لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 59 صفحه
قسمتی از متن .doc :
انرژی هستهای چیست؟
انرژی آزاد شده از هستة اتمهایی است که با ناپایدار کردن و شکافتنشان توسط پرتوهای یون ساز ذرهای و غیره ذرهای، تولید میشود.
مقدمه
پزشکی هستهای را تقریباً میتوان به صورت کاربرد روشهای نوکلید پرتوزا در تشخیص و درمان بیماریهای انسان تعریف کرد. گرچه فقط در حدود چند سال است که پزشکی هستهای به عنوان یک تخصص پزشکی شناخته شده است، ولی بیش از شصت سال قبل برای نخستین بار از رادیوم 226 جهت درمان تومورها و از یدپرتوزا اولین بار درست قبل از جنگ جهانی دوم برای تشخیص بیماریهای تیروئید استفاده شد.
روشهای استفاده از نو کلیدهای پرتوزای بالینی را میتوان به سه بخش بزرگ تقسیم کرد که بزرگترین آنها بخش روشهای تشخیصی است، مانند تصویر گیری از اعضای بدن که در آن یک نو کلید پرتوزا با ترکیب شیمیایی مناسب را به بیمار تجویز میکنند و توزیع مادة پرتوزا در بدن را به وسیله یک آشکار ساز تابش از خارج بدن تعیین میکند. این روشها، علاوه بر به دست دادن تصویر سادهای از یک عنصر یا تمام بدن، اطلاعاتی دربارة عملکرد برخی از اعضا، مانند غدة تیروئید و یا کلیدها را نیز فراهم میکنند. در حال حاضر کاربرد صرفاً درمانی نو کلیدهای پرتوزایی که به بیماران تجویز میشود فقط قسمت کوچکی از کاربرد پزشکی هستهای را تشکیل میدهد. در دومین بخش پزشکی هستهای که هر روز بر اهمیت آن افزوده میشود، مادة نو کلید پرتوزا به بیمار تجویز نمیشود، بلکه از تکنیکهای آن برای اندازه گیری غلظت هورمونها، پادتنها، داروها، و سایر مواد مهم (از نظر بالینی) در نمونههای خون یا نمونههای بافت استفاده میشود. بخشهای اصلی پزشکی هستهای در جدول 101 نشان داده شدهاند.
جدول 1-1 تقسیمات اصلی پزشکی هستهای
در موجود زنده
تشخیص
درمان
در آزمایشگاه
تحلیل بیوشیمیایی
تصویرگیری از عضو، مثال : روبش مغز برای تشخیص تومور. تصویرگیری از کل بدن، مثال : معاینه استخوان بندی برای آشکار سازی متاستازها.
ظرفیت جذب عضو، مثال : تعیین عملکرد تیروئید با نوکلید پرتوزا.
ظرفیت نگهداری تمام بدن، مثال : اندازهگیری جذب ویتامین 12- B خوراکی
مطالعات دینامیکی، مثال : بررسی عملکرد کلیه (کلیه نگاری).
فضاهای بدن، مثال : اندازهگیری حجم پلاسما به روش رقیق کردن با ایزوتوپ
مثال : درمان هیپرتروئیدی با استفاده از ید 131
مثال : سنجش هورمونها، آنزیمها، و سایر مواد به وسیله رادیوایمونو-اسی، تحلیل حالت اشباع، و دیگر روشهای مربوطه
تصویر گیری از اعضا به وسیله نو کلید پرتوزا تنها روشی نیست که در آن از تابش استفاده میشود. رادیولوژی قدیمترین روش و توموگرافی محوری کامپیوتری جدیدترین روش تصویرگیری با استفاده از تابش هستند. در هر دوی این روشها و روش فراصوتی، که در آن برای کسب اطلاعات تشریحی از امواج صوتی استفاه میشود، تابش از بدن عبور میکند. در حالی که، گرمانگاری امواج فروسرخ گسیل شده از بدن را آشکار میکند. از تمام این روشهای تحقیقاتی برای کسب اطلاعات تشریحی با درجة حساسیت و قدرت تفکیک متفاوت استفاده میشود. انواع مختلف اطلاعات به دست آمده در شکلهای 101 تا 601 نشان داده شدهاند، هر تکنیکی کاربرد مخصوص به خود دارد و به طور کلی اطلاعاتی که این روشها به دست میدهند بیشتر مکمل همدیگرند تا در مقابل یکدیگر. در حالی که تصاویر به دست آمده از پرتوهای X یا فراصوت به قابلیتهای متفاوت اعضای بدن و بافتها در انتقال جذب یا پراکندگی تابش فرودی بستگی دارند، پزشکی هستهای اصولاً بر پایه عملکرد اعضا استوار است، زیرا تصویر به دست آمده به قابلیت عضو یا بافت در متمرکز کردن نو کلید پرتوزاها در خود بستگی دارد. توزیع هر نوع مادة پرتوزایی که وارد بدن میشود به عوامل فیزیولوژیکی چون شارش خون، حجم شارههای درون وریدی و برون وریدی، فعالیت سوخت و سازی یا حضور یاختههای بیگانه خوار در بدن بستگی دارد. از این رو، توزیع یک مادة پرتوزا به طور قابل توجهی به خواص شیمیایی آن ماده بستگی دارد. مواد پرتوزایی را که در پزشکی هستهای به کار میبرند به طور کلی داروهای پرتوزا مینامند. در همة روشهای پزشکی هستهای دو جزء ضروری وجود دارد. یکی دستگاه آشکارساز تابش که حساسیت و قدرت تفکیک کافی داشته باشد، و دیگری داروی پرتوزا که بتواند به مقدار قابل قبول در عضو یا بافت مورد نظر جایگزیده شود. در نتیجه بر هر کس که به کار پزشکی هسته ای اشتغال دارد لازم است که دربارة فیزیک پایة پرتوزایی و دستگاههای آشکارساز تابش و همچنین شیمی داروهای پرتوزا و سازوکار جایگزینی آنها در بافتها یا عضوهای بخصوص، اطلاعاتی داشته باشد.
مطالب بالا و مباحث عملیاتی مربوط مانند روشهای آزمایشگاهی، تابش و سایر در بایستهای ایمنی، در فصلهای بعد بررسی میشوند.
قسمت اول: فیزیک پایه 2
تابش و ماده
تمام روشهایی که در فصل اول مورد بحث قرار گرفتند، با تابش در ارتباط بودند. در این مبحث تابشهای گسیل شده از مواد پرتوزا را مورد توجه قرار میدهیم. این تابشها بر دو نوعاند، تابش ذرهای و تابش الکترومغناطیسی. تابش نوع اول نقش مهمی در درمان با مواد پرتوزا دارد، و تابش نوع دوم اساساً برای تصویرگیری از عضوها بکار برده میشود.
تابش الکترومغناطیسی
ماهیت و مشخصة تمام تابشهای الکترومغناطیسی یکسان است و تنها تفاوت آنها در مقدار انرژی است. به این تابشها بر حسب گسترة انرژی یا نحوة تولیدشان نامهای گوناگونی داده میشود. پرتوهای X و پرتوهای گاما میتوانند انرژی یکسانی داشته باشند و فرق آنها فقط در نحوة تولیدشان است. پرتوهای x هنگامی تولید میشوند که انرژی الکترونها تغییر کند و معمولاً در اثر بمباران هدف با الکترونهای تند از هدف گسیل میشوند، در حالی که منشأ تابش گاما هستة اتمهای پرتوزاست. سایر انواع شناخته شدة تابش الکترومغناطیسی عبارتاند از نور مرئی، امواج رادیویی، تابش فرو سرخ (که در گرمانگاری به کار میرود) و تابش فرابنفش. همان