لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 39
تولید دندانه های چرخدنده به روش صفحه تراشی : shaper
عملیات شیپر دومین روش اساسی تولید چرخدنده می باشد و می تواند به عنوان
مقدمه ای برای مرحله شیو یا سنگزنی باشد یا خود اخرین مرحله تولید یک
چرخدنده باشد .
اساس عملیات شیو استفاده از یک ابزار برنده به شکل یک چرخدنده می باشد این
ابزار برنده وقتی با قطعه بلنک رده شده درگیر می شود قصد دارد چرخدنده ای
مناسب برای درگیری با خودش را روی این قطعه خام ایجاد کند. از همین جا
نتیجه می شود که اولین شرط ابزار شیپر این است که دارای مدولی برابر با مدول
چرخدنده ای که قرار است تولید شود باشد.
روش برش چرخدنده روی ماشین های شیپر را می توان با عملیات صفحه تراشی
که دران برداشت بارتنها دریک جهت انجام می شود مقایسه کرد. به همین دلیل نام
این عملیات را شیپر یعنی صفحه تراشی گذاشته اند.
عملیات پرداخت نهایی (shaving)
عملیات شیو چرخدنده یکی ازچندین روشی است که برای تکمیل فرایند تولید یک
چرخدنده بکار می رود.
شیو دنده یک عملیات ماشینکاری پایانی است که مقادیر کوچک فلز رااز روی
سطح کاری دندانه های دنده می زداید .
هدف از عملیات شیو :
هدف از این عملیات تصحیح خطاها در زاویه هلیکال و پروفیل وخارج ازمرکز
بودن وهمچنین تصحیح وبهتر کردن صافی سطح دندانه وبرطرف کردن خطر
انتهای دندانه ها که محل تمرکز بار در حین درگیری چرخدنده ها می باشد. شیو
کاری صدای دنده را کاهش می دهد علاوه بر این که حجم حمل باردنده وعامل
امنیت وعمر کارکرد را نیز افزایش می دهد.
اگر عملیات شیو کاری به درستی انجام شود می تواند خطاهای نا خواسته ای که به
علت عملیات حرارتی در چرخدنده ایجاد می شود و باعث تغییر ابعادی می شود
را کنترل کند و این بسیار اسانتر از ان است که بخواهیم خطاها را در عملیات
حرارتی کنترل کنیم زیرا یک کار بسیار پر دردسر وگاهی غیرممکن است.
عملیات شیو می تواند خطاهای چرخدنده را تا 70 درصد یا بیشتر کاهش دهد لذا با
یک کنترل مناسب درقسمت هاب وشیپر (درمحدوده قابل قبول اقتصادی ) می
توانیم با انجام عملیات شیو به یک چرخدنده خوب یا بسیار خوب برسیم .
باید توجه کنیم که عملیات شیو یک عملیات بسیار ظریف است لذا مقدار باری که
در عملیات شیو برداشته می شود بسیار کم است مقدار زیاد براده در مرحله شیو
باعث پایین امدن کیفییت وخطراتی برای ابزار می شود.
با توجه به ظرافت ابزار شیو معمولا چرخدنده هایی تحت عملیات شیو قرار می
گیرند که سختی انها حداکثر 40 راکول باشد . لذا عملیات شیو درصورتی بعد از
عملیات حرارتی انجام می شود که سختی قطعه کاراز40 راکول تجاوز نکند.
همان طورکه در شرح عملیات گفتیم برش خشن ابزارهای فوق باعث ایجاد کرنش
نا مساوی درسطح چرخدنده می شود ازاد کردن این کرنش ها در طی عملیات
حرارتی به علت عدم توانایی در پیش گویی مقدار یا جهت این کرنش ها غیرممکن
شود.
اصول عملیات شیو کاری :
قبل ازان که به شرح عملیات شیو بپردازیم ابتدا با ابزار شیو اشنا می شویم . ابزار
شیو یک چرخدنده هلیکال است که هردو طرف دندانه های ان شیار زده شده وبه
صورت دندانه دندانه در امده است . لبه هریک از این شیارهای روی وجه دندانه
ابزار یک لبه برنده می باشد. مطلب اصلی از همین جا اغاز می شود این لبه های
برنده در صورتی اعمال برش می کنند که در راستای سطح دندانه چرخدنده مقابل
حرکت داده شوند برای تامین این منظور باید ابزار وچرخدنده راطوری با هم
درگیر کنیم که علاوه برغلطش که باعث چرخش چرخدنده متحرک که همان قطعه
کار است می شود در راستای زاویه هلیکال قطعه کارنیز لغزش داشته باشیم .
باید توجه داشت که در عملیات شیو قطعه کار ثابت است وچرخشی ازخود ندارد و
فقط براثر درگیری با ابزار شیو می چرخد . می دانیم که این حالت زمانی اتفاق
می افتد که محورهای دو چرخدنده هلیکال با هم موازی نباشد . شرط این که بتوانیم
دو چرخدنده هلیکال را با محورهای غیر موازی با هم درگیر کنیم این است که
زاویه هلیکال انها با هم برابر نباشد . دران صورت محورهای انها تحت زاویه ای
به اندازه تفاوت زاویه هلیکال انها متقاطعند.
با توجه به مطالب بالا زاویه هلیکال ابزار شیو با زاویه هلیکال چرخدنده ای که
می خواهد شیو شود برابر نیست و معمولا کمتر است . کله گی ابزار شیو را به
اندازه 15 درجه چرخانده اند که این مقدار در اصل تفاوت زاویه هلیکال ابزار
فوق را با چرخدنده ای که قرار است شیو شود نشان میدهد . حداکثر تفاوت زوایا
در طراحی ها 15 درجه در نظر گرفته می شود .
برای تصور حالت درگیری ابزار و قطعه کار دو استوانه با طول و قطر یکسان
در نظر بگیرید وقتی دو استوانه موازی باشند و به یکدیگر فشار اورند سطح
درگیری مشترکشان یک مستطیل است . طول مستطیل برابر طول استوانه ها و
عرض ان به فشار وارده وقطر استوانه ها بستگی دارد وقتی یکی ازاین استوانه ها
بچرخد زاویه محورش با محور استوانه دیگر از0 تا 90 درجه تغییر می کند که
سطح مشترکشان که یک متوازی الاضلاع است پیوسته کوچک می شود ودر 90
درجه کمترین سطح درگیری بوجود می اید. حال به جای این دو استوانه یک ابزار
شیو ویک چرخدنده جایگزین کنید دقیقا همین اتفاق تکرار می شود براثرچرخش
محورابزارنسبت به محورقطعه کارنیروی لغزشی زیاد ولی منطقه درگیری کاهش
می یابد. منطقه درگیری دقیقا زیرنقطه اتصال ابزارشیوبه کله گی دستگاه است لذا
درعملیات شیو موقعیت چرخدنده نسبت به نقطه لولای ابزاربسیار مهم است.
نقطه لولای ابزاربه کله گی همان نقطه ای است که ازتقاطع محورهای ابزارو
قطعه کاربدست می اید.
نتیجه معقولی که ازبحث فوق می گیریم این است که برای انکه تمام وجه یک
دندانه راشیو کنیم باید قطعه کاررا درطی فرایند طوری حرکت دهیم که تمام سطح
ان اززیرنقطه لولای ابزارعبورکند درغیراین صورت تنها یک ناحیه کوچک از
سطح دندانه شیومیشود. این حرکت رفت وبرگشتی قطعه کاردرحین درگیری با
ابزار شیو توسط میزقطعه کارتامین می شود. با توجه به این که حرکت قطعه کار
درحین فرایند نسبت به محورش چگونه باشد روشهای مختلفی ازشیو کاری بدست
می اید که به شرح انها می پردازیم :
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
چرخدنده ها چگونه کار می کنند؟
چرخدنده ها در بسیاری از وسایل مکانِیکی استفاده می شوند.آنها کارهای متفاوت بسیاری انجام می دهند ولی مهمترین آن کاهش دنده در تجهیزات موتوری است.این نقشی کلیدی است زیرا اغلب یک موتور کوچک چرخان با سرعت زیاد می تواند قدرت کافی برای وسیله را تولید کند ولی گشتاور کافی را نمی تواند.بعنوان مثال پیچ گوشتی الکتریکی دنده کاهشی بسیار بزرگی دارد زیرا که نیاز به گشتاور پیچشی زیادی برای پیچاندن پیچ دارد. ولی موتور فقط مقدار کمی گشتاور در سرعت بالا تولید می کند.با دنده کاهشی سرعت خروجی کاهش اما گشتاور افزایش می یابد.
کار دیگری که چرخدنده ها انجام می دهند تنظیم کردن جهت چرخش است.بعنوان نمونه در دیفرانسیل بین چرخ های عقب اتومبیل شما قدرت بوسیله میل محوری که به مرکز اتومبیل متصل است منتقل می شود و دیفرانسیل باید 90 درجه نیرو را بچرخاند تا در چرخها بکار برد.
پیچیدگیهای بسیاری در انواع مختلف چرخدنده وجود دارد.در این مقاله خواهیم آموخت که دندانه های چرخدنده چگونه کار می کنند و درباره انواع مختلف چرخدنده که در همه نوع ابزارهای مکانیکی یافت می شوند خواهیم آموخت.
اصول اولیه در هر چرخدنده نسبت دنده با فاصله از مرکز چرخدنده تا نقطه تماس تعیین می شود.به عنوان مثال در ابزاری با دو چرخدنده ،اگر قطر یکی از چرخدنده ها 2 برابر دیگری باشد، ضریب دنده 2:1 خواهد بود.یکی از ابتدایی ترین انواع چرخدنده که می توانیم ببینیم چرخی با برامدگی هایی بشکل دندانه های چوبی است.
پویا نمایی چرخدنده ی ساده ی چوبی
مشکلی که این نوع از چرخدنده ها دارند این است که فاصله از مرکز هر چرخدنده تا نقطه تماس ،وقتی که چرخدنده می چرخد تغییر می کند.این بدان معنی است که ضریب دنده وقتی چرخدنده می چرخد تغییر می کند.یعنی سرعت خروجی نیز تغییر میکند. چنانچه شما در اتومبیل خود از چرخدنده هایی شبیه به این استفاده کنید،ثابت نگه داشتن سرعت در این شرایط غیر ممکن خواهد بود و شما دائما باید سرعت را کم و زیاد کنید.
دندانه های چرخدنده های نوین پروفیل مخصوصی که دنده گستران (اینولوت involute ) نامیده می شود استفاده می کنند.این پروفیل دارای خاصیت بسیار مهم ثابت نگه داشتن نسبت سرعت بین دو چرخدنده است.در این نوع ، همانند چرخ میخی بالا نقطه تماس جابجا می شود ولی فرم گستران دندانه های چرخدنده این جابجایی را جبران می کند.
چرخدنده ساده
چرخدنده های ساده معمولی ترین نوع چرخدنده می باشند.آنها دندانه های صافی دارندو بر روی محورهای موازی سوار می شوند.سابقا چرخدنده های ساده بسیاری برای بوجود آوردن دنده های کاهشی بسیار بزرگی استفاده می شد.
/
چرخدنده ی ساده
چرخدنده های ساده در دستگاه های بسیاری استفاده می شوند.مانند پیچ گوشتی الکتریکی ، آبپاش نوسانی ، ساعت زنگی ، ماشین لباسشویی و خشک کن لباس .اما شما در اتومبیل خود تعداد زیادی از آن را نخواهید یافت زیرا چرخدنده ساده واقعا" می تواند پر سروصدا باشد.هر وقت دندانه چرخدنده یک دنده را با چرخدنده دیگری درگیر کند دنده ها برخورد کرده و این ضربه صدای بلندی تولید می کند، همچنین فشار روی چرخدنده را افزایش می دهد .برای کاهش دادن صدا و فشار روی چرخدنده اغلب چرخدنده ها در اتومبیل شما مارپیچی می باشند.
چرخدنده های مارپیچ
وقتی دو دنده بر روی سیستم چرخدنده مارپیچ درگیر می شوند تماس از انتهای یکی از دنده ها شروع شده و بتدریج با چرخش چرخدنده گسترش میابد تا زمانی که دودنده بطور کامل درگیر شوند.
/
چرخدنده مارپیچ
درگیر شدن تدریجی چرخدنده های مارپیچی را وادار می کند که آرامتر و ملایم تر از چرخدنده های ساده عمل کنند.به همین دلیل چرخدنده های مارپیچی تقریبا" در جعبه دنده های همه اتومبیل ها مورد استفاده قرارمی گیرد.
بعلت زاویه دنده ها در چرخدنده های مارپیچ وقتی که دنده ها درگیر می شوند بار محوری بوجود می آورند.دستگاه هایی که از چرخدنده های مارپیچ استفاده می کنندیاتاقان هایی دارند که می توانند این بار محوری را نگه دارند.یک نکته جالب در مورد چرخدنده های مارپیچ این است که اگر زوایای دندانه های چرخدنده صحیح باشند می توا نند روی محور عمودی سوار شده زاویه چرخش را روی 90 درجه تنظیم کنند.
/
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
چرخدنده ها چگونه کار می کنند؟
چرخدنده ها در بسیاری از وسایل مکانِیکی استفاده می شوند.آنها کارهای متفاوت بسیاری انجام می دهند ولی مهمترین آن کاهش دنده در تجهیزات موتوری است.این نقشی کلیدی است زیرا اغلب یک موتور کوچک چرخان با سرعت زیاد می تواند قدرت کافی برای وسیله را تولید کند ولی گشتاور کافی را نمی تواند.بعنوان مثال پیچ گوشتی الکتریکی دنده کاهشی بسیار بزرگی دارد زیرا که نیاز به گشتاور پیچشی زیادی برای پیچاندن پیچ دارد. ولی موتور فقط مقدار کمی گشتاور در سرعت بالا تولید می کند.با دنده کاهشی سرعت خروجی کاهش اما گشتاور افزایش می یابد.
کار دیگری که چرخدنده ها انجام می دهند تنظیم کردن جهت چرخش است.بعنوان نمونه در دیفرانسیل بین چرخ های عقب اتومبیل شما قدرت بوسیله میل محوری که به مرکز اتومبیل متصل است منتقل می شود و دیفرانسیل باید 90 درجه نیرو را بچرخاند تا در چرخها بکار برد.
پیچیدگیهای بسیاری در انواع مختلف چرخدنده وجود دارد.در این مقاله خواهیم آموخت که دندانه های چرخدنده چگونه کار می کنند و درباره انواع مختلف چرخدنده که در همه نوع ابزارهای مکانیکی یافت می شوند خواهیم آموخت.
اصول اولیه در هر چرخدنده نسبت دنده با فاصله از مرکز چرخدنده تا نقطه تماس تعیین می شود.به عنوان مثال در ابزاری با دو چرخدنده ،اگر قطر یکی از چرخدنده ها 2 برابر دیگری باشد، ضریب دنده 2:1 خواهد بود.یکی از ابتدایی ترین انواع چرخدنده که می توانیم ببینیم چرخی با برامدگی هایی بشکل دندانه های چوبی است.
پویا نمایی چرخدنده ی ساده ی چوبی
مشکلی که این نوع از چرخدنده ها دارند این است که فاصله از مرکز هر چرخدنده تا نقطه تماس ،وقتی که چرخدنده می چرخد تغییر می کند.این بدان معنی است که ضریب دنده وقتی چرخدنده می چرخد تغییر می کند.یعنی سرعت خروجی نیز تغییر میکند. چنانچه شما در اتومبیل خود از چرخدنده هایی شبیه به این استفاده کنید،ثابت نگه داشتن سرعت در این شرایط غیر ممکن خواهد بود و شما دائما باید سرعت را کم و زیاد کنید.
دندانه های چرخدنده های نوین پروفیل مخصوصی که دنده گستران (اینولوت involute ) نامیده می شود استفاده می کنند.این پروفیل دارای خاصیت بسیار مهم ثابت نگه داشتن نسبت سرعت بین دو چرخدنده است.در این نوع ، همانند چرخ میخی بالا نقطه تماس جابجا می شود ولی فرم گستران دندانه های چرخدنده این جابجایی را جبران می کند.
چرخدنده ساده
چرخدنده های ساده معمولی ترین نوع چرخدنده می باشند.آنها دندانه های صافی دارندو بر روی محورهای موازی سوار می شوند.سابقا چرخدنده های ساده بسیاری برای بوجود آوردن دنده های کاهشی بسیار بزرگی استفاده می شد.
/
چرخدنده ی ساده
چرخدنده های ساده در دستگاه های بسیاری استفاده می شوند.مانند پیچ گوشتی الکتریکی ، آبپاش نوسانی ، ساعت زنگی ، ماشین لباسشویی و خشک کن لباس .اما شما در اتومبیل خود تعداد زیادی از آن را نخواهید یافت زیرا چرخدنده ساده واقعا" می تواند پر سروصدا باشد.هر وقت دندانه چرخدنده یک دنده را با چرخدنده دیگری درگیر کند دنده ها برخورد کرده و این ضربه صدای بلندی تولید می کند، همچنین فشار روی چرخدنده را افزایش می دهد .برای کاهش دادن صدا و فشار روی چرخدنده اغلب چرخدنده ها در اتومبیل شما مارپیچی می باشند.
چرخدنده های مارپیچ
وقتی دو دنده بر روی سیستم چرخدنده مارپیچ درگیر می شوند تماس از انتهای یکی از دنده ها شروع شده و بتدریج با چرخش چرخدنده گسترش میابد تا زمانی که دودنده بطور کامل درگیر شوند.
/
چرخدنده مارپیچ
درگیر شدن تدریجی چرخدنده های مارپیچی را وادار می کند که آرامتر و ملایم تر از چرخدنده های ساده عمل کنند.به همین دلیل چرخدنده های مارپیچی تقریبا" در جعبه دنده های همه اتومبیل ها مورد استفاده قرارمی گیرد.
بعلت زاویه دنده ها در چرخدنده های مارپیچ وقتی که دنده ها درگیر می شوند بار محوری بوجود می آورند.دستگاه هایی که از چرخدنده های مارپیچ استفاده می کنندیاتاقان هایی دارند که می توانند این بار محوری را نگه دارند.یک نکته جالب در مورد چرخدنده های مارپیچ این است که اگر زوایای دندانه های چرخدنده صحیح باشند می توا نند روی محور عمودی سوار شده زاویه چرخش را روی 90 درجه تنظیم کنند.
/
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 32
عنوان:
ساخت چرخدنده
تهیه کننده:
کک
تقدیم به مهندس سهرابیبرای طراح مکررا لازم می شود که قدرت را از یک شفت به شفت دیگری منتقل کند بطوریکه نسبت سرعت دورانی معینی بین دوشفت مذکورحفظ شود. همچنین ممکن است یک حرکت زاویه ای مشخص لازم بشود.
سیستمهای چرخند ه ای گوناگونی جهت تامین این هدف طراحی و ساخته شده اند که به طور بی صدا و با افت اصطکاکی خیلی کمی کار می کنند. برا ی اینکه چرخنده ها به نرمی و بدون نوسان کار بکنند به دندانه های آنها شکل هندسی مخصوصی می دهند. نسبتهای دندانه چرخنده وهمچنین انداره های دندانه های ان استاندارد شده اند. این کار باعث تسهیل محاسبات طراحی و همچنین کاهش تعداد ابزار لازمه (تیغ فرزها) بحداقل مقدار خود می گردد. برای ساخت چرخنده ها باید از موادی استافده گردد که استحکام مقاومت در مقابل خستگی و سایش آنها مناسب باشد. اگر بنا بر این باشد که هزینه های ساخت کالا بحداقل خود برسد باید از روش ساخت و بازرسی ساده تری استفاده کرد. طراح باید تمام این مسائل را مدنظر قرار دهد.
دندانه های سیکلوئیدی:
همچنین با استفاده از قمستهای منحنی اپی سیکلوئید و هیپوسیکلوئید در طرح دندانه چرخدنده نیز می توان قانون چرخدنده ها LAW OF TOOTH GEARING را تامین کرد . این منحنی توسط نقطه ای بر محیط دایره مولد که درجدار خارجی یا داخلی دایره گام چرخدنده بطور بدون لغزش می غلتد رسم می شود.
قبلا چرخدنده های سیکلوئیدی چدنی با دندانه های ریخته شده بطور وسیعی مورد استفاده قرار می گرفت. اصولا فرم ابزار برش(تیغ فرزها) لازم جهت ساخت چرخدنده های اینولیوت ساده تر از فرم ابزرا لازم برای ساخت چرخدنده های سیکلوئیدی است و بهمین دلیل چرخدنده های اینولیوت جانشین چرخدنده های سیکلوئیدی شده اند.تغییر فاصله مرکزی چرخدنده ها هیچگونه اثری بردندانه های لینولیوت ندارد ولی در مورد چرخدنده های سیکلوئیدی انیطور نیست یعنی اگر فاله مراکز چرخدنده ها دقیقا حفظ نشود عمل دندانه ها صحیح نخواهد بود.
در حال حاضر عمده ترین دلیل استفاده از چرخدنده های سیکلوئیدی استفاده متعصبانه از طرح سیکلوئیدی در مودر سیستم مرکب 141 می باشد. روتورهای ROOT POSISTIVE BLOWER نیز به شکل سیکلوئید می باشد.
انواع گامهای داندانه ها
در محاسبات چرخدنده ها چهار نوع گام مختلف زیر مورد استفاده قرار می گیرند.
گام دایره ای: فاصله یک نقطه موجود در روی یکی از دندانه ها از نقطه نظیر در روی دندانه مجاور – در طول دایره گام – را گام دایره ای می نامند.
گام قطری: عبارت است از تعداد دندانه های چرخدنده به ازای یک اینچ از قطر گام.
روشهای تولید:
دندانه دنده ها (چرخدنده ها) بوسیله عملیات فرزکاری milling یا ژنراتینگ(مولدی)generating تشکیل می شوند.
تیغ فرز:
دنده های ساده را می توان در روی ماشین فرز و با براده برداری از بین دندانه ها توسط تیغ فرز فرم تراش ساخت یک نوع تیغ فرز فرم تراش در شکل نشان داده شده است.
سیستم دنده های مرکب 14 معمولا بدین روش ساخته می شوند. چون منحنی های تشکیل دهنده لبه های دندانه ها با تغییر تعداد دندانه ها در یک چرخدنده تغییر می کنند لذا برای هر گام 8 نوع تیغ فرز لازم است البته لازم بذکر است که چرخدنده های با اندازه های نهتلف می توانند گام یکسان داشته باشند. 8 تیغ فرز مذکور و محدوده عمل range هر یک از آنها در زیر آمده است.
تیغ فرزها در هر محدوده فقط برای حداقل تعداد دندانه صحیح هستند موقعیکه تعداد دندانه چرخدنده مورد تراشکاری به طرف راست (بیشتر) محدوده عمل تیغ فرز
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .docx ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 11 صفحه
قسمتی از متن .docx :
چرخدنده ها چگونه کار می کنند؟
چرخدنده ها در بسیاری از وسایل مکانِیکی استفاده می شوند.آنها کارهای متفاوت بسیاری انجام می دهند ولی مهمترین آن کاهش دنده در تجهیزات موتوری است.این نقشی کلیدی است زیرا اغلب یک موتور کوچک چرخان با سرعت زیاد می تواند قدرت کافی برای وسیله را تولید کند ولی گشتاور کافی را نمی تواند.بعنوان مثال پیچ گوشتی الکتریکی دنده کاهشی بسیار بزرگی دارد زیرا که نیاز به گشتاور پیچشی زیادی برای پیچاندن پیچ دارد. ولی موتور فقط مقدار کمی گشتاور در سرعت بالا تولید می کند.با دنده کاهشی سرعت خروجی کاهش اما گشتاور افزایش می یابد.
کار دیگری که چرخدنده ها انجام می دهند تنظیم کردن جهت چرخش است.بعنوان نمونه در دیفرانسیل بین چرخ های عقب اتومبیل شما قدرت بوسیله میل محوری که به مرکز اتومبیل متصل است منتقل می شود و دیفرانسیل باید 90 درجه نیرو را بچرخاند تا در چرخها بکار برد.
پیچیدگیهای بسیاری در انواع مختلف چرخدنده وجود دارد.در این مقاله خواهیم آموخت که دندانه های چرخدنده چگونه کار می کنند و درباره انواع مختلف چرخدنده که در همه نوع ابزارهای مکانیکی یافت می شوند خواهیم آموخت.
اصول اولیه در هر چرخدنده نسبت دنده با فاصله از مرکز چرخدنده تا نقطه تماس تعیین می شود.به عنوان مثال در ابزاری با دو چرخدنده ،اگر قطر یکی از چرخدنده ها 2 برابر دیگری باشد، ضریب دنده 2:1 خواهد بود.یکی از ابتدایی ترین انواع چرخدنده که می توانیم ببینیم چرخی با برامدگی هایی بشکل دندانه های چوبی است.
پویا نمایی چرخدنده ی ساده ی چوبی
مشکلی که این نوع از چرخدنده ها دارند این است که فاصله از مرکز هر چرخدنده تا نقطه تماس ،وقتی که چرخدنده می چرخد تغییر می کند.این بدان معنی است که ضریب دنده وقتی چرخدنده می چرخد تغییر می کند.یعنی سرعت خروجی نیز تغییر میکند. چنانچه شما در اتومبیل خود از چرخدنده هایی شبیه به این استفاده کنید،ثابت نگه داشتن سرعت در این شرایط غیر ممکن خواهد بود و شما دائما باید سرعت را کم و زیاد کنید.
دندانه های چرخدنده های نوین پروفیل مخصوصی که دنده گستران (اینولوت involute ) نامیده می شود استفاده می کنند.این پروفیل دارای خاصیت بسیار مهم ثابت نگه داشتن نسبت سرعت بین دو چرخدنده است.در این نوع ، همانند چرخ میخی بالا نقطه تماس جابجا می شود ولی فرم گستران دندانه های چرخدنده این جابجایی را جبران می کند.
چرخدنده ساده
چرخدنده های ساده معمولی ترین نوع چرخدنده می باشند.آنها دندانه های صافی دارندو بر روی محورهای موازی سوار می شوند.سابقا چرخدنده های ساده بسیاری برای بوجود آوردن دنده های کاهشی بسیار بزرگی استفاده می شد.
/
چرخدنده ی ساده
چرخدنده های ساده در دستگاه های بسیاری استفاده می شوند.مانند پیچ گوشتی الکتریکی ، آبپاش نوسانی ، ساعت زنگی ، ماشین لباسشویی و خشک کن لباس .اما شما در اتومبیل خود تعداد زیادی از آن را نخواهید یافت زیرا چرخدنده ساده واقعا" می تواند پر سروصدا باشد.هر وقت دندانه چرخدنده یک دنده را با چرخدنده دیگری درگیر کند دنده ها برخورد کرده و این ضربه صدای بلندی تولید می کند، همچنین فشار روی چرخدنده را افزایش می دهد .برای کاهش دادن صدا و فشار روی چرخدنده اغلب چرخدنده ها در اتومبیل شما مارپیچی می باشند.
چرخدنده های مارپیچ
وقتی دو دنده بر روی سیستم چرخدنده مارپیچ درگیر می شوند تماس از انتهای یکی از دنده ها شروع شده و بتدریج با چرخش چرخدنده گسترش میابد تا زمانی که دودنده بطور کامل درگیر شوند.
/
چرخدنده مارپیچ
درگیر شدن تدریجی چرخدنده های مارپیچی را وادار می کند که آرامتر و ملایم تر از چرخدنده های ساده عمل کنند.به همین دلیل چرخدنده های مارپیچی تقریبا" در جعبه دنده های همه اتومبیل ها مورد استفاده قرارمی گیرد.
بعلت زاویه دنده ها در چرخدنده های مارپیچ وقتی که دنده ها درگیر می شوند بار محوری بوجود می آورند.دستگاه هایی که از چرخدنده های مارپیچ استفاده می کنندیاتاقان هایی دارند که می توانند این بار محوری را نگه دارند.یک نکته جالب در مورد چرخدنده های مارپیچ این است که اگر زوایای دندانه های چرخدنده صحیح باشند می توا نند روی محور عمودی سوار شده زاویه چرخش را روی 90 درجه تنظیم کنند.
/