تخقیق در مورد محمود حسابی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

زندگینامه ی پروفسور محمود حسابی

سید محمود حسابی در سال 1281 (ه.ش), از پدر و مادری تفرشی در تهران زاده شدند. پس از سپری نمودن چهار سال از دوران کودکی در تهران, به همراه خانواده (پدر, مادر, برادر) عازم شامات گردیدند. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت, با تنگدستی و مرارت های دور از وطن در مدرسه کشیش های فرانسوی آغاز کردند و همزمان, توسط مادر فداکار, متدین و فاضله خود (خانم گوهرشاد حسابی) , تحت آموزش تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی قرار گرفتند. استاد, قرآن کریم را حفظ و به آن اعتقادی ژرف داشتند. دیوان حافظ را نیز از برداشته و به بوستان و گلستان سعدی, شاهنامه فردوسی, مثنوی مولوی, منشات قائم مقام اشراف کامل داشتند.

 شروع تحصیلات متوسطه ایشان مصادف با آغاز جنگ جهانی اول, و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این رو, پس از دو سال تحصیل در منزل برای ادامه به کالج آمریکایی بیروت رفتند و در سن هفده سالگی لیسانس ادبیات, در سن نوزده سالگی, لیسانس بیولوژی و پس از آن مدرک مهندسی راه و ساختمان را اخذ نمودند. در آن زمان با نقشه کشی و راهسازی, به امرار معاش خانواده کمک می کردند. استاد همچنین در رشته های پزشکی, ریاضیات و ستاره شناسی به تحصیلات آکادمیک پرداختند.

شرکت راهسازی فرانسوی که استاد در آن مشغول به کار بودند, به پاس قدردانی از زحماتشان, ایشان را برای ادامه تحصیل به کشور فرانسه اعزام کرد و بدین ترتیب در سال1924 (م) به مدرسه عالی برق پاریس وارد و در سال 1925 (م) فارغ التحصیل شدند.

همزمان با تحصیل در رشته معدن, در راه آهن برقی فرانسه مشغول به کار گردیدند و پس از پایان تحصیل در این رشته کار خود را در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ایالت "سار" آغاز کردند. سپس به دلیل وجود روحیه علمی, به تحصیل و تحقیق, در دانشگاه سوربن, در رشته فیزیک پرداختند و در سال 1927 (م) در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را , با ارائه رساله ای تحت عنوان "حساسیت سلول های فتوالکتریک", با درجه عالی دریافت کردند.

استاد با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنایی داشتند وایشان در چند رشته ورزشی موفقیت هایی کسب نمودند که از آن میان می توان به دیپلم نجات غریق در رشته شنا اشاره نمود.

پروفسور حسابی به دلیل عشق به میهن و با وجود امکان ادامه تحقیقات در خارج از کشور به ایران بازگشت و با ایمان و تعهد, به خدمتی خستگی ناپذیر پرداخت تا جوانان ایرانی را با علوم نوین آشنا سازد. پایه گذاری علوم نوین و تاسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی, دانشکده های فنی و علوم دانشگاه تهران, نگارش ده ها کتاب و جزوه و راه اندازی و پایه گذاری فیزیک و مهندسی نوین, ایشان را به نام پدر علم فیزیک و مهندسی نوین ایران در کشور معروف کرد. حدود هفتاد سال خدمت علمی ایشان در گسترش علوم روز و واژه گزینی علمی در برابر هجوم لغات خارجی و نیز پایه گذاری مراکز آموزشی, پژوهشی, تخصصی, علمی و ..., از جمله اقدامات ارزشمند استاد به شمار می رود که برای نمونه به مواردی اشاره می کنیم:

_ اولین نقشه برداری فنی و تخصصی کشور (راه بندرلنگه به بوشهر) 

_ اولین راهسازی مدرن و علمی ایران (راه تهران به شمشک) 

_ پایه گذاری اولین مدارس عشایری کشور 

_ پایه گذاری دارالمعلمین عالی 

_ پایه گذاری دانشسرای عالی 

_ ساخت اولین رادیو در کشور 

_ راه اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور 

_ راه اندازی اولین مرکز زلزله شناسی کشور 

_ راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور 

_ راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران 

_ تعیین ساعت ایران 

_ پایه گذاری اولین بیمارستان خصوصی در ایران, به نام بیمارستان "گوهرشاد" 

_ شرکت در پایه گذاری فرهنگستان ایران و ایجاد انجمن زبان فارسی 

_تدوین اساسنامه طرح تاسیس دانشگاه تهران 

_ پایه گذاری دانشکده فنی دانشگاه تهران 

_ پایه گذاری دانشکده علوم دانشگاه تهران 

_ پایه گذاری شورای عالی معارف 

_ پایه گذاری مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران 

_ پایه گذاری بخش آکوستیک در دانشگاه و اندازه گیری فواصل گام های موسیقی ایرانی به روش علمی 

_ پایه گذاری و برنامه ریزی آموزش نوین ابتدایی و دبیرستانی 

_ پایه گذاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران 

_ پایه گذاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران  

 پروفسور سید محمود حسابی

بیمارستان دانشگاه ژنو مرد آخرین روزهای حیات را می گذراند. به او پیشنهاد می شود پس از مرگ در یکی از معتبرترین دانشگاه های دنیا دفن شود و یک مقبره باشکوه داشته باشد. مرد می خندد و تشکر می کند. از پسرش می خواهد جسد او را به ایران انتقال دهد و در مقبره مادربزرگش در تفرش به خاک بسپارد. آرزوی او برآورده می شود و حالا ما درآستانه صدمین سالگرد تولد او هستیم . پروفسور حسابی مرد بزرگی است که استعداد ایرانی را با همت و غیرت همراه و ثابت کرد با وجود تمام سختی ها می توان به بالاترین مدارج علمی رسید. با وجود تمام کمبودها می توان در وطن ماند و برای پیشرفت آن تلاش کرد. روز 5اسفند به مناسبت صدمین سالگرد تولد دکتر از سوی بنیاد پروفسور حسابی همایش یکروزه ای در محل همایش های بین المللی صدا وسیما برگزار می شود. توجه به شخصیت استاد، توجه به جوانان و راهکارهای جلوگیری از فرار مغزها، اهداف این همایش است .

 سخنرانی درباره فناوری های جدید در دنیا و برپایی یک نمایشگاه دستاوردهای علمی و تحقیقاتی مراکز مختلف ، از دیگر برنامه های این همایش است . همچنین از این پس جایزه دکتر حسابی در 2بخش دانش آموزی و دانشجویی در سالروز تولد استاد به نفرات برگزیده اهدا می شود. پنجم اسفند سال 1281 دکتر محمود حسابی در خانواده ای متمول ، تفرشی و ساکن تهران چشم به جهان گشود. پدرش معزالسلطنه از رجال حکومت وقت بود. محمود 4ساله بود که پدر به عنوان سفیر ایران در شامات برگزیده شد و همراه همسرش گوهرشاد حسابی و 2پسرش عازم سفر شد. یک سال پس از اقامت در بیروت ، معزالسلطنه تصمیم گرفت برای کسب مقامات مهمتر به ایران بازگردد؛ بنابراین به همسرش پیشنهاد کرد تا فرزندان خود را در بیروت بگذارند تا تحصیل کنند؛ اما گوهرشاد حاضر نشد از فرزندان جدا شود و همراه آنها در بیروت ماند. معزالسلطنه پس از بازگشت به ایران با زنی به نام همدم السلطنه ازدواج کرد و به خاطر همسر جدیدش دستور داد گوهرشاد و بچه هایش را از سفارت بیرون کنند.

 از این پس محمود و خانواده اش روزگار سخت تری را می گذراندند. محمود و محمد مجبور بودند از خانه ها نان خشک بگیرند تا خود را سیر کنند. شبهای غربت ، گوهرشاد برای فرزندان خود نی می نواخت و از این که قادر نبود بچه های خود را به مدرسه بفرستد، گریه می کرد. محمود از مادر نواختن نی را فراگرفت و در محضر وی قرآن کریم و دیوان حافظ را حفظ کرد و با بوستان و گلستان سعدی ، شاهنامه فردوسی ، مثنوی مولوی و منشات قائم مقام آشنا شد. با پیگیری های حاج علی ، محمود 7ساله و محمد 8ساله در مدرسه کشیش های فرانسوی در بیروت تحصیل خود را آغاز کردند. همزمان با شروع تحصیلات متوسطه ، محمود حسابی ، جنگ جهانی اول آغاز شد و مدارس فرانسوی زبان بیروت ، تعطیل شدند. محمود حسابی پس از 2سال تحصیل در منزل به کالج امریکایی بیروت رفت و در 17سالگی لیسانس ادبیات عرب را اخذ کرد. در 19سالگی لیسانس بیولوژی و پس از آن مدرک مهندسی راه وساختمان را گرفت . نقشه کشی و راه سازی وسیله ای بود که او می توانست از این طریق به امرار معاش خانواده کمک کند. او همزمان با این فعالیت اقتصادی در رشته های پزشکی ، ریاضیات و ستاره شناسی از دانشگاه امریکایی بیروت فارغ التحصیل شد. شرکت راه سازی فرانسوی که استاد در آن مشغول به کار بود، به پاس قدردانی از زحمات او، وی را برای ادامه تحصیل به فرانسه فرستاد و استاد موفق شد از دانشکده برق پاریس مدرک بگیرد. سپس همزمان با تحصیل در رشته معدن مدرسه عالی معدن پاریس ، در راه آهن برقی فرانسه مشغول به کار شد. هیچیک از این رشته ها و کارها عطش دکتر را برای یادگیری سیراب نکرد و سرانجام رشته فیزیک دانشگاه سوربن فرانسه را برای ادامه تحصیل انتخاب کرد. استاد در 25سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را با ارائه رساله حساسیت سلولهای فتوالکتریک با درجه عالی دریافت کرد. کسب 2نشان از بزرگترین نشانهای علمی فرانسه ، دستاورد دکتر در این زمان بود. هنگامی که دکتر حسابی نظریه بی نهایت بودن ذرات را ارائه کرد دانشمندان فرانسوی از درک آن عاجز ماندند و استفاده از محضر پروفسور اینشتین را به استاد پیشنهاد کردند. دکتر حسابی برای به دست آوردن افتخار شاگردی اینشتین همراه 5هزار نفر دیگر در آزمونی شرکت کرد و در میان 5برگزیده قرار گرفت . پس از مدتی وی موفق شد در کرسی پروفسور اینشتین در دانشگاه تدریس کند. «غروب بود. در حیاط دانشگاه پرینستون قدم می زدم .

 شن ها زیر پایم صدا می کرد. یاد صدای شنهای حیاط خانه خودمان در بازارچه قوام السلطنه افتادم . از خود خجالت کشیدم . دست من در سفره امریکایی ها دراز است . این سفره مال من نیست». به این ترتیب پروفسور حسابی تدریس در جوار اینشتین ، تحقیق در آزمایشگاه های مجهز و همه مزایای خود در امریکا را رها کرد و به ایران بازگشت . در ایران 6ماه بیکار بود و بالاخره با کمک یکی از اقوام مادری توانست در وزارت راه مشغول به کار شود. در اولین ماموریت 5الاغ و 3تفنگچی در اختیار او قرار گرفت تا نقشه راه میان بوشهر و بندر لنگه را تهیه کند. دکتر پس از بازگشت از این ماموریت متوجه شد هیچ کس در وزارت راه با نقشه آشنا نیست . پس به وزیر راه مراجعه کرد و از او خواست اتاقی در اختیارش قرار دهد و در عرض 3سال 11مهندس نقشه کش تربیت کرد. کم کم فکر تاسیس دانشگاه ذهن استاد را مشغول کرد. تلاشهای وی برای راضی کردن مسوولان فرهنگی که حتی فرق میان فیزیک و شیمی را نمی دانستند، بی نتیجه ماند. در نهایت دکتر توانست با پیگیری های فراوان ، مجلس را وادار به تصویب قانون تاسیس دانشگاه تهران بکند. دانشکده فنی با معماری پروفسور حسابی در سال 1313 و سپس دانشکده علوم توسط دکتر تاسیس شد که استاد در مقاطعی ، ریاست این دانشکده ها و تا واپسین روزهای عمر تدریس در گروه فیزیک را به عهده داشت . پروفسور حسابی در دولت دکتر مصدق ، وزیر فرهنگ بود و در همین زمان اولین مدرسه عشایری ایران را تاسیس کرد.

دکتر در تمام طول حیات خود لحظه ای از فعالیت های علمی دست نکشید. پس از انقلاب خانه خود را در گروی بانک گذاشت تا با پول آن بتواند در خانه ، آزمایشگاهی برای تحقیق و مطالعه دهها محقق فراهم کند. هم اکنون بیش از 100محقق در این خانه که به بنیاد پروفسور حسابی تبدیل شده است به تحقیق مشغولند. فعالیت در 3نسل کاری و آموزش ، 7نسل استاد و دانشجو از خدمات ارزنده پروفسور حسابی به شمار می رود. استاد به 4زبان فرانسوی ، انگلیسی ، آلمانی و عربی مسلط بود به زبانهای سانسکریت ، لاتین ، یونانی ، پهلوی ، اوستایی ، ترکی و ایتالیایی اشراف داشت . در زمینه تحقیق علمی 25مقاله ، رساله و کتاب از استاد به چاپ رسیده است . وی در طول زندگی با دانشمندان تراز اول جهان نظیر شرودینگر، بورن ، فرمی ، دیراک ، بوهر و فلاسفه و ادبایی همچون آندره ژید، برتراند راسل ، استاد مطهری ، علامه جعفری و... مراوده و تبادل نظر داشته است . در سال 1990میلادی دکتر حسابی از سوی جامعه علمی جهانی به عنوان مرد اول علمی جهان برگزیده شد. سال 1366 و در کنگره 60سال فیزیک ایران دکتر به پدر فیزیک ایران ملقب

تخقیق در مورد زندگی نامه پروفسور حسابی 22ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

موضوع تحقیق:

زندگینامه پروفسور حسابی

دبیر ارجمند:

جناب آقای تولایی

تهیه کننده:

سید هادی حسینی

بهار 1387

فهرست

سال شمار زندگی پروفسور سید محمود حسابی ……………….2

ملاقات استاد با اینشتین……………………………….5

زندگی استاد در ایران…………………………………..9

ملاقات استاد با رضاخان………………………………..10

استد در وزارت فرهنگ………………………………… 11

نکته ها و لطایفی از زندگی استاد………………………… 12

از زبان استاد ……………………………………….14

مجموعه آثار ………………………………………15

ذرات تا بی نهایت ادامه دارند………………………….. 18

شرح آزمایش های انجام شده ………………………….19

تصویر آزمایش استاد در اثبات تئوری بی نهایت بودن ذرات ……..19

منابع مآخذ ………………………………………21

سال شمار زندگی پروفسور سید محمود حسابی

1281 : سال تولد پروفسور حسابی (تهران)

1288-1285 : عزیمت به بغداد، دمشق، سوریه

1293-1289: تحصیلات ابتدایی در بیروت

1296 : پایان تحصیلات متوسطه در کالج امریکایی بیروت

1299 : تحصیلات عالیه دانشگاهی در رشته ادبیات در دانشگاه بیروت (در سن 17 سالگی)

1301 : اخذ مدرک مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه مهندسی بیروت

1303 : اخذ مدرک مهندسی معدن و در کنار آن تحصیل در رشته ریاضیات و ستاره شناسی در دانشگاه امریکایی بیروت

1305 : گذراندن دو سال اول رشته حقوق در دانشگاه سوربن، گذراندن رشته پزشکی و ادامه تحصیل در رشته ریاضیات و ستاره شناسی و اخذ مدرک مهندسی برق از دانشگاه برق پاریس

1306 : اخذ دکترای فیزیک از دانشگاه سوربن فرانسه

1307 : تاسیس دارالمعلمین تهران، ساخت اولین رادیو در کشور

1308 : تاسیس دانش سرای عالی و تدریس فیزیک و مکانیک

1310 : ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی، نصب اولین دستگاه رادیولوژی (برای برادرشان دکتر محمد حسابی)، تشکیل انجمن زبان فارسی و بنیان گذاری فرهنگستان زبان

1311 : تعیین ساعت ایران، تاسیس اولین بیمارستان خصوصی در ایران

1312 : محاسبه، نقشه برداری و احداث راه تهران، شمشک

1313 : تاسیس دانشگاه تهران، تصدی پست ریاست و تدریس و عضویت در شورای دانشکده فنی

1315 : عضویت در کنگره ریاضی دانان اسلو در نروژ

1321 : تاسیس دانشکده علوم، پایه گذاری و عضویت افتخاری در شورای عالی معارف، عضویت پیوسته در شورای عالی فرهنگ

1323 : تاسیس مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشگاه تهران

1324 : تاسیس اولین رصدخانه نوین در ایران

1325 : عضویت در کنفرانس علمی پرینستون

1327 : عضویت در هیئت تحقیقاتی انستیتو تحقیقات هسته ای شیکاگو

1330 : ماموریت خلع ید از شرکت نفت انگلیس در دولت دکتر مصدق، رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در دولت دکتر مصدق، وزیر فرهنگ در دولت دکتر مصدق، پایه گذاری مدارس عشایری و تاسیس اولین مدرسه عشایری در ایران

1333 : مخالفت با طرح قرارداد ننگین کنسرسیوم در مجلس، تدوین اساس نامه و تاسیس موسسه ملی استاندارد ایران

1334 : عضویت در آکادمی علوم نیویورک

1335 : تاسیس مرکز مدرن تعقیب ماهواره ها در شیراز

1336 : نشان کوماندور دولا لژیون دو نور از دولت فرانسه

1337 : عضویت در اولین کنفرانس اتمی فرانسه و ژنو، عضویت در کنفرانس اتمی ژنو تا سال 1347، عضویت در کنفرانس بین المللی فضا - ژنو، عضویت در انجمن فیزیک فرانسه

1340 : مفالفت با طرح ننگین کاپیتولاسیون و کنسرسیوم در مجلس و مخالف های سیاسی و کناره گیری از مجلس

1341 : عضویت در انجمن فیزیک اروپا، امریکا

1344 : پایه گذاری، تاسیس و ریاست موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

1345 : تاسیس انجمن ژئوفیزیک ایران

1346 : نماینده ایران در کنفرانس علمی و فنی فضا، نیویورک

1347 : دریافت حکم بازنشستگی تحمیلی توسط رئیس وقت دانشگاه تهران، دعوت رئیس دانشگاه برای ادامه تدریس

1349 : عضو پیوسته فرهنگستان زبان ایران، پایه گذاری مرکز تحقیقات اتمی و تاسیس رآکتور اتمی دانشگاه تهران

1350 : استاد ممتاز دانشگاه تهران، تشکیل انجمن فیزیک ایران و ریاست آن از بدو تاسیس

1362 : بزرگداشت پروفسور حسابی، پدر علم فیزیک ایران در کنگره شصت ساله فیزیک ایران

1367 : افتتاح تالار سازمان انرژی اتمی ایران با شرکت پروفسور عبد السلام به پاس بنیان گذاری علم هسته ای در ایران توسط استاد

1368 : مرد علمی سال جهان

دانلود تحقیق درباره پروفسور محمود حسابی (علوم انسانی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

پروفسور محمود حسابی

مقدمه

زنده یاد دکتر محمود حسابی(1371 – 1281) فیزیکدان ایرانی، در تهران زاده شد . پدر و مادرش از مردم تفرش بودند. خانواده او به کارهای دولتی و سیاسی اشتغال داشتند و آثار خدمات آبادانی مانند قنات و مسجد از جد ایشان در تهران موجود است.

محمود چهار ساله بود که پدربزرگش سفیر ایران در عراق شد و همراه خانواده اش به بغداد رفت. پس از دو سال توقف در آن شهر با خانواده به دمشق رفتند و سال بعد به بیروت منتقل شدند. تحصیلات ابتدایی را در هفت سالگی در مدرسه فرانسوی بیروت آغاز کرد و در آن جا با زبان فرانسه آشنا شد. تحصیلات متوسطه خود را در کالج امریکایی بیروت گذراند و در سال 1299 شمسی ایسانس ادبیات و علوم خود را از دانشگاه امریکایی بیروت گرفت. در 19 سالگی درجه ی مهندسی راه و ساختمان را از دانشکده*ی مهندسی بیروت دریافت کرد و بخشی از برنامه آموزشی پزشکی دانشگاه بیروت را نیز گذراند.

در 1303 پس از اخذ دانشنامه های ستاره شناسی و نجوم و زیست شناسی از دانشگاه امریکایی بیروت عازم فرانسه شد. در سال 1304 درجه ی مهندسی برق را از دانشکده ی برق (اکول سوپریور دو الکتریسیته) و در 1305 مدرک تحصیلات معدن مدرسه ی عالی معدن پاریس را دریافت کرد. تحصیلات رسمی دکتر حسابی در سال 1306 با اخذ درجه ی دکترای فیزیک از دانشگاه سوربن فرانسه خاتمه یافت.

او در مدت تحصیل خود زبان های عربی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی را آموخته بود به طوری که می توانست از نوشته های علمی و فنی آن ها به خوبی استفاده کند . در ضمن تحصیل رسمی در چند رشته ورزشی از جمله شنا موفقیت هایی کسب کرد.

بازگشت به ایران

دکتر حسابی در سال 1306 به ایران بازگشت و در وزارت فواید عامه (وزارت راه و ترابری) به عنوان مهندس راه سازی به استخدام دولت درآمد. یک سال بعد مدرسه ی مهندسی وزارت به کوشش او تأسیس شد و بخشی از تدوین نظام نامه آن را خود به عهده گرفت. در همین سال نقشه ی ساختمانی راه ساحلی سراسری میان بندرهای خلیج فارس، از بوشهر تا بندر لنگه را تهیه کرد.

در سال 1307 به سبب افزایش مدرسه*های متوسطه و احتیاج به معلم برای تدریس در آن ها ، دارالمعلمین عالی را تأسیس شد . دکتر حسابی در قسمت علمی این مؤسسه در رشته ی فیزیک و شیمی به تدریس فیزیک پرداخت. دارالمعلمین عالی در سال 1321 به دانش*سرا تغییر نام یافت و دکتر حسابی همچنان به تدریس در آن مؤسسه تربیتی مشغول بود.

در سال 1313 دانشگاه تهران را با همکاری جمعی از فرهنگ پروران تأسیس کرد و دانشکده فنی را بنیان نهاد و مدت دو سال ریاست دانشکده ی فنی و تدریس در آن را برعهده داشت. پس از مدتی دانشکده علوم دانشگاه تهران را بنیان نهاد. ریاست این دانشکده از 1321 تا 1327 و از 1330 تا 1336 به عهده ایشان بود. از آغاز کار دانشکده علوم تدریس بعضی از درس های فیزیک را عهده دار بود تا آن که شاگردانی که خود تربیت کرده بود به مقام استادی رسیدند و ایشان فقط به تدریس اپتیک پرداختند.

آثار و خدمات

دکتر حسابی که در یک خانواده با فرهنگ ایرانی و مسلمان تربیت شده بود، با فرهنگ مغرب زمین نیز آشنا شد و توانست با شایستگی از امکانات موجود استفاده کند و خود را پرورش دهد و آن گاه توانایی های خود را در جهت سازندگی به کار گیرد. آثار و خدمات دکتر حسابی در عمر طولانی و مؤثرشان عبارت از تربیت مستقیم چند هزار مهندس، استاد و دبیر فیزیک، پایه گذاری چند نهاد علمی و فنی، تألیف و انتشار چندین کتاب و مقاله ی علمی.

سراسر زندگی دکتر محمود حسابی در جریان آموزش و پرورش کشور بود. او بیش از شصت سال به آموزش فیزیک اشتغال داشت. نکته سنجی ، واقع نگری ، ژرف نگری علمی و تعمق و تفکر علمی را در جامعه علمی ما پایه گذاری کرد. او به کار معلمی خود عشق می ورزید و هیچ گاه از جستجو و کاوش باز نمی ایستاد. دکتر حسابی در کلاس های خود فقط مفاهیم علمی را انتقال نمی داد بلکه کوشش می کرد که در دانشجویان عشق و علاقه به علم آموزی و کاوشگری به وجود آید و مهارت های لازم را کسب نمایند.

در سال 1366 در کنگره ی شصت سال فیزیک که به مناسبت بزرگداشت استاد برپا شد از خدمات ایشان به عنوان پدر فیزیک ایران قدردانی شد. از کارهای مهم او، نخستین نقشه برداری از راه ساحلی سراسری بندرهای میان خلیج فارس، نخستین راه تهران به شمشک، ساختن نخستین رادیو در کشور، بنیانگذاری مؤسسه ی ژئوفیزیک، تأسیس سازمان انرژی اتمی، ایجاد نخستین دستگاه هواشناسی، پایه گذاری انجمن موسیقی ایران، عضویت در تأسیس فرهنگستان زبان ایران، تدوین قانون تأسیس دانشگاه، تشکیل مؤسسه استاندارد، پایه گذاری نخستین مدرسه ی عشایر در ایران در لرستان، پایه گذاری مرکز مخابرات اسد آباد، تاسیس نخستین مرکز مدرن تعقیب ماهواره در شیراز، نصب و راه اندازی نخستین دستگاه رادیولوژی در ایران، تاسیس نخستین بیمارستان خصوصی در تهران به نام بیمارستان گوهرشاد، تاسیس مرکز عدسی سازی در دانشکده علوم تهران و ایجاد نخستین رصدخانه*ی جدید در ایران از کارهای اوست.

دکتر حسابی در سال 1310 انجمن فیزیک ایران را تشکیل داد و از همان زمان به عضویت انجمن فیزیک اروپا، امریکا فرانسه و آکادمی علوم نیویورک درآمد. در سال 1314 عضو پیوسته ی فرهنگستان ایران شد. در 1313 عضو شورای دانشگاه بود. علاوه بر این عضو شورای عالی فرهنگ، عضو انجمن اصطلاحات علمی، رئیس پژوهش فضای ایران در هنگام تشکیل آن و رئیس انجمن ژئوفیزیک ایران به هنگام تشکیل آن بود. در بسیاری از کنفرانس های علمی شرکت داشت و با بسیاری از نامداران جهان علم در ارتباط بود.

فعالیت های سیاسی

دکتر حسابی علاوه بر فعالیت*های علمی و کارهای تحقیقاتی در امور سیاسی و اداری و قانونگذاری کشور نیر مؤثر بود. ایشان عضو هیأتی بود که از شرکت نفت انگلیس خلع ید کرد و نخستین رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران شد. در سال 1330 به وزارت فرهنگ ایران در دولت مصدق منصوب شد. پس از آن به مجلس سنا راه یافت و تا سال 1342 در این سمت باقی ماند. او با طرح قرار داد ننگین کنسرسیوم و کاپیتولاسیون و نیز با عضویت دولت ایران در قرارداد سنتو در مجلس مخالفت کرد.

 مهمترین دستاورد علمی

کتاب هایی که دکتر حسابی تألیف کرده اند، دارای آخرین آگاهی های علمی به دست آمده تا زمان تألیف هر کتاب است. از نظر نویسنده مهم ترین کاری که در طول عمرش انجام داده است کاربر نظریه ی بی نهایت گسترده بودن ذرات است. خلاصه این نظریه آن است که هر ذره بیشتر در یک نقطه متراکم است، ولی مقدار اندکی از آن در تمام فضا گسترده است .