تحقیق درمورد کیفیت دانه برنج معطر

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 16

کیفیت دانه برنج معطر

کیفیت دانه برنج به وسیله خواص فیزیکی و شیمی فیزیکی آن تعیین می شود. خواص فیزیکی شامل اندازه و شکل دانه، راندمان تبدیل، درجه تبدیل و ظاهر دانه است. کیفیت پخت و خوراکی توسط خواص شیمی فیزیکی متعددی نظیر محتویات آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی و پیوستگی ژل یا همبندی ژل مورد سنجش قرار می گیرد. تانگ و همکاران بین آمیلوز و همبندی ژل و نیز بین آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی رابطه معنی دار بالا، ولی بین آمیلوز و افزایش طول دانه پس از پخت رابطه معنی دار مثبتی را نتیجه گیری کرده اند.بیش تر برنج های کیفیت بالا نرم پخت هستند. درجه نرم پخت بودن و افزایش حجم پس از پخت به وسیله مقدار آمیلوز تعیین می گردد.

   برنج های با آمیلوز خیلی پایین(2 – 1%) واکسی نامیده می شوند. چنین برنج هایی چسبناک، سفت هستند و پس از پخت انبساط حجم نمی یابند. برنج های آمیلوز متوسط نم دار پخت شده و پس از سرد شدن سفت نمی شوند. تعداد زیادی ارقام برنج در هندوستان( و ایران) از این نوعند. برنج های با آمیلوز بالا پس از پخت دارای افزایش حجم هستند و چسبناک نبوده و پس از سرد شدن سخت می گردند و عموما کم تر، ترجیح داده می شوند. همبندی ژل یکی دیگر از نشانویژگی های اصلی معتبری برای حالت برنج پخته است. برنج های آمیلوز پایین و متوسط معمولا دارای همبتدی ژل نرمی هستند و بیش تر مورد استقبال قرار می گیرند. تأثیر محتویات پروتیین در افزایش طول دانه پخته نیز گزارش شده است. ارقام مختلف برنج معطر از نظر درجه عطر متغیرند و به صورت های عطر قوی، متوسط و ضعیف طبقه بندی می گردند. ترکیبات تبخیری برنج منجر به بروز عطر و مزه شان می شود. بعصی از این ترکیبات مهم تجارتی شناسایی شده اند. 2 – استیل – 1 – پیرولین یکی از مهم ترین ترکیباتی است که در ارقام متعددی از برنج های +معطر دارای عطری مشابه ذرّت بودانی است. این ترکیب عمدتا برای خصوصیات عطر ارقام برنج عطری محسوس است.       کیم (1999) چندین ترکیب قابل تبخیر در برنج را شناسایی کرد که، شامل 16 هیدرو کربن، 15 الکل، 16 آلدهید و ستن، 4 اسید و 10 ترکیب گوناگون دیگر بودند. معمولی ترین هیدروکربن ها، پارافین ها بودند، درحالی که بیش ترین ترکیبات عطری( الکلی) شامل n- پنتانول و استراگول بود. آلدهیدها و ستن ها عبارت بودند از: n- هپتانول و n- نونانول. n- بوتانول و n- هگزانول در برنج های معطر فقط پس از پخت تشخیص داده شد. نوع و مقدار همه ترکیبات قابل تبخیر تحت تأثیر زمان و مکان کشت قرار دارند، اما بیش ترین تأثیر مربوط به میزان درجه حرارت است. ترکیبات هیدروکربنی در برنج های معطر و غیر معطر تفاوت های معنی داری نداشت. اما برنج عطری ممکن است، مقادیر زیادی الکل، آلدهید و ستن، ترکیبات اسیدی و غیره داشته باشد. محویات 2- استیل -1-پیرولین برنج معطر 15 برابر غیر معطر، و به ترتیب 14/0 و 009/0 میکرو گرم بر گرم بود. کیفیت برنج به تناسب عواملی مانند مصرف،  خواص و زمینه های محلی مصرف کنندگان تعیین می شود. ظاهر بازار پسندی بیش ترین اهمیت را دارد. روش تبدیل و نوع دستگاه تبدیل کننده برنج در مشخصات برنج سفید تأثیر بسیار دارد. در تولید مواد غذایی به خواص شیمی فیزیکی شان بیش تر تأکید می شود. کیفیت غذایی لازم و پذیرش مصرف کنندگان در مورد پخت و خوراکی بستگی به عطر، طول دانه، طویل شدن دانه پس از پخت، چسبندگی دانه، مزه و غیره دارد.       برتری های کیفی در کشورهای مختلف گوناگون است. در نواحی گرمسیری آسیا کهنه کردن برنج رواج دارد، اما در کشورهایی مانند: ژاپن، استرالیا، کره بخش هایی از چین و ایتالیا، جاهایی که آن ها برنج نرم پخت و چسبناک زیر گونه ژاپنی را مصرف می کنند، کهنه سازی رواج ندارد(یاپ،1987). برای برنج   دانه بلند معطر باسماتی در کشورهای شرق میانه تمایل شدیدی وجود دارد، در هالی که گاهی اوقات، همین نوع برنج در غرب مورد پذیرش قرار نمی گیرد( شوبحا رانی و همکاران، 1996). مصرف کنندگان هندی، بیشترین ارزش را برای برنج های معطر قایلند وپس ار آن به افزایش طول دانه پس از پخت توجّه می کنند. بنگلادش، نیجریه و لیبی برنج نیم جوش را مصرف می کنند، درحالی که برنج های گلوتینی غذای اصلی تایلندی ها و لائوسی هاست. بنابراین، عوامل تاریخی و فرهنگی جامعه یکمنطق ه خاصّی در محدودیت پذیرش کیفی برنج نقش با اهمیتی را ایفا می نماید.       کیفیت دانه برنج به طور وسیعی تحت تأثیر عوامل محیطی قرار دارد. بهترین رقم نسبت به ویژگی های کیفی، در مناطق کشت آن تعیین می شود. یک رقم بدون توجه به میزان محصولش ممکن است به طور وسیعی کشت شود، درحالی که تولید در نواحی مختلف با صفات کیفی مخصوصا عطر فرق خواهد داشت. در مناطق اصلی زراعی هندوستان، برنج های بومی ترجیح داده می شوند. این مناطق از هزاران سال تجربه کشاورزی سرچشمه می گیرند.  عوامل مؤثر در کیفیت برنجاگرچه همه صفات برنج معطر به طور زادشناختی اداره می شوند و به ارث می رسند، اما بروزشان تحت شرایط طبیعی به محیط و خاک و عملیات مدیریتی بستگی دارد. چنین وضعیت هایی در این نوشته به طور انکی تعیین شده است.        با این که، برنج های معطر و کیفیت بالا در مدت زمان مدیدی کشت شده اند، دستاوردهای تحقیقاتی این برنج ها تنها در سال های اخیر شناخته شده است. همچنین این کانون توجّه در مورد ارقام و میزان تولید آن ها بوده است. نتایج تأثری عملیات زراعی و شرایط محیطی بر روی کیفیت برنج کافی نیست. هرچند، این بخش نه تنها براساس آزمایش و تجربه

تحقیق درمورد گیاه شناسی برنج 37 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 45

مقدمه

واژه شلتوک از کلمه هندی چلتو (chalto ) گرفته شده و در زبان انگلیسی به شلتوک ( دانه برنج همراه با پوست ان ) Rice Paddy گفته می شود . نام برنج از زبان هندی گرفته شده که به آن Ariai می گویند .

در زبان انگلیسی به برنج Rice گفته می شود که همان نام عمومی برنج است . در زبان فرانسه Riz ، در زبان ایتالیایی Rizo ، روسی Ris و در زبان المانی Ries می گویند . نام علمی آن Oryza Satival می باشد . در استان گیلان به برنج « بج» ( Bej ) به خوشه ان « ورزه » ( Vorze ) و به شلتوک آن « جو» گفته می شود . (1)

ویژگیهای گیاه شناسی برنج

برنج گیاهی یک ساله علمی با ساقه تو خالی و دارای 8 تا 12 گره در طول ساقه می باشد این گیاه از تیره گندمبان ( Gramineae ) از جنس Oryza دراسیا و Glabrima در افریقا است . برنج دارای دو جنس یاد شده و چندین رقم (واریته ) می باشد که در بیش از 140 میلیون هکتار از اراضی قاره آسیا و دیگر مناطق جهان کشت می شود .

گلهای برنج دارای 6 پرچم است ، دانه های صفید رنگش را زبانچه گل ، کاملاُ فراگرفته که « شلتوک»

نامیده می شود . ساقه این گیاه مانند ساقه های گندم بند بند است و ارتفاع آن تا حدود 5/1 متر می رسد . (2)

پیشینه کشت برنج در ایران :

موطن اصلی برنج اسیای جنوب شرقی است به عقیده ب . م ژوکوفسکی ، هند وچین و اندونزی موطن اصلی برنج است .

شلتوک از هند و برمه ( میانمار ) به تدریج به سایر نقاط جهان راه یافته است کشت برنج که امروزه جزء لاینفک حیات میلیونها مردم در سراسر جهان است ، در چین وهند سابقه ای هفت هزار ساله دارد و پس ازان کشورهای تایلند ، فیلیپین ، ژاپن ، ویتنام ، کره شمالی و جنوبی ، مالزی و تایوان نیز در اسیای جنوب شرقی به این مجموعه اضافه شده اند در حال حاضر 90% برنج دنیا در چین ، هندوستان ، ژاپن ، کره ، جنوب شرقی اسیا و جزایر مجاوراقیانوس ارام ( قاره آسیا ) و 10% بقیه در دیگر قاره ها کشت می شود کشت برنج در آسیای مرکزی در حدود قرن هفتم پیش از میلاد رواج داشته است . برنج کاری از کشورهای جنوبی تر آسیا که در آنها زراعت غلات رواج داشته از حدود هزاره ششم تا پنجم قبل از میلاد شروع و سپس به آسیای مرکزی آمد .

در نیمه دوم هزاره سوم و ابتدای هزاره دوم سطح زیر کشت برنج افزایشی چشم گیر یافت . باستان شناسان معتقدند که در این دوره در اثر ادغام دو فرهنگ تمدنی شهر نشین در جنوب آسیای مرکزی بوجود آمد این دو فرهنگ شامل سومر و ایلام ( عیلام ) در غرب و تمدنهای باستانی دشت رود سند در جنوب بودند بدون شک پیوند با هند به زراعت برنج ابی در آسیای مرکزی کمک کرد برای تعیین تاریخ دقیق این دوره هنوز شواهد باستان شناختی کافی بدست نیامده است با ایجاد کانالها در دوره سلسله هخامنشی ( قرن ششم تا چهارم قبل از میلاد ) که بر بخش وسیعی از آسیای مرکزی تسلط داشت . توسعه کشاورزی تسریع شد و گندم و جو ارزن و محصولات متعدد دیگری از جمله انگور و احتمالا‎‏ برنج تولید می شده است و در زمان پیشروی اسکندر به سوی هند ( 327 ق . م ) برنجکاری در باکتریا ( بلخ ) رواج داشت کشت برنج در خاورمیانه بابل و سوریه در قرن سوم تا دوم پیش از میلاد و در مصر و اسپانیا در قرن هشتم میلادی صورت گرفته است اگر چه آقای نقی بهرامی عقیده دارد که « شلتوک برای اولین بار در د.ره پادشاهی خسرو انوشیروان ( 531 تا 579 میلادی ) ازهندوستان به ایران آورده شده است » لیکن ای،پ ، پتروشفسکی مورخ شهیر روسی در بحث از تاریخ برنج معتقد است که « تاریخ کشت و گسترش برنج در ایران به طور کامل معین نشده است اما کشت برنج در مقیاس محدود در پایان دوره ساسانیان ( 236 تا 651 میلادی ) و گسترش وسیع آن از قرن ده میلادی به بعد صورت گرفته است ) (3)

پیشینه برنج در ایران

بر اساس نظر لائوفر کشت برنج در ایران پس از تسلط اعراب به ایران رونق گرفته است به نظر وی در دوره ساسانیان برنجکاری وجود نداشته است م . و . پیگولیوسکایا با توجه به اسناد مکتوب کشت برنج در ایران را به دوره ساسانیان منتصب می داند پورفسور ام- جی میسون نیز در بحث از تاریخ گسترش شلتوک در کشورهای خاورمیانه می نویسد که کشت برنج در ایران از اوایل قرن اول میلادی شروع شده است اگر چه شلتوک در ایران اوایل قرن اول میلادی کشت می شد لیکن کشت وگسترش اندر سطح وسیع به احتمال زیاد از قرن شش تا هفت میلادی آغاز شده است . (3)

کشت برنج در ایران

بیشترین کشت برنج در ایران در سه استان شمالی کشور ، گیلان ، مازندران و گلستان که اطراف دریای خزر قرار دارند با 71% سطح زیر کشت از کل کشور انجام می گیرد ، و از مراکز عمده کشت و تولید برنج به حساب می آیند تنوع ارقام محلی و اصلاح شده آنها در این استانها بسیار زیاد است و کلیه ارقام در شش گروه تقسیم شده اند برنج دانه بلند مرغوب ، دانه بلند پر محصول ، دانه متوسط مرغوب ، دانه متوسط پر محصول ، دانه کوتاه مرغوب و دانه کوتاه پر محصول

به جز نواحی نیمه بیابانی کوهپایه ای جنوب البرز،نواحی شرقی یرمان ،حوزه اصفهان،سیرجان ونواحی بیابانی داخلی وکناره جنوب،درسایرنواحی کشورنیز کشت برنج انجام می گیرد.بنابراین علاوه براستانهای

گیلان.مازندران وگلستان درسه استان خوزستان . فارس واصفهان نیز برنج کشت می شود که کثرت ارقام محلی واصلاح شده نیزدراین سه استان زیاداست.پساز این شش استان،یازده استان دیگر کشورنیز به کشت برنج اشتغال دارند.که جمعا 7/6 درصد از سطح زیر کشت کل کشور را به خود اختصاص داده اند ولی تنوع ارقام در این استانها قابل توجه نیست و بیشتر از یک یا دو رقم در آنجا کشت

تحقیق درمورد مدیریت زراعت برنج رقم طارم محلی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 2

مدیریت زراعت برنج رقم طارم محلی

تهیه کننده:

دکتر الهیار فلاح استادیار و عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات برنج - آمل email : [e-mail]

1- انتخاب بذر مناسب

2- تهیه خزانه

3- تهیه زمین اصلی

4- نشاءکاری

5- کوددهی

6- آبیاری

7- کنترل علف هرز

8- کنترل آفات و بیماری

9- برداشت

10- راتون یا برداشت مجدد

- انتخاب بذر مناسب:

1- کشاورز- انتخاب بذر توسط کشاورزان پیشرو

2-شرکت خدماتی و حمایتی- تضمین شده است چون تحت نظارت کارشناسان خبره انتخاب می شود.

- میزان بذر- مصرفی در هکتار: بین 40 تا 120 کیلوگرم متغیر است.

خزانه60-40 کیلوگرم در هکتار

کشت مستقیم 80-120 کیلوگرم در هکتار

زمان مناسب بذرپاشی: بالاست (کوهستانی) : خرداد ماه حداقل دمای محیط ازoc 12 کمتر نباشد.

میان دست اردیبهشت ماه

و پایین دست (دشت) فروردین ماه

شخم: شخم اول سه هفته قبل از نشاءکاری

-         آبیاری بعد از شخم اول

-         شخم دوم همراه با تیلر یا تراکتور جهت گل کردن (دو هفته قبل از نشاءکاری)

-         شخم سوم همراه با پادلینگ و تسطیح زمین

-         تمیز کردن کرت ها و کودپاشی پایه و تسطیح دستی

نشاءکاری: تاریخ نشاءکاری : 15 اردیبهشت تا 15 خرداد

واکاری: 10-7 روز پس از استقرار نشاء عمل واکاری صورت می گیرد. نشاء کاری

1- روش نشاء کاری- دستی- تصادفی یا خطی

2- ماشینی- ردیفی- مربع- مستطیلی

عمق کاشت: cm3 تراکم نشاء cm20×20

تعداد نشاء در کپه- 4-2 عدد در کپه

تعداد نشاء در واحد سطح متر مربع 25 تا

کاشت منظم: 20×20یا 20×25 مارکر یا طناب

تصادفی

خطی

عمق کاشت: سطحی cm3-2 ریشه دهی بهتر صورت می گیرد و در نتیجه پنجه زنی بهتر است.

عمیق cm5 یا بیشتر کاهش ریشه زنی و پنجه زنی شده و در نتیجه رشد گیاه کندتر است.

واکاری: 10-7 روز پس از نشاءکاری صورت می گید.

کوددهی: صدری

150-0 کیلوگرم اوره براساس ماده آلی خاک، کربن o.c بالاتر از 5/2 درصد باشد نیازی به کود اوره نیست به جزء در اراضی ماندابی که علیرغم بالا بودن ماده آلی خاک بالا ،حدود 100 کیلوگرم اوره

2-1% o.c زمین 150-100 کیلوگرم اوره

بطور متوسط 100 اوره: 30% پایه، 30% یعد از وجین اول، 30% بفاصله 20 روز

50 پایه 50% سی یا چهل روز بعد از نشاءکاری،

آبیاری: تناوبی به فاصله 7-4 روز بسته منطقه و نوع خاک

کاهش مصرف آب، بهبود تهویه خاک،

1-  یک ماه اول غرقابی و بقیه دوران رشد بصورت تناوبی

در یک ماه اول وجود آب دائم در پایه بوته ها در کنترل رشد علف هرز مؤثر است. همچنین با تغییرات احتمالی دمای محیط سبب مقابله می شود. کاهش بیماری بلاست

آب مناسب برای آبیاری: 75/0EC< ، ppm1B<، 10 SAR<، PH= خنثی ppm6 Cl<

درجه حرارت آب oc30-15

رطوبت نسبی 90-40%، مناسب 80-70 درصد

کنترل علف هرز: چهار تا 7 روز بعد از نشاءکاری می توان بوتاکلر (ماچتی) به میزان 3 لیتر در هکتار مصرف کرد. ورودی و خروجی آب را بست. سپس علف کش مصرف کرد وجین دستی، دو هفته بعد از نشاءکاری (اولین وجین)

چهار هفته بعد ازنشاءکاری (دومین وجین)

1-  روش زراعی- غرقاب دائم تا 6 هفته بعد از نشاءکاری، تسطیح مناسب زمین

2-  روش مکانیکی- وجین دستی (نوبت اول و دوم): یا وجین کارهای دستی

3-  روش شیمیایی- (رونستار)، بوتاکلر، نبتیوطارپ، مولینت (اوردرام)اگزادیازیون

4-3 لیتر در هکتار، 4-3 ، 6-5 لیتر، 6 لیتر در هکتار

برداشت محصول:

زمان مناسب: 90% شلتوک ها زرد رنگ شده باشد. در ارقام محلی 30-20 روز بعد گلدهی- بسته به شرایط اقلیمی استان

دو روش: 1- دستی- کارگر با داس درو می کند و بسته های درو شده را بر روی کاه بن قرار می دهد یک روز آفتاب خشک شده تا رطوبت نزدیک 14% می رسد و برداشت صورت می گیرد.

2- ماشین:

برای رقم طارم مناسب نیست ولی برای راتون مناسب است. ولی ارقام پرمحصول بعلت ایستادگی ساقه براحتی توسط ماشین دروگر برداشت می شود.

راتون:

1-  برداشت طارم در اواخر مرداد ماه

2-  خوابیدن ساقه های مانده در سطوح مزرعه بوسیله تیلر یا تراکتور دارای ماله و چرخ یا قطع کردن ساقه از نزدیک خاک، یا روش خوابیدن ساقه با پاه به صورت بافتن گیسو

3-  آبیاری مزرعه 3-4 بار

4-  دادن کود (محلولی از اوره و فسفر- بمیزان 100 کیلوگرم در هکتار)

5-  برداشت محصول در اواخر مهرماه یا اوایل آبان ماه بوسیله کارگر یا ماشین

مزیت نسبی آن قیمت مناسب طارم دنوج و تولید آن تا میزان 1 تن در هکتار

تحقیق درمورد لکه قهوه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

لکه قهوه‌ای باریک برنج

Cercospora oryzae miyake (Narrow brown leaf spot)

بیشتر برگهای گیاه مسن حدوداً در موقع گل دادن مورد حمله این قارچ قرار می‌گیرند. لکه‌هایی گاهی روی غلاف برگ و گلومها نیز مشاهده می‌شوند. این بیماری از تمام دنیا، جز کشورهایی اروپایی گزارش شده است، ابتدا از ژاپن در 1910 گزارش گردید.

نشانه بیماری از لکه‌های کروی تا بیضوی متفاوت بوده که به رنگ روشن تا قهوه‌ای می‌باشند و تعداد زیادی لکه ریز کشیده و استوانه‌ای ایجاد می‌نماید که موازی رگبرگ است. کنیدیهای قارچ شفاف استوانه‌ای تاگرزی باریک 3 تا 10 حجره‌ای هستند.

فرم جنسی آن در 1918 به نام sphaerulina oryzae k. Hara نامیده شده در جهت مبارزه با آن استفاده از ارقام مقاوم و خودداری از مصرف پتاس، مفرط توصیه می‌شود.

پوسیدگی ساقه (Stem rot) برنج :

عامل این بیماری قارچی است به نام

Catt. Magnaporthe salvinii (catlaneo) R. Krause & R.K.Webster

Syn. Leptosphaeria salvinii پریتس‌های آن در غلاف برگ تشکیل می‌شود که گرد تیره و به قطر 650-250 میکرومتر است و گردن کوتاهی دارد.

این بیماری در کلیه مزارع برنج کاری جنوب آسیا و بیشتر نقاط برنج خیز، وجود دارد.

علائم اولیه قابل تمیز، بصورت زردی و مرگ برگها چند هفته قبل از خوشه دادن است.

لکه‌های تیره و پوسیده، روی غلاف‌های نزدیک آب ایجاد می‌شود و بیماری توسعه یافته، کلیه سطح برگها را فرا می‌گیرد و حتی امکان دارد کلیه پنجه‌ها را خشک کند. در حالت حاد، قارچ بصورت پوشش زرد خاکستری رنگ روی لکه‌ها را می‌پوشاند و اغلب اندام سیاه به نام Sclerote تولید می‌نماید این اسکلرت‌ها باعث انتشار بیماری بوسیله آب آبیاری می‌شود. در این حالت به نام Sclerotium oryzae catt. نامیده می‌شود. مرحله کنیدی دار آن Nakataea sigmoidea cav. k. Hara یا Helminthosporium sigmoideum cav. است.

مبارزه:

-زه‌کشی مناسب

-استفاده از پتاس فراوان و در حد متناسب با ازت

-کاشت ارقام مقاوم و واریته‌های ایستاده و سوزاندن کاه و بقایا پس از برداشت.

تهیه : مهندس کریم باباجانی

منبع : از کاشت و داشت و برداشت برنج

تالیف: دکتر سید محمود اخوت

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

و مهندس دانش وکیلی مهندس کشاورزی

برنج 25 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 25

برنج

تاریخچه:    بقایای فوسیل پیشین شالی در شرق چین توسط علما وباستان شناسان جمع آوری شده و تاریخ زرع آنرا(3000 )  سال قبل از میلاد تخمین نموده است .  بعضی ها نظریه  میدهند که شالی ابتدا در نواحی جنوب هند پیدا و اهسته اهسته به طرف چین انتقال داده شده است . در زمان های قدیم شالی را بحیث یک گیاه مقدس در مراسم مزهبی و روز های تولد ، عروسی و تشیع جنازه بکار میبردند و این نمایانگر ارتباط زنده گی اجتماعی بشر در جهان بود.   دراروپا درکشورهای ایتالیا،هسپانیه،فرانسه،یونان،یوگوسلاویا وبلغاریا از قرن 15 به این طرف کشت این نبات رواج یافته است. این طورمعلوم میشود که شالی ازهندوچین به دیگرکشورها معرفی گردیده است. طوریکه معلوم است در صفحات شمال مملکت وسعت اراضی شالی دیده میشود که تقریبا 40 فیصد مجموع نباتات کشور را تشکیل میدهد .  برنج  یکی از مهمترین غداهای افغانی می باشد که در بین غلات حایز درجه دوم را دارا بوده و تقریبا بیش از یک میلیون جریب زمین سالانه تحت بدز این نبات قرار می گیرد و متأسفانه اوسط حاصل فی جریب آن 45-55 سیر بوده که خیلی ناچیز است .   با سعی و کوشش افراد فنی و همکاری وزارت زراعت ، مالداری و مواد غذایی می توان این نقیصه را رفع نمود و حاصلات فی جریب را بلند برد . 

اهمیت اقتصادی :         برنج  نبات مهم غذایی بوده و بیشتر از نصف نفوس کشورهای مردم چین ، هند ،  جاپان ،  برما  ، کوریا ، تایلند ،  فلپین ،  و برازیل از همین نبات تغذیه میکند.  تقریبا 93 فیصد شالی دنیا در مناطق شرق دورتولید میشود همچنان این نبات در امریکا ، ایتالیا ، هسپانیا ،  مصر وبسیاری از ممالک غربی و شرق میانه تولید می گردد .  ناگفته نباید گذاشت که در سال 1354 میزان محصولات برنج در اتحاد شوروی سابق (اوکراین ، ازبکستان ،  قزاقستان ) تقریبا به دو میلیون تن بالغ گردیده است .  در جهان تخمین از 65 -70 کیلوگرام برنج به مصرف سالانه یک نفر میرسد .  شالی یک نبات  بومی جنوب شرق آسیا مخصوصا هند ،چین و جاپان بوده و یکتعداد زیاد انواع برنج سالانه در این کشورها تولید و صادر می گردد .      ساحه مجموعی تحت بذرآن درجهان(142.3)  میلیون هکتارزمین است.ساحه تحت بذرمجموعی تحت بذرشالی درکشورما213  هزارهکتارزمین است که ازآن480  هزارتن برنج بدست می آید درکشورما اوسط حاصل برنج2253kg/h  میباشد.اوسط حاصل برنج درجهان 2400-2500kg/ha  میباشد.دربعضی کشورهای اروپائی بلندترین حاصل برنج4-5 ton/h  جمع آوری می نماید.قرار راپور ( O.A.F ) در سال 1350 ساحه عمومی تحت بذر شالی کشور 200000 هکتار شان داده شده و قرار راپور دیگردر همان سال بیشتراز 22500 هکتار زمین سالانه تحت کشت این نبات بوده است .   در افغانستان قرار راپور اخیر مقدار(331000 )  تن شالی سالانه بدست آمده میتوانند و زیادتر تمرکز بذر این نبات در صفحات شمالی کشور بوده تولیدات بیشتر آن از  نواحی متذکره بدست میآید . انواع شالی های که در کشور ما بذر میگردد از نگاه کیفیت و جنسیت خیلی ها خوب بوده ولی نسبت عدم اشنایی دهقانان به سیستم های جدید زراعتی  و استعمال مناسب کود کمیاوی وغیره عوامل بصورت کلی یکی با دیگر مخلوط بوده و جنسیت شالی خراب شده است .  برعکس انواع شالی های اصلاح شده باداشتن حاصلات زیاد و جنس خالص از انواع شالی های دست داشته محلی برتری دارند.   انواع شالی های حاصلخیز اصلاح شده  جز از طریق تحقیقات نباتی و اصلاح نسل و دورگه ساختن شالی های مختلف به منظور در یافت نوع بهتر میسر شده نمیتوانند .

مبدأپیدایش واقسام برنج   برنج قدیمی ترین نباتی است که ازهندوچین منشأگرفته ونوع زراعتی واساسی آن Oryza  sativa  است که دارای 2n=24  عددکروموزم میباشد. طورفکرمی شود که گویا ازجنوب وجنوب شرق منطقه استوائی آسیا منشأ گرفته است درهمین منطقه  بزرگترین اختلافات بین اقسام زراعتی بومی برنج به مشاهده میرسد.  یک نوع برنج Oryza  glaberrima  که دارای 2n=24  عدد کروموزم میباشد که یک نوع بومی کشور نایجریا میباشد که درافریقا بوده وتنها درغرب مناطق استوائی افریقا کشت میشود این نوع برنج درین اواخر شناخته شده ونسبت به Oryza  sativa  دارای اختلافات ارثی کمترمیباشد.  Oryza sativa و Oryza glaberrima به طورطبیعی به حیث نبات یک ساله رویانیده میشود اما درحالیکه Oryza sativa درصورتیکه ازیخ زدن وخشکی نگهداشته شود به قسم نبات چندین ساله نیز بکاربرده   شده میتواند. برعلاوه دونوع زراعتی برنج حداقل 18  نوع وحشی برنج شناخته شده است نوع یا اقسام زراعتی برنج ورایتی های خیل زیادی رابه وجود آورده است با اساس خصوصیات مارفولوژیکی وفزیولوژیکی وتوافق جغرافیائی یامنطقوی اقسام و ورایتی های فوق به گروپ ها تقسیم می شود که بالترتیب اقسام آن Indica  که ازهند منشأگرفته ،Japanica  که ازجاپان منشأگرفته ،Javanica  ازچین منشأگرفته است میباشد.

مناطق تحت کشت برنج در افغانستان :  ولایات بغلان ، قندز و تخار بزرگترین مناطق برای زرع شالی میباشد این ساحات بیشتر به مناطق معتدله شباهت داشته و نموی شالی در این نواحی به خوبی صورت می گیرد .   منطقه بزرگ دیگرشالی کاری ولایات ننگرهار و لغمان است که اقلیم آن نیمه حاره و زمستان ملایم و تابستان گرم و نسبتا مرطوب دارد .   منطقه سوم که بازرع شالی بیشتر توافق دارد ولایت هرات  ونواحی آن است که فصل تابستان کوتاه و گرم میباشد . انواع مختلف شالی که در کشور ما موجود است از نگاه جنسیت ، دانه و خوراک خیلی عالی بوده ودارای دانه های بزرگ ودراز که یکی از خواص خوب برنج میباشد .  شیوه کشت این نبات بحالت ابتدایی وسیستم زراعت قدیمه باقی مانده و جنس های مختلف بصورت طبیعی باهمدیگرآمیخته ودر نتجه جنسهای مخلوط بوجود آمده است که نسبت ضعیف بودن ساقه در آخرین مرحله رشد چپه میشوند که با تلاش جوانان با احساس با استفاده ازروش های تحقیقاتی میتوان این نقیصه را مرفوع ساخت وبا دریافت جنسیت های خالص و مقاوم و بلند بردن حاصل فی جریب با در نظرداشت وضع اقتصادی دها قین رفع خواهد شد .

  دسته های برنج:  دودسته عمده برنج Oryza  sativa  var  indica   و Oryza  sativa  var  japani  میباشد Oryza  sativa  var  indica بشکل وسیع درمناطق استوائی رویانیده شده و Oryza  sativa  var japanica  به شرایط تحت استوائی قسمت های شمالی کره زمین محدود شده است. دسته Indica  اکثراً شامل ورایتی های دانه درازLong grain   بوده اما ورایتی های  دانه کوتاه Short grain   ودانه متوسط Medium grain   شامل این دسته میباشد این دسته شامل تمام برنج های زراعتی می شود که درهندوستان،هندوچین،فلپین وجنوب چین کشت می شود دسته برنج های دانه کوتاه Japanica  شامل تمام ورایتی های برنج های بومی جاپان،کوریا،شمال چین وهمچنان برنج های پرتگالی،ایتالوی وهسپانوی که اصلاًازشمال چین وجاپان منشأگرفته است.دسته برنج دانه کوتاه Japanica  وIndica   عموماًبه اقلیم های سردترودوران روشنای طولانی ترتوافق کرده است آنها معمولا ًساقه های زیاد راتولید کرده وبا حاصل دهی زیاد خاک عکس العمل بهتر داده امابعضی ازبرنج های Indica نیزعکس العمل