مقاله درمورد تفسیر سوره حدید

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

تفسیر سوره حدید

بسم الله الرحمن الرحیم‏الحمد لله رب العالمین...اعوذ بالله من الشیطان الرجیم:

«یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و امنوا برسوله یؤتکم کفلین من رحمته‏و یجعل لکم نورا تمشون به و یغفر لکم و الله غفور رحیم×لئلایعلم اهل الکتاب الا یقدرون علی شی‏ء من فضل الله و ان الفضل‏بید الله یؤتیه من یشاء و الله ذو الفضل العظیم (1) ×»

دو آیه آخر این سوره مبارکه است.در آیه اول خطاب به اهل ایمان‏می‏فرماید:ای اهل ایمان تقوای الهی را داشته باشید و به پیامبر خداایمان بیاورید تا خدای متعال دو بهره و دو حظ از رحمت‏خود به شمابدهد و به شما نوری عنایت کند که در پرتو آن نور راه بروید و تا خدای‏متعال شما را بیامرزد و خدا آمرزنده و مهربان است.این ترجمه‏ای بود ازاین آیه.نکاتی که در این آیه هست،یکی نکته‏ای است که در آیات اول‏این سوره هم داشتیم و در واقع به منزله عود بر مطلبی است که درگذشته بود.آن مطلب این است که در آیه هفتم این سوره خطاب به‏مؤمنین داشتیم که «امنوا بالله و رسوله‏» ای مؤمنین ایمان به خدا و رسول‏بیاورید. گفتیم این سؤال قهرا به وجود می‏آید که ایمان اهل ایمان که‏تحصیل حاصل است!فرض این است که مخاطب خود اهل ایمان‏هستند،چگونه به اهل ایمان امر می‏شود به ایمان؟مثل این است که به‏کسی که روزه دارد امر کنیم که روزه بگیر.آن که روزه دارد،دیگر«روزه‏بگیر»یعنی چه؟!امر به کاری به کسی باید کرد که کاری را که نکرده است‏انجام بدهد،و اما اگر کسی چیزی را واجد است امر به ایجاد آن از قبیل‏تحصیل حاصل است.پس چگونه است که در این سوره این تعبیر راجع‏به اهل ایمان آمده است؟

جواب این سؤال واضح و روشن است به حکم‏«القران یفسر بعضه‏بعضا»که از خود آیات کریمه قرآن این مطلب کاملا استفاده می‏شود که‏اموری از قبیل ایمان-و مخصوصا ایمان-تقوا، احسان،حتی صبر،رضا،اموری به اصطلاح یکنواخت و یکدرجه نیستند،اموری هستند صاحب‏درجات.مثلا تقوا یک حقیقت صاحب درجات است‏یعنی یک درجه‏تقوا یک حکم دارد و درجه دیگر حکم دیگری دارد،و حتی این مطلب‏شامل اعمال هم می‏شود و این از آن اصول و حقایق و معارف اسلامی‏است.من از یک امر واضحتر مثال ذکر می‏کنم،از روزه.روزه یک درجه‏عام دارد که آن را صوم عوام می‏گویند.آن درجه عام روزه همین است که‏انسان امساک کند از این امور معروفه‏ای که در روزه هست:امساک کند ازخوردن،از نوشیدن،از جنب شدن عمدی،از داخل صبح شدن در حال‏جنابت،از سر زیر آب کردن،از غبار غلیظ در حلق فرو کردن،از دروغ‏بستن عمدی بر خدا و رسول.این خودش درجه‏ای از روزه است.هرکسی که اینها را رعایت کند آن روزه عوام را گرفته است.اما روزه یک درجه بالاترش این است که با این امساکهای ظاهری(امساک از خوردنهاو آشامیدنها و امثال اینها)توام بشود امساک از گناهان به طور کلی،یعنی‏دهان انسان که روزه می‏گیرد،زبان انسان هم روزه بگیرد،زبان هم درحال روزه امساک کند نه تنها از حرامهایی از قبیل غیبت و دروغ و امثال‏اینها،بلکه امساک کند حتی از سخنان لغو و بیهوده و بی‏اثر و بی‏فایده;

چشم انسان هم امساک کند از نظر به حرام;گوش انسان هم امساک کند ازاستماع امر حرام;دست و پای انسان هم امساک کند از انجام دادن یک‏عمل حرام.حال اگر کسی این کارها را نکرد و زبان و چشم و گوش ودست و پایش صائم نبود،آیا او روزه دارد یا روزه ندارد؟ هم دارد و هم‏ندارد.روزه دارد،آن درجه پایینش را،اولین درجه روزه را،روزه عوام را;

روزه ندارد،یک درجه از آن بالاتر را.مرتبه دیگر روزه این است که انسان‏در حال روزه از پاره‏ای حلالها هم امساک کند.این می‏شود یک درجه‏بالاتر و درجه سوم.بالاترین و چهارمین درجه‏اش امساک از غیر الله‏است،یعنی در حال روزه قلب انسان از غیر خدا به طور کلی خودداری‏کرده باشد و جز خدا در قلب انسان چیزی نباشد.همه اینها روزه است،اما اینها مراتب و درجات یک حقیقت هستند.

یا مثلا طهارت هم همین‏طور است.یک درجه نازل طهارت همین‏طهارت از حدث و طهارت از خبث است،همین که انسان مثلا بدنش‏آلوده به این نجاسات معهود نباشد و طهارت داشته باشد به معنای اینکه‏وضو یا غسل یا تیمم داشته باشد.ولی خود طهارت هم همین‏طوردرجه به درجه دارد تا بالاترین درجات.

اساسا راجع به خود تقوا قرآن می‏فرماید: «...اذا ما اتقوا و امنوا و عملوا الصالحات ثم اتقوا و امنوا ثم اتقوا و احسنوا» (2) ...هنگامی که تقوا پیداکردند و ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند،سپس تقوا پیدا کردندو ایمان آوردند،سپس تقوا پیدا کردند و اهل احسان شدند.پس سخن ازتقوا و ایمانی است و از تقوا و ایمان بعد از تقوا و ایمان و باز از تقوای‏بعد از تقوا و ایمانی و از احسانی.اینها همه مراتب و درجات رامی‏فهماند.راجع به خود ایمان این مطلب خیلی واضحتر و روشنتراست: «یرفع

تحقیق درباره تفسیر سورۀ حدید آیه 25 تا 27

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

تفسیر سورۀ حدید

آیات (25 تا 27)

بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

لَقَدْ أَرْسلْنَا رُسلَنَا بِالْبَیِّنَتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَب وَ الْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاس بِالْقِسطِ وَ أَنزَلْنَا الحَْدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شدِیدٌ وَ مَنَفِعُ لِلنَّاسِ وَ لِیَعْلَمَ اللَّهُ مَن یَنصرُهُ وَ رُسلَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِىُّ عَزِیزٌ(25)

وَ لَقَدْ أَرْسلْنَا نُوحاً وَ إِبْرَهِیمَ وَ جَعَلْنَا فى ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَ الْکتَب فَمِنهُم مُّهْتَدٍ وَ کثِیرٌ مِّنهُمْ فَسِقُونَ(26)

ثمَّ قَفَّیْنَا عَلى ءَاثَرِهِم بِرُسلِنَا وَ قَفَّیْنَا بِعِیسى ابْنِ مَرْیَمَ وَ ءَاتَیْنَهُ الانجِیلَ وَ جَعَلْنَا فى قُلُوبِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَ رَحْمَةً وَ رَهْبَانِیَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا کَتَبْنَهَا عَلَیْهِمْ إِلا ابْتِغَاءَ رِضوَنِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَایَتِهَا فَئَاتَیْنَا الَّذِینَ ءَامَنُوا مِنهُمْ أَجْرَهُمْ وَ کَثِیرٌ مِّنهُمْ فَسِقُونَ(27)

خدا که قدرت دارد همه انسانها را خوب بیافریند،پس چرا خوب نیافریده است؟اگر مى‏خواست مردم هدایت بشوند او که مى‏توانست‏بدون اینکه نیازى به این اسباب و مسببات و به این مقدمات واسباب‏چینى‏ها باشد از اول مردم را صالح و خوب و مهتدى و کامل خلق‏کند و بعد هم آنها را به بهشت ببرد.اینها توجه نکرده‏اند و نمى‏دانند که‏خداوند همین‏طور که قادر على الاطلاق است،حکیم على الاطلاق‏است و این نظام عالم هستى به اصطلاح نظام احسن و نظام اکمل است‏و معنى حکمت این است که هر چیزى بر نظام خودش وجود پیدا کند وبلکه محال است که بر غیر نظام خودش وجود پیدا کند.گفتیم این مثل‏این است که کسى بگوید چرا خداى متعال مثلا دندانها را اینچنین خلق‏کرده،بعضى دندانها را قاطع و برنده خلق کرده و بعضى را طاحن وآسیا؟بعد کسى بگوید براى این است که انسان-و همین‏طور حیوانات‏در جذب کردن غذا اولا نیاز دارد به اینکه ماکولات را ببرد،و ثانیااحتیاج دارد به این که اینها را با وسیله دیگرى نرم کند براى اینکه درمعده و بعد در روده قابل جذب باشد;[و بعد آن شخص اول بگوید]خدا که قادر است،خدا که قدرت على الاطلاق دارد،خدا مى‏توانست‏بدون این اسباب و وسایل هم این کار را انجام بدهد;انسان غذاها راهمین‏طور دربسته بفرستد در معده،بعد خدا اینها را همین‏طور بدون این‏اسباب به هضم برساند;مگر خدا قدرت ندارد؟!خدا که قادر است همه‏ماکولات را از اول به صورت جویده شده و کامل شده خلق کند که انسان‏وقتى به دهانش گذاشت دیگر نیازى به جویدن و حتى فرو بردن نداشته‏باشد.

معناى این حرف این است که اصلا در عالم نظامى وجود نداشته‏باشد،هیچ چیزى در عالم شرط هیچ چیزى نباشد.گذشته از اینکه‏چنین چیزى خیال انسان است و از نظر عقل محال است،ضد حکمت بارى تعالى است.این که در آخر آیه اشاره مى‏فرماید: «ان الله قوى عزیز»

یعنى بعد از آنکه اشاره مى‏کند که ما پیغمبران را با دلایل،با معجزات،بابینات فرستادیم، کتاب و میزان با آنها فرستادیم و هدف اصلاح مردم‏بود و هست و بعد اشاره مى‏کند به مسؤولیتى که-غیر از انبیاء-خودمردم هم دارند و آن مسؤولیت مجاهده در راه حق است: «و انزلنا الحدیدفیه باس شدید و منافع للناس و لیعلم الله من ینصره و رسله بالغیب‏» که از مردم‏استنصار کرده و خواسته است که به کمک این هدایت و این دین‏برخیزند،بعد از اشاره به اینها مى‏خواهد بگوید شما اینها را به حساب‏عجز و ناتوانى نگذارید;خداوند در عین اینکه فاعل بالاسباب است(ابى‏الله ان یجرى الامور الا باسبابها)در عین حال فاعل به آلت یست‏یعنى نیازبه این امور ندارد،منشا اینها عجز و ضعف و ذلت و ناتوانى نیست;لهذامى‏فرماید: «ان الله قوى عزیز» در عین قدرت و عزت و در کمال قدرت وعزت،این امور هست;یعنى اینها را به حساب کمبودى در قدرت وعزت نگذارید.

و اما آن جهتش که به انسان بستگى دارد،عرض کردیم که کمال هرموجودى متناسب با خود آن موجود است.کمال انسان با کمال یک فلزدوگونه است;یعنى فلز آن کمالى که مى‏تواند داشته باشد اگر تمامش هم‏وابسته به عوامل بیرون از وجود آن باشد باز این کمال،کمال است. اگرما مثلا یک برلیان را در نظر بگیریم و آن را بهترین برلیانهاى دنیا بدانیم درعین حال توجیه همه صفات خوب و انواع خوبیهایش[در ارتباط باخارج خودش است].به چه دلیل این صفت را دارد؟به دلیل فلان عامل‏که مثلا عامل محیطى است.به چه دلیل آن صفت دیگر را دارد؟به دلیل‏اینکه مثلا صنعتگران روى آن خوب کار کرده‏اند.و لو اینکه همه این‏خصوصیات را از بیرون خودش کسب کرده است در عین حال این‏خوبیها را دارد;یعنى شرط خوبى یک برلیان این نیست که خود براى‏خود کسب کرده باشد.ولى انسان در میان موجودات، رسیده به مرحله‏آزادى و اختیار و خلیفة اللهى و انتخاب و به مرحله‏اى که خود باید براى‏خود نیکى را انتخاب کند و آن نیکى که خود براى خود انتخاب نکرده واز خارج به او تحمیل شده است اصلا آن برایش نیکى نیست.مثلاصداقت،امانت،راستى،آزادیخواهى،آزاد منشى،تقوا همه اینها آن‏وقت براى انسان فضیلت است که این انسانى که در سر دو راهى انتخاب‏قرار مى‏گیرد طرف خوب را براى خود انتخاب کند.همین قدر که ازخارج به او تحمیل شد یعنى طبیعى و ذاتى شد،آن کمال دیگر کمال‏انسانى و آن فضیلت دیگر فضیلت انسانى نیست.شرط فضیلت انسانى‏این است که خود انسان قیام به آن فضیلت بکند.

بعد ما مى‏آییم سراغ بهشت و مقابل آن،جهنم.طبیعت بهشت‏یعنى تجسم اعمال اختیارى انسان.اگر عملى اختیارى نباشد اصلابهشتى وجود ندارد.بهشت‏یعنى مخلوق خود انسان، یعنى تجسم‏اعمال اختیارى خود انسان.اگر انسانى نباشد و اگر اختیارى و عمل‏اختیارى وجود نداشته باشد اصلا بهشتى نمى‏تواند وجود داشته باشد.

پس این،حرف مهمل است که خدا انسان را خلق کند بعد هم ببرد به‏بهشت.خیال کرده‏اند بهشت مثل باغى است در شمیرانات،انسان هم‏مثل یک فلز یا گیاه است،این را ببرند آنجا بگذارند،قضیه حل مى‏شود.

آیه کریمه با این تعبیر بیان مى‏کند: «لیقوم الناس بالقسط‏» براى اینکه خود مردم قیام به قسط و عدالت بکنند،خودمردم خوبى را براى خود کسب کنند. «انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج‏نبتلیه فجعلناه سمیعا بصیرا انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا».