دانشکده
دانلود فایل ها و تحقیقات دانشگاهی ,جزوات آموزشیدانشکده
دانلود فایل ها و تحقیقات دانشگاهی ,جزوات آموزشیتحقیق در مورد ادبیات کودکان و نوجوانان 33 ص
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 34
مطالعات دانشگاهی
ادبیات کودک ایران در مقایسه با ادبیات کودک کشورهای دیگر حتی کشورهای در حال توسعه، از فقدان مطالعات دانشکاهی رنج می برد . هنوز از رشته مستقل ادبیات کودک خبری نیست و در اغلب دانشگاه های کشور جز چند واحد در حاشیه برخی از رشته ها چیزی به نام ادبیات کودک وجود ندارد و اگر از یک استثنا در دانشگاه شیراز بگذریم ، میتوانیم ادعا کنیم مطالعات دانشگاهی در حوزه ادبیات کودک وجود ندارد. قضاوت درباره این وضعیت در ظاهر ساده به نظر می رسد، اما میتوان رد پایی از برخی گرایش ها دید که چندان ،با دانشگاهی شدن ادبیات کودک و به تبع آن مطالعات دانشگاهی میانه‌ای ندارد و متقدند که ادبیات کودک امری غریزی است و باید از راه های دیگری در گسترش و تقویت ان کوشید و چه بسا دانشگاه ها به کیفیت ان نینجامد ، امّا از سوی دیگر اغلب با اشاره به تجربه های کشور های دیگر به اهمیت نقش دانشگاه و مطالعات دانشگاهی تاکیید می کنند. برای این افراد شاید نخستین پرسش این باشد که چرا در ایران مطالعات دانشگاهی در حوزه ادبیات کودک شکل نگرفته‌است وچه موانعی روی این پدیده قرار دارد .شماره آینده پژوهشنامه ادبیات کودک ونوجوان اختصاص داده‌ایم. دوستان گرامی و پژوهشگران و مؤلفان محترم میتوانند مقاله‌های خود را تا تاریخ پایان تابستان با موضوع پیشنهادی موضوعهای دیگر مرتبط، به پژوهشنامه ارسال کنند
ضرورت پژوهش در حوزه ادبیات کودکان چیست؟
ادبیات کودکان به عنوان یک نهاد، که ساختار و سازوکارهای خود را دارد، در تعامل با جامعه، آموزش و پرورش و دانشگاه همواره باید خود را در جهتی معنا دار که در آن هسته و هدف پیشرفت نیز منظور شده باشد، بازتولید کند. هدف از پژوهش در هر حوزه ای از علم و دانش نیز باز تولید آن نهاد علمی یا اجتماعی با هدف شناسایی سازوکارها و ساختارهای آن در جهت گسترش معنادار آن پدیده است. بنابراین هیچ نهادی نیست که بی نیاز از پژوهش باشد. نهاد بدون پژوهش مانند، مانداب‌هایی است که به مرور زمان به گنداب تبدیل می‌شوند. اما پژوهش در این عرصه روندهای گوناگونی دارد. . .
شعر نو برای کودکان و نوجوانان
با ظهورنیما در عرصه ادبیات و ارایه روشی تازه برای سرایش شعر ، نه تنها درشعر، که درتمام هنرهای ایرانی به شکلی مستقیم و غیرمستقیم تغییر ایجاد شد. بدون شک یکی از دلایل این تاثیر پذیری از حرکت نیما، به خاطر سابقه و جایگاه شعر در میان ایرانیان بود. دراین میان استفاده از " قالب نیمایی" و درادامه قالب آزاد و سپید در شعر برای کودکان و نوجوانان نیز مورد توجه شاعران شعر کودک قرار گرفت .
اما توانایی کودکان ونوجوانان برای پذیرش این قالب که وزن عروضی رایج را نداشت و از زنگ قافیه نیز بی بهره می نمود تا چه اندازه بود. وزن و قافیه سنتی یکی از دلایلی است که باعث می شود نوجوانان و مخصوصاً کودکان بتوانند اشعار را به راحتی حفظ کنند ؛ و از طرفی نباید فراموش کرد که بعضی از اشعارمورد استفاده کودکان به واقع شعر یاترانه نیستند، بلکه بیشترترکیبی از چند واژه هستند که تنها داری وزن و موسیقی و قافیه اند! چندین سال است که استفاده از قالب نیمایی، آزاد و سپید در شعر کودک رایج شده است و شاعران متعددی آثار خود را با این قالب ها برای کودکان منتشر کرده اند.اینکه تا چه اندازه این قالب ها موفق بوده و استفاده از آن برای کودکان و نوجوانان مناسب است یا خیر مصطفی رحماندوست ، علی کاشفی خوانساری و جعفر ابراهیمی نصر در این مورد اظهار نظر می کنند .
رابطه بینا فرهنگی و ادبیات کودکان
ضرورت رابطه بینافرهنگی، از کجا سرچشمه میگیرد و چرا باید فرهنگ‌های مختلف با هم رابطه داشته باشند؟ رابطه بینافرهنگی، چه نسبتی با ادبیات و کتاب کودک دارد و شکل‌گیری چنین رابطه‌ای، مستلزم عبور از چه موانعی است؟ در جهان امروز، اگر ادبیات کودک ما وارد چنین رابطه‌ای نشود، چه آسیبی می‌بیند و این رابطه چه جهتی می‌تواند داشته باشد؟ این‌ها پرسش‌هایی است که در میزگردی با حضور رامین جهانبگلو (روشنفکر برجسته ایرانی و استاد فلسفه در دانشگاه‌های معتبر دنیا)، محسن سلیمانی (مترجم و مدرس ادبیات داستانی) و شهرام اقبال‌زاده (مترجم و منتقد)، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
تحقیق در مورد ادبیات کودکان و نوجوانان 33 ص (2)
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 34
مطالعات دانشگاهی
ادبیات کودک ایران در مقایسه با ادبیات کودک کشورهای دیگر حتی کشورهای در حال توسعه، از فقدان مطالعات دانشکاهی رنج می برد . هنوز از رشته مستقل ادبیات کودک خبری نیست و در اغلب دانشگاه های کشور جز چند واحد در حاشیه برخی از رشته ها چیزی به نام ادبیات کودک وجود ندارد و اگر از یک استثنا در دانشگاه شیراز بگذریم ، میتوانیم ادعا کنیم مطالعات دانشگاهی در حوزه ادبیات کودک وجود ندارد. قضاوت درباره این وضعیت در ظاهر ساده به نظر می رسد، اما میتوان رد پایی از برخی گرایش ها دید که چندان ،با دانشگاهی شدن ادبیات کودک و به تبع آن مطالعات دانشگاهی میانه‌ای ندارد و متقدند که ادبیات کودک امری غریزی است و باید از راه های دیگری در گسترش و تقویت ان کوشید و چه بسا دانشگاه ها به کیفیت ان نینجامد ، امّا از سوی دیگر اغلب با اشاره به تجربه های کشور های دیگر به اهمیت نقش دانشگاه و مطالعات دانشگاهی تاکیید می کنند. برای این افراد شاید نخستین پرسش این باشد که چرا در ایران مطالعات دانشگاهی در حوزه ادبیات کودک شکل نگرفته‌است وچه موانعی روی این پدیده قرار دارد .شماره آینده پژوهشنامه ادبیات کودک ونوجوان اختصاص داده‌ایم. دوستان گرامی و پژوهشگران و مؤلفان محترم میتوانند مقاله‌های خود را تا تاریخ پایان تابستان با موضوع پیشنهادی موضوعهای دیگر مرتبط، به پژوهشنامه ارسال کنند
ضرورت پژوهش در حوزه ادبیات کودکان چیست؟
ادبیات کودکان به عنوان یک نهاد، که ساختار و سازوکارهای خود را دارد، در تعامل با جامعه، آموزش و پرورش و دانشگاه همواره باید خود را در جهتی معنا دار که در آن هسته و هدف پیشرفت نیز منظور شده باشد، بازتولید کند. هدف از پژوهش در هر حوزه ای از علم و دانش نیز باز تولید آن نهاد علمی یا اجتماعی با هدف شناسایی سازوکارها و ساختارهای آن در جهت گسترش معنادار آن پدیده است. بنابراین هیچ نهادی نیست که بی نیاز از پژوهش باشد. نهاد بدون پژوهش مانند، مانداب‌هایی است که به مرور زمان به گنداب تبدیل می‌شوند. اما پژوهش در این عرصه روندهای گوناگونی دارد. . .
شعر نو برای کودکان و نوجوانان
با ظهورنیما در عرصه ادبیات و ارایه روشی تازه برای سرایش شعر ، نه تنها درشعر، که درتمام هنرهای ایرانی به شکلی مستقیم و غیرمستقیم تغییر ایجاد شد. بدون شک یکی از دلایل این تاثیر پذیری از حرکت نیما، به خاطر سابقه و جایگاه شعر در میان ایرانیان بود. دراین میان استفاده از " قالب نیمایی" و درادامه قالب آزاد و سپید در شعر برای کودکان و نوجوانان نیز مورد توجه شاعران شعر کودک قرار گرفت .
اما توانایی کودکان ونوجوانان برای پذیرش این قالب که وزن عروضی رایج را نداشت و از زنگ قافیه نیز بی بهره می نمود تا چه اندازه بود. وزن و قافیه سنتی یکی از دلایلی است که باعث می شود نوجوانان و مخصوصاً کودکان بتوانند اشعار را به راحتی حفظ کنند ؛ و از طرفی نباید فراموش کرد که بعضی از اشعارمورد استفاده کودکان به واقع شعر یاترانه نیستند، بلکه بیشترترکیبی از چند واژه هستند که تنها داری وزن و موسیقی و قافیه اند! چندین سال است که استفاده از قالب نیمایی، آزاد و سپید در شعر کودک رایج شده است و شاعران متعددی آثار خود را با این قالب ها برای کودکان منتشر کرده اند.اینکه تا چه اندازه این قالب ها موفق بوده و استفاده از آن برای کودکان و نوجوانان مناسب است یا خیر مصطفی رحماندوست ، علی کاشفی خوانساری و جعفر ابراهیمی نصر در این مورد اظهار نظر می کنند .
رابطه بینا فرهنگی و ادبیات کودکان
ضرورت رابطه بینافرهنگی، از کجا سرچشمه میگیرد و چرا باید فرهنگ‌های مختلف با هم رابطه داشته باشند؟ رابطه بینافرهنگی، چه نسبتی با ادبیات و کتاب کودک دارد و شکل‌گیری چنین رابطه‌ای، مستلزم عبور از چه موانعی است؟ در جهان امروز، اگر ادبیات کودک ما وارد چنین رابطه‌ای نشود، چه آسیبی می‌بیند و این رابطه چه جهتی می‌تواند داشته باشد؟ این‌ها پرسش‌هایی است که در میزگردی با حضور رامین جهانبگلو (روشنفکر برجسته ایرانی و استاد فلسفه در دانشگاه‌های معتبر دنیا)، محسن سلیمانی (مترجم و مدرس ادبیات داستانی) و شهرام اقبال‌زاده (مترجم و منتقد)، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
تحقیق در مورد یادگیری 33 ص
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 54 صفحه
قسمتی از متن .doc :
اهداف یادگیری
پس از بررسی این فصل شما باشد:
- نقش ایفا شده توسط کنترل را در محصول و فقط امنیت رایانه درک نمایید.
- درک بهتری از مدیریت وتنش آن درکنترل فرابند توسعه CBIS داشته باشید.
- بدانبد که چگونه کنترل ها می توانند در طراحی سیستم ادغام شوند.
- بدانید که چگونه عملیات سیستم می تواند کنترل شود
- با وظایف وکارهای انجام شده توسط پرسنل عملیات رایانه آشنا شوید
- ضرورت طرح ریزی وانواع طرح های خاصی را درک نمایید که امکان پذیر هستند
مقدمه:
اکنون که CBIS اجرا شده است، می تواند به صورت روزانه برای ارائه منافعی استفاده شودکه توسعه آن را توجیه می نماید.سه مرحله اول چرخه،زندگیCBIS احتمالا چندین ماه یا یک سال یا بیشتر طول بکشد تا کامل شود.شرکت امیدوار است که مرحله عملیات چندین طول بکشد قبل از اینکه چرخه زندگی تکرار شود.در این فصل مابه کنترل ها در CBIS توجه می کنیم تا آن را ایمن سازیم. با این حال، مدیریت منتظر نمی ماند تا اینکه فاز عملیات کنترل را تثبیت نماید.
اهمیت کنترل:
یکی از اهداف CBIS عبارت اند از پشتیبانی مدیران می باشد هنگامی که آنها نواحی عملیاتی خودشان را کنترل می نمایند. اما حتی اگر CBIS کنترل را آسان نماید، CBIS خودش باید کنترل شود.مدیران کنترل کار تیمهای پروژه را در طی مراحل طراحی واجرا را بررسی میکنند. وقتی که CBIS عملیاتی می شود، عملکرد آن باید به دقت کنترل شود. همه ما داستانهایی درباره جنایت رایانه ای مطالعه کرده ایم (یعنی چگونه هزاران دلار از یک بانک توسط دسترسی به پایگاه داده رایانه ای اختلاس شده است).همچنین درباره مهاجمان (هکر) رایانه ای که سازمانها ومنبع ایشان را تهدید می کنند مطالعه کرده ایم و اینکه چگونه ویروس ها را منتشر می کنند که باعث خراب شدن اطلاعات و برنامه ها می شوند. این اقدامات عمدی موجب تهدیدهایی به سازملن ومنبع اطلاعات آن می شوند، همانگونه که اقدامات غیر عمدی و بصورت تصادفی باعث بلایا و فجایع می شود.مدیریت کنترل را انجام میدهد تا از وقوع این بلا یا کاهش تأثیر آنها جلوگیری کند. فقط با توسعه یک CBIS کنترل شده مادیران میتوانند به خروجی آن اعتماد داشته باشند.
رابطه امنیت کنترل- امنیت ممکن است بصورت حفاظت منابع فیزیکی ومفهومی از آسیب های طبیعی و انسانی تعریف شود. امنیت منابع مفهومی یعنی دیتا واطلاعات مورد توجه ما می باشد اگرچه امنیت اطلاعات ودیتا شکل های مختلفی را ممکن است به خود بگیرد و همگی آنها در شش مقوله در جدول 18.1 قرار می گیرد.
جدول 18.1 شش روش برای نقض breach امنیت اطلاعات و دیتا (اطلاعات خام)
تصادفی
عمدی
تعدیل
اصلاح وتغییر
خراب کردن
خراب کردن
افشا(فاش) کردن
افشاء کردن
نقض تصادفی امنیت اطلاعات و دیتا در مقایسه با اقدامات عمدی، تهدید بیشتری
تحقیق در مورد مشکلات جوانان 33 ص
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 33 صفحه
قسمتی از متن .doc :
مربوط به درس:
پرورشی
نام دبیر:
خانم خادم زاده
تهیه کنندگان:
فاطمه ایوبی-بهاره افشارکهن-نسترن رمضانی-اکرم محمد پور
دنیا واقعا عوض شده...این روزها حتی اغلب‌بچه‌های هفت، هشت ساله هم با واژه‌های قلنبه‌وسلنبه‌ای مثل توسعه، پولشویی، مشارکت،انتخاب‌برتر، اصلح‌ترین، عقب ماندگی‌سیستماتیک، گردش قدرت و اصلاح‌طلبی وبسیاری اصطلاحات از این قبیل، آشنا شده‌اند.تفکر جمعی و شعور سیاسی مردم تحت تاثیرموجی از اطلاعات گوناگون روز به روز متحول‌شده، چیزی که در کمتر جای دنیا اتفاق میافتد.بهتر است بگوییم مردم هیچ‌کجای دنیا تا این‌اندازه سیاسی نیستند...سیاست و دانش تجزیه وتحلیل آن خاص، «انتواگتوئل‌ها» یا به قول‌خودمانی‌تر، روشنفکران و خواص است... امامردم خوب می‌دانند که چه طور باید خوب‌زندگی کرد و... دولت و نهادهای مدنی برای این‌مهم ارزش فوق‌العاده‌ای قائلند وسرمایه‌گذاری‌های‌هنگفتی میکنند. نگاهی به کمپ‌های کار و مناطق مختلف سکونت مهاجران ایرانی در برخی کشورهای‌اروپایی گاه آن‌قدر تامل برانگیز و اثرگذار است‌که جوانان و گاه نوجوانانی با آرزوی دستیابی به«مدینه فاضله» بار سفر می‌بندند و با سختی وتحمل مصائب مختلف راهی سرزمین‌های موعودمی‌شوند...طی مسیر اغلب با عبور از مرزهای‌خاکی با پای پیاده و یا سواره و در شرایط قاچاق وپنهانی صورت میگیرد... آنها با دلی پر از امیدمی‌روند تا آنچه را که می‌خواهند و نمی‌توانند درخانه پدری و سرزمین مادری بیابند، در سرزمین‌اجنبی جستجو کنند. بسیاری شان از این که بعد از گرفتن مدرک‌دانشگاهی مجبور باشند کارآموزی کرده و یا ازصفر شروع کنند خوششان نمی‌آید...خیلی‌ها که‌خوش باورترند، خیال میکنند از گرد راه دانشگاه‌که فارغ آیند حتما با مدرک لیسانس وفوق لیسانس هر جا بروند رییس‌شان میکنند وبرج، به برج هم پاداش و حقوق نیم میلیونی بایدبگیرند...اما این روزها خیلی‌ها به این حقیقت‌غیرقابل انکار پی برده‌اند، در شرایطی که دریافت‌مدرک فوق لیسانس ظرف سال‌های اخیر بسیارآسان شده است...آن کس که پول دارد و کمی‌هم تلاش کند، راحت می‌تواند خود را بالاتربکشد و پست بهتری برای آینده خود در خیالاتش‌تصور کند. با این همه چند صباحی که از فارغ‌التحصیلی‌می‌گذرد... این باور که دستیابی به عرصه‌ای‌مناسب برای فعالیت و ورود به بازار کار، متعلق به‌از ما بهتران است. چه کسی باور میکند در سرزمینی که نفت وزمین بسیار و معادن کشف نشده و امکانات وسیعی‌هست تا همه جوانانش فرصت و شانس یک‌زندگی خوب را به محک تجربه گذارند، آب ازآب تکان نمی‌خورد وقتی از نخبگان والمپیادی‌ها گرفته تا بچه‌هایی با استعدادها وتوانایی‌های مختلف می‌روند، تا آنچه در چنته‌دارند در دیاری دیگر به منصه ظهور درآورند. دو سه سال پیش وقتی برای انجام پروژه‌پایان‌نامه با استاد راهنمایم قرار می‌گذاشتم...اوپنج شماره تماس مختلف به من داد که هر کدام‌متعلق به جایی بود... همان موقع با خودم فکر کردم عجب آدم‌فعال و پرکاری، مگر میشود به همه این کارهارسید. ساعتی که برای ملاقات با او به دفتر کارش‌در یکی از سازمانها رفتم، پلاک بالای در نشانگرآن بود که آقای دکتر...مدیر عامل آن سازمان‌است. تا حدی خجالت زده بودم که مزاحم وقت‌استاد شده‌ام... بعد که به اتاق‌کار ایشان هدایت‌شدم. منشی دفترشان توضیح داد، چند دقیقه‌دیگر آقای دکتر جلسه‌شان تمام میشود. حدود20 دقیقه معطل شدم. پس از خاتمه جلسه،چهره‌های آشنایی از چند سازمان و نهاد دیگر راکه به دلیل حرفه‌ام از نزدیک با آنها مصاحبه‌داشتم، از اتاق آقای دکتر بیرون آمدند، بعدمتوجه شدم این مجموعه خودشان یک شرکت وانجمن فرهنگی تشکیل داده‌اند که اتفاقا استاد من‌مدیر آن شرکت است و جلسه ماهیانه‌شان در اتاق‌کنفرانس آقای مدیرعامل تشکیل میشود و البته‌خرج پذیرایی آقایان هم برعهده سازمان متبوع‌آقای مدیرعامل است. دو روز بعد، قرار دیگری با هم داشتیم در یکی‌از سازمان‌های فرهنگی و چند رو زبعد نشستن دریکی از دفاتر رسانه‌ای که در اولی استاد راهنمای‌من مشاور مدیرعامل و در دومی مدیرمسئول‌تحریریه بود. از او پرسیدم، امکانش هست در یکی‌از این نهادهای تحت خدمت، جای کاری برای‌من وجود داشته باشد. او گفت، متاسفانه این‌روزها کار محدود است و متقاضی زیاد، اما تلاشم‌را می‌کنم و اگر خبری شد، حتما خبرت می‌کنم. البته هیچ وقت از آن استاد محترم خبری نشدو من بالاخره پایان نامه‌ام را دفاع کردم. «شیوا چادر شب فروش» فارغ التحصیل‌رشته تغزیه، که اخیرا از طریق اینترنت توانسته برای ادامه تحصیل و کار در دانشگاه «مک‌گیل»کانادا پذیرش دریافت کند، در این باره میگوید:روزی که با رتبه خوب در این رشته قبول شدم واقعا با علاقه تمام سعی کردم به
دانلود مقاله درباره خیام شاعر، خیام فیلسوف 33 ص (علوم انسانی)
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 33
خیام شاعر، خیام فیلسوف؛
صادق هدایت
شاید کمتر کتابی در دنیا مانند مجموعهی ترانههای خیام تحسین شده، مردود و منفور بوده، تحریف شده، بهتان خورده، محکوم گردیده، حلاجی شده، شهرت عمومی و دنیاگیر پیدا کرده و بالاخره ناشناس مانده. اگر همهی کتابهایی که راجع به خیام و رباعیاتش نوشته شده جمعآوری شود، تشکیل کتابخانهی بزرگی را خواهد داد. ولی کتاب رباعیاتی که به اسم خیام معروف است و در دسترس همه میباشد مجموعهای است که عموماً از هشتاد الی هزار و دویست رباعی کم و بیش دربردارد؛ اما همهی آنها تقریباً جُنگ مغلوطی از افکار مختلف را تشکیل میدهند.
حالا اگر یکی از این نسخه های رباعیات را از روی تفریح ورق بزنیم و بخوانیم، در آن به افکار متضاد، به مضمونهای گوناگون و به موضوعهای قدیم و جدید برمیخوریم؛ به طوری که اگر یک نفر صد سال عمر کرده باشد و روزی دو مرتبه کیش و مسلک و عقیدهی خود را عوض کرده باشد قادر به گفتن چنین افکاری نخواهد بود. مضمون این رباعیات روی فلسفه و عقاید مختلف است از قبیل: الهی، طبیعی، دهری، صوفی، خوشبینی، بدبینی، تناسخی، افیونی، بنگی، شهوتپرستی، مادی، مرتاضی، لامذهبی، رندی و قلاشی، خدایی، وافوری... آیا ممکن است یک نفر اینهمه مراحل و حالات مختلف را پیموده باشد و بالاخره فیلسوف و ریاضیدان و منجّم هم باشد؟ پس تکلیف ما در مقابل این آش درهمجوش چیست؟ اگر به شرح حال خیام در کتب قدما هم رجوع بکنیم، به همین اختلاف نظر برمیخوریم.
اساس کار ما روی یک مشت رباعی فلسفی قرار گرفته است که به اسم خیام، همان منجم و ریاضیدان بزرگ، مشهور است و یا به خطا به او نسبت میدهند. اما چیزی که انکارناپذیر است، این رباعیات فلسفی در حدود قرن 5 و 6 هجری به زبان فارسی گفته شده.
تاکنون قدیمترین مجموعهی اصیل از رباعیاتی که به خیام منسوب است، نسخهی «بودلن» آکسفورد میباشد که در سنهی 865 در شیراز کتابت شده، یعنی سه قرن بعد از خیام، و دارای 158 رباعی است، ولی همان ایراد سابق کم و بیش به این نسخه وارد است. زیرا رباعیات بیگانه نیز درین مجموعه دیده میشود.
تنها سند مهمی که از رباعیات اصلی خیام در دست میباشد، عبارتست از رباعیات سیزدهگانهی «مونس الاحرار» که در سنهی 741 هجری نوشته شده، و در خاتمهی کتاب رباعیات روزن استنساخ و در برلین چاپ شده. رباعیات مزبور علاوه بر قدمت تاریخی، با روح و فلسفه و طرز نگارش خیام درست جور میآیند. پس در اصالت این سیزده رباعی و دو رباعی [نقل شده در] «مرصادالعباد» که یکی از آنها در هر دو تکرار شده، شکی باقی نمیماند و ضمناً معلوم میشود که گویندهی آنها یک فلسفهی مستقل و طرز فکر و اسلوب معین داشته، و نشان میدهد که ما با فیلسوفی مادی و طبیعی سر و کار داریم. از اینرو، با کمال اطمینان میتوانیم این رباعیات چهاردهگانه را از خود شاعر بدانیم و آنها را کلید و محکِ شناسایی رباعیات دیگر خیام قرار بدهیم. در این صورت، هر رباعی که یک کلمه و یا کنایه مشکوک و صوفیمشرب داشت، نسبتِ آن به خیام جایز نیست. ولی مشکل دیگری که باید حل بشود این است که میگویند خیام، به اقتضای سن، چندینبار افکار و عقایدش عوض شده، در ابتدا لاابالی و شرابخوار و کافر و مرتد بوده و آخر عمر سعادت رفیق او شده، راهی به سوی خدا پیدا کرده و شبی روی مهتابی مشغول بادهگساری بوده، ناگاه باد تندی وزیدن میگیرد و کوزهی شراب روی زمین میافتد و میشکند. آن وقت خیام برآشفته به خدا میگوید:
ابریق می مرا شکستی ربی،
بر من در عیش را ببستی ربی،
من می خورم و تو میکنی بدمستی
خاکم به دهن مگر تو مستی ربی؟
خدا او را غضب میکند، فوراً صورت خیام سیاه میشود و خیام دوباره میگوید:
ناکرده گناه در جهان کیست؟ بگو
آن کس که گنه نکرده چون زیست؟ بگو
من بد کنم و تو بد مکافات دهی
پس فرق میان من و تو چیست؟ بگو
خدا هم او را میبخشد و رویش درخشیدن میگیرد و قلبش روشن میشود. بعد میگوید: «خدایا مرا به سوی خودت بخوان!» آن وقت مرغ روح از بدنش پرواز میکند!
این حکایت معجزهآسای مضحک بدتر از فحشهای نجمالدین رازی به مقام خیام توهین میکند، و افسانهی بچهگانهای است که از روی ناشیگری به هم بافتهاند. آیا میتوانیم بگوییم گویندهی آن چهارده رباعی محکم فلسفی که با هزار زخم زبان و نیشخندههای تمسخرآمیزش دنیا و مافیهایش را دست انداخته، در آخر عمر اشک میریزد و از همان خدایی که محکوم کرده، [با این زبان]، استغاثه میطلبد؟ شاید یک نفر از پیروان و دوستان شاعر برای نگهداری این گنج گرانبها، این حکایت را ساخته تا اگر کسی به رباعیات تند او بربخورد به نظر عفو و بخشایش به گویندهی آن نگاه کند و برایش آمرزش بخواهد!
از این قبیل افسانهها دربارهی خیام زیاد است که قابل ذکر نیست، و اگر همهی آنها جمعآوری بشود، کتاب مضحکی خواهد شد. فقط چیزی که مهم است به این نکته برمیخوریم که تأثیر فکر عالی خیام در یک محیط پست و متعصب خرافاتپرست چه بوده، و ما را در شناسایی او بهتر راهنمایی میکند. زیرا قضاوت عوام و متصوفین و شعرای درجهی سوم و چهارم که به او حمله کردهاند از زمان خیلی قدیم شروع شده و همین علت مخلوط شدن رباعیات او را با افکار متضاد به دست میدهد. کسانی که منافع خود را از افکار خیام در خطر میدیدهاند تا چه اندازه در خراب کردن فکر او کوشیدهاند.
[با بررسی رباعیهای خیام] میتوانیم به طور صریح بگوییم که خیام از سن شباب تا موقع مرگ، مادی، بدبین و ریبی بوده (و یا فقط در رباعیاتش اینطور مینموده) و یک لحن تراژیک دارد که به غیر از گویندهی همان رباعیات چهاردهگانهی سابق کس دیگری نمیتواند گفته باشد، و قیافهی ادبی و فلسفی او به طور کلی تغییر نکرده است. فقط در آخر عمر با یک جبر یأسآلودی حوادث تغییرناپذیر دهر را تلقی نموده و بدبینی که ظاهراً خوشبینی به نظر میآید اتخاذ میکند.