دانلود تحقیق درباره مهمترین بیماری های برنج (کشاورزی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

مهمترین بیماری های برنج

مهمترین  علفهای هرز  در  شالیزارهای  برنج 

این  علفها  شامل  سوروف  ، اویار سلام ، قاشق واش  ، تیر کمان آبی ، بندواش  ، سل واش و  …….. میباشند  که هزینه  مبارزه  با این  علفها  بخش  اعظمی  از اقتصاد  کشاورزی  برنج  را  شامل  میگردد .

مهمترین آفات  برنج در ایران 

از مهمترین  آفات  برنج  که  سالیانه  خسارات  هنگفتی  را بر جای  می گذارد  کرم  ساقه  برنج ( Chilo Suppressalis ) می باشد  . این  آفت  ، حشره ای  است  که برای  اولین بار  در سال  1351  در  مزارع  تنکابن  و رامسر  طغیان  کرد  و در مدت  کوتاهی  با افزایش  جمعیت  و ایجاد  خسارت  اقتصادی  شدید  نظر  همگان  را جلب  نمود .

کرم  ساقه  خوار  برنج  که بعنوان  یکی  از  خطرناکترین آفات  برنج  در دنیا  بشمار  می آید ، در زمستان  بصورت  لار  و کامل  در داخل  ساقه های  خشک  برنج  و یا  علفهای  هرز  اطراف  مزرعه  بسر می برد  و در  حدود  اوایل  اردیبهشت  ، هنگامیکه  حداقل  دمای  هوا  ، 10  درجه  سانتیگراد  باشد  ، شفیره ها  در داخل  ساقه های  باقیمانده  برنج  سال  قبل  و یا  علفهای  هرز  مزرعه  ، در  اطراف  سوراخهای  ایجاد شده  توسط  لاروها  ، تشکیل  میگردد .

در  حدود  بیستم  اردیبهشت  ماه  ، اولین  پروانه ها  ظاهر  میشوند  که در اواسط  خرداد  به حداکثر  خود می رسند . عمر  پروانه ها  ، حداکثر  یک هفته است  و در این  مدت  بطور  متوسط  230 عدد تخم توسط  هر پروانه  گذرانده  میشود  . تفریخ تخمها  در  دمای  حداقل  10 تا  12 درجه  سانتیگراد  بمدت  5 تا 11  روز  بسته  به دمای  محیط  انجام  می گیرد  . این  کرم  در طول  سال  2  تا  3  نسل  دارد  و از زمان نشاء کاری  تا هنگام  برداشت  برنج  در مزارع  فعالیت  زیستی  دارد  . خسارات  وارده  طی  نسلهای  دوم  و سوم  بیشتر  است .

امروزه  با کرم  ساقه خوار  برنج  به سه  طریق  ، زراعی  ، شیمیایی  وبیولوژیک  مبارزه  میشود از  راههای  اساسی  برای مبارزه  با این ‌آفت  ، ایجاد  شبکه  مراقبت  و پیش آگاهی  با استفاده  از  اطلاعات جوی  است  که کمتر مورد  توجه  قرار  گرفته است  ، در  صورتیکه  ثابت  شده است  ، مراحل  سیکل  دگردیسی این‌‌ آفت  ، همبستگی  بالایی  را  با دما و سایر  پارامترهای  جوی  دارد .

در مبارزه  بیولوژیک  ، از  زنبور  تریکو گراما  برای  پارازیته کردن  تخم پروانه  ساقه خوار   برنج  استفاده  میشود  که نحوه  و زمان  فعالیت  این  زنبور  نیز  تابعی  از شرایط  جوی  بویژه  دما   می باشد .

سایر  آفات  برنج  شامل  شب پره  یک  نقطه ای  برنج  ، سرخوطومی  برنج  ، زنجره  برنج  ، کرم  برگخوار  برنج   ومگس  خزانه  برنج  می باشند .

 مهمترین  بیماریهای  برنج

از مهمترین  بیماریهای  برنج  ، به بلاست  برنج     ( Blast )  اشاره  میگردد  که معمولا“ بعلت  انتشار  وسیع  و تاثیر  مخربش  در  شرایط  مناسب  ، بیماری  اصلی  برنج  بشمار  می آید  که به  عملکرد  محصول  خسارت  قابل  توجهی  وارد  می سازد .

علایم  اولیه  بیماری  بلاست  بستگی  به  شرایط  اقلیمی دارد  . در نواحی  معتدل  که دوران  بارانهای ریز و یا  بارندگی  خفیف  طولانی  می باشد  ، بلاست  برنج  در مرحله  پنجه زدن  شدید  بوده  و اغلب  بوته ها  می میرند .بررسیهای  اولیه  انجام  شده  در اداره  تحقیقات  هواشناسی  کشاورزی  رشت  گویای  این مطلب  می باشد  که چنانچه  5 روز  متوالی  رطوبت  نسبی  هوا  از  70% بیشتر  و دما بین  25  تا  35  درجه  سانتیگراد  و ابرناکی  بیشتر  از  8/6 باشد ، شرایط  مساعدی  برای  طغیان  این بیماری  فراهم  میگردد .

 بهترین  متد مبارزه  با  این  بیماری  ایجاد  سیستم  پیش آگاهی  است  که نقش  ادارات  تحقیقات  هواشناسی  کشور  در مناطق  کشت  این محصول  در این  سیستم  کاملا“ شاخص  است .

سایر  بیماریهای  برنج  شامل  : لک  قهوه ای  برنج  ، بیماری  پوسیدگی  طوقه  ، بیماری  سوختگی  غلاف  برگ ، بیماری  پوسیدگی  ساقه  ، سیاهک برنج  در  درجات  بعدی  اهمیت  می باشند .

بررسی بیولوژی Sitophilus Oryzae Linnaeus (Coleoptera: curculionidae) روی پنج رقم برنج بومی استان ماز

شپشه برنج sitophilus oryzae یکی از آفات مهم غلات به ویژه گندم و برنج انباری است. در این تحقیق، بیولوژی رفتاری شپشه برنج روی پنج رقم برنج بومی استان مازندران (طارم محلی، ندا، نعمت، فجر و خزر) در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در دمای 28 1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 75 5 درصد انجام شد. برای هر رقم به طور جداگانه ظرف شیشه ای تهیه شد و میزان 30 گرم از دانه های برنج درون آن ریخته شد. در هر شیشه 35 جفت حشره نرد و ماده 1 تا 3 روزه به منظور تخم گذاری رها سازی گردید و مدت زمان مراحل مختلف تخم،‌لارو، شفیره و حشره بالغ تعیین شد. ارزیابی نتیاج که بر پایه طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن رشد جنینی این حشره روی ارقام مختلف برنج نسبت به هم تفاوتی ندارد. طولانی ترین دوره لاروی نیز مربوط به ارقام فجر و خزر و کوتاه ترین دوره لاروی روی رقم ندا و طارم محلی

دانلود تحقیق درباره بیماری های گندم (کشاورزی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

سیاهک گندم

سیاهک‌ها

سیاهک آشکار. نام قارچ عامل بیمارى سیاهک آشکار، اوستیلاگوتریتى‌سى (Ustilago tritici) یا اوستیلاگونودا (U. nuda) است. در بسیارى از مزراع گندم، این بیمارى را مى‌توان یافت اما در شرایط مرطوب، نیمه مرطوب، و نیز در زراعت‌هاى آبى شیوع بیشترى دارد.

بهترین روش کنترل، استفاده از بذر سالم یا غیرآلوده است. تعدادى از قارچ‌کش‌هاى سیستمیک، مانند کربوکسین و ویتاوالس، اخیراً کشف شده‌اند.

مقدمه:

گندم از جمله محصولاتی است که بیش از همه گیاهان در جهان کشت می شود. در دنیای امروز گندم نه تنها یک ماده غذایی اساسی و مهم به شمار می رود بلکه از لحاظ سیاسی نیز اهمیتی همانند نفت و حتی بیشتر از آن دارد و می توان گفت «سلاح گندم از نظر سلاح نظامی قدرتمند تر است».

برای افزایش تولید این محصول حیاتی باید اهمیت فراوانی به موضوع پیشگیری از ضایعاتی که به وسیله آفت ها، بیماری ها و علف های هرز به مزارع گندم وارد می آید، داد.

از جمله بیماری های مهم گندم که خسارت زیادی به این محصول وارد می آورند، انواع سیاهک ها را می توان نام برد.

سیاهک پنهان گندم

یکی از بیماری های مهم و شایع در اکثر مناطق کشور «سیاهک پنهان گندم» است که منجر به کاهش میزان محصول و پایین آمدن کیفیت آن می شود. عامل بیماری سیاهک پنهان گندم نوعی قارچ بیماریزا است که همزمان با جوانه زدن گندم، وارد آن می شود و به تدریج با رشد گندم، در داخل بوته ها به زندگی خود ادامه می دهد.سپس در زمان ظهور خوشه، قارچ به سرعت زیاد شده و داخل دانه را پر می کند. دانه های الوده به جای آن که نشاسته تشکیل دهند، پر از گرده سیاه رنگ قارچ می شوند. در زمان برداشت،

دانه های آلوده خرد شده و گرد سیاه رنگ قارچ آنها خارج می شود و بر روی دانه های سالم می چسبد و آنها را آلوده می کند در صورتی که از دانه های آلوده برای کشت در سال بعد استفاده شود، این بیماری سال دیگر نیز مزرعه را آلوده خواهد ساخت. بیماری سیاهک پنهان گندم به وسیله ضدعفونی سطحی بذر با سموم قارچ کش تا حد زیادی کنترل می شود

سیاهک آشکار گندم

سیاهک آشکار گندم از جمله بیماری های شایع در نواحی مرطوب یا نسبتاً‌ مرطوب است. اسپورهای قارچ به وسیله باد از خوشه های آلوده به گل های سالم منتقل می شوند. دانه های پودر سیاه (اسپورهای قارچ) در حرارت 25 ـ 20 درجه جوانه می زنند. این اسپورها از طریق خاک یا آلودگی سطحی بذر، بیماری را منتقل می نمایند. گیاهانی که دیر کاشته می شوند کمتر از گیاهانی که پیش از موقع کشت شوند، از این بیماری خسارت می بینند. در مزارع دیرکاشت به دلیل درجه حرارت پایین، گندم جوانه می زند در حالی که قارچ در این درجه حرارت نمی تواند رشد کند. در گندم های پاییزه، قارچ به صورت فعال یا نیمه فعال در ناحیه طوقه گندم انده و در غلات بهاره به صورت غیرفعال در داخل بذر آلوده،زمستان گذرانی می کند.

علایم بیماری

سنبلچه های گیاه آلوده، به رنگ قهوه ای زیتونی تیره در آمده و در نهایت با توده سیاه اسپور همرنگ

می شوند. این علایم بعد از مرحله خوشه دهی آشکای می شود. در این مرحله توده های اسپور قارچ به وسیله پوسته ی نازکی محصور شده و این پوسته قبل از برداشت یا در مرحله درو محصول پاره شدده و اسپورها در هوا پخش می شوند.

ضدعفونی بذرها با قارچ کش های معمولی باعث از بین رفتن رشته های میسلیوم نمی شود لذا با استفاده از قارچ کش هایی که از طریق جذب، داخل گیاه می شوند، می توان از رشد قارچ، درون بذر جلوگیری نمود.

سیاهک پنهان پاکوتاه گندم

این بیماری ویژه مناطق سردسیر و مرتفع است و باعث توقف رشد گیاه میزبان، کوتاه شدن شدید ساقه و پنجه زنی فراوان می شود. بعد از مرحله خوشه دهی گیاه، علایم بارز بیماری، خود را نشان می دهد.

سنبله های آلوده دارای رنگ سبز مایل به آبی هستند و دانه های آنها نسبت به سنبله های سالم، بازتر

می شود. سنبله های آلوده به این بیماری معمولاً‌ بلندتر و تراکم سنبلچه های آنها کمتر از سنبله های سالم است. دانه های آلوده به جای رنگ زرد طلایی، دارای رنگ خاکستری مایل به قهوه ای هستند. شکل دانه آلوده شبیه دانه سالم اما کمی گردتر و کوچک تر است و با فشار دادن دانه، پورد سیاه (اسپور قارچ) از آن خارج می شود که بوی ماهی گندیده می دهد. اسپورها در زمان خرمنکوبی پخش شده و دانه های سالم و خاک را آلوده می کنند.

قارچ عامل بیماری در شرایط آب و هوایی معتدل بر روی گندم های پاییزه به خوبی رشد می کند.

دانلود تحقیق درباره بیماری غلات (کشاورزی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

بیماری آنتراکنوز غلات Graminicola anthracnoseتقریباً تمامی غلات دانه ریز ، ذرت ، سورگم وتعداد زیادی از گراسها به این بیماری حساس هستند. علائم بیماری معمولاً روی قسمتهای پایینی گیاه ظاهر می شود ؛ ولی ممکن است برگهای بالایی وحتی خوشه ها نیز آلوده شود . علی رغم گسترش نسبتاً زیاد بیماری ، میزان خسارت و کاهش محصول شدید نیست .قارچ عاملColletotrichum graminicola در مراحل اولیه آلودگی ، معمولاً هیچ گونه علامتی روی گیاه مشاهده نمی‌شود . با پیشرفت بیماری ،گیاه زردرنگ شده ،حالت رنگ پریدگی در گیاه به چشم می‌خورد و گیاه زودتر از موعد مقرر می‌رسد (رسیدگی زودرس ) .چنین گیاهانی ممکن است با گیاهانی که توسط سایر عوامل مولد پوسیدگی ریشه و ساقه آلوده شده اند ، اشتباه گرفته شود .اندام باردهی قارچ ( آسروول) که مصادف با مرحله رسیدن گیاه ظاهر می شود ، وسیله خوبی برای تشخیص بیماری و عامل آن است . در بین تعداد بسیار زیادی از زوائد خار مانند ، تعداد بی شماری آسروولهای کوچک سیاهرنگ و تخم مرغی تا دوکی شکل در روی ساقه یا غلاف برگ تشکیل می شوند ؛ به همین سبب ظاهری برجسته دارند . کنیدیهای تک سلولی ، داسی شکل ، شفاف تا خاکستری روشن در درون آسروول به وجود می‌‌ ‌آیند . ابعاد کنیدی حدوداً 4-6*20 –30 میکرون است .قارچ معمولاً به صورت کنیدی یا میسلیوم در روی بقایای گیاهی آلوده زمستانگذرانی می کند. آلودگی اولیه توسط ماده تلقیح خاکزاد روی ریشه ها یا قسمتهای پایینی گیاه صورت می‌گیرد . سایر قسمتهای هوایی گیاه نیز ممکن است توسط کنیدیهای ثانویه آلوده شود . گونه های وحشی غلات اطراف مزارع ممکن است به صورت منابع اولیه وثانویه آلودگی عمل کنند . علی رغم پراکندگی وسیع جغرافیایی ، تاکنون تحقیقات محدودی روی این بیماری صورت گرفته است . علت این قصور احتمالاً عدم مشاهده حالت اپیدمی شدید عامل بیماری بوده است .کنترل:بیماری در خاکهایی که از نظر فسفر و پتاس فقیر هستند ، شدید تر است . تناوب زارعی با حبوبات ، در مناطقی که بیماری شایع است ، روش مناسبی برای کنترل عامل بیماری است

بوته گنایی غلات Cereal crazy top بیماری ناشی از Sclerophthora macrospora که نشانهای آن حالت پیسه ای، کوتولگی گیاه، ضخیم شدن و بد شکلی برگها، زردی بوته، پیچیدگی خوشه و عقیم شدن گیاه است.این قارچ گندم، جو، یولاف، انواع سورگوم را آلوده می کند. زئوسپورهای آبزی مسئول ایجاد آلودگی هستند. قارچ در گیاه سیستمیک می شود

بیماری سفیدک پودری غلات Cereal powdery mildew سفیدک حقیقی یکی از بیماریهای مهم غلات در مناطق مرطوب است . عامل بیماری قارچ Erysiphe graminis (Blumeria graminis) است که یک انگل اجباری است و روی جو بیشتر از سایرغلات خسارت وارد می کند . علائم بیماری بصورت لکه های سفید رنگ است که توسط توده میسلیومی سفید مایل به خاکستری در سطح برگ و سنبله ها نیز آلوده شوند . اندامهای باردهی قارچ به رنگ خاکستری مایل به زرد تا تیره در سطح میسلیومهای پیر تشکیل می شود . در سطح زیرین برگ ؛ در محل آلودگی ، نقاط زرد ریز با بافت مرده دیده می شود . در سطح میسلیومهای کنیدی برها به وجود می‌آیند که کنیدیهای پودری زیادی تولید می‌کنند .

دانلود تحقیق درباره بیماری سفیدک سطحی مو (کشاورزی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

بیماری سفیدک سطحی مو

عامل بیماری: Uncinula necator

مقدمه

سالها تصور می‌کردند که اصل و مبدا سفیدک حقیقی مو از آمریکا است ولی طبق بعضی از شواهد و مدارک موجود مبدا آن از سرزمین ژاپن است. ابتدا چنین به نظر می‌رسید که در اروپا این بیماری چندان مورد توجه واقع نمی‌شده است. بطور کلی این بیماری از لحاظ تاریخی یکی از قدیمی‌ترین بیماری قارچی است در اواخر قرن گذشته شدیدا به تاکستانهای فرانسه حمله کرده است.

تاریخچه پیدایش بیماری در ایران

در ایران برای اولین بار در فاصله سالهای 1251-1250 این بیماری در ارومیه دیده شده است. همچنین طبق اطلاعات کسب شده ابتدا در نواحی مرکزی ارومیه بروز کرده و بعدا به سایر نقاط شمالی و غربی و جنوبی و بعضی نقاط دیگر سرایت کرده است.

Mildew این بیماری درنقاط مختلف ایران به نامهای سیاه بود (در اصفهان)،آق(در ارومیه)چور(در مراغه)، قاریا (در قزوین) وباد زدگی(در شهریار) نامیده می شود. سفیدک سطحی مو دراواسط قرن نوزدهم وارد اروپای غربی شد وکم کم در تمام قاره منتشر گردید. عامل بیماری به افتخارTucker ، باغبان انگلیسی که اولین بار در سال 1845 متوجه بیماری شد Oidium tuekeri Berk نامگذاری شد. در سال 1847 برای اولین بار بیماری در فرانسه مشاهده شد وخسارت شدید به موستانها وفرآورده های آن وارد گردید. گزارش معتبری درباره اولین گزارش ومحل بروز بیماری درایران دیده نشد. بنا به مطالعات به عمل آمده بیماری سفیدک سطحی مو اولین بار بین سالهای 51ـ1250 در ارومیه بوسیله حسنعلی نواب دیده شده است ـ وامروز در تمام نقاط موخیز کشور به ویژه در موکاریهای آذربایجان شرقی وغربی، خراسان، اطراف تهران ، زنجان، اراک ،قزوین ، اصفهان ، فارس ، گلپایگان، باختران ، خرم آباد لرستان ومحلات شیوع دارد وخسارت هنگفتی را باعث می شود خسارت بیماری در مناطق با شرایط مناسب آب وهوائی مخصوصاً روی ارقام حساس بسیار شدید است. بطوریکه گاهی یک خوشه سالم نیز روی این بوته های مو نمی توان مشاهده کرد و 100%‌محصول غیر قابل فروش واستفاده می شود.

مناطق انتشار در ایران

در ایران بیماری سفیدک مو در نقاط آذربایجان ، خراسان و اطراف تهران ، زنجان ، اراک ، قزوین ، اصفهان ، ارومیه ، فارس ، کاشان ، کرمانشاه ، گلپایگان ، خرم آباد ، محلات و بطور کلی در کلیه استانهای ایران در تمام نقاط انگورخیز ایران به چشم می‌خورد.

عامل بیماری

عامل بیماری سطحی مو قارچی است از رده آسکوسیت‌ها و از خانواده Erysiphaceae. رشته‌های میسلیومی این قارچ دارای رشد سطحی بوده و بوسیله هوستوریوم یا لکه‌هایی به داخل سلولهای اپیدرمی و کوتیکول نفوذ می‌نماید. بر روی توده‌های متراکم میسلیوم پایه‌های کنیدیوفور تشکیل می‌گردد که در انتهای آن زنجیری از کنیدی‌ها قرار می‌گیرند. کنیدی‌ها بی‌رنگ ، تخم‌مرغی کشیده بدون جدار عرضی است. پریتسیوم یا اندام جنسی قارچ در اواخر فصل به ندرت روی برگها و یا ساقه تشکیل می‌گردد. در داخل هر پریتسیوم چند آسک و هر آسک محتوی هشت آسکوسپور می‌باشد.

زیست شناسی

قارچ عامل سفیدک سطحی مو زمستان را به صورت میسلیوم در داخل جوانه‌ها به سر می‌برد. در اول بهار رشد نموده کنیدی و کیندیوفور ایجاد می‌نماید و بدین وسیله بیماری از سالی به سال دیگر انتشار می‌یابد. کنیدی‌ها نیز ممکن است در زمستان زنده باقی بمانند و موجب انتقال بیماری در سال آینده شوند. بعضی از محققین معتقدند که آلودگی اولیه سفیدک سطحی در اوایل بوسیله آسکوسپورهایی که از داخل پریتسیوم‌های موجود روی برگهای افتاده آزاد می‌شوند بوجود می‌آیند احتمالا در ایران پریتسیوم در انتقال بیماری از سالی به سال دیگر نقشی ندارد.

زیرا این اندام‌ها به ندرت فقط در ارومیه ، کاشان ، کرج ، مراغه ، تهران و آن هم به تعداد کم دیده شده است و با توجه به این که سفیدک در تمام مناطق موکاری کشور شیوع دارد به احتمال زیاد انتشار آن توسط میسلیوم و یا احتمالا کنیدی صورت می‌گیرد. درجه حرارت پایین تر از 5 درجه سانتیگراد برای رشد سفیدک مناسب نیست و از 30 درجه سانتیگراد به بالا هم قارچ از رشد باز می‌ایستد.

علایم بیماری:

علایم بیماری سفیدک حقیقی در روی همه ی اندامهای هوایی جوان ظاهر می گردد.

علایم این ابتدا به صورت لکه های سفید در سطح فوقانی برگ ظاهر می شود و سپس روی آنها کنیدیوفورهای قارچ به صورت پودر یا پوشش آردی ظاهر می گردند . اگر بیماری تشدید یابد سطح تحتانی برگها نیز ممکن است به سمت بالا لوله شود .

برگهای آلوده در تابستان قهوه ا ی شده زودتر از پائیز خزان می کنند. علائم بیماری درون سر شاخه های جوان نیز به صورت لکه های سفید ظاهر می گردند. در پائیز لکه ها به رنگ قهوه ای مایل به سیاه در می آیند.

قارچ روی غوره ها را به صورت پودر سفید رنگی می پوشاند. حبه ها ترش و نارس باقی می مانند .در حبه های رسیده تر آن قسمت از پوست حبه که

تحقیق بیماری های گندم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

سیاهک گندم

سیاهک‌ها

سیاهک آشکار. نام قارچ عامل بیمارى سیاهک آشکار، اوستیلاگوتریتى‌سى (Ustilago tritici) یا اوستیلاگونودا (U. nuda) است. در بسیارى از مزراع گندم، این بیمارى را مى‌توان یافت اما در شرایط مرطوب، نیمه مرطوب، و نیز در زراعت‌هاى آبى شیوع بیشترى دارد.

بهترین روش کنترل، استفاده از بذر سالم یا غیرآلوده است. تعدادى از قارچ‌کش‌هاى سیستمیک، مانند کربوکسین و ویتاوالس، اخیراً کشف شده‌اند.

مقدمه:

گندم از جمله محصولاتی است که بیش از همه گیاهان در جهان کشت می شود. در دنیای امروز گندم نه تنها یک ماده غذایی اساسی و مهم به شمار می رود بلکه از لحاظ سیاسی نیز اهمیتی همانند نفت و حتی بیشتر از آن دارد و می توان گفت «سلاح گندم از نظر سلاح نظامی قدرتمند تر است».

برای افزایش تولید این محصول حیاتی باید اهمیت فراوانی به موضوع پیشگیری از ضایعاتی که به وسیله آفت ها، بیماری ها و علف های هرز به مزارع گندم وارد می آید، داد.

از جمله بیماری های مهم گندم که خسارت زیادی به این محصول وارد می آورند، انواع سیاهک ها را می توان نام برد.

سیاهک پنهان گندم

یکی از بیماری های مهم و شایع در اکثر مناطق کشور «سیاهک پنهان گندم» است که منجر به کاهش میزان محصول و پایین آمدن کیفیت آن می شود. عامل بیماری سیاهک پنهان گندم نوعی قارچ بیماریزا است که همزمان با جوانه زدن گندم، وارد آن می شود و به تدریج با رشد گندم، در داخل بوته ها به زندگی خود ادامه می دهد.سپس در زمان ظهور خوشه، قارچ به سرعت زیاد شده و داخل دانه را پر می کند. دانه های الوده به جای آن که نشاسته تشکیل دهند، پر از گرده سیاه رنگ قارچ می شوند. در زمان برداشت،

دانه های آلوده خرد شده و گرد سیاه رنگ قارچ آنها خارج می شود و بر روی دانه های سالم می چسبد و آنها را آلوده می کند در صورتی که از دانه های آلوده برای کشت در سال بعد استفاده شود، این بیماری سال دیگر نیز مزرعه را آلوده خواهد ساخت. بیماری سیاهک پنهان گندم به وسیله ضدعفونی سطحی بذر با سموم قارچ کش تا حد زیادی کنترل می شود

سیاهک آشکار گندم

سیاهک آشکار گندم از جمله بیماری های شایع در نواحی مرطوب یا نسبتاً‌ مرطوب است. اسپورهای قارچ به وسیله باد از خوشه های آلوده به گل های سالم منتقل می شوند. دانه های پودر سیاه (اسپورهای قارچ) در حرارت 25 ـ 20 درجه جوانه می زنند. این اسپورها از طریق خاک یا آلودگی سطحی بذر، بیماری را منتقل می نمایند. گیاهانی که دیر کاشته می شوند کمتر از گیاهانی که پیش از موقع کشت شوند، از این بیماری خسارت می بینند. در مزارع دیرکاشت به دلیل درجه حرارت پایین، گندم جوانه می زند در حالی که قارچ در این درجه حرارت نمی تواند رشد کند. در گندم های پاییزه، قارچ به صورت فعال یا نیمه فعال در ناحیه طوقه گندم انده و در غلات بهاره به صورت غیرفعال در داخل بذر آلوده،زمستان گذرانی می کند.

علایم بیماری

سنبلچه های گیاه آلوده، به رنگ قهوه ای زیتونی تیره در آمده و در نهایت با توده سیاه اسپور همرنگ

می شوند. این علایم بعد از مرحله خوشه دهی آشکای می شود. در این مرحله توده های اسپور قارچ به وسیله پوسته ی نازکی محصور شده و این پوسته قبل از برداشت یا در مرحله درو محصول پاره شدده و اسپورها در هوا پخش می شوند.

ضدعفونی بذرها با قارچ کش های معمولی باعث از بین رفتن رشته های میسلیوم نمی شود لذا با استفاده از قارچ کش هایی که از طریق جذب، داخل گیاه می شوند، می توان از رشد قارچ، درون بذر جلوگیری نمود.

سیاهک پنهان پاکوتاه گندم

این بیماری ویژه مناطق سردسیر و مرتفع است و باعث توقف رشد گیاه میزبان، کوتاه شدن شدید ساقه و پنجه زنی فراوان می شود. بعد از مرحله خوشه دهی گیاه، علایم بارز بیماری، خود را نشان می دهد.

سنبله های آلوده دارای رنگ سبز مایل به آبی هستند و دانه های آنها نسبت به سنبله های سالم، بازتر

می شود. سنبله های آلوده به این بیماری معمولاً‌ بلندتر و تراکم سنبلچه های آنها کمتر از سنبله های سالم است. دانه های آلوده به جای رنگ زرد طلایی، دارای رنگ خاکستری مایل به قهوه ای هستند. شکل دانه آلوده شبیه دانه سالم اما کمی گردتر و کوچک تر است و با فشار دادن دانه، پورد سیاه (اسپور قارچ) از آن خارج می شود که بوی ماهی گندیده می دهد. اسپورها در زمان خرمنکوبی پخش شده و دانه های سالم و خاک را آلوده می کنند.

قارچ عامل بیماری در شرایط آب و هوایی معتدل بر روی گندم های پاییزه به خوبی رشد می کند.