شود. آزمایش آنالیز جیوه با مخلوط کردن 5 نمونه اخذ شده با همدیگر انجام خواهد شد که در این صورت نتیجه حاصله نماینده میانگین میزان جیوه خواهد بود.

تحقیق در مورد نمونه گیری 23 ص (با فرمت ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 23

ج) نمونه گیری جهت پذیرش

1ـ نمونه گیری جهت پذیرش

بحث نمونه گیری جهت پذیرش یکی از مباحث مهم در کنترل کیفیت آماری محسوب می گردد. یکی از کاربردهای معمول و متداول نمونه گیری جهت پذیرش بدین صورت است که تامین کننده أی انباشته أی را برای شرکتی می فرستد. این محصول غالباً یک قطعه و یا مواد اولیه است که در فرآیند تولید این شرکت استفاده می گردد. بعد از دریافت این انباشته معمولاً نمونه أی از آن انتخاب و مشخصة کیفی مورد نظر بازرسی می شود. با توجه به اطلاعات حاصل از این نمونه تصمیمی در مورد رد یا پذیرش انباشته اتخاذ می گردد. در بعضی مواقع به این تصمیم حکم انباشته نیز گفته می شود. انباشته های پذیرفته شده در خط تولید استفاده و انباشته های رد شده یا به تامین کننده باز گردانده می شوند و یا از روشهای دیگر مورد بازرسی قرار می گیرند.

گرچه معمولاً تصور می شود که روشهای نمونه گیری جهت پذیرش فعالیتهایی هستند که در قسمت دریافت کالا کاربرد دارند ولی باید توجه داشت که این روشها در موارد دیگری نیز قابل استفاده می باشند. به عنوان مثال، یک تولید کننده معمولاً محصول خود را در مراحل مختلف تولید، نمونه گیری و بازرسی می کند. انباشته هایی که از این طریق پذیرفته شده اند به مراحل بعدی فرآیند منتقل و انباشته های رد شده دوباره کاری و یا اسقاطی محسوب می شوند.

نمونه گیری سه جنبة مهم دارد:

هدف از نمونه گیری جهت پذیرش ارزیابی انباشته است و نه برآورد کیفیت انباشته. اغلب طرحهای نمونه گیری جهت پذیرش به منظور برآورد کیفیت انباشته طراحی نشده اند.

طرحهای نمونه گیری جهت پذیرش روش مستقیمی از کنترل محسوب نمی گردد. از طریق طرحهای نمونه گیری جهت پذیرش انباشته ها پذیرش و یا رد می شوند. حتی اگر کلیة انباشته ها دارای کیفیت یکسان باشند از روش نمونه گیری بعضی انباشته ها پذیرش و بقیة آنها رد می شوند و این در حالی است که انباشته های پذیرفته شده دارای کیفیتی بهتر از انباشته های رد شده نیستند. روشهای کنترل فرآیند روشهایی هستند که به طور سیستماتیک کیفیت را بهبود می بخشند و این دقیقاً چیزی است که روشهای نمونه گیری جهت پذیرش قادر به انجام آن می باشند.

یکی از نکات مهم در مورد استفاده از روشهای نمونه گیری جهت پذیرش عدم توانایی آنها در ایجاد کیفیت در فرآورده از طریق بازرسی است. به عبارت دیگر، این روشها باید به عنوان ابزار ممیزی جهت کسب اطمینان از انطباق خروجی فرآیند با خواسته های موردنظر استفاده گردند.

به طور کلی سه روش برای تصمیم گیری در مورد انباشته وجود دارد: (1) پذیرش بدون بازرسی،(2) بازرسی %100( صد درصد) و با به عبارت دیگر، بازرسی تک تک محصولات انباشته و جدا سازی محصولات معیوب( محصولات معیوب ممکن است برای تامین کننده پس فرستاده شوند، دوباره کاری شوند، با محصولات خوب جایگزین شوند و یا به دور ریخته شوند) و (3)نمونه گیری جهت پذیرش.

روشهای نمونه گیری جهت پذیرش غالباً در موارد ذیل مورد استفاده قرار می گیرند:

1ـ وقتی که آزمایشها مخرب هستند.

2ـ وقتی که هزینة بازرسی %100 خیلی زیاد است.

3ـ وقتی که بازرسی%100 از نظر فن آوری توجیهی ندارد یا آنقدر زمان نیاز دارد که برنامة تولید مختل می گردد.

4ـ وقتی که تعداد محصولاتی که باید بازرسی شوند خیلی زیاد است و میزان خطا نیز آنقدر بالاست که بازرسی %100 ممکن است باعث گردد تا تعداد محصولات معیوبی که از روش بازرسی%100 پذیرش می شوند بیشتر از محصولاتی باشند که از طریق طرحهای نمونه گیری پذیرفته می شوند.

5ـ وقتی که تامین کننده از سابقة عالی در زمینة کیفیت برخوردار است و می خواهیم میزان بازرسی را از %100 به سطح کمتری کاهش دهیم ولی نسبت کارآیی فرایند تامین کننده آنقدر بزرگ نیست که بتوانیم روش بدون بازرسی را اعمال کنیم.

6ـ وقتی که ریسک تعهد و مسئولیت در قبال محصول به طور بالقوه زیاد است و علی رغم رضایتبخش بودن فرآیند تامین کننده هنوز استفاده از یک برنامه نظارت مستمر برای محصول ضروری احساس می گردد.

برتریها و ضعفهای نمونه گیری

روش نمونه گیری جهت پذیرش در مقایسه با روش بازرسی %100 از برتری هایی برخوردار است که از میان آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1ـ هزینة کمتر به علت بازرسی کمتر

2ـ خسارت کمتر به علت جا به جایی کمتر

3ـ قابل استفاده در آزمایشهای مخرب

4ـ دخالت تعداد کمتری پرسنل در فعالیتهای بازرسی

5ـ کاهش قابل توجهی در میزان خطای بازرسی

6ـ ایجاد انگیزه برای تامین کننده جهت بهبود کیفیت یا رد کل انباشته به جای فقط ارجاع محصولات معیوب

روش نمونه گیری جهت پذیرش، از نقاط ضعفی نیز برخوردار است که از میان آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1ـ وجود ریسک برای پذیرش انباشته های بد و رد انباشته های خوب

2ـ کسب اطلاعات کمتر در مورد محصول و یا فرآیندی که آن را تولید کرده است.

مقاله درمورد تفسیر نمونه سوره نساء 21 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

تفسیر نمونه

آیه 1

سوره نساء مقدمه این سوره در ((مدینه )) نازل شده و داراى 177 آیه است . سوره نساء قبل از ورود در تفسیر آیات این سوره یادآورى چند نکته لازم است : 1 - محل نزول سوره نساء تمام آیات این سوره (به استثناى آیه 58 طبق نقل بعضى از مفسران ) در مدینه نازل شده است و از نظر ترتیب نزول بعد از سوره ((ممتحنه )) قرار دارد. زیرا مى دانیم ترتیب کنونى سوره هاى قرآن مطابق ترتیب نزول سوره ها نیست یعنى بسیارى از سوره هایى که در مکه نازل شده در آخر قرآن قرار دارد و بسیارى از سوره هایى که در مدینه نازل شده است در اوائل قرآن قرار گرفته . البته همانطور که در آغاز جلد اول گفتیم مدارکى در دست است که جمع آورى سوره هاى قرآن به شکل کنونى در زمان خود پیامبر صلى اللّه علیه و آله واقع شده بنابراین به هنگام جمع آورى قرآن شخص پیامبر صلى اللّه علیه و آله به دلائل مختلفى از جمله اهمیت مطالب ، و ترتیب طبیعى آنها، دستور داده است که سوره ها را بر طبق وضعى که الان مى بینیم ترتیب دهند، که نخستین آنها سوره ((حمد)) و آخرین آنها سوره ((الناس )) است بدون اینکه کلمه و یا حتى حرفى از آیات و یا سوره ها کم و یا زیاد شود. این سوره از نظر تعداد کلمات و حروف ، طولانى ترین سوره هاى قرآن بعد از سوره ((البقره )) است و داراى 177 آیه مى باشد و نظر به اینکه بحثهاى فراوانى در مورد احکام و حقوق زنان در آن طرح شده به سوره ((نساء)) نامیده شده است . 2 - محتویات این سوره همانطور که گفتیم این سوره در مدینه نازل شده ، یعنى به هنگامى که پیامبر صلى اللّه علیه و آله دست در کار تاءسیس حکومت اسلامى و ایجاد یک جامعه سالم انسانى بود، به همین دلیل بسیارى از قوانینى که در سالم سازى جامعه مؤ ثر است در این سوره نازل شده است . از طرفى چون افرادى که تار و پود این جامعه نو پا را تشکیل مى دادند، افراد بت پرست دیروز با آن همه آلودگیهاى دوران جاهلیت بوده اند، لذا باید قبل از هر چیز رسوبات گذشته را از مغز و روح آنها بیرون ساخت و به جاى آن قوانین و برنامه هایى که براى نوسازى یک جامعه فرسوده لازم است قرار داد. بطور کلى بحثهاى مختلفى که در این سوره مى خوانیم عبارتند از: 1 - دعوت به ایمان و عدالت و قطع رابطه دوستانه با دشمنان سرسخت . 2 - قسمتى از سرگذشت پیشینیان براى آشنایى هر چه بیشتر به سرنوشت جامعه هاى ناسالم . 3 - حمایت از کسانى که نیازمند به کمک هستند، مانند یتیمان ، و دستورهاى لازم براى نگاهدارى و مراقبت از حقوق آنها. 4 - قانون ارث بر اساس یک روش طبیعى و عادلانه در برابر شکل بسیار زننده اى که در آن زمان داشت و به بهانه هاى مختلفى افراد ضعیف را محروم مى ساختند. 5 - قوانین مربوط به ازدواج و برنامه هایى براى حفظ عفت عمومى . 6 - قوانین کلى براى حفظ اموال عمومى . 7 - کنترل و نگهدارى و بهسازى نخستین واحد اجتماع یعنى محیط خانواده . 8 - حقوق و وظایف متقابل افراد جامعه در برابر یکدیگر. 9 - معرفى دشمنان جامعه اسلامى و بیدار باش به مسلمانان در برابر آنها. 10 - حکومت اسلامى و لزوم اطاعت از رهبر چنین حکومتى . 11 - تشویق مسلمانان به مبارزه با دشمنان شناخته شده . 12 - معرفى دشمنانى که احیانا فعالیتهاى زیرزمینى داشتند. 13 - اهمیت هجرت و لزوم آن به هنگام روبرو شدن با یک جامعه فاسد و غیر قابل نفوذ. 14 - مجددا بحثهایى درباره ارث و لزوم تقسیم ثروتهاى متراکم شده در میان وارثان . 3 - فضیلت تلاوت این سوره پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله طبق روایتى فرمود: ((هر کس سوره نساء را بخواند گویا به اندازه هر مسلمانى که طبق مفاد این سوره ارث مى برد، در راه خدا انفاق کرده است و همچنین پاداش کسى را که برده اى را آزاد کرده به او مى دهند)). بدیهى است در این روایت و در تمام روایات مشابه آن ، منظور تنها خواندن آیات نیست بلکه خواندن ، مقدمه اى است براى فهم و درک ، و آن نیز به نوبه خود مقدمه اى است براى پیاده ساختن آن در زندگى فردى و اجتماعى ، و مسلم است که اگر مسلمانان از مفاد آیات این سوره در زندگى خود الهام بگیرند همه این پاداشها را علاوه بر نتایج دنیوى آن خواهند داشت . تفسیر : مبارزه با تبعیض ها روى سخن در نخستین آیه این سوره به تمام افراد انسان است زیرا محتویات این سوره در حقیقت همان مسائلى است که تمام افراد بشر در زندگى خود به آن نیازمند هستند. سپس دعوت به تقوى و پرهیزکارى مى کند که ریشه اصلى برنامه هاى سالم سازى اجتماع مى باشد، اداى حقوق یکدیگر، تقسیم عادلانه ارث ، حمایت از یتیمان و رعایت حقوق خانوادگى و مانند اینها همه از امورى است که بدون پشتوانه تقوى و پرهیزکارى به جایى نمى رسد، لذا این سوره را - که محتوى همه این مسایل است - با دعوت به تقوى آغاز مى کند، مى فرماید: ((اى مردم ! از پروردگارتان بپرهیزید)) (یا ایها الناس اتقوا ربکم ). سپس براى معرفى خدایى که نظارت بر تمام اعمال انسان دارد به یکى از صفات او اشاره مى کند که ریشه وحدت اجتماعى بشر است ((آن خدایى که همه شما را از یک انسان پدید آورد)) (الذى خلقکم من نفس واحدة ). بنابراین امتیازات و افتخارات موهومى که هر دسته اى براى خود درست کرده اند از قبیل امتیازات نژادى ، زبانى ، منطقه اى ، قبیله اى و مانند آن که امروز منشاء هزار گونه گرفتارى در جامعه هاست ، در یک جامعه اسلامى نباید وجود داشته باشد چه اینکه همه از یک اصل سرچشمه گرفته و فرزندان یک پدر و مادرند و در آفرینش از یک گوهرند. توجه به اینکه جامعه عصر پیامبر یک جامعه به تمام معنى قبیله اى بود اهمیت این مبارزه را روشنتر مى سازد و نظیر این تعبیر در موارد دیگرى از قرآن مجید نیز هست که در جاى خود به آن اشاره خواهد شد. اکنون ببینیم منظور از ((نفس واحدة )) کیست ؟ آیا منظور از نفس واحده یک فرد شخصى است یا یک واحد نوعى (یعنى جنس مذکر) شکى نیست که ظاهر این تعبیر همان واحد شخصى را مى رساند و اشاره به نخستین انسانى است که قرآن او را به نام آدم پدر انسانهاى امروز معرفى کرده و تعبیر ((بنى آدم )) که در آیات فراوانى از قرآن وارد شده نیز اشاره به همین است و احتمال اینکه منظور وحدت نوعى بوده باشد از ظاهر آیه بسیار دور است . سپس در جمله بعد مى گوید: ((همسر آدم از او آفریده شد)) (و خلق منها زوجها). بعضى از مفسران از این تعبیر، چنین فهمیده اند که همسر آدم ، ((حوا)) از بدن آدم آفریده شده و پاره اى از روایات غیر معتبر را که مى گوید: ((حوا از یکى از دنده هاى آدم آفریده شده )) را شاهد بر آن گرفته اند - در فصل دوم از سفر تکوین تورات نیز به این معنى تصریح شده است . ولى با توجه به سایر آیات قرآن هر گونه ابهامى از تفسیر این آیه برداشته مى شود و معلوم مى شود که منظور از آن این است که خداوند همسر او را از جنس او (جنس بشر) آفرید. در آیه 21 سوره روم مى خوانیم : ((و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها؛ از نشانه هاى قدرت خدا این است که همسران شما را از جنس شما قرار داد تا به وسیله آنها آرامش یابید)). و در آیه 72 سوره نحل مى

مقاله درمورد تفسیر سوره انعام آیه 141 تا 146

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 2

آیه 141آیه و ترجمه وَ هُوَ الَّذِى أَنشأَ جَنَّتٍ مَّعْرُوشتٍ وَ غَیرَ مَعْرُوشتٍ وَ النَّخْلَ وَ الزَّرْعَ مخْتَلِفاً أُکلُهُ وَ الزَّیْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُتَشبهاً وَ غَیرَ مُتَشبِهٍ کلُوا مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَ ءَاتُوا حَقَّهُ یَوْمَ حَصادِهِ وَ لا تُسرِفُوا إِنَّهُ لا یحِب الْمُسرِفِینَ(141)

  ترجمه :

141 - او است که باغهاى معروش (باغهائى که درختانش روى داربستها قرار مى گیرند) و باغهاى غیر معروش (درختانى که نیاز به داربست ندارند) آفرید، و همچنین نخل و انواع زراعت را که از نظر میوه و طعم با هم متفاوتند و (نیز) درخت زیتون و انار را که از جهتى با هم شبیه و از جهتى تفاوت دارند (برگ و ساختمان ظاهریشان شبیه یکدیگر است در حالى که طعم میوه آنها فوق العاده متفاوت ) از میوه آن به هنگامى که به ثمر مى نشیند بخورید و حق آن را به هنگام درو بپردازید، اسراف نکنید که خداوند مسرفین را دوست نمى دارد.

  تفسیر :

یک درس بزرگ توحید در این آیه به چند موضوع اشاره شده است که هر کدام در حقیقت نتیجه دیگرى است .نخست مى گوید: خداوند همان کسى است که انواع باغها و زراعتها با درختان گوناگون آفریده است که بعضى روى داربستها قرار گرفته ، و بام منظره

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 3

بدیع و دل انگیز خود چشمها را متوجه خویش مى سازند، و با میوه هاى لذیذ و پر برکت کام انسان را شیرین مى کنند، و بعضى بدون احتیاج به داربست بر سر پا ایستاده و سایه بر سر آدمیان گسترده ، و با میوه هاى گوناگون به تغذیه انسان خدمت مى کنند (و هو الذى انشا جنات معروشات و غیر معروشات ).مفسران در تفسیر کلمه معروش و غیر معروش سه احتمال داده اند:1 - همان که در بالا به آن اشاره شد، یعنى درختانى که روى پاى خود نمى ایستند و نیاز به داربست دارند، و درختانى که بدون نیاز به داربست روى پاى خود مى ایستند. (زیرا عرش در لغت به معنى برافراشتن و هر موجود برافراشته است و به همین جهت به سقف و یا تخت پایه بلند، عرش گفته مى شود)2 - منظور از معروش درخت اهلى است که به وسیله دیوار و امثال آن در باغها حفاظت مى شود و غیر معروش درختان بیابانى و جنگلى و کوهستانى است .3 - معروش درختى است که بر سر پا ایستاده و یا به روى زمین بلند شده اما غیر معروش درختى است که به روى زمین مى خوابد و پهن مى شود.ولى معنى اول مناسبتر به نظر مى رسد، و شاید ذکر معروشات در آغاز سخن به خاطر ساختمان عجیب و شگفت انگیز این گونه درختان است ، یک نگاه کوتاه به درخت انگور و ساقه و شاخه پر پیچ و خم آن ، که با قلابهاى مخصوصى مجهز است ، و خود را به اشیاء اطراف مى چسباند تا کمر راست کند، شاهد این این مدعا است .سپس اشاره به دو قسمت از باغها و جنات کرده مى گوید: و همچنین درختان نخل و زراعت را آفرید (و النخل و الزرع ).ذکر این دو بالخصوص به خاطر آن است که از اهمیت ویژه اى در زندگانى بشر و تغذیه او برخوردارند (توجه داشته باشید که جنت هم به باغ و هم

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 4

به زمینهاى پوشیده از زراعت گفته مى شود).بعد اضافه مى کند که این درختان از نظر میوه و طعم با هم متفاوتند یعنى با اینکه از زمین واحدى مى رویند هر کدام طعم و عطر و خاصیتى مخصوص به خود دارند، که در دیگرى دیده نمى شود (مختلفا اکله ).سپس اشاره به دو قسمت دیگر از میوه هائى مى کند که فوق العاده مفید و داراى ارزش حیاتى هستند، و مى گوید: همچنین زیتون و انار (و الزیتون و الرمان )انتخاب این دو ظاهرا به خاطر آن است که این دو درخت در عین اینکه از نظر ظاهر با هم شباهت دارند، از نظر میوه و خاصیت غذائى بسیار با هم متفاوتند لذا بلافاصله مى فرماید هم با یکدیگر شبیهند و هم غیر شبیه (متشابها و غیر متشابه )پس از ذکر این همه نعمتهاى گوناگون ، پروردگار مى گوید: از میوه آنها به هنگامى که به ثمر نشست ، بخورید ولى فراموش نکنید که به هنگام چیدن ، حق آن را باید ادا کنید) (کلوا من ثمره اذا اثمر و آتوا حقه یوم حصاده ).و در پایان ، فرمان مى دهد که اسراف نکنید، زیرا خداوند مسرفان را دوست نمى دارد (و لا تسرفوا انه لا یحب المسرفین ).اسراف به معنى تجاوز از حد اعتدال است ، و این جمله مى تواند اشاره به عدم اسراف در خوردن و یا عدم اسراف در بخشش بوده باشد، زیرا پارهاى از اشخاص به قدرى دست و دل بازند که هر چه دارند به این و آن مى دهند و خود و فرزندانشان معطل مى مانند.

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 5

  نکته ها

در اینجا به چند نکته باید توجه کرد: 1 - پیوند آیه با آیات قبل - در آیات گذشته از این سوره ، سخن از احکام خرافى بت پرستان در میان بود، که از زراعت و چهارپایان نصیبى براى خدا قرار مى دادند، و عقیده داشتند که این سهام باید به شکل مخصوصى مصرف گردد، و سوار شدن بر پشت بعضى از چهارپایان را تحریم مى کردند و بچه هاى خود را براى بعضى از بتها قربانى مى نمودند.آیه فوق و آیه اى که بعد از این مى آید در حقیقت پاسخى به تمام این احکام خرافى است ، زیرا صریحا مى گویدخالق تمام این نعمتها خدا است ، او است که همه این درختان و چهارپایان و زراعتها را آفریده است و هم او است که دستور داده از آنها بهره گیرید و اسراف نکنید، بنابراین غیر او نه حق تحریم دارد و نه حق تحلیل .2 - در اینکه جمله اذا اثمر (هنگامى که میوه دهد) با ذکر کلمه ثمره قبل از آن چه منظورى را تعقیب مى کند، در میان مفسران گفتگو است ، ولى ظاهرا هدف از این جمله این است که به مجرد اینکه میوه بر درختان ، و خوشه و دانه در زراعت آشکار شود، بهره گرفتن از آنها مباح و جائز است ، اگر چه حق مستمندان هنوز پرداخته نشده است و این حق را تنها در موقع چیدن میوه و در درو کردن (یوم الحصاد) باید پرداخت (دقت کنید).3 - منظور از این حق که بهنگام درو باید پرداخت چیست ؟ بعضى معتقدند همان زکات واجب ، یعنى یکدهم و یک بیستم است ، ولى با توجه به اینکه این سوره در مکه نازل شده و حکم زکات در سال دوم هجرت و یا بعد از آن در مدینه

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 6

نازل گردیده است ، چنین احتمالى بسیار بعید به نظر مى رسد.در روایات فراوانى که از اهلبیت (علیهم الاسلام ) به ما رسیده و همچنین در بسیارى از روایات اهل تسنن این حق ، غیر از زکات معرفى شده و منظور از آن چیزى است که بهنگام حضور مستمند در موقع چیدن میوه و یا درو کردن زراعت به او داده مى شود، و حد معین و ثابتى ندارد.و در این صورت آیا این حکم واجب است یا مستحب ، بعضى معتقدند که یک حکم وجوبى است که قبل از تشریع حکم زکات بر مسلمانان لازم بوده ولى بعد از نزول آیه زکات ، این حکم منسوخ شد، و حکم زکات با حد و حدود معینش به جاى آن نشست .ولى از روایات اهلبیت (علیهم السلام ) استفاده مى شود که این حکم نسخ نشده و به عنوان یک حکم استحبابى هم اکنون به قوت خود باقى است .4 - تعبیر به کلمه یوم ممکن است اشاره به این باشد که چیدن میوه ها و درو کردن زراعتها بهتر است در روز انجام گیرد، اگر چه مستمندان حاضر شوند و قسمتى به آنها داده شود، نه اینکه بعضى از افراد بخیل ، شبانه این کار را بکنند، تا کسى با خبر نشود، در روایاتى که از طرق اهلبیت (علیهم السلام ) به ما رسیده نیز روى این موضوع تاکید شده است .

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 7

آیه 142 - 144آیه و ترجمه وَ مِنَ الاَنْعَمِ حَمُولَةً وَ فَرْشاً کلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعُوا خُطوَتِ الشیْطنِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوُّ مُّبِینٌ(142)ثَمَنِیَةَ أَزْوَجٍ مِّنَ الضأْنِ اثْنَینِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَینِ قُلْ ءَالذَّکرَیْنِ حَرَّمَ أَمِ الاُنثَیَینِ أَمَّا اشتَمَلَت عَلَیْهِ أَرْحَامُ الاُنثَیَینِ نَبِّئُونى بِعِلْمٍ إِن کنتُمْ صدِقِینَ(143)وَ مِنَ الابِلِ اثْنَینِ وَ مِنَ الْبَقَرِ اثْنَینِ قُلْ ءَالذَّکرَیْنِ حَرَّمَ أَمِ الاُنثَیَینِ أَمَّا اشتَمَلَت عَلَیْهِ أَرْحَامُ الاُنثَیَینِ أَمْ کنتُمْ شهَدَاءَ إِذْ وَصامُ اللَّهُ بِهَذَا فَمَنْ أَظلَمُ مِمَّنِ افْترَى عَلى اللَّهِ کذِباً لِّیُضِلَّ النَّاس بِغَیرِ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لا یهْدِى الْقَوْمَ الظلِمِینَ(144)

  ترجمه :

142 - (و او کسى است که ) از چهارپایان براى شما حیوانات باربر و حیوانات کوچک آفرید، از آنچه او به شما روزى داده است بخورید و از گامهاى شیطان پیروى ننمائید که او دشمن آشکار شما است .143 - هشت جفت از چهارپایان (براى شما آفرید) از میش دو جفت و از بز دو جفت بگو آیا خداوند نرهاى آنها را حرام کرده یا مادهها را؟ یا آنچه رحم ماده هاى آنها در برگرفته ؟ اگر راست مى گوئید (و بر تحریم آنها دلیلى دارید) به من خبر دهید.144 - و از شتر دو زوج ، و از گاو هم دو زوج ، (براى شما آفرید) بگو کدامیک از اینها را خدا حرام کرده است ؟ نرها را یا ماده ها را؟ و یا آنچه رحم ماده ها را در برگرفته ؟ و آیا شما گواه (این تحریم ) بودید، هنگامى که خدا به این موضوع توصیه کرد؟ بنابراین چه کسى ستمکارتر است از آنها که بر خدا دروغ مى بندند، تا مردم را از روى جهل گمراه سازند، خداوند هیچگاه ستمگران را هدایت نخواهد کرد! .

تفسیر نمونه جلد 6 صفحه 8

  تفسیر :

تمام نمونه سوالات ورد word (تایپ ایران)-باجواب

تضمینی در آزمون قبول شو و تایپیست شو و کسب درآمد کن (بالای 80% بزن)