دانلود تخقیق در مورد زین العابدین مراغه ای (با فرمت word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

حاجی زین العابدین مراغه ای:

دربحث از زمان های انتقادی فارسی ، باید قبل از همه ازرمان سیاسی سیاحت نامه ابراهیم بیگ یا بلای تعصب او ، که در زمان خود شهرت فراوان یافته بود ودر سرتا سر ایران با حرص وولع بسیارخوانده می شد ، سخن بداریم.

مولف این کتاب ، حاجی زین العابدین ، فرزند مشهدی علی، بازرگانزاده ثروتمندی از مردم آذر بایجان واز کسانی بود که خیلی زود به اردوی آزادیخواهان وطرفداران اصلاحات ملحق شد.

اجداد اوازاکراد ساوجبلاغ (مهابادکنونی) وازخوانین آن سامان بودند وطریقه تسنن ومذهب شافعی داشتند ، اما بعد ها به کیش تشیع گرویدند ودر مراغه مشغول کسب وکار و تجارت شدند و « با داشتن پنج هزار تومان ثروت رو چیلد آن دیار گرویدند»

زین العابدین در سال یکهزار و دویست و پنجاه وپنج ه.ق به دنیا آمد، درهشت سالگی به دبستان رفت وهشت سال راه مکتب پیمود و مختصر سوادی اندوخت ودر شانزده سالگی به حجره پدر رفت ودر بیست سالگی به اردبیل رفت و از آن هنگام در اردبیل ومراغه به قول خود« بنای اعیانی گذاشت واسب ونوکروتفنگدارفراهم کرد واز ادای مالیات هم گردن پیچید وزدن راهدار و فحاشی به میزان آقاسی وکدخدا وفراش را یکی از افتخارات خود قرار داد.»

بدین قرار « قولچوماقی دامن گیرش شده مداخل یک و مخارج نوزده و بیست ، نه روزنامه صحیح ونه حساب وکتاب معین» بالاخره پرشانی از هر جهت روی آورد وزندگانی در ایران برای اوسخت دشوار شد وناچاربابرادر دیگر خود ترک یار ودیار گفته با اندک مایه ای که داشت ،مانند بسیاری از تجار ورشکسته آنزمان عازم قفقاز شد ودر شهر تفلیس ، پایتخت گرجستان، که در آن دوران کسی از ایرانیان در آنجا نبود، رحل اقامت افکند ودرمدت سه چهارسال چند هزار منات ازبقالی فراهم آورد .کم کم عده ای از ایرانیان کارگر به تفلیس روی آوردندومیرزا اسدا… خان ناظم الدوله ، ژنرال کنسول ایران رابه ویس کنسولی (نایب قنسولی )شهر کتاییس معین کرد.

او خود در این باره میگوید :« …آن وقت ماهم کنسول وهم رئیس قوم و ملت وهم تاجر شدیم و رعایت هموطنان را که تمامأ مفلس وفقیر بودند ، از جمله فرایض شمرده بنا گذاشتیم هم تذکره و هم مایحتاج ایشان را ، از خوراک وپوشاک دادن در مدت قلیلی دفتر پرشد: علی خوئی صد منات ،

حسینقلی تبریزی هفتاد منات ، فلان سلمانی پنجاه منات و.... هرچه اندوخته چند ساله بود از دستمان بردند . یکی گریخت ، دیگری را گرفتند ،آن یکی قمار باخت و آن دیگری بیمارشد»

خلاصه باز دست خالی مانده ناچار به کریمیه رفت و درآنجا بارگشود . دوبرادر گاهی به استانبول رفته خرید جزئی میکردند و در کریمه به بهای بیشتری می فروختند ،تااندک زمانی باز سرمایه کافی بدست آوردند.

درسال هزارو دویست و نودوچهار ه.ق جنگ روس و عثمانی در گرفت و به یالتا ، شهر ییلاقی امپراتور ،رفتند و در آنجا کارشان رونق گرفت وسرو کارشان با ا مرا ودرباریان واهل دیوان افتادو زین العابدین به وسیله شاهزاده خانم ،زوجه پرنس ورانسوف معروف ،، به امپراتریس معرفی شد وحرمت واعتبار برادران به جائی رسید که نامشان را« تاجر درستکارتایرانی » گذاشتند و بالاخره از او خواستند که تبعیت دولت روسرا بپذیرد تا امتیازاتی به او بدهند وچون در این باره اصرار ورزیدند واو چند مرتبه در استانبول از کنسول گری اذ یت وحقارت دیده بود ،قبول تبعبت کرد وپس از ادای سوگند ازتبعه روس شناخته شد.چند سال بعد در استانبول تاهل اختیار کرد وزن خود را نیز به یالتا آورد واز او صاحب سه فرزند شد وسالها در آنجابه خوشی وآسایش به سر برد.

اما عشق وعلاقه به میهن دمی آسوده اش نمیگذاشت و پیوسته خود را به گناه خیانت به کیش ومیهن نکوهش می کرد و از اینکه طوق لعنت تبعیت اجنبی را به گردن انداخته ودر چنان موقعی که برادران او در زیر فشار جور و ستم حکام مستبد جان می دهند ، اودور از پیکارسیاسی در مملکت غربت زندگی آرام و آسوده ای می گذراند، همواره با وجدان خود در کشمکش بود.

مدتها در این اندیشه با سوز و گداز نهانی به سرمی برد تا بالاخره تصمیم خود را گرفت و مغازه و کالای خود را به بهای ارزان فروخته رهسپار استانبول شد وخانواده خودرا در آنجا گذاشته برای ادای فریضه حج عازم مکه شد.حاجی زین العابدین سالها با تبعیت روس در استانبول می زیست تا بالاخره به وسیله میرزا محمود خان علا الملک ، سفیر کبیر ایران در عثمانی تقاضای ترک تبعیت از دولت روسیه کرد و این کاردر ابتدا چنان دشوار می نمود ، به دست پرنس ارفع الدوله انجام یافت و مدتها بعد-روز نهم فوریه 1904م (ذیقعده یکهزارو سیصدو بیست و بک ه.ق) که روز اول جنگ ژاپن وروس بود – تقاضایش پذیرفته شد.

1)ترجمه حال مولف ،سیاحت نامه ابراهیم بیگ،ج3،کلکته ،1909م. 2)کنیاز میخائیل از سرداران روس که در جنگ های روسیه با ناپلون و عثمانی شرکت داشت . وی مردی متمایل به اصلاحات بود.

حاجی زین العابدین برای همیشه در ترکیه اقامت گزید وبا شوق و علاقه وافر در راه خدمت به وطن ،از راه قلم به مبارزات سیاسی پرداخت.

وکتابخوانده وآشنا به اوضاع زمان وعنصر آزادیخواه و وطن پرستی بود، درمدت اقامت خود در عثمانی مخصوصا با روزنامه شمس استانبول همکاری داشت ومقالات سود مند در آن روزنامه و نیز در روزنامه حبل المتین کلکته می نوشت تا آنکه به سال یکهزارو سیصدو بیست وهشت ه.ق در هفتادوسه سالگی در استانبول در گذشت.

سیاحت نامه ابراهیم بیگ:

این کتاب در سه جلد کاملا مستقل نوشته شده است. در چاپ جلد اول نام مولف ذکر نگردیده ونویسنده اش در آن هنگام وتا دوازده سال بعد از آن دانسته نبودو حتی کسانی به کنایه و اشاره نسبت تالیف آنرا به خود می دادند.

چند نفراز جانب میرزا علی اصغر خان اتابک به اتهام تالیف آن کتاب دستگیر و تعقیب شدند و" همواره دل نگارنده در پیچ و تاب و عذاب بودکه چرا بندگان خدا به سبب او آزار بینند و خسارت کشندو در کاری که وی را جز عقیدت صافی و نیت خیر خواهی نبوده ابنا وطن بی گناه آزرده شوند" تا آ نکه پس از استقرار مشروطه و آزادی در مقدمه جلد سوم آن نام حاجی زین العابدین مراغه ای از بازرگانان استانبول پدید آمد.کسانی باور نکردند که چنان کتاب پر مغزی از خامه یک بازرگان ساده بیرون آمده باشد و برخی از دشمنان چنین گفتند که بخش یکم را میرزا مهدیخان یکی از نویسندگان روزنامه اختر نوشته و به چاپ رسانیده و پس از مرگ او حاجی بخش های دوم و سوم را نوشته و همه رابه نام خودخوانده..... ولی این گفته ها در خور پذیرفتن نیست و بخشهای دوم و سوم که بیگمان از حاجی زین العابدین است خود آگاهی وپرمایگی نویسنده آنهارا نشان می دهد..... آنچه توان پنداشت این است که میرزا مهدیخان یا نویسنده آگاه دیگری به حاجی زین العابدین یاوری کرده و این از ارج کوششهای حاجی نامبرده نخواهد کاست .

مولف هوشمند سیاحتنامه هم ازحیث انتخاب موضوع وهم از لحاظ طرز نگارش به وظیفه خطیر خود کاملا واقف و آشناست .چنانکه در دیباچه جلد سوم گوید : «.... عموم بانیان خیر و مرتکبان شر بدانند که هنگام آن رسیده که نیکان را نیک و بدان را به نام زشت و با نفرین یاد کنندو پس از این

ملت هر نیک و بد را سنجیده و حاصل هر عمل را در صفحه تاریخ ملی به یادگار گذا رند .... این گونه نگارشات به فتوای شرع شریف برهر نگارنده واجب عینی است که کج روشان طریق راستی گیرند و اگرهمت به ترک عادت نداشته باشند لا محاله به کردار زشت خودتخفیف دهند ...... تا حال در وطن عزیز ما این گونه مطالب نگاشته نیامده و کسی از حب وطن دم نزده و مطالب مفیده را به طوری که عموم بتوانند ازاو حصه بردارند به حسب اقتضای وقت به قلم نیاورده. هرچه نوشته اند در سودای عشق بلبل و پروانه و شمع یا راجع به اظهار فضیلت مولف ومصنف یا مدح ممدوح غیر مستحق بوده..... هموطنان ما بدانند که سودای عشق مجنون و لیلی و