تحقیق درباره نقش خانواده در تربیت کودک

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 89

بسم الله الرحمن الرحیم

نقش خانواده در تربیت کودک

مقدمه:

نگاهی هرچند سطحی به وضع کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان در جامعه ما , و نیز بسیاری از نقاط جهان , ما را با مسائل و دشواریهای عظیمی در زمینه روابط اخلاق انسانی , که ناشی از روشهای غلط تربیت است , آشنا می کند . بلایی عظیم متوجه جامعه بشری است . بلایی که غفلت از آن به قیمت شرف انسانی و فنای اخلاق تمام میشود .

وضع روابط در سطح جهانی آن چنان بحرانی است که اگر مدعی شویم در این زمینه با آفتی بزرگ مواجهیم , گزاف نگفته ایم . انحرافات , کج رویها , ناسازگاریها , انحطاطهای اخلاقی در سطح وسیع صورت مسلم و قطعی پیدا کرده و روزگار حال و آینده نسل کنونی و بعدی را به خطر افکنده است .

اگر در جوامع کنونی فریادها از این نابسامانی بلند نیست , بدان خاطر است که مردم تدریجا با چنین زمینه ای خو کرده و گمان دارند وضع باید به همین گونه ای باشد , که هست .

امروزه ما و دیگر جوامع بشری با خطری عظیم روبه رو هستیم . فساد و افساد نسل و سرایت ناسازگاریها و نابهنجاریها به دیگران و توسعه و گسترش آن در سطوح مختلف و به خطر افتادن حیات شرافتمندانه نسل . ( 1 )

به عقیده جامعه شناسان زمینه کج رویها و انحرافات را نخست خانواده و بعد اجتماع و فرهنگ به وجود می آورند . بنابراین , برای اصلاح این زندگی شوریده و افسار گسیخته در سطح جهانی باید به سالم کردن این دو محیط پرداخت ( 2 )

برای وصول به هدف اصلاح خانواده لازم است در دو زمینه برنامه ریزی صورت گیرد , که عبارتند از :

سازندگی نسلی که جدیدا پا به عرصه حیات می گذارد , وصول به چنین هدفی مستلزم آن است که برای ساختن کودکی که در حال ورود به جهان ماست , برنامه ای اندیشیده شود .

بازسازی نسل موجود از خرد و کلان , که طاغوت زده , استعمارزده و مستضعف و ستم کشیده هستند و این از طریق برنامه ریزیهای صحیح و جدید امکان پذیر است .

در طریق وصول به اهداف مذکور همه و مخصوصا والدین مسئولند ,از آن بابت که تربیت صحیح حق کودک است و طفل امانتی از خدا در دست والدین و جامعه است و هرگونه سهل انگاری در تربیت طفل عواقب وخیمی برای کودک و مردم اجتماع و کیفری سخت برای مسئولان دارد .

اهمیت دوره قبل از دبستان

دوره قبل از دبستان , که از تولد تا 7 سالگی را شامل می شود , به طور کلی برای هر فرد انسانی دوره پرفراز و نشیبی است و از آنجا که اساس و پایه زندگی آینده هر فردی در این دوره بنیان گذاشته می شود , این دوره نزد صاحبنظران و متخصصان روانشناسی و تعلیم و تربیت از اهمیت وافری برخوردار است . (2)

در این مقاله سعی شده اصول و ضوابطی که برای تربیت اخلاقی و رفتاری کودکان در این دوره مطرح است ,عرضه شود و برنامه حیات بخش اسلام در این رابطه طرح شده و زمینه لازم برای سازندگی نسل آینده هموار شود .

فصل اول

بخش اول : والدین به عنوان عاملان وراثت و محیط

" کودک اعم از پسر و دختر امانتی است الهی و ودیعه ای است آسمانی که به پدر و مادر سپرده می شود و قلب پاک فرزند گوهر گرانمایه و نفیس و آئینه مصفایی است , که از هر گونه نقش و نگار خالی است و قابلیت پذیرفتن همه نقشی را دارد .

پس اگر او را طبق اصول پرورشی و با موازین صحیح تربیت به عادتهای نیک تمرین دهند , به همان خو می گیرد و بر آن صفات نشو و نما می کند و به هر چیزی که نظرش را جلب کنند بدان متمایل می شود . (1)

" والدین نخستین کسانی هستند که کودک از آنها منشاء می گیرد و با آنها در تماس است . اینها عاملان تربیتند و عالیترین نقش را در زمینه پرورش و رشد شخصیت او ایفا می کنند . والدین از یک سو عامل وراثتند و از سویی دیگر عامل محیط .

عامل وراثت :

از آن بابت که خصایص بسیاری را از خود و اجداد خویش به کودکان منتقل می کنند ( خصایص جسمی و روحی ) .

عامل محیط :

یعنی دامان پدر و مادر نخستین مدرسه کودک است , که شخصیت وی در آن رنگ می گیرد . بسیاری از همتهای بلند , ارزشهای عالی , خلق و خوی نیکو , آزادگی ها , درون طبعی ها , کج خلقیها و انزوا طلبی هااز دامان والدین منشاء می گیرد .

سنین مهم در تربیت

تحقیق درباره تربیت دینی کودکان در دوره‌ی پیش از دبستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 58

تربیت دینی کودکان در دوره‌ی پیش از دبستان

مقدمه

آموزش و پرورش در دوره‌ی پیش از دبستان، از دیرباز در کشور ما به عنوان مرحله‌ای از آموزش مطرح بوده است. یعنی از همان زمانی که برنامه‌ریزی در امر تعلیم و تربیت کودکان در دوره‌ی دبستان به طور جدی مورد توجه قرار گرفت، مسئله‌ی تعلیم و تربیت کودکان در سال‌های اولیه‌ی پیش از دبستان نیز، که باید آن را سال‌های سازندگی و تشکیل دهنده‌ی بسیاری از صفات و ویژگی‌های کودک نامید، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است؛ لیکن، کمبودها و تنگناهای اطلاعاتی و اقتصادی همواره موجب کوتاهی در پرداختن به آن گردیده است.

نگاهی گذرا به تغییرات و تحولات آموزش و پرورش پیش از دبستان، در طول بیش از نیم قرن گذشته، نشانگر این واقعیت است که مبحث تربیت دینی گاهی به عمد و گاهی به سهو نادیده گرفته شده یا براساس یافته‌های پژوهشی بدان پرداخته نشده است؛ لیکن تزلزل و مشکلات موجود در اعتقادات دینی جوانان این عصر ایران زمین، لزوم بازنگری عمیق و مبتنی بر مطالعه را در برنامه‌های دوره‌ی پیش از دبستان الزامی می‌کند.

در این مقاله در پی آنیم که با توجه به ویژگی‌های فطری دین‌خواهی و خداجویی کودکان پیش دبستانی و نیز با درنظر گرفتن احادیث و رهنمود‌های بزرگان دین، به راه‌های عملی در تربیت دینی کودکان، در دوره‌ی پیش از دبستان، دست یابیم.روش‌های تربیت دینی کودکان پیش دبستانی کودک امانتی الهی و ودیعه‌ای آسمانی است که به پدر و مادر سپرده شده است. قلب پاک کودک، گوهری گران‌مایه و نفیس و آیینه‌ای روشن است که از هر گونه نقش و نگاری خالی است و در عین حال قابلیت پذیرش هر نقشی را دارد... پس اگر وی را طبق اصول صحیح تعلیم و تربیت، به عادات و صفات نیک پرورش دهند، به آن عادات خو گرفته، بر آن صفات نشو و نما می‌کند.(سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، 1365)

هدایت کودکان جز از طریق پرورش صحیح مذهبی آنان میسر نیست و کودکان برای پذیرش رفتار‌هی صحیح و مطلوب اجتماعی از طریق آموزش مسایل دینی، آمادگی بیشتری دارند تا از راه‌های دیگر. در مرحله‌ی پیش از دبستان، بهتر است آموزش مسایل به صورت «آموزش غیر مستقیم» باشد و هر کودک به تناسب میزان تمایل و توان خویش کشف کند و یاد بگیرد. علاوه بر آن بهتر است کودک در انجام فعالیت‌ها از آزادی بیشتری برخوردار شود و آموزش برای او جنبه‌ی سرگرمی و بازی داشته باشد. در روش آموزش غیر مستقیم، کودکان فرصت دارند برنامه‌های کار خود را تنظیم کنند و درباره‌ی دانسته‌ها و کشفیات خود، پرسش‌های گوناگون مطرح نمایند. ارزشیابی از آموخته‌های آنان نیز باید به صورت غیر مستقیم انجام شود، مانند ارزشیابی در حین بحث و گفت وگو و مشاهده. به بیان دیگر، نیازی نیست سخن از امتحان به میان آید.

ویژگی‌های که در دوره‌ی پیش از دبستان بسیار مهم است و باید به آن‌ها توجه کرده، روش‌های آموزشی را براساس آن ویژگی‌ها طرح‌ریزی نمود، عبارت‌اند از:1-علاقه‌ی کودکان به بازی.

2-قدرت و نیاز کودکان به الگوگیری، نقش‌پذیری و تقلید در این سن.3- شادی کودکان و علاقه‌ی آن‌ها به مطالب آهنگین.گستره‌ی برنامه‌ها و فعالیت‌های دوران پیش دبستانی را نیز می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

الف) توسعه‌ی مهارت‌های حسی و حرکتی.

ب) توسعه‌ی مهارت‌های کلامی.

ج) توسعه‌ی مهارت‌های شناختی.

د) توسعه‌ی مهارت‌های اجتماعی.

هـ) توسعه‌ی قوای خلاق و زیبایی شناختی.

و) تقویت مهارت‌های خود‌یاری و رشد عاطفی. (افروز، 1378)

دکتر غلامحسین شکوهی (1363)، اهداف عمده‌ی آموزش و پرورش در دوره‌ی قبل از دبستان را به صورت زیر بیان کرده است:

پرورش عادات مفید در کودک به منظور تأمین تندرستی و ایجاد مهارت‌های که برای تطبیق شخص با محیط لازم است.

پرورش رفتارهای اجتماعی مطلوب در کودکان.

پرورش عواطف کودکان.

کمک به پرورش استعداد‌های فطری کودکان.

ایجاد حس اعتماد به نفس و امنیت خاطر در کودکان.

متوجه ساختن کودک به دنیای پیرامونش.

تشویق حس استقلال‌طلبی.

پرورش حس زیبایی‌شناسی در کودکان.

با یک بررسی ساده می‌توان جایگاه تربیت دینی کودکان را در کنار هر یک از موارد بالا یا به شکل چتر فلسفی گسترده در بالای موارد فوق مشاهده کرد. برای مثال، در پرورش عواطف کودک مسلمان، علاوه بر پرورش حسّ نوع‌دوستی، به پرورش حس برادری اسلامی و کنترل عواطف نیز توجه می‌شود. علاوه بر آن برای ایجاد حس اعتماد به نفس در کودک مسلمان، گوشزد کردن

نگاه اسلام به ورزش و تربیت بدنی 14 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

مقدمه:

نگاه اسلام به ورزش و تربیت بدنی:

اسلام به عنوان دین کامل به ورزش جسم در جهت تمام و تکمیل کردن ابعاد وجودی انسان، اهمیت لازم را داده و بر جنبه‌های مختلف آن از جمله شخصیت‌سازی کودکان، اهمیت جسم، مسابقه و نام بردن و تاکید کردن بر برخی از ورزش‌ها، سنگ تمام را گذاشته است.

شخصیت سازی کودکان:

اگر چه در علم روانشناسیِ شخصیت در زمان ما به نکات جالبی در ساختار انسان از جمله بازی‌های کودکانه مطالبی گفته شده و با دقت به بررسی این قسمت مهم از زندگی آدمی پرداخته‌اند لیکن به لحاظ ساختار انسان مدار دین اسلام، از همان آغاز این موضوع مورد توجه قرار گرفته است.

در قرآن کریم می‌خوانیم: «ارسله معنا غدا یرتع ویلعب و انا له لحافظون»

« ای پدر[ فردا او را با ما به ]صحرا‌ بفرست که در چمن و مراتع بگردد و بازی کند و البته ما از هر خطری او را محافظت می‌کنیم».

این گذر قرآن کریم بر امری طبیعی است که برادران یوسف از آن استفاده کردند و به پدر اصرار کردند که او را با خود به صحرا ببرند، در ضمن روایتی در آیین تربیت فرزندان، امام صادق علیه السلام نیز بر این امر تصریح می‌فرمایند: «طفل هفت سال بازی کند، هفت سال خواندن و نوشتن بیاموزد و هفت سال حلال و حرام را یاد بگیرد». در امر تربیت توصیه‌ی ائمه‌ی معصومین (علیهم صلواه الله)، همراهی با کودکان در بازی با اوست:

امام المتقین حضرت علی علیه السلام می‌فرماید:

«رحمت خدا بر پدری که در راه نیکی و نیکوکاری به فرزند خود کمک کند، به او احسان نماید و چون کودکی، رفیق دوران کودکی وی باشد و او را عالِم و مؤدب بار آورد».

نگرش اسلام به مسابقات ورزشی:

مسابقه همواره از حس برتری جویی انسانها نشأت گرفته و این خود، نوعی پیشی گرفتن و جلو افتادن تلقی می‌شود اسلام که دینی است انسان ساز، به این امر توجه کامل دارد و از این حس طبیعی در جهت ارتقاء روحیه‌ی الهی و معنوی، بهره برده است و آنان را به سوی انجام کارهای خیر دعوت و تشویق کرده است:

«ولکل وجهه هو مولیها فاستبقواالخیرات» «و هر کسی را راهی است به سوی حق پس در کارهای نیک از یکدیگر پیشی بگیرید».

یا در جای دیگر در اوصاف بندگان راستین خداوند می‌فرماید:

«اولئک یسارعون فی الخیرات و هم لها سابقون» «چنین بندگانی درسعادت و خیرات تعجیل می‌کنند و اینان هستند که در کارهای نیک سبقت می‌جویند».

مسابقات ورزشی و سیره‌ی پیامبر (ص)

با نگرش به زندگانی پیامبر (ص) به این نکته می‌رسیم که ایشان مسابقات را تأیید می‌فرمودند، امام صادق علیه السلام می‌فرمایند شخصی اعرابی به مدینه آمد و به پیامبر خدا (ص) پیشنهاد مسابقه‌ی شترسواری کرد، پیامبر (ص) قبول فرمود، در این مسابقه، شتر پیامبر (ص)، از شتر اعرابی عقب ماند، پیامبر (ص) به اصحاب فرمود: شما این شتررابالا بردید و خداوند دوست داشت که او را پایین بیاورد. کوهها برای کشتی نوح، گردن فرازی کردند و کوه جودی، تواضعش بیشتر از همه بود، به همین جهت، خداوند کشتی نوح را بر کوه جودی فرود آورد.

ائمه‌ی ما نیز در این امر از پیامبر اسلام (ص) تبعیت داشته‌‌اند، در تاریخ آمده است هشام بن عبدالملک از امام باقر علیه السلام خواست تا در مسابقه‌ی تیراندازی شرکت کند (و قصد او تخفیف مقام امامت بود) امام علی علیه السلام نیز پذیرفتند:

امام (ع) کمان را برداشت و هدف را نشانه گرفت و دقیقا تیر را بر هدف زد، سپس تیر دیگری خواست و طوری نشانه روی کرد که دقیقا تیر دوم بر تیر اول سوار شد و به همین ترتیب تیر سوم را بر تیر دوم و تیر چهارم را بر تیر سوم.... در امر مسابقه در فقه ما نیز جواز بعضی ورزش‌ها (برای مسابقه) اعلام شده است.

ورزش های مورد تأکید در اسلام:

با بررسی متون اسلامی روشن می شود که ورزشهایی چون تیراندازی، سوارکاری، شنا، شمشیرزنی، کشتی، مبارزه با نیزه و وزنه برداری، مورد تأکید اسلام قرار گرفته‌اند و به لحاظ اهمیت آنها به طور گذرا به این متون می‌پردازیم:

تیراندازی: ورزش تیراندازی با کمان یکی از پربهاترین ورزش‌ها در نظر اسلام و متون دینی ماست؛ تا جائیکه در قرآن کریم نیز از آن نام برده شده است: «و ما رمیت إذا رمیت ولکن الله رمی» ([ای پیامبر] تو تیر نیانداختی بلکه خداوند تیر انداخت) پیامبر اسلام (ص) نیز در مورد این ورزش مهم می فرمایند:

«احب اللهو إلی الله تعالی إجراء الخیل والرمی» «بهترین بازیها در پیشگاه خداوند تعالی اسب دوانی و تیراندازی است».

و یا در حدیث دیگری فرموده‌اند:

«همانا زمین بر شما گشوده می‌شود و دنیا شما را کفایت خواهد کرد پس هیچ یک از شما هنگامی که سرگرم تیراندازی است احساس عجز و سستی نکند.»

اسب سواری: ورزش سوارکاری از جمله ورزشهایی است که در متون دینی ما اعم از قرآن و روایات در باره‌ی آن سخن به میان آمده است از نمونه‌های آن موارد زیر است:

«و شما [ای مؤمنان] در مقام مبارزه با آنها خود را مهیا کنید و تا آن حد که می‌توانید از آذوقه و آلات جنگی و اسبان سواری برای تهدید دشمنان خدا و دشمنان خود فراهم سازید».

و در حدیثی پیامبر اسلام (ص) می فرمایند:

«مسابقه به جز در اسب سواری، شتر سواری و تیراندازی جایز نمی‌باشد».

شنا: شنا نیز در زمره‌ی ورزش‌هایی است که بر یادگیری آن تاکید شده است تا جاییکه پیامبر اکرم (ص) آنرا جزء حقوق فرزندان نسبت به پدر قرار داده است و فرموده:

«حقِ فرزند بر پدرش آن است که نوشتن، شنا کردن، تیرانداختن را به او بیاموزد و او را جز با غذایِ خوب و حلال تغذیه نکند».

کشتی: دیگر از ورزشهایی که در روایات در مورد آن سخن رفته ورزش کشتی است، در بحارالانوار، مرحوم مجلسی (ره) داستانی را در مورد کشتی گرفتن امام مجتبی و امام حسین (علیهماالسلام) آورده که عینا نقل می‌نمایم:

امام صادق علیه السلام فرمود:

«یکی ازشبها پیامبر اکرم (ص) همراه امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) وارد خانه‌ی حضرت فاطمه (س) گردید، پیامبر اکرم (ص) به فرزندانش فرمود؛ برخیزید و با یکدیگر کشتی بگیرید، دو کودک برخاستند و به کشتی گرفتن مشغول شدند، حضرت فاطمه (س) که برای انجام کاری به خارج از منزل رفته بود، به خانه بازگشت و و صحنه‌ی کشتی فرزندان را مشاهده نمود و شنید که پیامبر (ص) امام حسن (ع) را برای پیروزی در مسابقه تشویق می فرماید، پس حضرت زهرا (س) با تعجب گفت: آیا برای پیروزی، یکی از ایندو را تشویق می‌کنید؟! آن هم تشویق فرزند بزرگتر برای مغلوب کردن فرزند کوچکتر!

پیامبر (ص) فرمود: دخترم آیا رضایت نداری به اینکه من فرزندم حسن (ع) را برای پیروزی بر فرزندم حسین (ع) تشویق کنم در حالی که دوستم جبرئیل امین نیز فرزندم حسین (ع) را برای پیروزی بر فرزندم حسن (ع) تشویق می نماید».

نقش تربیت بدنی در جامعه 17 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

نقش تربیت بدنی در جامعه 

چکیده‌

تقریباً‌ در هر جامعه‌ای، ورزش‌ یک‌ نهاد اجتماعی‌ بسیار برجسته‌ محسوب‌ می‌شود، زیرا ورزش‌ ویژگی‌های‌ موجد در هر نهادی‌ را با جاذبه‌ منحصر به‌ فردی‌ که‌ فقط‌ شاید دین‌ موجد آن‌ باشد، ترکیب‌ می‌کند. در این‌ مقاله، دیدگاههای‌ کارکردی) )، تضاد و فرهنگی‌ مرور گردیده‌ و به‌ بحث‌ خواهیم‌ پرداخت‌ که‌ چگونه‌ ورزش‌ با فرآیند جامعه‌پذیری‌ و تغییرات‌ اجتماعی، ارتباط‌ پیدا می‌کند. در این‌ بحث‌ تمرکز خواهیم‌ نمود روی‌ تکامل‌ ورزش‌ از یک‌ فعالیت‌ تفریحی‌ و معطوف‌ به‌ مشارکت‌ به‌ فعالیتی‌ که‌ شبیه‌ شرکتی‌ است‌ که‌ با اصول‌ سوداگری‌ و تفنن‌ هدایت‌ می‌شود. نقش‌ ورزش‌ در روابط‌ بین‌الملل‌ و توسعه‌ ملی‌ نشان‌دهنده‌ معنا و اهمیت‌ سیاسی‌ ورزش‌ در بسیاری‌ از جوامع‌ است. در حالی‌ که‌ ورزش‌ قرار است‌ در سطوح‌ بالای‌ سیاسی‌ حالت‌ انسجام‌ دهنده داشته‌ باشد، ولی‌ در سطوح‌ روابط‌ فردی‌ مبتنی‌ بر جنس‌ و نژاد این‌ گونه‌ نیست. نابرابری‌ که‌ در روابط‌ نژادی‌ و جنسیتی‌ جامعه‌ وجود دارد، در ورزش‌ نیز یافت‌ می‌شود. جامعه‌شناسی‌ ورزش‌ زمانی‌ می‌تواند به‌ فهم‌ بهتر تمامی‌ این‌ موضوعات‌ کمک‌ کند که‌ تئوری‌ نقش‌ بیشتری‌ در تحقیقات‌ این‌ خرده‌ حوزه‌ ایفا نماید.

‌ ‌مقدمه‌

ورزش‌ عرصه‌ فعالیتهای‌ الگومند، ساختارهای‌ اجتماعی‌ و روابط‌ میان‌ نهادی‌ است‌ که‌ فرصت‌ منحصر به‌ فردی‌ برای‌ مطالعه‌ و فهم‌ پیچیدگیهای‌ حیات‌ اجتماعی‌ فراهم‌ می‌آورد. ورزش‌ فعالیتی‌ است‌ که‌ درجه‌ای‌ از اشتغال‌ اولیه‌ یا ثانویه‌ای‌ را در بر دارد که‌ دیگر شرایط‌ نهادی‌ قادر به‌ پیشی‌ گرفتن‌ از آن‌ نیستند. ورزش‌ چنان‌ فرصتی‌ برای‌ تحقیق‌ در مورد «اشکال‌ بسیار شفاف‌ ساختار اجتماعی‌ فراهم‌ می‌آورد که‌ در دیگر نظامها یا موقعیتها نمی‌توان‌ یافت.»: به‌ عبارت‌ دیگر، بعنوان‌ مثال‌ تحقیق‌ میدانی‌ در ورزش‌ امکان‌ تضاد ساخت‌ یافته‌ و رقابت‌ را در شرایط‌ کنترل‌ شده‌ فراهم‌ می‌آورد، چیزی‌ که‌ به‌ سختی‌ می‌توان‌ در دیگر ابعاد حیات‌ اجتماعی‌ یافت. پویایی‌ گروهی، نیل‌ به‌ هدف‌ از طریق‌ سازمان‌های‌ اجتماعی، خرده‌ فرهنگها، فرآیندهای‌ رفتاری، پیوستگی‌ اجتماعی، نابرابری‌ ساخت‌ یافته، جامعه‌پذیری‌ و شبکه‌های‌ سازمانی، فقط‌ تعداد معدودی‌ از موضوعات‌ جامعه‌شناختی‌ هستند که‌ می‌توان‌ در محیط‌های‌ ورزشی‌ آنها را مطالعه‌ کرد. پیش‌ فرض‌ این‌ نگرش‌ این‌ است‌ که‌ ساختار یا اشکال‌ رفتار و تعامل‌ موجود در محیط‌های‌ ورزشی‌ شبیه‌ رفتار و تعامل‌ موجود در سایر زمینه‌های‌ اجتماعی‌ هستند. به‌ عبارت‌ دیگر، ورزش‌ همانند دیگر نهادها جهان‌ کوچکی‌ از جامعه‌ است.

در عین‌ حال‌ که‌ ورزش، محصول‌ واقعیت‌ اجتماعی‌ است، منحصر به‌ فرد نیز هست. هیچ‌ یک‌ از دیگر نهادها، البته‌ شاید به‌ استثنای‌ دین، دارای‌ آن‌ رمز، احساس‌ غم‌ توأم‌ با شادی، فکر کردن‌ به‌ حادثه‌ای، تثبیت‌ فرهنگی‌ انگاره‌ رمانتیک‌ که‌ ورزش‌ آنها را داراست، نمی‌باشند. هیچ‌ فعالیت‌ دیگری‌ این‌ چنین‌ تناقض‌آمیز، امر جدی‌ را با امر غیر جدی، تفریح‌ و نشاط‌ را با شدت‌ و قوت، و امر ایدیولوژیکی‌ را با امر ساختاری، ترکیب‌ نمی‌کند.

این‌ مقاله‌ دارای‌ دو هدف‌ می‌باشد: اول، توصیف‌ فهم‌ رایج‌ از ورزش‌ و جامعه‌ از طریق‌ آثار جامعه‌شناسان‌ ورزش‌ در حوزه‌های‌ برگزیده‌ و دوم، ارزیابی‌ کفایت‌ تحقیق‌ و تئوری‌سازی‌ در این‌ حوزه‌ها. مقاله‌ دارای‌ پنج‌ بخش‌ است: بخش‌ اول، دیدگاههای‌ تئوریکی‌ هدایت‌ کننده‌ تحقیقات‌ در جامعه‌شناسی‌ ورزش‌ را ارایه‌ می‌کند. دو بخش‌ بعدی‌ به‌ بررسی‌ ورزش‌ و دو فرآیند اجتماعی‌ یعنی‌ جامعه‌پذیری‌ و تغییرات‌ اجتماعی‌ می‌پردازد. بخش‌ چهارم‌ به‌ نهاد حکومت‌ (شکل‌ یا فرآیند حکومت‌ و رابطه‌ آن‌ با ورزش‌ اختصاص‌ دارد. بخش‌ نهایی‌ نشان‌ می‌دهد که‌ چگونه‌ ورزش‌ سبب‌ تقویت‌ نابرابری‌ نژادی‌ و جنسی‌ می‌شود. به‌ استثنای‌ بخش‌ مربوط‌ به‌ حکومت، مباحث‌ مطروحه‌ روی‌ آمریکای‌ شمالی‌ و بخصوص‌ ایالات‌ متحده‌ آمریکا، تأکید دارند.

‌ ‌دیدگاههای‌ تئوریکی‌

در سطح‌ کلان، تمرکز این‌ مقاله‌ روی‌ سه‌ دیدگاه‌ تئوریکی: کارکردگرایی‌ ساختاری، تئوری‌ تضاد و مطالعات‌ فرهنگی‌ می‌باشد که‌ این‌ سه‌ دیدگاه‌ در آثار جامعه‌شناسان‌ ورزش‌ نقش‌ برجسته‌ای‌ دارند. جامعه‌شناسی‌ ورزش‌ در دهه‌ 1960 و 1970 پا به‌ عرصه‌ نهاد. اولین‌ مشارکتها در این‌ حوزه، تلاشهایی‌ بودند در جهت‌ ترسیم‌ و توجیه‌ این‌ خرده‌ حوزه‌ جدید بعنوان‌ یک‌ حوزه‌ تحقیقی‌ مهم. این‌ مشارکت‌ها تحت‌ تأثیر کارکردگرایی‌ ساختاری‌ قرار داشتند. پارادایم‌ ساختاری، کارکرد تمرکزی‌ بر سازمانهای‌ اجتماعی‌ دارد، این‌ که‌ چگونه‌ این‌ سازمانها کار می‌کنند و چگونه‌ بقا و دوام‌ می‌یابند. آنچه‌ به‌ آن‌ تأکید می‌شود کارکردهای‌ (یعنی‌ عواقب) رفتارهای‌ الگومند برای‌ سازمانهای‌ مورد نظر می‌باشد (1986(Frey

تحت‌ راهبری‌ اصول‌ کارکردگرایی‌ ساختاری، این‌ نوع‌ کارها روی‌ موضوعاتی‌ نظیر جامعه‌پذیری‌ جوانان‌ از طریق‌ ورزش، ورزش‌ بعنوان‌ وسیله‌ای‌ برای‌ شبیه‌ سازی، ورزش‌ بعنوان‌ یک‌ نظام‌ اجتماعی، رابطه‌ ورزش‌ با دیگر نهادها و کارکردهای‌ انسجام‌ دهنده‌ ورزش‌ برای‌ مشارکت‌ کنندگان، تماشاگران‌ و سازمانهای‌ اجتماعی‌ تأکید دارند.

این‌ نوع‌ کارها زمانی‌ در تاریخ‌ آمریکا ظاهر شدند که‌ جامعه‌ دستخوش‌ تغییرات‌ سریع‌ شده، باورهای‌ محبوب‌ آمریکایی‌ مورد چالش‌ قرار گرفته‌ و اقتدار زیر سؤ‌ال‌ رفته‌ بود. بسیاری‌ از جامعه‌شناسان‌ ورزش‌ به‌ واکنش‌ علیه‌ کارکردگرایی‌ ساختاری‌ و جانبداری‌ آن‌ نسبت‌ به‌ پذیرش‌ و عقلانی‌ کردن‌ آنچه‌ که‌ هست، پرداختند. آنها بیشتر به‌ پذیرش‌ دیدگاه‌ تضاد تمایل‌ نشان‌ دادند، دیدگاهی‌ که‌ معتقد است‌ ورزش‌ منعکس‌ کننده‌ و تقویت‌ کننده‌ سلطه‌ آرایش‌ اجتماعی‌ بوده‌ و بدین‌ وسیله‌ تفاضل‌های‌ طبقاتی‌ و قدرت‌ را تداوم‌ می‌بخشد. متفکران‌ تحت‌ تأثیر تئوری‌ تضاد ، روی‌ مسایل‌ اجتماعی‌ موجود در ورزش‌ نظیر جنسیت‌گرایی نژاد گرایی، طبقه‌ گرایی(65)، ظلم‌ و ستمگری، تضاد سازمانی‌ و انحراف، تأکید دارند.

اخیرا" برخی‌ از جامعه‌شناسان‌ ورزش‌ رهیافتی‌ فرهنگی‌ نسبت‌ به‌ پدیده‌های‌ مربوط‌ به‌ ورزش‌ اختیار کرده‌اند. از این‌ نقطه‌ نظر، هر دو دیدگاه‌ کارکردی‌ و تضاد مورد چالش‌ قرار می‌گیرند، زیرا این‌ دیدگاهها جبرگرا(66) هستند، یعنی‌ به‌ نقش‌ عامل‌ انسانی‌ در تغییرات‌ اجتماعی‌ توجهی‌ ندارند. به‌ علاوه، عیب‌ دیگر هر دو دیدگاه‌ این‌ است‌ که‌ آنها اهمیت‌ الزامات‌ فرهنگی‌ را نادیده‌ می‌گیرند، در حالی‌ که‌ ورزش‌ نوعی‌ تجلی‌ فرهنگی‌ محسوب‌ می‌شود. از این‌ نقطه‌ نظر، ورزش‌ عرصه‌ای‌ است‌ که‌ به‌ طریق‌ اجتماعی‌ ساخت‌ یافته‌ و ویژگی‌های‌ رشدی‌ و ظاهر شونده‌ آن‌ از اهمیت‌ کانونی‌ برخوردارند. محققان‌ کانادایی‌ و اروپایی‌ اولین‌ کوششها را برای‌ نوشتن‌ از این‌ دیدگاه‌ به‌ کار بسته‌اند و به‌ دنبال‌ آنها اخیرا" محققان‌ آمریکایی‌ این‌ مسیر را طی‌ نموده‌اند.

نظریه‌پردازان‌ مطالعات‌ فرهنگی‌ مدل‌ علوم‌ طبیعی‌ را بعنوان‌ بهترین‌ ابزار برای‌ شناخت‌ پدیده، رد می‌کنند. اینان، رهیافت‌ پدیدارشناسانه‌ را بیشتر ترجیح‌ می‌دهند. یکی‌ از موافقان‌ بزرگ‌ این‌ دیدگاه‌ چنین‌ اظهار می‌کند:

«تکرار مطالعات‌ علمی‌ ورزش‌ نقش‌ چندانی‌ در افزایش‌ شناخت‌ یا فهم‌ ما از ماهیت‌ و معنای‌ فعالیتهای‌ ورزشی‌ نداشته‌ است. با جداسازی‌ ورزش‌ از ویژگی‌های‌ رشدی‌ آن، رهیافت‌ (متغیر) کاملا" ابعاد اجتماعی‌ - تاریخی‌ و سیاسی‌ حیات‌ فرهنگی‌ را نادیده‌ می‌گیرد. نقش‌ خاص‌ مطالعات‌ فرهنگی، پیوند دادن‌ تجربه‌ زیسته، کنش‌گران‌ انسانی‌ و معانی‌ فرهنگی، متون، تجلیات‌ (فرهنگ‌ بعنوان‌ تفسیر) یا ساختارهای‌ وسیع‌تر سیاسی‌ و اقتصادی‌ جوامع‌ صنعتی‌ مدرن، بوده‌ است.»

مرتبه آموزش و پرورش در تولید علم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

مرتبه آموزش و پرورش در تولید علم (تعلیم و تربیت )

تربیت در ایران باستان به سه منظور بوده است:

۱- خدمت به اجتماع.

۲- خدمت به خانواده و رفع مسئولیت از پدر و مادر.

۳- بهبودی حال و برتری بر دیگران.

بنابراین میتوان گفت که هدف اساسی همان تربیت دینی و اخلاقی است که به صورت انجام دادن وظایف خانوادگی و اجتماعی و پیشرفت شخصی تحقق می یابد. سازمان آموزش و پرورش در طی چندین هزار سال به یک حال نبوده است پس نمیتوان گفت که سازمان واحدی در این دوره وجود داشته است اما خانواده و آتشکده و آموزشگاههای دربار مراکز مهم تعلیم و تربیت در این دوره به شمار می آمده اند. در دورهی ساسانی دانشگاههایی نظیر جندی شاپور نیز بر این مراکز افزوده می شود. در دانشگاه جندی شاپور که در قرن سوم میلادی به دستور اردشیر بابکان تاسیس شد کتب علمی و ادبی را که از هند و یونان آورده بودند به پهلوی ترجمه کردند و پزشکانی را از یونان برای تدریس در این دانشگاه به کار گماشتند. این دانشگاه تا اواخر قرن سوم هجری وجود داشت و یکی از مراکز بزرگ علمی و فرهنگی آن روزگار بود. کودک تا پنج سالگی در خانواده و در میان زنان تربیت میشد و آموزش دینی و علوم و فنون در سن هفت تا پانزده سالگی که آن سن را تمیز عقلی می نامیدند انجام میگرفت. روش عمده آموزش و پرورش، شفاهی و حفظی و تلقینی بود و گاه نیز مطلوب نادرستی را به کودکان تلقین میکردند. به طور مثال به اطفال تلقین میشد که شاه به خواست خدا و موهبتی الهی بر تخت سلطنت نشسته و نمایندهی او بر روی زمین است و برحسب اراده ی او امور کشوری را سامان میدهد. بنابراین همگی باید چشم بر حکم و گوش بر فرمان او نهند و او را تا حد پرستش دوست بدارند. آموزش و پرورش که شمه ای از آن را بیان کردیم بیشک دارای محاسنی بود که از مهمترین آنها می توان ایجاد روحیه گذشت و سعه صدر و علاقه به علوم و فنون را نام برد و این دو جنبه سبب شد که مردم این سرزمین در دوره هایی از تاریخ، امپراطوری بزرگی را ایجاد و ارائه کنند و در پیشبرد دانش و هنر سهیم باشند. اما از سوی دیگر نظام تربیتی ایران باستان به ویژه در سالهای پیش از ظهور دین اسلام دارای عیب هایی بود که مهم تر از همه طبقاتی بودن آموزش و پرورش و ایجاد روح فرمانبرداری از قدرتمندان و پیروی کورکورانه از حاکمان را میتوان ذکر کرد. این نوع تعلیم و تربیت همراه با ستمگریها و تندرویهای حاکمان دورهی ساسانی، به سقوط این سلسله منجر شد و ایرانیان را برای پذیرش دین جدید آماده ساخت. (۸)

تعلیم وتربیت در اسلام:

تعلیم و تربیت اسلامی با نزول قرآن تولد یافت و پیامبر اسلام (ص) که پروردگار او را به نیکی تربیت کرده بود، معلم و مربی آن شد. توالی این دو رویداد میمون و مبارک پرده از یک راز برمیدارد و آن اهمیت بسیار بالا یا کلیدی بودن دو عنصر برنامه و معلم در مجموعه نظام تربیتی اسلامی است. این سخن هرگز به معنی سبک انگاشتن دیگر عناصر نیست بلکه دقیقا تأکید بر این نکته است که این دو یعنی برنامه و معلم در حکم عود استوار این خیمه ی بلندند. معلم، نقش برگشت ناپذیر و غیر قابل انکاری در چرخه ی آموزش ایفا می کند، معلم کانونی است که چرخه ی آموزشی بر محور آن می چرخد و قوام و دوام این چرخه به موقعیت و جایگاه معلم بستگی دارد. به همین دلیل معلم مقام رفیع وارزشمندی را به خود اختصاص داده است. از این رو در روایات و مستندات دینی ما، بر نقش معلم و جایگاه وی به طور جدی تأکید شده و کار او را همانند نقش پیامبران و مصلحان الهی شمرده اند. مسلمانان بحثهای جستجوگرایانه ی خود را از قرآن که اولین و مهمترین سند مدون تعلیم و تربیت است آغاز کرده اند و همین منبع بود که دروازه های علوم و دانش را در معنی عام کلمه، که اعم از علوم شرعی و مذهبی و نیزدستاوردهای مادی و تجربی است به روی آنان گشود. مقصود آن است که مسلمانان با الهام از قرآن و به ویژه اولین آیات وحی، در زمینه ی علوم و معارف بشری به یک بینش یا دیدگاه کاملاً تازه و بی سابقه رسیدند و آن مسأله اتحاد یا وحدت در علوم بود. در این بینش، علوم ودانش های مختلف همه از یک منبع، که همان فیض بخشی خواست الهی است سرچشمه می گیرند؛ بنابراین نه تنها با یکدیگر در تضاد نیستند بلکه همانند هم هستند بدین سان برنامه و محتوای آموزش اسلامی متاثر از این دو عنصر یا دو مقوله از شناخت بوده و شواهد تاریخی، حداقل در قرون اولیه به خوبی موید آن است. اما برخی از ضرورتهای زمانی و مکانی و همچنین زیربنایی بودن مسائل دینی موجب شد تا این دانش در اولویت قرار گیرد و توجه بیشتری به آن مبذول شود. و بعد از آن علم حدیث و تفسیر و فقه اضافه شد و آن گاه نوبت به علوم ادبی رسید و آموزش و تدریس علوم اکتسابی اعم از نظری و تجربی به تاخیر وارد برنامه ی درسی و نظامی تربیتی اسلام شدند. و از جمله این علوم که در اوایل ظهور اسلام به برنامه ی درسی افزوده شده است تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی، اخلاق، زبان شناسی، جغرافی، منطق و جز آنها را باید نام برد. همچنین تعلیم و تربیت که نخست درسهایی همچون فلسفه، اخلاق، روانشناسی و شاید منطق مورد بحث و دقت نظر قرار می گرفت وبه تدریج در راه دستیابی به هویت مستقل خود گام برداشت. در بحث علوم طبیعی و تجربی به عنوان جزیی از مواد درسی، ما برآنیم که به احتمال قوی دانش شیمی زودتر از دیگر دروس وارد برنامه ی آموزشی شده و آن هم در ارتباط با حوزه ی درسی امام صادق(ع) در مدینه بوده است. پس از شیمی به تدریج دانشهای دیگری همچون ریاضیات، نجوم، فیزیک، و پزشکی در عرصه ی برنامه های آموزشی درخشیدند و نوابغ و اندیشمندان بزرگی را به سوی خود فرا خواندند. محمدبن موسی خوارزمی، محمدبن زکریای رازی، ابوعلی سینا، حسن بن هیثم، ابوریحان بیرونی، عمر خیام، بهاء الدین عاملی و دهها نام دیگر که نه تنها تاریخ علم، که جامعه ی انسانی وامدار آنهاست. از آن جمله اند. پیشرفت سریع مسلمانان در زمینه ی این علوم به یک معجزه شباهت داشت. «تأثیر فرهنگ اسلامی در پیشرفت علوم ریاضی طب و شیمی شواهد بسیار دارد حتی در قرون سیزدهم ترجمه متون اسلامی و مشروح آنها در مدارس عامی آکسفورد،با شوق و علاقه دنبال می شد».(۹)

به این ترتیب از اواخر قرن سوم تا نیمهی قرتن پنجم هجری تقریباً همه ی دانشمندان در همه ی شاخه های