دانلود مقاله کامل درباره نقوش سنتی ایرانی 36 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 45

گفته می شود . مثلاً زمینه فرش اردبیل (شیخ صفی) که محل بافت و طراحی آن مورد تردید است ، سرمه ای است .

بنابراین با این که نام یک استاد کاشانی بر روی آن است ، در طراحی آن برخی از مبانی طراحی آذربایجان به کار گرفته شده است. در برخی از فرشهای ایرانی ، مثل بختیاری ، گاه طراحی بر زمینة سرمه ای طوری است که شب پر ستاره ای را یاد آوری می کند. ظاهراً زمینة سرمه ای سنت شمال و مغرب ایران بوده است و کم کم به قسمتهای دیگر ایران هم برده شده است .

نقشها و تزیین های خاص روی سفالها و پیکره های باستان

در زندگی روزانه ی افراد مبتکر ، دقایق و مواقعی هست که به ایجاد طرح و شکل دست می برند و با نوک قلم، شکلهای آشنا و مکرر به وجود می آورند و از این راه به شکلهای تازه راه می یابند . زیرا از راه تکرارها و خطوط هرز کشیدن یا خطوط موازی و متقاطع به وجود آوردن ، میان آنها را نقطه گذاری کردن ، نقطه ها را پهلوی هم یا دور از هم قرار دادن ، شکلهای تازه به وجود می آید.

بشر اولیه از آنگاه که چشم به طبیعت دوخت و به اطراف خود نظر انداخت چیزهای زیادی برای طرح کردن اندوخت . خاطرات زیادی داشت که آنها را می بایست باز نویسی یا شکل سازی کند و بمانند زینت گری از هر خط راست یا کج الهام بگیرد و آنها را برای خوش آیندی چشم در جایی مناسب کار بگذارد و به نحوی مطبوع ، ترکیب بندی کند.

شاید مناسب ترین وسیله زینت گری پس از آرایش هیکل و سر و صورت ، کوزه های گلی و سفالی باشند ( در واقع همان وسیله ای که نوک چوبها یا سنگهای تیز می توانسته رویه نرم آنها را آسانتر بکاوند و احیاناً می شده است خطوط اشتباهی و بد راه و نامناسب را به اصلاح آورند.)

خطوط راست و کج یا موازی و متقاطع کشیدن ، هاشور زنی و نقطه گذار ی کردن شاید ابتدایی ترین شکل زینت گری بوده باشد. زیرا هم ساده ترین شکلها را داشته و هم مناسبترین نمونه مکرر سازی و به دست آوردن مهارت در این راه بوده است.

چه بسا سفالها ، که بدست آمده و برروی آنها ابتدایی ترین نقوش بشر ماقبل تاریخ این فلات ، خودنمایی می کند و به خوبی می توان دریافت که کدام شکل ، ماهرانه یا ناشیانه انجام شده ، یا کدام طرح از روی شتاب یا حوصله به وجود آمده است .

شاید نوع طراحی شکل (2) که به خاطر دشواری مستقیم کشیدن خطوط و همچنین شکل (3) که طراحی آن از حیث دشواری دست کمی از نقش دوم ندارد حاکی جرأتی باشد که کوزه گر طراح به اتکاء تمرین فراوان در انواع طرح ، از ارائه چنین ترکیبی باک نداشته است و با پرکردن خانه ها یا راههای پهن که نقش چشمگیر به وجود می آورده عیب طرحها پوشیده می مانده است.

طرح (4) که شانه ای شکل است و طرحهای (5و6) که اکثراً به هم شباهت دارند و شکلهای (7و8و9 ) که از هر حیث یاد آور یکدیگرند و شکل (10) که با خطوط متقاطع نازک و خطوط افقی پهن زینت شده است آنچنان حساب شده و منظم اند که مانند شکلهای (11و12) و یا شکلهای (13و 14) دارای ریتم نرم و ظریف می باشند و در عین یک نواختی شکل ، چون زمزمة ساییده دوران ها و مردمی است که آوای گمشده آنان گویی چون خود طرحها از میان فضای هزارها سال به گوش ما می رسد .

« متأسفانه تصویری از شکلهای 7 به بعد در دست نبود و تنها صرف آشنایی با طرحها از آنها نام بردیم.»

یافته های ما قبل تاریخی مردم فلات ، مقداری کوزه های منقوش به دست داده اند که اغلب آنها دارای نقش های حساب شده می باشند. ولی تعدادی از آنها نیز هستندکه به صورت به اصطلاح بازاری و بدون حساب و فقط به منظور پرکردن جاخالیهای ظروف سفالی روی آنها نقش بندی و طراحی شده است و نمی توان از آنها انتظار یک ترکیب مناسب را داشت و بعلاوه وضعیت شکل کوزه ها نیز ایجاب می کرده یا که طراح کوزه لازم می دیدیده که جاخالیها را به نحوی پرکند .

این ترکیب ها تا چه اندازه امروز مطبوع خاطر ماست و با حسابگریهای فنی ما جور در می آید امری است که شاید در اصل نباید با سلیقه و حسابگریهای خودمان آنها را مقایسه کنیم ، بلکه باید به همین کفایت کنیم که آنها سعی داشته اند طرحهایی به منظور زینت روی سفالها و ظروف خود به وجود آورند و خود از آنها لذت ببرند. این کارشان آنچنان ماهرانه انجام شده که نه تنها مورد پسند زمان خود بوده (و تکرارها این نظر را تایید می کنند) بلکه امروزه نیز ما از کاری که آنها کرده اند لذت می بریم و الهام می گیرم.

در این کتاب سعی بر این است که بدانیم تنوع شکلی که آنها به وجود آورده اند تا چه حد است و بعلاوه تا چه اندازه توانسته اند با الهام گیری از شکلهای طبیعی اطراف خود ، ترکیبهای تازه به وجود آورند.

از بشر دوران غار فلات ایران ، زمینه ی در خور نداریم. ولی آنچه از حفاریهای ما قبل تاریخی ارائه داده اند و نقوشی را در بر دارند باید یقین کنیم که طرحهای به دست آمده

دانلود مقاله کامل درباره مفاهیم سنتی معماری و شهرسازی ایران 10 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

مفاهیم سنتی معماری و شهرسازی ایران -قسمت دوم

بشر سنتی همه آفرینش و عالم خلقت را چون فیضان و تجلی حق ، واحد می بیند و با این کشف درونی که با طبیعت اشتراک ساختمان و تناسبی دارد که کمیت آن با ارقام ریاضی قابل تبیین است ، بکار خود ادامه می دهد . در نتیجه همه آفرینشهای انسان و طبیعت را چون صورتهای تکوینی مینگرد که با قوانین ریاضی مشابهت ، تقارن و هم آهنگی دارد . بنابراین زیبایی که در بلور برف مشاهده می شود ، به همان اندازه به نظام هندسی در جسمانی آن بستگی دارد که به استعداد و توانایی آن برای انعکاس بخشیدن نظامی متعالی تر و ژرف تر . پس چنین نتیجه می شود که همه شکلها ، سطحها و خطها ، هم آهنگ یا نسبتهایی که در طبیعت نهفته است و بازتاب زیبایی و جمال مثالی و رب النوعی است ، ترتیب یافته اند . پس در حالیکه بر پایه و شالوده ای عینی و واقعی استوار بوده مستقل از انسان و دگرگونیهای ذوق و سلیقه درون ذهنی او هستند . زیبایی و جمالی که عام و شامل کلی و جاویدان است بدست می آید و نظم و تناسب چون قوانینی کلی و جهانی هستند که انسان رویدادهای آن را با حساب ، هندسه و علم نسبت در مییابد . تناسب در فضا همان نقش را دارد که وزن در زمان با هماهنگی در صدا . همانطور که نظام کیهانی و صداهای هماهنگ بر حسب عدد قابل توجیه است دریافت و ادراک تناسب نیز از آن آغاز می شود . واحد چون خالق و آفریننده . از نقطه آغاز میکند و چون خط از نقطه میگذرد که حرکت آن مانند شعاع دایره است و سپس کره را بوجود می آورد . کره آشکارترین رمز و و تمثیل وحدت است و تقسیم آن به چند ضلعیهای منظم محاط اساس و بنیاد همه قوانین سنتی و هم آهنگی را نشکیل می دهد . بارزترین نمودار کنش و واکنش متقابل بین دایره و مربع در هنر سنتی مندل و یا تصویری است از جهات ، که در فرهنگهای گونگون به صورتهای مختلف نمایان شده است . مندل چون بازتابی از جهان و رویدادهای جهانی در درون همه چیز است و با قوانین اعداد و ارقام هندسه کار میکند . از وحدت آغاز میکند و پس از سیر در تجلیات و مظاهر دوباره به وحدت اصلی خویش باز می گردد . در آن واحد پایداری و بقای بهشت را چون صورتی ملکوتی و ناپایداری و فنی آنرات بصورت واقعیت زمانی جلوه گر میسازد . بلسان عرفانی آن تسلیم و رضای صوفی را در ژرف ترین معنای آن ، که تسلیم به ( من مطلق ) باشد – بیاد می آورد .

مفهوم سطح

گفتیم که در درون سلسله مراتب تعاریف مربوط به فضا ، اشکال بوسیله سطحهای خود محدود می شود . از آن حیث ، سطحها میتوانند وظایفی دوگانه انجام دهند و از لحاظ جسمانی میتوانند شکل را محدود کنند و از این جهت میتوانند فضاهای گسترده و نامحدود زمینی را تبلور دهند ، و از جهت عقلانی میتوانند با تکامل و گسترش صفات و ممیزات متعالی خود ، روح انسان را به مراحل اعلای واقعیت که در ورای فضاهای آفیده انسان قرار دارند رهنمون شوند .

ممیزات و صفات متعالی سطحها در هر یک از طرق زیر جلوه گر می شود و از اصالت ذاتی و غنای موادی که بکار گرفته می شود ، از طریق شکل و هیات سطح و زینت و آرایش آن و از ترکیب اثرات تزیین صورت و بکار گرفتن مواد اصیل و عالی . کیفیت متعالی مواد نتیجه ترکیب و تلفیق اجزاء آن و درجه روشنی و تیرگی آن و استعداد ذاتی آن برای شیفته کردن و مدهوش ساختن ذهن وقاد و تفکر گرا است . یک قطعه مرمر شفاف با جلوه گر ساختن اشکال گوناگون خود احساسی سرد وانعطاف پذیر است ولی تیرگی آن بر ذهن ما سنگینی میکند و ان را به ستوه می آورد پس از در اینجا حنبه های تکمیل کننده آهن راباید جستجو کرد تا ثقل ذاتی ان خفت گیرد و سطح تیره و کدر آن شکل قوام یابد و بتواند سایه افکنی کند و سایه بیافریند و نور روشن را جذب کند و بدیگر سخن آنگونه دگرگونی هایی که برای اهن برای رسیدن به هم اهنگی و تناسب کامل ضروری است باید جستجو گردد فنون بدست آوردن این حالت ، تعادل گرائی های طبیعی هندسی و هم آهنگ به وجود آورده است ،‌انتخاب موادی که بدون دگرگونی های زائد نمودار طبیعتی اصیل و شریف باشد ابتدایی ترین و طبیعی ترین روشهای به وجود آوردن تعادل است در اینجا گونه میانه روی و صرفه جویی در مواد آشکار است .که نتیجه ضروری و گریز ناپذیر خود ان مواد است . در مورد چوپ غالباًچوب هایی که دارای رگه های غنی است به کار میرود . نحوه ترکیب اجزا نتیجه خود طبعت و ماهیت مواد است .روشهای هندسی دو یا چند ماده را در طرحهایی یگانه یا چند گانه که به ویژگی طبیعی مواد و نیز به کیفیت متعالی اشکال و سطوح فراهم امده به هم می آمیزند . در اینجا اشکال نیرومند ساختمانی که با قوانین هندسی به وجود آمده است از طرحهای هندسی طرحهای خود نیرو میگیرد ، طرحهای آجری قبه شمالی مسجد جامع اصفهان و بقعه پادشاهان سامانی در بخاراو مقرنس های گچی ایوان گوهر شاد در مشهد نمونه بارزی از این نظام هندسی هستند . از ویژگی های ممتاز شیوه ( هماهنگ) ترکیب و تلفیق سیلان طبیعت با تغییر شکل هندسی سطح هاست . در این شیوه ساختمن مواد تاثرات بصری و ذهنی را به وجود نمی آورد ، بلکه هدف جستجوی طرحهای ططبیعی و کیفیت رنگ سطح ها دردرون یک هیئت جامع هندسی است .جنبه تعالی با بکاربردن طرحهای طبیعی که فضا را پر نمیکند و در چند سطح گوناگون بصورت برجسته در زمینهایی پذیرا یا خنثی گسترش یافته اسیت و به شکل خانه های هندسی قرارگرفته است یژبه وجود می آید . طاق سردر مسجد شیخ لطف اله در اصفهان نمونه ای از نمونه های بسیار از فن تزئین سطح است ، ظرافت بخشیدن اشکال هندسی با طرح و رنگ چنان بدست می آید که هم اثر آفریننده را توازن می بخشد و هم اینکه در کیفیت آن درجات مختلف را به وجود می آورد

. تعالی بخشیدن و اصالت دادن به سطح ها از طریق دگرگونی ماده آن هدف و مقصد اصلی آرایش سطح هاست زیرا فقط از این طریق ثقل و سنگینی ماده را از بین برد این قانون کلی کلی خواه در معماری ، آثار عظیم تاریخی و خواه در نقشه قالی و یا در سینی های کوچک برنجی صدق میکند .

نتیجه آن دور کردن شیئی از تاویل و تفسیر درون ذهنی و موهوم قراردادن هنر در سلطه امور جاودان و ابدی است .

دیوار با بافتهای آجرو ملات و طرحهای گچ و طرحهای رنگارنگ کاشی ها دگرگون میشود برروی طاقها و قبه ها طرحهای هندسیو گلدار کنده شده است که نمودار بروج ستارگان و خورشید با اشعه پرفروغ آن و مندل هاست تا بتوانند از ثقلی که آنها را از نظام الهی به دور میدارد بگریزند . این هنر بدین گونه فضارا از ثوری محسوس میکند که عقل و ذهن انسان را به ورای فضای محدود و به درجه اعلای شعور و. آگاهی و به جهان بی نهایت فرامی خواند . سطح های درون شهر مانند پوستی که هم ساختمان اصلی را میپوشاند و هم آنرا آشکار میکند گسترش و کمال یافته است . همانند پوست آنرا که ظاهرا " ساده است ، غنای هر دو فقط در درون آنها ظاهر میشود که در آن تخم های ظریف و یا دورنگ حقیقی آن نهفته است .همچنین در درون دورنمای شهر سطح های گسترده غالبا" با فضهای اصلی و مرکزی در میدان دید انسان پیوستگی دارد در درون جرم سه بعدی شهر پوشش تزئینی فقط در شکل های منفی که در فضایهای مثبت کنده شده است و در شکل برجسته کنبد ها ومناره ها که چون علامات مشخصی در میدان دید انسان در فضا قرارداد دارند یافت میشوند . این تاکید و توجه به درون و باطن در سیر مرکز گرای انسان به سوی مهبط روح در معماری و در آفریده های طبیعت جلوه گر شده است اثر بخشیده است . انسان در اینجا این گفته عربی را به یاد آورد که باطن را جستجو زیرا بهشت در باطن انسان است .

ابعاد تمثیلی

سطحهای کف اتاق ، دیوار و سقف هر یک نمودار هدف و غایت خاصی است و هر یک مثل و نمایشگر مفهوم عرفانی خاصی است .

در درون سلسله مراتب ابعاد مربوط به سطح طرحها در افزودن معنی و ژرفای آن سطح سیهم هستند و در عین حال سطحهای گوناگون را به یکدیگر پیوند می

مقاله درباره تاریخچه موسیقی سنتی ایران

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

تاریخچه موسیقی سنتی ایران

/

موسیقی ایران

نقوش و حجاری ها و نگـارگـری های به جای مانده از دوران باستان تا زمان اسلام نشان دهـنده عـلاقه و ذوق ایرانیان به هـنر موسیقی می باشد. در دوران پس از اسلام موسیقی به دلیل مخالف ها، شکوفایی دوران پـیشین خود را از دست داد. ولی به هـر حال به حیات خود ادامه داد.  این استمرار را می توان در زمان صفویه در بنای کاخ چهـلستون و اتاق موسیقی کاخ عالی قاپو مشاهـده کرد. 

موسیقی ملی ایران، مجـموعه ای است از نواهـا و آهـنگ هایی که در طول قـرن هـا، در این سرزمین به وجود آمده و پـا به پای سایر مظاهـر زندگی مردم ایران تحول وتکامل یافتـه، و بازتابی از خصوصیات اخلاقی، وقایع سیاسی، اجـتماعـی و جـغـرافـیایی ملتی است که تاریخـش به زمان های بسیار دور می رسد. ظرافت و حالت تعـمق ویـژه موسیقی ایرانی انسان را به تـفـکر و تعـقل و رسیدن به جـهـانی غـیر مادی رهـنمون می سازد.  

موسیقی ملی ایران، که مبـنا و سابقه ای بسیار کـهـن دارد، شامل شاخه های مختـلفی به شرح زیر است:  

1 - قـبل از اسلام:  موسیقی های اقوام کهـن ایران شامل : بـخـتـیـاری، کردی، لری و .....

2 - بعـد از اسلام:  

الف - موسیقی مقامی ( حماسی، تعـزیه، عـزا )

ب - ردیفـی ( دستگـاه های موسیقی سنـتی ) 

در دوره حاضر این تـقـسیم بـندی به شرح زیر است :   

1 - قـبل از اسلام

2 - بعـد از اسلام

3 - موسیقی های محـلی ایران و نغـمه های سنـتی ( ملودی های دو گـروه قـبل ) و تـنـظیم و تهـیه کلاسیک آنهـا. 

طبق روش طبقه بـندی جـدید در آواز و مقامات، که از حدود صد سال پـیش برقـرار شده، آواز و موسیقی سنـتی ایران را در دوازده مجـموعه قرار داده اند . 

/

از دوازده مجـموعـه تـقـسیم بـندی شده، هـفت مجموعـه که وسعـت و استـقـلال بـیـشـتری داشتـه اند، دستگـاه نامیده شده و پـنج مجموعـه دیگـر را که مستـقل نـبوده و از دستگـاهـهای مزبور منشعـب شده اند، آواز نامیده اند.  

بنا براین موسیقی سـنتی امروز ایران، که باقی مانده مقامات دوازده گـانه قـدیم است، قـبلا مفـصل تر بوده و امروز جـزئی از آن در دستـرس است. 

بر هـفت دستگـاه اصلی و پـنج آواز، تعـدادی گوشه استواری و الگـوی نوازندگـان و خوانـندگـان امروزی است. 

شمار این گـوشه ها را 228 ذکـر کرده اند، ردیف های مخـتـلف و مشهـور استادان موسیقی سنـتی صد ساله اخـیر مانـند آقا حسیـنـقـلی، میرزا عـبدالله، درویش خان و صـبا نـیـز از هـمین نـظم پـیـروی می کـند. 

/

اسامی دستگـاه ها و آوازهـا در موسیقی سنـتی ایران

نام هـفت دستـگـاه اصلی عـبارت است از شور، ماهـور، هـمایون، سه گـاه، چـهـارگـاه، نوا و راست پـنجـگـاه؛

نام پـنج آواز بدین شرح است:  اصفـهـان، ابوعـطا، بـیات ترک، افـشاری و دشتـی.  

اجـزای دستـگـاه و آواز

برای اجرای یک دستگـاه با یک آواز تـرتـیـبی را باید رعـایت کرد که معـمولا این چـنـیـن است: 

درآمد، آواز، تصنـیف و رنگ، از زمان مرحوم درویش خان و به ابـتکـاری وی پـیش درآمد و چـهار مضراب نیـز به این سلسله مراتـب اضافه شده است. 

تحقیق در مورد بافت سنتی دزفول

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 46 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

موقعیت جغرافیایی

دزفول یکی از شهرستانهای مهم استان خوزستان است. شهراندیمشک در 12 کیلومتری شمال غربی آن شوشتر در 60 کیلومتری جنوب غربی آن اهواز(مرکز استان) در 155 کیلومتری جنوب آن وشهر باستانی شوش در 30 کیلومتری جنوب غربی آن قرار دارند. شهر دزفول در 48 درجه و 24 دقیقه طول و 32 درجه و 24 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد و وسعت آن قریب به 5770 کیلومتر مربع است.

آب وهوا

هوای شهرستان دزفول گرم و نیمه مرطوب است. حداقل درجه حرارت در زمستان به 6 دهم درجه سانتیگراد زیر صفر و در تابستان حداکثر به 50 درجه سانتیگراد میرسد. هوای آن از شهرستان اهواز و خرمشهر خشکتر است. متوسط رطوبت در زمستان بین 35 تا 65 درصد در نوسان است. میزان متوسط بارندگی در دزفول 330 میلیمتر است.

وجه تسمیه دزفول

کلمه دزفول از دزپل دزبهل ویا دژپل گرفته شده و در اصطلاح محلی دزفیل میگویند و معرب آن دسبول است. نام شهر از دز ویا دژ به معنی قلعه وپل ماخوذ است.پل معروف رود دز احتمالا در دوران قبل از اسلام (242- 271 میلادی) بنا شده و بعدها مکرر تعمیرشده است.

سابقه تاریخی شهر دزفول

اسناد و مدارک تاریخی نشان میدهد که دزفول در دوران باستان بنا شده است. پل و قلعه مجاورآن قدیمیترین قسمت شهر و هسته اولیه آن را تشکیل میداده است. بنا به قولی دزفول در دوران تسلط عرب لطمه می بیند. در حمله مغول دزفول محفوظ می ماند ولی بعد تحت فرمان ایلخانان در می آید.

پیدایش اسلام با ایجاد مسجد جامع و مدارس دینی همراه است. در این دوره شهر بر دو پایه اصلی مسجد و بازار رونق میگیرد. بخشی از مسجد جامع دزفول به نام غریب خانه احتمالا در قرن سوم هجری بنا شده است.از ویژگیهای دوره صفویه ایجاد چاههای آب آشامیدنی ایجاد قناتها آسیابهای بادی و فاضلاب است. جنبه های شدید مذهبی بر شکل تقسیم بندی فضایی خانه های مسکونی به چشم می خورد. خانه سازی در دزفول به بخش بیرونی اندرونی و خلوت تقسیم می شود. بخش خلوت دردوران قاجاریه به تدریج از بخش ساختمان حذف می شود.

در نیمه اول قرن 19 میلادی اوضاع سامان بهتری می یابد. زراعت نی که سابقه طولانی داشته در این زمان رواج بیشتری پیدا می کند. کالاهای صادراتی دیگری از جمله قلم نی به قسطنطنیه و هند ارسال می گردد.

با اینکه دزفول در همسایگی یکی ازسه مرکز بزرگ علوم و فلسفه دنیای قدیم و صدر اسلام یعنی جندی شاپور(در مدرسه جندی شاپور از طب یونان ، ایران و هند درس گفته می شده و در واقع مرکز برخورد عقاید فلسفی شرق و غرب بوده است). به نظر می رسد میان زوال جندی شاپور و گسترش شهر دزفول رابطه وجود داشته است. گفته می شود ویرانی جندی شاپور باعث کوچ مردم به دزفول شده است. اکنون دزفول که از شهرهای ثبت شده تاریخی است همچنان زنده و فعال می باشد و با وجود گسترش دزفول بافت قدیمی هنوز قلب شهر است.

نحوهء تاثیر مسائل اقلیمی برواحد مسکونی

مسائل اقلیمی درجه حرارت هوا جهت وزش بادهای مطلوب بارندگی تاثیرات متقابلی بر واحد مسکونی و همچنین جهت گیری بافت کوچه ها می گذارد. مناسبترین باد از جهت شمال شرقی به شهر دزفول می وزد.این باد پس از عبور از روی رودخانه دز به شهر می رسد. راستای کوچه های شهر هم در همین جهت نباشد است. باد دیگری نیز وجود دارد که از سمت جنوب غربی می ورزد و از عربستان به سوی ایران می آید. این باد را مردم محلی باد مرگ یا باد سیاه می گویند و جهت کلی کوچه های مخالف این جهت میباشد. از جمله عوامل اقلیمی دیگر که در مسکن دزفول تاثیر بسزایی دارد گرما و شدت آن در تابستان می باشد که جهت مقابله با آن از راه حل های مختلفی استفاده شده است. گرمای هوا در تابستان به 50 درجه سانتیگراد می رسدو این شهر یکی از گرمترین شهرهای ایران است. برخلاف اینکه در نقاط معتدل و سردسیری اطاقها رو به آفتاب ساخته می شود در دزفول سعی می شود تا حد امکان فضاهای زندگی را مخالف با جهت تابش خورشید ونور جنوب درست نمایند و برای سایه دارشدن حیاط خانه سمت جنوب ساختمان را مرتفع تر از شمال آن می سازند تا سایه در

تحقیق در مورد بافت سنتی دزفول 46 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 46 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

موقعیت جغرافیایی

دزفول یکی از شهرستانهای مهم استان خوزستان است. شهراندیمشک در 12 کیلومتری شمال غربی آن شوشتر در 60 کیلومتری جنوب غربی آن اهواز(مرکز استان) در 155 کیلومتری جنوب آن وشهر باستانی شوش در 30 کیلومتری جنوب غربی آن قرار دارند. شهر دزفول در 48 درجه و 24 دقیقه طول و 32 درجه و 24 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد و وسعت آن قریب به 5770 کیلومتر مربع است.

آب وهوا

هوای شهرستان دزفول گرم و نیمه مرطوب است. حداقل درجه حرارت در زمستان به 6 دهم درجه سانتیگراد زیر صفر و در تابستان حداکثر به 50 درجه سانتیگراد میرسد. هوای آن از شهرستان اهواز و خرمشهر خشکتر است. متوسط رطوبت در زمستان بین 35 تا 65 درصد در نوسان است. میزان متوسط بارندگی در دزفول 330 میلیمتر است.

وجه تسمیه دزفول

کلمه دزفول از دزپل دزبهل ویا دژپل گرفته شده و در اصطلاح محلی دزفیل میگویند و معرب آن دسبول است. نام شهر از دز ویا دژ به معنی قلعه وپل ماخوذ است.پل معروف رود دز احتمالا در دوران قبل از اسلام (242- 271 میلادی) بنا شده و بعدها مکرر تعمیرشده است.

سابقه تاریخی شهر دزفول

اسناد و مدارک تاریخی نشان میدهد که دزفول در دوران باستان بنا شده است. پل و قلعه مجاورآن قدیمیترین قسمت شهر و هسته اولیه آن را تشکیل میداده است. بنا به قولی دزفول در دوران تسلط عرب لطمه می بیند. در حمله مغول دزفول محفوظ می ماند ولی بعد تحت فرمان ایلخانان در می آید.

پیدایش اسلام با ایجاد مسجد جامع و مدارس دینی همراه است. در این دوره شهر بر دو پایه اصلی مسجد و بازار رونق میگیرد. بخشی از مسجد جامع دزفول به نام غریب خانه احتمالا در قرن سوم هجری بنا شده است.از ویژگیهای دوره صفویه ایجاد چاههای آب آشامیدنی ایجاد قناتها آسیابهای بادی و فاضلاب است. جنبه های شدید مذهبی بر شکل تقسیم بندی فضایی خانه های مسکونی به چشم می خورد. خانه سازی در دزفول به بخش بیرونی اندرونی و خلوت تقسیم می شود. بخش خلوت دردوران قاجاریه به تدریج از بخش ساختمان حذف می شود.

در نیمه اول قرن 19 میلادی اوضاع سامان بهتری می یابد. زراعت نی که سابقه طولانی داشته در این زمان رواج بیشتری پیدا می کند. کالاهای صادراتی دیگری از جمله قلم نی به قسطنطنیه و هند ارسال می گردد.

با اینکه دزفول در همسایگی یکی ازسه مرکز بزرگ علوم و فلسفه دنیای قدیم و صدر اسلام یعنی جندی شاپور(در مدرسه جندی شاپور از طب یونان ، ایران و هند درس گفته می شده و در واقع مرکز برخورد عقاید فلسفی شرق و غرب بوده است). به نظر می رسد میان زوال جندی شاپور و گسترش شهر دزفول رابطه وجود داشته است. گفته می شود ویرانی جندی شاپور باعث کوچ مردم به دزفول شده است. اکنون دزفول که از شهرهای ثبت شده تاریخی است همچنان زنده و فعال می باشد و با وجود گسترش دزفول بافت قدیمی هنوز قلب شهر است.

نحوهء تاثیر مسائل اقلیمی برواحد مسکونی

مسائل اقلیمی درجه حرارت هوا جهت وزش بادهای مطلوب بارندگی تاثیرات متقابلی بر واحد مسکونی و همچنین جهت گیری بافت کوچه ها می گذارد. مناسبترین باد از جهت شمال شرقی به شهر دزفول می وزد.این باد پس از عبور از روی رودخانه دز به شهر می رسد. راستای کوچه های شهر هم در همین جهت نباشد است. باد دیگری نیز وجود دارد که از سمت جنوب غربی می ورزد و از عربستان به سوی ایران می آید. این باد را مردم محلی باد مرگ یا باد سیاه می گویند و جهت کلی کوچه های مخالف این جهت میباشد. از جمله عوامل اقلیمی دیگر که در مسکن دزفول تاثیر بسزایی دارد گرما و شدت آن در تابستان می باشد که جهت مقابله با آن از راه حل های مختلفی استفاده شده است. گرمای هوا در تابستان به 50 درجه سانتیگراد می رسدو این شهر یکی از گرمترین شهرهای ایران است. برخلاف اینکه در نقاط معتدل و سردسیری اطاقها رو به آفتاب ساخته می شود در دزفول سعی می شود تا حد امکان فضاهای زندگی را مخالف با جهت تابش خورشید ونور جنوب درست نمایند و برای سایه دارشدن حیاط خانه سمت جنوب ساختمان را مرتفع تر از شمال آن می سازند تا سایه در