طرح کسب و کار نگرشی کلی بر تکنولوژی تولید آب میوه 16 ص (بافرمت word)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 16

نگرشی کلی بر تکنولوژی تولید آب میوه

اطلاعات عمومی

آب میوه ها و نوشابه های حاصل از آن از نظر اجراء یا عدم اجرای فرآیند شفاف سازی به دو نوع زلال(شفاف شده)، کدر(پالپ دار) و از نظر میزان میوه طبیعی محتوی (آب میوه و یا پالپ)به سه گروه، آب میوه، نکتار میوه و شربت میوه تقسیم می گردد. میزان میوه طبیعی محتوی در گروه آب میوه های 100%، در گروه نکتار بسته به نوع میوه بین 50-25% و در گروه شربت میوه بین 30-6% متغیر می باشد.

فاکتورهایی که برای طبقه بندی و تعریف بکارگرفته می شود، متفاوت بوده و این تفاوت تا به امروز به وضوح مشخص نشده است. بدین سبب به نوشابه های شفاف، آب میوه و به نوشابه های کدر، نکتار گفته می شود. ولی، هر گروه از نوشابه ها به صورت شفاف و کدر می تواند وجود داشته باشد.

معلوم است که بعضی میوه ها(سیب، انگور و آلبالو) ـ بسته به ویژگی طبیعی میوه عادات مصرفـ به صورت شفاف و بعضی دیگر (هلو، زردآلو و پرتقال) به صورت کدر (کلوئیدی) مورد فرآیند قرار می گیرند. علی رغم کدر بودن، از آب پرتقال آب میوه، نکتار و شربت میوه نیز تهیه می گردد. به صرف کدر بودن اطلاق کلمه نکتار در مورد تمامی آنها صحیح نبوده و سبب اشتباه می گردد. همچنین با وجود شفاف بودن از آلبالو، علاوه بر آب میوه، نکتار و شربت میوه نیز تهیه می گردد. بنابراین اطلاق کلمه آب میوه به صرف شفاف بودن آنها در مورد تمامی شان درست نبوده و باز هم سبب اشتباه می گردد.

تفاوت بین آب میوه های شفاف و نوشابه های حاصل از آن با سایر نوشابه ها، اجرای عمل پرس کردن و فرآیند شفاف سازی می باشد. پس از عمل شفاف سازی، آب میوه معمولاً تغلیظ می گردد. هنگام رقیق کردن کنسانتره برای رسیدن به بریکس اولیه، با توجه به میزان آب اضافه شده، آب میوه، نکتار و یا شربت میوه بدست می آید. در مورد نکتار و شربت میوه اکثراً شکر و اسید اضافه می گردد. شفاف سازی یکی از فرآیندهایی است که به وفور در تکنولوژی آب میوه اجراء می گردد. درجة شفافیت و پایداری را بطور مستقیم تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین، بحث مختصر در مورد فرآیندهای دیگر مفید خواهد بود(81،52،9) از نظر تکنیک فرآیند این موارد باید در دو مبحث جداگانه تهیه کنسانتره از میوه ها و آماده نمودن آب میوه از کنسانتره بررسی گردد.

تکنیک تولید کنسانتره شفاف از میوه (شکل 1-2)

ماده خام:

آلبالو، سیب، انگور و انار مواد خام اصلی برای تولید کنسانتره شفاف را تشکیل می دهند. گلابی و به ، هم بصورت کنسانتره شفاف، هم کدر مورد فرآیند قرار می گیرند. کیفیت واریته، میزان رسیدگی، کم بودن عیوب (ناری، پوسیده و غیره) از جمله ویژگیهایی است که باید در انتخاب ماده خام در مدنظر قرارگیرد.

شستشو:

به منظور جداکردن خاک، شن، گرد و غبار، برگ ، آشغال و غیره که توسط میوه حمل می گردند و نیز به منظور دور نمودن بقایای حشره کش های موود بر روی میوه ها انجام می گیرد. علاوه بر این، با انجام این عمل بار میکروبی میوه ها نیز تا حد معینی کاهش می یابد.

عمل شستشو در یک سیستم متشکل از شناورسازی، ته نشین سازی، تکان دادن و حل نمودن انجام می گیرد. رایج ترین سیستم مورد استفاده در شستشوی میوه ها، از یک حوضچه و یک بالابر شیب دار تشکیل می گردد. میوه ها در حوضچه توسط هوایی که به داخل آب تزریق می گردد، تکان داده شده و شسته می شوند. مواد خارجی سبک در قسمت فوقانی حوضچه جمع و بوسیله سرریزکردن آب جدا می گردند. مواد خارجی سنگین در قسمت تحتانی حوضچه زیر صفحه مشبک جمع می کردند. میوه هایی که بوسیله بالابر از حوضچه ها خارج می شوند، بوسیله دوش آب، آبکش می گردند. این عمل، بعد از عمل جداسازی نیز انجام گرفته و یا تکرار می گردد. کفایت عمل شستشو، به وسیله تعیین خاکستر نامحلول در اسید کلریدریک رقیق(10%) در آب میوه و یا کنسانیزه کنترل می گردد که این اندیس شامل ترکیبات سیلیس دار نمی باشد.

جداسازی:

میوه هایی که در تولید آب میوه مورد استفاده قرار می گیرند باید قابل خوردن باشند از سوی دیگر، ترکیب میوه ها با توجه به درجه رسیدگی آنها، متفاوت بوده که روی ویژگیهای آب میوه مانند رنگ و طعم تأثیر می گذارد. بدین جهت، جداکردن میوه های پوسیده، له شده و غیره از ماده خام عملی است که باید قبل از همه فرآیندهای دیگر انجام پذیرد.

بویژه در مویه های پوسیده، احتمال تشکیل مایکوتوکسین، مخصوصاً پاتولین وجود دارد(31). در تحقیقی که در این زمینه به عمل آمده، در 3/6% از سیب های پوسیده پاتولین وجود داشته که مقدار آن در 83% آنها بین ppb 15-10 ودر 7% آنها بین ppb 100-51 بوده است. همچنین، نمونه های حاوی بیش از ppb 100 پاتولین 10% بوده است (96). حداکثر مقدار پاتولین در ماده غذایی نباید از ppb50 تجاوز نماید. مقاومت پاتولید در برابر حرارت در pH بین 5/6-0/3 افزایش می یابد. با حرارت دادن آب سیب در 90 درجه سانتیگراد به مدت 5 و 20 دقیقه بترتیب 24% و 47% آن کاهش می یابد.

ولی، باید توجه داشت که با اجرای عملیات حرارتی، نمی توان پاتولین موجود در آب میوه ها را کاملاً از بین برد.(95).

جدول 1-2 تأثیر عملیات حرارتی بر روی کاهش مقدار پاتولین در آب سیب(85)

درجه حرارت

مدت زمان (دقیقه)

کاهش (درصد)

72

5

15

72

20

25

90

5

24

90

20

47

جداسازی توسط کارگرانی که در دو طرف میز سورتینگ وجود دارند انجام می گیرد. به منظور تشخیص میوه های معیوب، این عمل اکثراً بعد از شستشو انجام می گیرد.

دم گیری:

در مورد آلبالو و انگور اجرا می گردد. دستگاه دم گیری آلبالو، از تعداد زیادی غلطک کائوچویی که در جهت مخالف هم حرکت نموده و فاصله آنها قابل تنظیم می باشد، تشکیل شده است. سیستمی که غلطک ها بوجود می آورند شیب دار بوده و هنگام حرکت میوه ها در قسمت رویه غلطک ها دم آنها در میان غلطک ها گیرکرده و جدا می گردد.

دستگاه جداسازی ساقه انگور، از یک غربال استوانه أی شکل که قطر سوراخهای آن از قطر حبه های انگور بزرگتر می باشد و یک غلطک که دارای دندانه های فنری بوده و در محور غربال و استوانه می چرخد تشکیل شده است. ساقه های جدا شده از طرف دیگر استوانه بیرون ریخته شده و خود میوه از قسمت غربال استوانه پایین می افتد.

خردکردن:

قبل از پرس کردن باید بافت میوه متلاشی شده و دیواره سلول تا حدی تجزیه گردد. بدین منظور، آلبالو و انگور از میان دو غلطک که در جهت مخالف هم چرخیده و فاصله آنها قابل تنظیم می باشد عبور داده می شود. در آلبالو شکستن بیش از حد هسته ها سبب نفوذ آمیگدالین موجود در هسته به آب میوه می گردد. در اثر تجزیه،

تحقیق درمورد بهینه سازی عرضه آبزیان در میادین میوه و تره بار و فرآورده های کشاورزی شهرداری تهران 47 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 49

عنوان طرح :

بهینه سازی عرضه آبزیان در میادین میوه و تره بار و فرآورده های کشاورزی شهرداری تهران :

مجری :

کنسرسیوم اتحادیه های سراسری آبزیان

(صیادی- سردابی- گرمابی )

تهیه و تدوین:

گروه مشترک اتحادیه های صیادی و سردابی و گرمابی

دی ماه 1384

طرح بهینه سازی عرضه آبزیان در سازمان میادین میوه و تره بار و فرآورده های کشاورزی شهرداری تهران

عناوین

1- مقدمه

2- اهداف تولید آبزیان در کشور

3- چالش های تولید و عرضه آبزیان

4- اتحادیه های تولید آبزیان

5- ارزیابی وضعیت موجود عرضه آبزیان در سازمان میادین و میوه و تره بار تهران

6- بهینه سازی عرضه آبزیان با ایجاد کنسرسیوم اتحادیه ها

بسمه تعالی

طرح بهینه سازی عرضه آبزیان در سازمان میادین میوه و تره بار و فرآورده های کشاورزی شهرداری تهران

1- مقدمه:

عرصه آبهای سرزمینی دریای خزر در شمال و دریای عمان و خلیج فارس در جنوب و وجود هزاران رشته رودخانه های فصلی و دائمی و بیش از 400 هزار عدد چشمه و قنات و چاه و بیش از 500 هزار هکتار دریاچه های طبیعی و مصنوعی و ذخیره گاههای آبی کشاورزی محدوده آبهای داخلی و هزاران هکتار اراضی کم بازده و بلا استفاده در عرصه داخلی و سواحل شمال و جنوب از قابلیت های بالقوه تولید آبزیان در کشور محسوب می شوند.

بر این اساس از چندین دهه قبل جهت توسعه تولید آبزیان از عرصه های دریایی و داخلی اقداماتی بعمل آمده است اما تا دوره منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی (سال 1357) گسترش آن قابل توجه نبوده است خصوصا این اقدامات در عرصه آبهای داخلی بسیار محدود و اندک گزارش شده است.

میزان تولید آبزیان در کشور ناشی از فعالیت های تکثیر و پرورش انواع آبزیان در محدوده آبهای داخلی و صید انواع آبزیان در محدوده آبهای شمال و جنوب در طول سالهای بعد از انقلاب از گسترش قابل توجهی تا به امروز برخوردار بوده است ادغام شرکت های شیلات شمال و جنوب و ایجاد شرکت سهامی شیلات ایران و الحاق آن به وزارت جهاد سازندگی در سال 1366 با پیشنهاد سران سه قوه و موافقت رهبر کبیر انقلاب اسلامی در واقع نقطه عطف و آغازین تحولات اساسی در گسترش تولید آّبزیان در عرصه آبهای شمال و جنوب و داخلی به شمار می رود بر این اساس از سال 1368 به بعد با تدوین و اجرای برنامه های پنجساله اول (1372-1368) و پنجساله دوم (1378-1374) و پنجساله سوم (1383-1379) و واگذاری کلیه امورات تصدی گری مربوط به صید و آبزی پروری به بخشهای خصوصی تولید آبزیان بشدت افزایش یافت.

بر طبق اطلاعات موجود در دوره منتهی به سال 1382 میزان کل تولید آبزیان در کشور 441836 تن گزارش گردید که 299128 تن به نسبت 6/67 درصد از کل تولید مربوط به آبهای جنوب و 32533 تن به نسبت 4/7 درصد مربوط به آبهای شمال و 110175 تن به نسبت 25 درصد مربوط به تکثیر و پرورش آبزیان در آبهای داخلی بوده است که بیش از 75 درصد تولید آبزیان درآبهای شمال و جنوب و بیش از 97 درصد تولید آبزیان ناشی از فعالیت های تکثیر و پرورش آبهای داخلی دردوره بعد از انقلاب خصوصا از سال 1366به بعد تحقق یافته است.

تحقیق درمورد بررسی فرایند بازاریابی میوه (خرمالو ،نارنگی ) 10 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مقدمه

از دیر باز بحث بررس بازار مرد توجه برخی از متخصصین امر بوده است . و حدود نوسانهایی در قسمت محصولات کشاورزی حکایت از آن دارد که از یک سو نظامهای مناسب قیمت گذاری و توزیع برای محصولات کشاورزی در داخل کشور وجود نداشته و از طرف دیگر ناکارایی و نارسایها در بازار محصولات کشاورزی (در فاصله بین تولید کننده و مصرف کننده حاکم است به طورکه در این باره بررسی ها مختلف نشان می دهد که سهم ناچیزی از قیمت پرداختی توسط مصرف کننده ی ید تولید کننده می شود و نرخی هم توسط مصرف کننده پرداخت می شود غالبا بالا است در بسیاری از کشورهای در حال توسعه سهم عمده فعالیت اقتصادی در بخش کشاورزی متمرکز شده است و بنابراین اقتصاد این کشورها اتکای بسیاری به این بخش دارد و به همین جهت صدور محصولات کشاورزی منشا مهم ترین تزریق از خارجی به بدنه اقتصادی این کشورها به شمار می رود . از جهت به سر سطح گسترده ارتباطات پسین و پیشین تولید این محصولات کشاورزی باعث می شود که تولید و مبادله این محصولات به عاملی در جهت رشد فعالیتهای وابسته اعم از صنعتی و خدماتی تبدیل شود. از آنجا که بخش کشاورزی تامین کنده غذای مردم به علاوه نهاده های مورد نیاز ضایع وابسته است . که این بخش های اقتصادی کشور می باشد . فرستهای مبنی اقتصادی کشورهای در حال توسعه کم نیستند که با بهره گیری بهینه ار آنها در بکار جذب سرمایه گذاری و فناوری و مجهز شدن علوم به علم مدیریت بازار، می توان رقابت فعالان اقتصادی و کار آفرینان این کشورها را قوت بخشید .

آنچه که در ذهن اندیشمندان فهیم و متخصان بخش کشاورزی کشور را به خود مشغول داشته داشته این ککه هدف تعالی و انسانی تعادل در تولید و مصرف مواد غذایی و محصولات کشاورزی کشورهای در حال توسعه و به خصوص ایران چه زمانی تحقق خواهد یافت ؟

بازاریابی به تامین کالا و خدمات برای مشتریان می پردازد ، بازاریابی چندی پیش از فروختن است ، پیدا کردن نیازهای واقعی مشتریان بالشوه و سپس رفع این این نیازها همراه با کسب بوده است .

رقابت فشرده دهکدی جهانی ، آگاهی و دست باز مشتریان در مرکز پسش بهترین کالا(محصول )تولید کنندگان را ناچار می کند تا در نتیجه آنچه بازاریابی یعنی بهترین ترکیب از عوامل محصول ، قیمت ، توزیع ، تبلیغات با سپا پودی و در ستکاری کوشا باشند .

برای اخرار موفقیت در یک فعالیت اقتصادی فقط کیفیت مطلوب کالا یا قیمت آن کافی نیست بلکه قعولات دیگری مانند شناخت بازار ، شکافت خریداران و وی‍زگی های مورد انتضار مصرف کنندگان مطابق کد خصوصیات کالا با نیازهای بازار هدف ، بسته بندی و بسیاری جنبه های دیگر مطرح است که هر کدام باید حدود بررسی و ارزیابی و تصمیم گیری واقع شوند تا کالایی تولید شود که نیاز مصرف کننده را تامین کرده و رضایت او را فراهم آورد .

بررسی سوابق تحقیق :

با توجه به اینکه هیچگونه تحقیقات انجام یافته ای در رابطه با بازاریابی خرمالو و نارنگی انجام گرفته است متاسفانه هیچ گونه سوابق از گذشته در دست نبوده . و ما در این پرزه هیچگونه مقاله و راین رابطه با از کارکردن استفاده نکردیم .

مواد و روش ها :

به منظور دستیابی به اهداف تحقیق از دو روش مطاله اسنادی از منابع رسمی کتابخانه ها و منابع زیر ربط از جمله سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان و جهاد کشاورزی شهرستان کلات و از طریق منابع مختاف اینترنتی و به طور پیمایشی از طریق راه تکمیل پرسشنامه در سطح 30 نمونه مصرف کننده و خرده فردوس در سال زراعی 1385 در منطقه 10 خراسان رضوی (مشهد) انجام یافته است .

تاریخچه و اهمیت اقتصادی :

منشا مرکبات بنظر بسیاری از پزوهشگران ، جنوب شرقی آسیا شامل کشورهای مالزی ، اندولزی ، فیلپین و همچنین از جنوب هیمالیا تا اندولزی بوده است . دربین این مناطق وسیع احتمالا شمال شرقی هند و نواحی شمال برنامه موطن و مرکز اصلی مرکبات محسوب می گردد.

بعضی از انواع مرکبات قبیل از مسیحیت به مناطق غربی آسیا نظیر هند بوده و بنابراین عمان ، ایران‌‌ ، فلسطین انتقال یافته است . یکی از انواع مرکبات بالنگ یا بادرنگ می باشد که منشا آن مناطق جنوبی چین تا هند بوده و بنابر گزارش های مورخین ، اسکندر مقرونی این گونه را در 330 سال قبل از میلاد مسیح در ایران مشاهده کرد . عقیده بر این است که بعد ها گونه بالنگ به مناطق مدیترانه ای منطق یافت

در اوایا دوران امپراطوری روم بین سال 27قبل از میلاد 248 بعد از میلاد بعضی گونه های مرکبات در ایتالیا شناخته شده بود ولی پایدار نماند و از بین رفت تا یز و برو تانکا که مطالعات وسیعی در گیا شناسی مرکبات داشته در میان و معرفی منشا مرکبات ، خطی رابط و رضرنی از جنوب شرقی آسیا به سمت شمال شرقی آسیا پیشنهاد شده نمود . وی پراکندگی مرکبات ترش و شیرین را روی این خط در جنوب مرکزی چین عبور می کند در امتداد خط غربی شرقی گزارش شده است .

به عقیده سویینگل موطن لایم از جزایر شرق هند بوده و احتمالا از دریای عمان بوسیله سربازان عرب به مصر و اروپا انتقال داده شده . پرتقال از مناطق جنوبی چین منشا گرفته است حان ین - چی 3 در 1178 میلادی 27 رقم پرتغال ، نارنج ، نارنگی نام برده مو به بررسی روشهای خزانه داری و مدیریت و همیاری مهاجر بکاست در او و با پرداخت است .

موطن اصلی نارنگی جنوب چین گزارش شده که سپس در مناطق تولید نسبتی آن در آسیا بوده است . ازآسیا نارنگی به اروپا انتقال پیدا کرد . منتها خیلی دیر تر از حایر گونه های مرکبات این جابجایی صورت گرفت برای مثال نارنگی و یلولیف در سال 1805 از چین به منطقه مدیترانه انتقال پیدا کرد . و بعدها نارنگی ها معمولی از چین در نقاط دیگر انتشار یافت .

ورود مرکبات به ایران بجز گونه بالنگ ، سابقه حدود 400 ساله دارد به استناد و مدارک تاریخی ، ایران و سپس فلسطین و بالاخره به اروپا جنوبی و آمریکا انتقال یافته است . از زمان صفویه به لحاظ تردو کشتیهای پرتقالیها در جنوب لبنان ایران ، بذور پرتقال را در اختیار مردم جنوب قرار گرفت و از اوایل 300 آگونه ها و ارقام مختلف مرکبات وارد ایران گردید و دز باغهایی که متعلق به خواندان سلطنتی بود و باید در برخی باغها شخصی ، مربوط یه علاقه مندان باقبانی کشت گردید .

مناطق تولید مرکبات :

مرکبات بین عرضهای جغرافیایی 40درجه شمالی و جنوبی از خط استوا با خاک مناسب رطوبت کافی و در صورت عدم یخبندان تولید می گردد. بین بنظر می رسد مناطق عمده تولید مرکبات در سطوح تجاری و نواحی گرمسیری بالاتر از 20درجه شمالی یا جنوبی قرار دارد .

ایران یکی از کشورهای تولید کننده مرکبات است و در بین 50 کشور تولید کننده که در سطحی حدود 6/1 میلیون هکتار ، به تولید مرکبات مرکبات می پردازند. ولی متاسفانه نام ایران و تولیدات آن کمتر در جدول آماری فائد درج می باشد . تمام تولیدات ایران بصورت تازه و مقادیر ناچیزی به صورت مازندران ، فارس ، جیرفت ، کهنوج و هرمزگان به ترتیب با %6/38،%9/20 ،%14، %2/12در سطح از درختان بارور رتبه های اولتا چهارم را به خود اختصاص داده اند . جمعا از %6/58 سطح بارور مرکبات کشور در این مناطق قرار دارد .

مناطق مرکبات خیز ایران :

الف : سواحل دریای خزر : از آستارا تا گرگان ارقام مختلفی از مرکبات کشت می شود محدودیت های اقلیمی موجب شده که بیشتر تراکم باغهای مرکبات که در نواحی چابکسر تا نوهشر و آمل تا بهشر باشد سطح زیر کشت ناحیه شمالی 84081 هکتار بوده که 55% آن پرتغال تخمی 25% پرتغال پیوندی روی پایه نارنج ، 15% نارنگی محلی و سایر ارقام نارنگی ، 5% متفرقه شامل لیمو ترش و گریفورت می باشد تولید سالانه این ناحیه 1372978 تن می باشد

ب: ناحیه مرکزی : شامل بلوچستان ، خوزستان ، فارس ، کرمان و باختران می باشد در این ناحیه شرایط اقلیمی متفاوت بوده عرض جغرافیایی پائین تر از 33 درجه شمالی بوده و بیشتر روزها آفتابی بوده و رطوبت نسبی محیط پائین می باشد متوسط بارندگی این مناطق 1000 تا 3000 میلی متر بوده بنابراین در تابستان به 4-5 نوبت آبیاری نیاز دارد سطح زیر کشت این مناطق 87239 هکتار بوده که 6/11 % نارنگی محلی تشکیل می دهد و جمع تولید این منطقه 1282715 تن بر آورده شده است بهترین نواحی تولید مرکبات این منطقه جیرفت و بم می باشد

ج:ناحیه بندر عباس و دریای عمان :در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان در عرض جغرافیای حدود 23 درجه حدود 24333 هکتار باغ مرکبات وجود دارد این مناطق عاری از یخ بندان ، با رطوبت نسبی بالا حدود (53 – 86 %) و گرمای زیادی در تابستان می باشد دمای مناسب از مهرماه تا اوایل فروردین سال بعد برای رشد و نمو مرکبات مناسب است ولی شرایط نا مطلوب تابستان و بهار از کیفیت پرتغال و نارنگی می کاهد تولید ناحیه ساحلی جنوب 388432 تن بر آورده شده است میزان محصول مرکبات در واحد سطح به علل و عوامل مختلف بستگی دارد

آب و هوا ، نوع خاک ، مواظبت زراعی خصوصا استفاده از پایه های سالم و عاری از ویروس همچنین نوع پایه و پیوندک و سازگاری آن با محل کشت ، که هر یک تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان محصول و کیفیت مرکبات دارد امروزه در دنیا با افزایش تعداد درخت در هکتار ، استفاده از ارقام تجارتی پر محصول و پیوند آنها روی پایه های مقاوم به امراض قارچی و ویروسی و شرایط نا مناسب محیطی ، میزان محصول مرکبات را تا میزان قابل ملاحضه در هکتار بالا برده اند لیکن به طور متوسط در سطوح تجاری میزان تولید حدود 30تن در هکتار بر آورد میشود.در وضعیت کنونی و در باغهای سنتی ایران میزان

دانلود نگرشی کلی بر تکنولوژی تولید آب میوه 16 ص (پروژه کارآفرینی)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

نگرشی کلی بر تکنولوژی تولید آب میوه

اطلاعات عمومی

آب میوه ها و نوشابه های حاصل از آن از نظر اجراء یا عدم اجرای فرآیند شفاف سازی به دو نوع زلال(شفاف شده)، کدر(پالپ دار) و از نظر میزان میوه طبیعی محتوی (آب میوه و یا پالپ)به سه گروه، آب میوه، نکتار میوه و شربت میوه تقسیم می گردد. میزان میوه طبیعی محتوی در گروه آب میوه های 100%، در گروه نکتار بسته به نوع میوه بین 50-25% و در گروه شربت میوه بین 30-6% متغیر می باشد.

فاکتورهایی که برای طبقه بندی و تعریف بکارگرفته می شود، متفاوت بوده و این تفاوت تا به امروز به وضوح مشخص نشده است. بدین سبب به نوشابه های شفاف، آب میوه و به نوشابه های کدر، نکتار گفته می شود. ولی، هر گروه از نوشابه ها به صورت شفاف و کدر می تواند وجود داشته باشد.

معلوم است که بعضی میوه ها(سیب، انگور و آلبالو) ـ بسته به ویژگی طبیعی میوه عادات مصرفـ به صورت شفاف و بعضی دیگر (هلو، زردآلو و پرتقال) به صورت کدر (کلوئیدی) مورد فرآیند قرار می گیرند. علی رغم کدر بودن، از آب پرتقال آب میوه، نکتار و شربت میوه نیز تهیه می گردد. به صرف کدر بودن اطلاق کلمه نکتار در مورد تمامی آنها صحیح نبوده و سبب اشتباه می گردد. همچنین با وجود شفاف بودن از آلبالو، علاوه بر آب میوه، نکتار و شربت میوه نیز تهیه می گردد. بنابراین اطلاق کلمه آب میوه به صرف شفاف بودن آنها در مورد تمامی شان درست نبوده و باز هم سبب اشتباه می گردد.

تفاوت بین آب میوه های شفاف و نوشابه های حاصل از آن با سایر نوشابه ها، اجرای عمل پرس کردن و فرآیند شفاف سازی می باشد. پس از عمل شفاف سازی، آب میوه معمولاً تغلیظ می گردد. هنگام رقیق کردن کنسانتره برای رسیدن به بریکس اولیه، با توجه به میزان آب اضافه شده، آب میوه، نکتار و یا شربت میوه بدست می آید. در مورد نکتار و شربت میوه اکثراً شکر و اسید اضافه می گردد. شفاف سازی یکی از فرآیندهایی است که به وفور در تکنولوژی آب میوه اجراء می گردد. درجة شفافیت و پایداری را بطور مستقیم تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین، بحث مختصر در مورد فرآیندهای دیگر مفید خواهد بود(81،52،9) از نظر تکنیک فرآیند این موارد باید در دو مبحث جداگانه تهیه کنسانتره از میوه ها و آماده نمودن آب میوه از کنسانتره بررسی گردد.

تکنیک تولید کنسانتره شفاف از میوه (شکل 1-2)

ماده خام:

آلبالو، سیب، انگور و انار مواد خام اصلی برای تولید کنسانتره شفاف را تشکیل می دهند. گلابی و به ، هم بصورت کنسانتره شفاف، هم کدر مورد فرآیند قرار می گیرند. کیفیت واریته، میزان رسیدگی، کم بودن عیوب (ناری، پوسیده و غیره) از جمله ویژگیهایی است که باید در انتخاب ماده خام در مدنظر قرارگیرد.

شستشو:

به منظور جداکردن خاک، شن، گرد و غبار، برگ ، آشغال و غیره که توسط میوه حمل می گردند و نیز به منظور دور نمودن بقایای حشره کش های موود بر روی میوه ها انجام می گیرد. علاوه بر این، با انجام این عمل بار میکروبی میوه ها نیز تا حد معینی کاهش می یابد.

عمل شستشو در یک سیستم متشکل از شناورسازی، ته نشین سازی، تکان دادن و حل نمودن انجام می گیرد. رایج ترین سیستم مورد استفاده در شستشوی میوه ها، از یک حوضچه و یک بالابر شیب دار تشکیل می گردد. میوه ها در حوضچه توسط هوایی که به داخل آب تزریق می گردد، تکان داده شده و شسته می شوند. مواد خارجی سبک در قسمت فوقانی حوضچه جمع و بوسیله سرریزکردن آب جدا می گردند. مواد خارجی سنگین در قسمت تحتانی حوضچه زیر صفحه مشبک جمع می کردند. میوه هایی که بوسیله بالابر از حوضچه ها خارج می شوند، بوسیله دوش آب، آبکش می گردند. این عمل، بعد از عمل جداسازی نیز انجام گرفته و یا تکرار می گردد. کفایت عمل شستشو، به وسیله تعیین خاکستر نامحلول در اسید کلریدریک رقیق(10%) در آب میوه و یا کنسانیزه کنترل می گردد که این اندیس شامل ترکیبات سیلیس دار نمی باشد.

جداسازی:

میوه هایی که در تولید آب میوه مورد استفاده قرار می گیرند باید قابل خوردن باشند از سوی دیگر، ترکیب میوه ها با توجه به درجه رسیدگی آنها، متفاوت بوده که روی ویژگیهای آب میوه مانند رنگ و طعم تأثیر می گذارد. بدین جهت، جداکردن میوه های پوسیده، له شده و غیره از ماده خام عملی است که باید قبل از همه فرآیندهای دیگر انجام پذیرد.

بویژه در مویه های پوسیده، احتمال تشکیل مایکوتوکسین، مخصوصاً پاتولین وجود دارد(31). در تحقیقی که در این زمینه به عمل آمده، در 3/6% از سیب های پوسیده پاتولین وجود داشته که مقدار آن در 83% آنها بین ppb 15-10 ودر 7% آنها بین ppb 100-51 بوده است. همچنین، نمونه های حاوی بیش از ppb 100 پاتولین 10% بوده است (96). حداکثر مقدار پاتولین در ماده غذایی نباید از ppb50 تجاوز نماید. مقاومت پاتولید در برابر حرارت در pH بین 5/6-0/3 افزایش می یابد. با حرارت دادن آب سیب در 90 درجه سانتیگراد به مدت 5 و 20 دقیقه بترتیب 24% و 47% آن کاهش می یابد.

ولی، باید توجه داشت که با اجرای عملیات حرارتی، نمی توان پاتولین موجود در آب میوه ها را کاملاً از بین برد.(95).

جدول 1-2 تأثیر عملیات حرارتی بر روی کاهش مقدار پاتولین در آب سیب(85)

درجه حرارت

مدت زمان (دقیقه)

کاهش (درصد)

72

5

15

72

20

25

90

5

24

90

20

47

جداسازی توسط کارگرانی که در دو طرف میز سورتینگ وجود دارند انجام می گیرد. به منظور تشخیص میوه های معیوب، این عمل اکثراً بعد از

تحقیق درمورد استفاده از طیف‌سنجی رامان برای بررسی غیرمخرب پارامترهای کیفی میوه گوجه‌فرنگی 11 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

استفاده از طیف‌سنجی رامان برای بررسی غیرمخرب پارامترهای کیفی میوه گوجه‌فرنگی (کد مقاله 301)

علی محمدنیکبخت ، تیمور توکلی هشتجین ، رسول ملک‌فر ، برات قبادیان4

چکیده

تنوع و فراوانی پارامترها و ویژگی های کیفی محصولات کشاورزی، مهمترین دلیل توسعه انواع روشهای غیر مخرب بوده است. در سالهای اخیر دید ماشین، روشهای اپتیکی چون اسپکتروسکوپی رامان، NMR و NIR ، انتشار صوت، روش فراصوت و غیره، در حال گسترش و توسعه می‌باشد که هر کدام برای اندازه‌گیری پارامتر کیفی خاصی کاربرد دارند. برای درجه بندی میوه‌ها روش های مختلفی به کار برده می‌شود که اغلب آن ها مخرب و یا کند می‌باشند ولی اندازه‌گیری سریع،‌ غیر مخرب و دقیق عامل های کیفی میوه‌ها از جمله میوه گوجه فرنگی نظیر میزان مواد جامد محلول،‌ pH و رنگ از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. برای همین منظور از روش‌های مختلفی می توان استفاده نمود. از مدرنترین روش‌های مذکور می توان به طیف‌سنجی لیزری رامان اشاره کرد. این روش با توجه به بکارگیری انواع لیزرها، بلورهای غیرخطی برای ایجاد طول موج‌های مختلف مورد نیاز، ابزار آشکار سازی و استفاده از نرم افزارهای مدرن به طور وسیعی در زمینه‌های مختلف علوم، مهندسی، پزشکی و کشاورزی کاربرد پیدا کرده است و با توجه به مزایای چشمگیر آن در قیاس با روش پرکاربرد NIR توانسته است جایگاه خاصی در تحقیقات حاضر در زمینه کشاورزی پیدا نماید. در تحقیق حاضر با استفاده از روش طیف‌سنجی رامان اندازه‌گیری غیر مخرب پارامترهای کیفی میوه گوجه‌فرنگی انجام شده است. نتایج حاصل نشان دادند که وجود کارتنوئیدهای لیکوپن و کاروتن به عنوان مهم ترین رنگدانه‌های موجود در گوجه فرنگی به خوبی توسط طیف‌های به دست‌آمده اثبات شد به طوری که هر سه منطقه مشخصه کارتنوئیدها در تمامی طیف‌ها قابل تمییز بود. همچنین طیف‌سنجی انجام شده در این تحقیق وجود کربوهیدرات‌ها را نیز با ارتعاش C-H بروز داد. بدین ترتیب با اطمینان می‌توان از روش مذکور جهت درجه‌بندی غیر مخرب پارامترهای خارجی (مانند رنگ میوه به عنوان مهمترین شاخص رسیدگی گوجه فرنگی) و داخلی (مانند میزان مواد جامد محلول) بهره جست.

کلیدواژه: طیف‌سنجی رامان، میوه گوجه‌فرنگی، ارزیابی غیر مخرب، پارامترهای کیفی

مقدمه

مروری بر روشهای غیرمخرب و سایر روشهای اپتیکی

آزمایشاتی غیرمخرب محسوب می‌شوند که اثرات مخرب فتوفیزیکی، حرارتی، شیمیایی، مکانیکی و فتوشیمیایی نداشته باشند [21]. روشهای متعددی تاکنون برای کیفیت سنجی غیر مخرب محصولات کشاورزی ابداع شده‌اند که تنها برخی از آنها توانسته شرایط فوق را برآورده ساخته و از لحاظ فنی و صنعتی توجیه داشته باشند. روشهای اپتیکی، مکانیکی، شیمیایی و امواج الکترومغناطیسی و صوتی در توسعه آزمونهای غیرمخرب نقش اساس داشته‌اند. اما روشهای بکار رفته قادرند پارامترهای محدودی از میوه‌ها را کاوش کنند. بنابراین لازم است شرایط حاکم در این روشها به دقت بررسی شده و در گزارش یا ثبت نتایج آزمایش لحاظ شوند. برای مثال اندازه‌گیری رنگ در گوجه‌فرنگی برای تخمین رسیدگی و زمان برداشت کافی است [4]، پس می‌توان با اندازه‌‌گیری یک پارامتر (رنگ) توسط طیف مرئی یا پردازش تصویر، تخمین مناسبی از وضعیت بیولوژیکی گوجه‌فرنگی حاصل نمود. همچنین در روشهای غیر مخرب ممکن است بیش از یک فاکتور بر داده بدست آمده تأثیر بگذارد که اندازه‌گیری را با خطا مواجه خواهد ساخت و به همین دلیل این سیستم‌ها نیاز به کالیبراسیون (واسنجی)‌ قوی خواهند داشت. در ذیل، سامانه‌های غیر مخرب رایج در کشاورزی به اختصار شرح داده می‌شوند.

از سال 1980، روش غیر مخرب NIRS در تعیین برخی خصوصیات میوه‌ها مانند سفتی، میزان مواد جامد محلول، رنگ، نشاسته و اسیدیته بکار رفته است. طیف NIRS طول موجهای بین 750 تا 2500 نانومتر(1-cm 4000، 12500) را پوشش می‌دهد. این روش برای تعیین ترکیبات شیمیایی شامل گروههای OH- ، CH-، NH- مناسب است. امروزه استفاده از این فن‌آوری در بررسی خصوصیات داخلی میوه‌ها به حالت صنعتی نیز رسیده است و به عنوان مثال برای هلو، مرکبات و هندوانه سامانه‌های جداسازی طراحی شده است که مبنای درجه‌بندی و یا جداسازی آنها، طیف سنجی عبوری و یا بازتابی NIR است. منبع نور اغلب طیف سنجهای NIR، لامپ‌های هالوژن می‌باشد. مشکل اصلی، نفوذ کم این نور در داخل میوه عنوان شده است. یک راه حل این مشکل استفاده از لامپ‌هایی با توان بالاست که ایجاد تأثیرات فتوشیمیایی و فتوفیزیکی بر روی میوه مشکل اصلی آن خواهد بود. اما استفاده از دیودهای لیزری راه‌حل دیگری است که در دست مطالعه است. از طرفی استفاده از طیف سنج‌های قابل حمل نیز رایج شده و حتی به صورت تجاری عرضه شده است که واسنجی (کالیبراسیون) و استاندارد کردن آنها موضوع مورد مطالعه سالهای اخیر بوده است [11]. مقالات متعددی در زمینه کاربرد NIRS در میوه‌ها چاپ شده است.

تاکنون کاربردهای زیادی از تکنیک NMR و MRI در کشاورزی گزارش شده است. کارآیی این تکنیک در محصولات آبدار بیشتر می‌باشد. زیرا هسته‌های هیدروژن پاسخ خوبی به میدانهای مغناطیسی نشان می‌دهند [8]. اختلالات موجود در توزیع آب، صدمات ناشی از سرد شدن، لهیدگی، فساد، حضور حشرات و غیره را می‌توان باNMR کاوش نمود. به طور کلی روشهای MRI و NMR به دلیل گران بودن و پیچیدگی استفاده وسیعی نداشته و در کشاورزی توجیه صنعتی نداشته است. اما در علم پزشکی به خصوص در کاوش تومورها، تجهیزات ارزان قیمت و ساده نیز عرضه شده‌اند که تصویر‌برداری NMR و MRI کاربردهای تجارتی فراوانی داشته‌اند و در نتیجه به روش رایج تبدیل گشته‌اند [10].

در بین روشهای غیر مخرب، روش MRI دارای بیشترین دقت است، ولی یکی از معایب مهم آن تأثیر مهم زیاد سرعت اندازه‌گیری بر دقت دستگاه است. بنابراین سرعت اندازه‌گیری، پایین خواهد بود. همچنین برای میوه‌های با درصد رطوبت پایین روش مناسبی توصیه نشده است. با این حال، روش MRI و NMR توانایی زیادی در ارزیابی کیفیت درونی میوه‌جات و سبزیجات به خصوص اندازه‌گیری رطوبت و روغن دارند [4].

تکنیک دید ماشین (Machine Vision) یکی از نخستین روشهای ارزیابی محصولات کشاورزی بوده است و عمده کاربرد گستردة آن با پیشرفت و توسعه سامانه‌های سخت‌افزاری پردازش تصویر توام شده است. در حال حاضر، دید ماشین به طور وسیعی در کشاورزی و ارزیابی محصولات استفاده می‌شود. در مجموع می‌توان گفت بیشترین کاربرد این تکنیک در سیستم‌های درجه‌بندی محصولات کشاورزی، تشخیص رنگ، عیوب ظاهری و بافت بوده است.

علاوه بر میوه‌ها، انواع گوشت، پیتزا و لاشه‌های حیوانات نیز مورد مطالعه بوده است [12]. از مهمترین مزایای این روش می‌توان سرعت تولید دادهای توصیفی از محصول، کاهش حجم کاری توسط کاربر، اقتصادی بودن و آسانی، غیر مخرب و بی‌زیان بودن، دارای سیستم کنترلی پایدار را نام برد. اما در مقابل معایبی نیز دارد. برای مثال، سیستم نورپردازی در این روش بایستی بسیار دقیق بوده و باالطبع در محیط‌های مختلف، متفاوت خواهد بود. همچمنین در نورپردازی غیرساختاری، تشخیص شی با مشکلاتی مواجه می‌باشد. علاوه براین، کار در شرایط کم‌نور و تاریک بسیار دشوار خواهد شد [7].

با وجود اینکه می‌توان توصیف کیفی درونی محصولات با استفاده از دید ماشین را به صورت غیرمستقیم امکان‌پذیر ساخت، این روش قادر به اندازه‌گیری خصوصیات داخلی محصولات نمی‌باشد، چرا که تنها از تصویر بدست آمده از شی استفاده می‌کند [10].

تابش‌های با طول موج کوتاه مانند اشعه x و گاما قادرند به اغلب محصولات کشاورزی نفوذ کنند. میزان نفوذ بستگی به چگالی و ضریب جذب محصول دارد. بنابراین هر دو پرتو مذکور برای اندازه‌گیری آن دسته از پارامترهای کیفی مناسب است که وابسته به تغییرات جرم هستند، برای مثال قسمت سر کاهو با افزایش رسیدگی، چگالتر می‌شود. استفاده از اشعه x در بازرسی روی خط محصولات کشاروزی در ابعاد محدود گزارش شده است، زیرا این روش به چگالی جرمی ماده حساس است نه ترکیبات شیمیایی [4]. تعیین رطوبت سیب،تغییرات چگالی در مراحل مختلف رسیدگی گوجه‌فرنگی و آلودگی به حشرات مواردی هستند که با اشعه x اندازه‌گیری و یا آزمایش شده‌اند [8]. مهمترین معایب این روشها، محدودیت و مشکلات تولید این اشعه‌ها و اثرات بهداشتی آن است. اشعه گاما جزء امواج الکترومغناطیسی است که منبع تبدیل آن چشمه‌های هسته‌ای است. بنابراین تولید پیوسته‌ای دارد. اما اشعه x توسط دستگاه تولید می‌شود. گران بودن و پیچیدگی تجهیزات بکار رفته، عیب قابل توجهی است. استفاده از دوزهای بالا باعث محدودیت ‌های فیزیولوژیکی و بهداشتی می‌شود. به عبارت دیگر این اشعه، باعث یونیزه شدن برخی مولکولهای محصولات کشاورزی می‌شود که به احتمال، بیماری مصرف کنندگان به دنبال خواهد داشت.

استفاده از امواج فراصوت نیز یکی از روش‌های مکانیکی غیر مخرب برای اندازه‌گیری کیفیت محصولات است که توسعه‌ی آن با چالش‌های جدی رو به رو است چراکه بکارگیری امواج فراصوتی برای کیفیت‌سنجی، نیازمند دانستن و یا اندازه‌گیری خواص فراصوتی محصولات کشاورزی است.

یکی از کاربردهای فراصوت، آزمایش سبزی‌ها و میوه‌ها است که به دلیل غیرهمگن بودن بافت آنها، در بسامدهای زیاد میرایی زیادی دارند. آشکارسازی آسیب‌های داخلی در بسامد کم مشکل است. علاوه بر آن، استفاده از بسامد تحریک کم (کمتر از kHz100) برای آشکارسازی آسیب‌های عمیق در روش تپ بازتاب تقریباٌ غیر ممکن است. زیرا نوار امواج را نمی‌توان به صورت متمرکز و تیز درآورد. به طور خلاصه می‌توان کاربدهای روشهای فوق را در جدول 1، مشاهده نمود.

جدول 1: روشهای مختلف اندازه‌گیری غیر مخرب پارامترهای کیفی محصولات کشاورزی

مبنای علمی

روش

خصوصیات قابل اندازه‌گیری

اپتیکی

پردازش و تحلیل تصویر

سایز، شکل، رنگ، عیوب ظاهری

طیف‌سنجی عبوری، بازتابی و جذبی

رنگ، عیوب داخلی، قند، اسیدیته، SSC، عیوب ظاهری، سفتی

طیف سنجی لیزری

اشعه X

اشعه X

حفره‌های داخلی، ساختار و درجه رسیدگی

مکانیکی

ارتعاشی

سفتی، رسیدگی، ویسکوالاستیسیته

صوتی و فراصوتی

سفتی، رسیدگی، ویسکوالاستیسیته، حفره‌های داخلی، قند و چگالی

الکترومغناطیس

MRI و NMR

رطوبت، قند، حفره‌های داخلی

روش رامان به عنوان روش جدید

همانطور که دیده شد، استفاده از نور بازتابی، عبوری و پراکنده شده به منظور اندازه‌گیری خواص داخلی و خارجی میوه‌جات از دیر باز مطرح بوده ‌است. به تازگی طبقه‌بندی میوه‌ها و برحی سبزیجات بر حسب رنگ آنها رواج پیدا کرده‌است و چون با تغییر رنگ قابلیت بازتابش و عبوردهی نور از یک محصول تغییر می‌کند، می‌توان از طیف‌سنجی‌های مختلف برای اندازه‌گیری برخی خواص مختلف از جمله رنگ آنها استفاده نمود [2]. این روش به همراه روشهای دیگر در دو دهه اخیر، مبنای آزمایشهای غیرمخرب جهت تعیین و اندازه‌گیری عاملهای کیفی محصولات کشاورزی بوده و اهمیت بالایی را از نظر زمینه‌های تحقیقی کسب کرده‌اند. آزمون غیرمخرب در کشاورزی، آزمونی است که اثرات سوء شیمیایی، فتوشیمیایی، گرمایی و فتوفیزیکی یر روی میوه به جای نگذارد [20]. تعداد کمی از روشهای تحلیلی که تاکنون معرفی شده‌اند،‌ قادر به ارضاء شرایط فوق بوده و از حساسیت لازم برای آشکارسازی ترکیبات و جزئیات ساختاری میوه‌ها برخوردار می‌باشند مانند طیف‌سنجی NMR، طیف‌سنجی IR و طیف‌سنجی رامان [21]. اما در بین روشهای یاد شده،‌ طیف‌سنجی پراکندگی رامان جذابیت فوق‌العاده‌ای در میان محققان علوم پزشکی،‌ دارویی و علوم زیستی پیدا نموده است، بطوریکه قویترین روش از بین روشهای فوق قلمداد می‌شود [13 و 21].

به دلیل اینکه ارتعاشات اتمها در ملکول‌ها به تغییرات و ترکیبات شیمیایی ماده حساس است، طیف ارتعاشی می‌تواند اطلاعات بسیار مفیدی راجع به خواص شیمیایی و ترکیبات تشکیل‌دهنده مواد ارائه‌دهد [3].

طیف‌سنجی پراکندگی رامان نسبت به طیف‌سنجی رایج IR (که کاربردهای وسیعی در کشاورزی پیدا کرده است) مزایای برجسته‌ای دارد از آن‌جمله:

پدیده رامان تکنیکی ایده‌آل برای مطالعات بیولوژیکی است، چراکه آب یک پخش‌کننده رامان ضعیف به شمار می‌رود و در نتیجه تأثیر آن در ایجاد خطا بسیار اندک است. این مسأله به خصوص در مورد محصولات کشاورزی که بخش اعظمی از مواد آنها را آب تشکیل می دهد، اهمیت ویژه‌ای پیدا می کند (برای مثال بیش از 90% از جرم گوجه فرنگی از آب تشکیل شده است).

رامان می تواند محدوده وسیعی از نواحی طیفی را (cm-1 10 تا cm-1 4000) در یک بار ثبت طیفی پوشش دهد. این در حالیست که برای پوشش چنین محدوده‌ای با تکنیک IR به شبکه‌های پخش کننده، فیلترها و آشکارسازهای متنوعی نیاز هست و بایستی برای هر محدوده این تجهیزات را تغییر داد [3].

قطر اشعه لیزری که به عنوان منبع نوردهی در دستگاه طیف‌سنج رامان استفاده می شود،‌ در حدود 2/0 تا 2 میلی‌متر است. به عبارت دیگر می‌توان با نمونه های بسیار ریز و با حجم کم هم کار کرد و یا مناطق کوچک روی میوه را هم کاوش نمود [25].