لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول
پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که بهعنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشتههای ابریشم از پیله بدست میآید. همانطور که در تحقیقات نشانداده شده، به نظر میرسد که ارزشغذایی آن محدود باشد.
منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) میباشد.
معمولترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگهای درخت توت تغذیه میکند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداولترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه میباشد.
قبل از باز شدن رشتههای ابریشم، پیله را حرارت میدهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشتهای با ملکولهای کشیده و لیفیشکل بدست میآید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا میشود. میتوان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیلههای کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.
مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم
محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودرهایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودرهای فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(بهترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). بهدلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کنندهای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.
جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)
پودر خام
پودر بدون روغن
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
ماده خشک
9/88
9/91
0/91
0/90
پروتئین خام
1/55
8/72
2/68
9/49
چربی خام
2/23
0/2
1/5
4/1
خاکستر
8/3
6/5
4/25
0/7
فیبر خام
5/5
2/6
8/0
5/6
جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)
پودر شفیره کرم ابریشم
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
آرژنین
0/6
4/4
4/3
هیستیدین
3/3
5/1
2/1
ایزولوسین
0/3
3/2
لوسین
8/7
8/4
7/3
لیزین
1/6
0/5
0/3
متیونین
9/1
8/1
6/0
فنیل آلانین
5/2
5/2
4/2
ترئونین
6/4
8/2
9/1
تریپتوفان
1/1
7/0
7/0
والین
7/4
3/3
3/2
چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) میباشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (بهاستثناء سختپوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامینهای پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).
جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم
مواد معدنی(%)
ویتامینها(g1000/mg)
کلسیم
63/0
ویتامین E
1000
فسفر
25/1
ویتامین B1
0/15
سدیم
03/0
ویتامین B2
0/80
پتاسیم
07/1
ویتامین B12
5/0
واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:
· انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)
· انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190
· انرژی قابل هضم پودر روغنگیری شده: kcal/kg3672
جوجهها و خوکها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم میکنند. در بین ماهیها، ماهی قزلآلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف میکند(بهترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجهها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).
جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول
پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که بهعنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشتههای ابریشم از پیله بدست میآید. همانطور که در تحقیقات نشانداده شده، به نظر میرسد که ارزشغذایی آن محدود باشد.
منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) میباشد.
معمولترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگهای درخت توت تغذیه میکند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداولترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه میباشد.
قبل از باز شدن رشتههای ابریشم، پیله را حرارت میدهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشتهای با ملکولهای کشیده و لیفیشکل بدست میآید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا میشود. میتوان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیلههای کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.
مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم
محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودرهایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودرهای فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(بهترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). بهدلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کنندهای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.
جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)
پودر خام
پودر بدون روغن
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
ماده خشک
9/88
9/91
0/91
0/90
پروتئین خام
1/55
8/72
2/68
9/49
چربی خام
2/23
0/2
1/5
4/1
خاکستر
8/3
6/5
4/25
0/7
فیبر خام
5/5
2/6
8/0
5/6
جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)
پودر شفیره کرم ابریشم
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
آرژنین
0/6
4/4
4/3
هیستیدین
3/3
5/1
2/1
ایزولوسین
0/3
3/2
لوسین
8/7
8/4
7/3
لیزین
1/6
0/5
0/3
متیونین
9/1
8/1
6/0
فنیل آلانین
5/2
5/2
4/2
ترئونین
6/4
8/2
9/1
تریپتوفان
1/1
7/0
7/0
والین
7/4
3/3
3/2
چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) میباشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (بهاستثناء سختپوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامینهای پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).
جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم
مواد معدنی(%)
ویتامینها(g1000/mg)
کلسیم
63/0
ویتامین E
1000
فسفر
25/1
ویتامین B1
0/15
سدیم
03/0
ویتامین B2
0/80
پتاسیم
07/1
ویتامین B12
5/0
واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:
· انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)
· انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190
· انرژی قابل هضم پودر روغنگیری شده: kcal/kg3672
جوجهها و خوکها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم میکنند. در بین ماهیها، ماهی قزلآلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف میکند(بهترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجهها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).
جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 41
روشهای تدریس سنتی و متداول:
روشهای سنتی به روش هایی گفته می شود که اکثر مدارس دنیا ، در طول تاریخ آموزش و پرورش از آن استفاده کرده اند و امروزه نیز یکی از متداول ترین روشهای حاکم بر مدارس هستند. مهمترین این روشها ، روش حفظ و تکرار، سخنرانی ، پرسش و پاسخ ، نمایشی ، ایفای نقش ، گردش علمی ، بحث گروهی و روش آزمایشگاهی است.
روش حفظ و تکرار از قدیمی ترین روشهای آموزشی است . محور فعالیت در این روش ، حفظ و تکرار مطالب آموزشی است . در این روش ، انضباط بسیار سخت و آمرانه است و به علاقه ، استعداد و تفاوتهای فردی شاگردان توجه نمی شود.
روش سخنرانی نیز سابقه ای طولانی دارد. اسا این روش ارائه اطلاعات شفاهی از طرف معلم و یادگیری آن از طریق گوش کردن و یادداشت برداشتن از طرف شاگرد است. در این روش معمولا معلم فعال و شاگرد پذیرنده و غیر فعال است . مراحل اجرایی این روش عبارت است از آمادگی برای سخنرانی ، مقدمه ، ارائه محتوا و جمع بندی و نتیجه گیری . در هریک از این مراحل ، مسائلی را باید مورد توجه قرار داد؛ مثلا در مرحله آمادگی ، سخنران باید از نظر تجهیزات و از لحاظ علمی و عاطفی کاملا آماده باشد. در در مقدمه ی سخنرانی ایجاد رابطه بین معلم و شاگرد ، جلب توجه شاگردان ، ایجاد انگیزش ، استفاده از پیش سازماندهنده و گرفتن پیش آزمون بسیار مهم است؛ زیرا زمینه ی لازم را برای شنیدن محتوای سخنرانی فراهم می کند . در مرحله ارائه متن و محتوای سخنرانی ، سخنران باید به جامع بودن محتوا و سازماندهی منطقی آن ، رابطه جزء با کل ، همبستگی تسلسلی مطالب ، ایجاد رابطه بین هدف و محتوا و جلب توجه مستمر شاگردان در طول سخنرانی با به کارگیری محرک های مختلف – فعالیتهای جسمی و استفاده از طنز و پرسش و پاسخ – توجه داشته باشد. در جمع بندی سخنرانی ، معلم حتی الامکان باید سعی کند از وجود شاگردان استفاده کند.
در روش پرسش و پاسخ که عده ای آنرا روش سقراطی نیز کفته اند ، معلم می کوشد با طرح سوال ، شاگردان را به تفکر و تلاش ذهنی وادار کند . این روش برای کلاس های پر جمعیت کارایی چندانی ندارد.
در روش نمایشی شاگردان از طریق دیدن، مهارت خاصی را یاد می گیرند. این روش زمانی به کارمی رود که تجهیزات و امکانات آموزشی بسیار محدود یا منحصر به فرد باشد. روش نمایشی در چهار مرحله آمادگی ، توضیح ، نمایش ، و آزمایش و سنجش اجرا می شود . البته گاهی مراحل توضیح و نمایش در هم ادغام می شوند.
روش ایفای نقش نیز یکی دیگر از روشهای سنتی است که برای تجسم عینی بعضی از موضوعات درسی به کار می رود . از ویژگی های بارز این روش ارتباط عاطفی بین ایفاگران نقش وبینندگان (شاگردان) است که در یادگیری ، بویژه یادگیری در سطوح مختلف حیطه عاطفی ، بسیار مؤثر است.
روش گردش علمی نیز از روشهای است که امروزه کاربردزیادی دارد . روش گردش علمی با توجه به مدت زمان اجرای آن به گردش علمی بسیار کوتاه مدت، گردش علمی چند ساعتی ، گردش علمی روزانه ، و گردش علمی هفتگی و ماهانه تقسیم می شود. این روش از نظر اجرا شامل سه مرحله است:
1. فعالیتهای قبل از گردش علمی ؛
2. فعالیتهای ضمن گردش علمی ؛
3. فعالیتهای بعد از گردش علمی؛
هنگام اجرای این روش توجه به نکات مهمی همچون اخذ موافقت از اداره آموزش و پرورش و والدین شاگردان ، رعایت نکات ایمنی و انطباق محل بازدید با هدفهای آموزشی از اهمیت خاصی برخوردار است. روش گردش علمی روشی است که آموزش را ازدرون کلاس به بیرون کلاس سوق می دهد و زمینه ارتباط مدرسه با جامعه را فراهم می کند.
روش بحث گروهی روشی یکی از روشهای مؤثر آموزشی است ؛زیرا محورکار دراین روش فعالیت شاگرد است. این روش برای کلاسهای کم جمعیت قابل اجرا است. در این روش، مطالب علمی مستقیما به وسیله ی معلم در اختیار شاگردان قرار نمی گیرد. معرفی منابع توسط معلم صورت می گیرد ، اما شاگردان خود به مطالعه و جمع آوری اطلاعات می پردازند . در این روش ، علاقع و تسلط شاگرد بر محتوا بسیار مهم است. و علاوه بر کسب اطلاعات علمی ، تفکر شاگرد پرورش می یابد، توانایی اظهار نظر درجمع دراوایجاد می شود وانتقاد پذیروانتقادگر بار می آید علاوه بر این ، توانایی در مدیریت و قدرت بیان، استدلال، تحلیل و تصمیم گیری تقویت می شود . روش بحث گروهی همانند سایر روشها دارای مراحل آمادگی و برنامه ریزی و اجرا است . در مرحله آمادگی و برنامه ریزی عواملی همچون انتخاب موضوع، فراهم کردن زمینه های مشترک نحوه آرایش شبکه های ارتباطی ،ارتباط افراد و تعیین نقشها باید مورد توجه قرار گیرد . معلم باید درمرحله ی اجرا به نکاتی همچون وظایف خودش ، نحوه ی شرکت شاگردان دربحث، کنترل و هدایت بحث و، وظایف شاگردان در بحث توجه داشته باشد. روش بحث گروهی اگر به دقت انجام نشود ، موجب بدآموزی خواهد شد.
آخرین روش ، روش آزمایشگاهی یا آزمایشی است. این روش بر اصول یادگیری اکتشافی استوار است و بدین علت ، عده ای آن را جزء الگوی حل مسأله دانسته اند . د راین روش ، شاگردان از طریق آزمایش به کسب تجربه می پردازند. روش آزمایشگاهی برای دروسی مانند علوم تجربی روش بسیار مناسبی است. در این روش هدایت معلم بسیار حائزاهمیت است. قبل از شروع آزمایش توسط شاگردان ، معلم باید نحوه ی آزمایش ، نکات ایمنی و چگونگی تنظیم گزارش را به شاگردان بیاموزد . د رمواقعی که ابزارو مواد آزمایش خطرناک یا نادر است ، بهتر است معلم ، خود آزمایش را انجام دهد.
روش های جدید آموزشی
روش های آموزش انفرادی
بسیاری از روانشناسان تربیتی ومربیان آموزشی اعتقاد دارند که موقعیت یاد گیری باید چنان َسازمان دهی شود که هر شاگرد بر اساس توانای های خود به فعالیت بپردازد . برای نیل به چنین هدفی روش های آموزش انفرادی روش های بسیار مناسبی هستند؛زیرا در این نوع از روش ها ؛شاگردان بر حسب توانایی شان پیش میروندومعلم نیز وقت کمتری صرف تدریس میکند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 43
مقدمه:
برای تولید ورقهای فلزی دو روش کلی وجود دارد یکی ریختهگری مداوم و یکی ریختهگری تکباری.
در ریختهگری مداوم چون حجم مذاب تولیدی بالا است مانند ذوب آهن اصفهان، مذاب با روش مخصوصی به طور پیوسته تبدیل به شمش شده و در ادامه شمش در همان دمای بالا نورد شده که در نهایت تبدیل به ورق میشود اما در کارگاههای تولید فولاد با ظرفیت تولید پایین چون حجم مذاب پایین است ابتدا مذاب را در قالبهای چدنی ریختهگری کرده و تختال تولید میکند و بعد شمش به واحد نورد منتقل میشود که پس از پیش گرم کردن تختال ، آن را نورد میکنند و تختال به ورقهای مورد نیاز تبدیل میشود.
قالبهایی که در روش ریختهگری تک باری استفاده میشوند انواع واقسام مختلف و زیادی دارند. که این قالبها عمدتاً از جنس چدن خاکستری هستند و بنا به شکل و ابعاد شمش و نیز جنس شمش این قالبها طراحی میشوند که در یک تقسیمبندی کلی به قالبهای شمشهای آهنی و قالبهای شمشهای غیر آهنی تقسیم بندی میشوند.
یکی از مشکلات روش ریختهگری تک باری دارد فرسایش و از بین رفتن قالب است که هزینه اقتصادی زیادی را برای کارخانه بوجود میآورد به همین جهت تحقیقات زیادی برای افزایش عمر قالبها شده است.
پژوهش حاضر در کارخانه نورد و تولید قطعات فولادی انجام گرفته و تلاش شده تا دو عیب عمده در قالبهای مورد استفاده این کارخانه که عبارتند از: ترک و خوردگی ، بهبود یابد .
چکیده :
قالبهایی که برای ریخته گری شمشها استفاده می شود چدنی وازنوع خاکستری انتخاب می شود که این انتخاب نیز بعلت انتقال حرارت خوب چدنهای خاکستری است .
در چدنهای خاکستری هر چه اندازه گرافیتها درشت تر باشد انتقال حرارت بیشتر می شود واین امر باعث می شود که در برخورد اول به ذهن خطور کند که چون دمای مذاب شمش بالاست پس هر چه گرافیتها درشتتر باشند انتقال حرارت افزایش می یابد وموجب می شود که در مقابل شوک حرارتی مقاوم تر بوده ودیرتر ترک بخورد واین امر موجب افزایش عمر قالب شود .
ولی بعد از انجام این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که این تصور غلط است زیرا در شرایط کارکردی این قالب ها خستگی حرارتی در قالب ایجاد می شود واین خستگی حرارتی باعث ترک خوردن وشکستن قالب ها می شود پس برای اینکه از ترک خوردن قالب ها جلوگیری کنیم باید جلوی مکانیزم جوانه زنی ترک خستگی ورشد آن را بگیریم که این مستلزم این می شود که برای جلوگیری از جوانه زنی ترک سطح را سخت کنیم و نیز برای جلوگیری از رشد ترک استحکام مغز قالب را افزایش دهیم که برای افزایش دادن استحکام مغز قالب باید گرافیتهای ورقه ای را ریز کرد پس برای افزایش عمر قالب باید اندازه گرافیتها را توسط جوانه زنی کنترل کرد .
عیب دیگری که در این قالب ها بوجود می آیدخوردگی بر اثر فشار وحرارت مذاب شمش است که این مشکل را باید با انتخاب پوششی مناسب بر طرف کرد .
تقدیر و تشکر :
در اینجا لازم میدانم از زحمات وراهنمایی های همه ی عزیزانی که بنده را در این کار همراهی کردند تشکر وقدردانی کنم .
بخصوص مهندسین آوریده و رفیع همچنین استاد ارجمندم مهندس آقامیری که حق استادی بر گردن این حقیر دارند .
فهرست :
عنوان صفحه
فصل اول - قالب های متداول برای تولید شمش فولادی 1
1-1- اندود و پوشش قالب 2
1-2- طرح قالب 4
1-3- اصول طراحی قالب 6
فصل دوم - قالب های افقی روباز 8
2-1- جنس قالب 9
2-2- طرح قالب 11
فصل سوم- قالب های کاربردی 12
فصل چهارم- عیوب ایجادی در این قالب ها 13
فصل پنجم- منشاء عیوب و راه های مقابله 14
5-1- خوردگی 14
5-1-1- پوشش قالب 14
5-1-2- روش باریزی مناسب 25
5-1-2-1- باریزی از بالا ( مستقیم ) 25
5-1-2-2- باریزی از پایین ( کف ریزی ) 29
5-2- ترک 31
5-2-1- منشاء ریز ترک و راه مقابله با آن 32
عنوان صفحه
5-2-2- منشاء رشد ترک وراه مقابله با آن 33
5-2-2-1- جوانه زنی مذاب 34
فصل ششم - پیشنهادات وراهکارها 38
منا بع و مراجع 39
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول
پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که بهعنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشتههای ابریشم از پیله بدست میآید. همانطور که در تحقیقات نشانداده شده، به نظر میرسد که ارزشغذایی آن محدود باشد.
منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) میباشد.
معمولترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگهای درخت توت تغذیه میکند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداولترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه میباشد.
قبل از باز شدن رشتههای ابریشم، پیله را حرارت میدهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشتهای با ملکولهای کشیده و لیفیشکل بدست میآید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا میشود. میتوان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیلههای کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.
مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم
محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودرهایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودرهای فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(بهترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). بهدلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کنندهای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.
جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)
پودر خام
پودر بدون روغن
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
ماده خشک
9/88
9/91
0/91
0/90
پروتئین خام
1/55
8/72
2/68
9/49
چربی خام
2/23
0/2
1/5
4/1
خاکستر
8/3
6/5
4/25
0/7
فیبر خام
5/5
2/6
8/0
5/6
جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)
پودر شفیره کرم ابریشم
پودر ماهی(سفید)
کنجاله سویا
آرژنین
0/6
4/4
4/3
هیستیدین
3/3
5/1
2/1
ایزولوسین
0/3
3/2
لوسین
8/7
8/4
7/3
لیزین
1/6
0/5
0/3
متیونین
9/1
8/1
6/0
فنیل آلانین
5/2
5/2
4/2
ترئونین
6/4
8/2
9/1
تریپتوفان
1/1
7/0
7/0
والین
7/4
3/3
3/2
چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) میباشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (بهاستثناء سختپوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامینهای پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).
جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم
مواد معدنی(%)
ویتامینها(g1000/mg)
کلسیم
63/0
ویتامین E
1000
فسفر
25/1
ویتامین B1
0/15
سدیم
03/0
ویتامین B2
0/80
پتاسیم
07/1
ویتامین B12
5/0
واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:
· انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)
· انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190
· انرژی قابل هضم پودر روغنگیری شده: kcal/kg3672
جوجهها و خوکها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم میکنند. در بین ماهیها، ماهی قزلآلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف میکند(بهترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجهها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).
جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم