لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 22
فرآیند زلال سازی وحوضهای زلال ساز
فرآیند ته نشینی در عملیات تصفیه آب عمدتا در دوطبقه 1و2 صورت میپذیرد:
طبقه 1: فرآیندی است که در حوضهای دانه گیرواقع شده وشن وماسه و مواد معلق درشت مستقل از یکدیگر ته نشین وحذف می گردند.
طبقه 2: فرآیندی است که پس از افزایش مواد منعقد کننده وکمک منعقد کننده در PHمناسب محیط ودر ادامه فرآیندهای انعقاد ولخته سازی واقع میشود ومواد کلوییدی وشبه کلوییدی ،میکروارگانیسم ها وبعضی از عناصر مانند: آهن ومنگنز پس از اکسیداسیون ته نشین شده وکیفیت آب زلال شده ارتقاء می یابد. در فرآیند ته نشینی طبقه 2 آب پس از طی فرآیندهای انعقاد ولخته سازی به صورت سوسپانسیونی حاوی لخته های لجن شکل گرفته در فرآیندهای قبل،به حوضهای ته نشینی ساده یا بخش ته نشینی در حوضهای زلال ساز مرکب هدایت می گردد.طراحی این حوضها (شکل8) به صورتی است که بتوان با بهره گیری از سرعت جریان آب یابه وسایل مکانیکی لخته های لجن قبلا تشکیل شده رابه صورت معلق وسیال در مسیر آب ورودی نگهداری نمود تالخته های ریزتر وسبکتر لجن در آب ورودی بالخته های درشت تر 0سوسپانسیون) موجود در حوض برخورد کند وجذب آنها شود ونهایتا در منطقه ته نشینی در اثر سنگینی ته نشین شود که آب زلال شده حاصل این فرآیند خواهد بود.بدیهی است که هرچه درصد حجمی ویکنواختی غلظت لجن سوسپانسیون موجوددر حوض رابتوان بالاتر برد،امکان حذف وته نشینی سازی بهتری برای آب منعقد شده ورودی فراهم میشود وراندمان زلال سازی افزایش ومواد شیمیایی وانرژی مصرفی ونیاز به تنظیمات مکرر کاهش مییابد وشوکهای وارده به حوض بهتر تحمل خواهد شد.روشن است که باتداوم بهره برداری از حوض مرتبا لجن ومواد اضافی آب ورودی جذب سوسپانسیون لجن درحوض میشود وبرمیزان غلظت لجن آن اضافه می گردد.نظر به اینکه در طراحی حوضهای زلال ساز غلظت لجن برای سوسپانسیون مورد توجه است،باید بابهره گیری از سیستمهای مناسب عودت یا تخلیه اضافی ،غلظت لجن مطلوب را همواره کنترل ویا افزایش آن را جبران نمود تا فرآیند ته نشینی درحد انتظار صورت پذیرد.نظر به مطالبی که گذشت،حوضهای زلال ساز ساده ومرکب را می توان در سه گروه زیر تقسیم نمود تابتوان نکات عمومی ساختمان،بهره برداری ونگهداری هرگروه رادر یک چهار چوب کلی بیان داشت:
الف- حوضهای زلال ساز ( ته نشینی ) ساده در طبقه 1 ته نشینی :دراین زمینه در بند بخش پیش ته نشینی در حد کفایت بحث گردید شکل (7).
ب- حوضهای زلال ساز مرکب در طبقه 2 ته نشینی :دراین گروه دونمونه مورد بحث قرار میگیرد که بیشتر خود یا مشابه آنها درایران کاربرد داشته اند.
حوضهای زلال ساز مستقل ،شکل (8)
حوضهای زلال ساز مرکب (اکسیلاتور) شکل (9)
ج- حوضهای زلال ساز مرکب بهره گیرنده از بستر لجن: دراین گروه به بحث پیرامون حوض زلال ساز از نوع پولساتور پرداخته می شود که بیشترین کاربرد رادربین این گروه از حوضهای زلال ساز در کشور داشته است.شکلهای (10و11). در ادامه پیشرفتهای حاصله در صنعت آب نسل جدیدی از حوضهای زلال ساز ابداع گردید که فرآیند ته نشینی در آنها عملا جایگزین فرآیندی شبیه فرآیندهای صاف ساز وجذب شده است،این حوضهای زلال ساز به حوضهای زلال ساز بابستر لجن معروف اند که در گروه سه طبقه بندی گردیده اند.شکلهای (10و11). دراین حوضها آب خام پس از دریافت مواد شیمیایی منعقد کننده،کمک کننده ومواد ضدعفونی کننده از زیر بستر لجن که بااستفاده از سرعت جریان آب یا وسایل مکانیکی به صورت یکنواخت معلق نگهداشته شده است،به طور یکنواخت توزیع می شود وبه دلیل عبور از میان بستر لجن باغلظت قابل توجه در مقایسه با غلظت سوسپانسیون لجن حوضهای زلال ساز مورد اشاره قبل دریک شبیه صاف سازی وجذب ،آب خام منعقد شده وتقریبا تمام مواد معلق خودرا از دست میدهد وآب صاف در سطح حوض زلال ساز به صورت یکنواخت جمع آوری میگردد.یکی از مهمترین نمونه های این حوضهای زلال ساز پولساتور است که در ایران نیزمورد استفاده بسیاری داشته است.در صفحات آتی به ترتیب به ساختمان وروش کلی بهره برداری از نمونه حوضهای زلال ساز اشاره شده،پرداخته می شود.
شکل(7 ) حوضهای زلال ساز ساده
شکل (8)حوضهای زلال ساز مستقل
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
فرآیند های فیزیولوژی تولید مثل در دام ها
فرایند تولید مثل شامل مجموعه ای از وقایع فیزیولوژیکی می باشد که هر واقعه در زمان مناسب خود اتفاق می افتد. دستگاه غدد درون ریز از طریق تولید هورمونها مسئول کنترل زمان بندی این وقایع می باشد. فرآیند تولید مثل در دام های مزرعه ای به عنوان یکی از مهمترین بخش های نظام دامداری ودامپروری ازجایگاهی ویژه برخوردار است. علت این اهمیت را می توان در حفظ و نگهداری نسل، آماده نمودن بستری مناسب برای برنامه های اصلاح نژاد، پرواربندی و دوره های منظم شیرواری جستجو نمود. اگر فرآیند فیزیولوژی تولید مثل تحت تاثیر شرایط نامساعد محیطی قرار داشته باشد احتمالا" در ادامه نسل ها مشکلات زیادی بوجود آمده و حیوانات در خطر انقراض قرار می گیرند. فشار های فیزیولوژیکی ناشی از استرس گرمایی، دوره آبستنی (بخصوص در اواخر ) و دوره شیرواری نقش بسزایی در کاهش ظرفیت های تولید مثلی دام های ماده دارند.
مطالعات نشان می دهد که درجه حرارت بالای 27 درجه سانتی گراد بر روی مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و عملکرد تولید مثلی تأ ثیر دارد. لذا تغییرات محیطی نظیر تهویه هوا، خنک کننده های تبخیری و موضعی، ایجاد سایبان، آب خنک و تازه و کاهش فیبر در غذای مصرفی در ساعات گرم روز از عوامل کاهش اثرات زیان آور استرس گرمایی هستند. صفات تولید مثلی در مقایسه با دیگر صفات مانند میزان رشد یا تولید شیر بیشتر تحت تأثیر عوامل محیطی هستند.
سایرعوامل تاثیر گذار بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل دام عبارتند از:
تغذیه:
علاوه بر آب و هوا تغذیه نقش بسیار مهم و تاثیر گذاری بر صفات تولید مثلی دارد. اغلب مشکلات بوجود آمده در تولید مثل ناشی از عدم توازن انرژی جیره می باشد. در هنگام توازن منفی انرژی، متابولیسم غده پستانی نسبت به فعالیت تخمدانی از اولویت بر خوردار بوده و در نتیجه تغییر در کارکرد تخمدان در بروز علائم فحلی بسیار موثر خواهد بود. توازن منفی انرژی سبب کاهش وزن دام گردیده و اثر ممانعت کننده بر رشد و تکامل فولیکولی دارد. حتی ممکن است باعث طولانی شدن روزهای باز و تلقیح دوباره گردد لذا تأمین میزان خوراک از نظر انرژی و پروتئین و سایر مواد مغذی، قابل هضم بودن خوراک و همچنین میزان احتمالی مواد زیان آور از عوامل مؤثر تغذیه می باشند که صفات تولید مثلی را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین تأمین نیازهای دام باید با شرایط و وضعیت تولیدی دام مناسب باشد. علاوه بر این تغذیه می تواند اثرات مهمی بر فرایند تولید مثل داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
طولانی شدن بلوغ جنسی، ضعف و کاهش در تولید تخمک و اسپرم، به طوری که حیوان ماده یا باردار نشده یا نتاج کمتری نسبت به حالت طبیعی تولید می کند.
تأخیر در ظهور علائم فحلی، کاهش فعالیت فولیکولی و آزاد نشدن بموقع تخمک از اثرات تغذیة نامناسب می باشد.
افزایش میزان خوراک در گوسفند "فلاشینگ" تأثیر تحریک کننده بر روی فعالیت های تخمدانی نشان داده است. این تاثیر گذاری بر روی دیگر دام ها نسبی می باشد.
در گاوهای سنگین تر بجز دام های بسیار چاق، نتایج باروری بهتر از دام هایی بوده است که در وضعیت کاهش وزن قرار داشتند.
اگرچه تغذیه جنین توسط مادر در اولویت قرار دارد، اما کمبود مواد غذایی، به خصوص دراواخر( یک سوم ) دوره آبستنی عامل بدنیا آمدن نتاج بسیار ضعیف می باشد.
پرورش و نگهداری:
در رابطه با اثرات روند پرورش و نگهداری بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل می توان به نمونه های زیراشاره نمود:
عوامل تنش آور از قبیل حرارت بالا (گرمای شدید)، نحوه انتقال دام و فشار های اجتماعی در گله بر راندمان تولید مثلی اثر منفی دارد..
فشار های روانی تأثیر بسیار زیادی بر روی سقط جنین دارند.
نحوه نگهداری بصورت فردی یا گله ای، آزاد در مراتع یا مهار شده در سالن، از دیگر عوامل و روش های پرورشی می باشند که در بروز فحلی تأثیر دارند. بعنوان مثال نگهداری میش در کنار قوچ بر روی بروز فحلی مؤثر است.
بهداشت و درمان دام:
بهداشت و درمان بموقع دام یکی از شروط بسیار مهم در کسب نتیجة عالی در میزان راندمان تولید مثل محسوب می شود. تزریق به موقع واکسن، کمک های مناسب زایمانی، درمان بیماری های تناسلی و عمومی، حتی سم چینی به موقع و مناسب از ضروریات امر بهداشت و درمان دام محسوب می شوند.
بنابراین کنترل عوامل محیطی و میزان تواناییهای مدیر دامداری می تواند باعث موفقیت در نتیجة افزایش راندمان تولید مثل و اقتصادی بودن فعالیت دامداری شود.
اصلاح نژاد:
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر صفات تولید مثل تغییر ساختار ژنتیکی دامها در طی 12000 سال گذشته توسط انسان است که اهلی کردن دام شروع و تا به امروز ادامه دارد. درفرآیند اهلی شدن ازتغییر ترکیبات ژنتیکی گونه های مختلف، فقط
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 22
فرآیند زلال سازی وحوضهای زلال ساز
فرآیند ته نشینی در عملیات تصفیه آب عمدتا در دوطبقه 1و2 صورت میپذیرد:
طبقه 1: فرآیندی است که در حوضهای دانه گیرواقع شده وشن وماسه و مواد معلق درشت مستقل از یکدیگر ته نشین وحذف می گردند.
طبقه 2: فرآیندی است که پس از افزایش مواد منعقد کننده وکمک منعقد کننده در PHمناسب محیط ودر ادامه فرآیندهای انعقاد ولخته سازی واقع میشود ومواد کلوییدی وشبه کلوییدی ،میکروارگانیسم ها وبعضی از عناصر مانند: آهن ومنگنز پس از اکسیداسیون ته نشین شده وکیفیت آب زلال شده ارتقاء می یابد. در فرآیند ته نشینی طبقه 2 آب پس از طی فرآیندهای انعقاد ولخته سازی به صورت سوسپانسیونی حاوی لخته های لجن شکل گرفته در فرآیندهای قبل،به حوضهای ته نشینی ساده یا بخش ته نشینی در حوضهای زلال ساز مرکب هدایت می گردد.طراحی این حوضها (شکل8) به صورتی است که بتوان با بهره گیری از سرعت جریان آب یابه وسایل مکانیکی لخته های لجن قبلا تشکیل شده رابه صورت معلق وسیال در مسیر آب ورودی نگهداری نمود تالخته های ریزتر وسبکتر لجن در آب ورودی بالخته های درشت تر 0سوسپانسیون) موجود در حوض برخورد کند وجذب آنها شود ونهایتا در منطقه ته نشینی در اثر سنگینی ته نشین شود که آب زلال شده حاصل این فرآیند خواهد بود.بدیهی است که هرچه درصد حجمی ویکنواختی غلظت لجن سوسپانسیون موجوددر حوض رابتوان بالاتر برد،امکان حذف وته نشینی سازی بهتری برای آب منعقد شده ورودی فراهم میشود وراندمان زلال سازی افزایش ومواد شیمیایی وانرژی مصرفی ونیاز به تنظیمات مکرر کاهش مییابد وشوکهای وارده به حوض بهتر تحمل خواهد شد.روشن است که باتداوم بهره برداری از حوض مرتبا لجن ومواد اضافی آب ورودی جذب سوسپانسیون لجن درحوض میشود وبرمیزان غلظت لجن آن اضافه می گردد.نظر به اینکه در طراحی حوضهای زلال ساز غلظت لجن برای سوسپانسیون مورد توجه است،باید بابهره گیری از سیستمهای مناسب عودت یا تخلیه اضافی ،غلظت لجن مطلوب را همواره کنترل ویا افزایش آن را جبران نمود تا فرآیند ته نشینی درحد انتظار صورت پذیرد.نظر به مطالبی که گذشت،حوضهای زلال ساز ساده ومرکب را می توان در سه گروه زیر تقسیم نمود تابتوان نکات عمومی ساختمان،بهره برداری ونگهداری هرگروه رادر یک چهار چوب کلی بیان داشت:
الف- حوضهای زلال ساز ( ته نشینی ) ساده در طبقه 1 ته نشینی :دراین زمینه در بند بخش پیش ته نشینی در حد کفایت بحث گردید شکل (7).
ب- حوضهای زلال ساز مرکب در طبقه 2 ته نشینی :دراین گروه دونمونه مورد بحث قرار میگیرد که بیشتر خود یا مشابه آنها درایران کاربرد داشته اند.
حوضهای زلال ساز مستقل ،شکل (8)
حوضهای زلال ساز مرکب (اکسیلاتور) شکل (9)
ج- حوضهای زلال ساز مرکب بهره گیرنده از بستر لجن: دراین گروه به بحث پیرامون حوض زلال ساز از نوع پولساتور پرداخته می شود که بیشترین کاربرد رادربین این گروه از حوضهای زلال ساز در کشور داشته است.شکلهای (10و11). در ادامه پیشرفتهای حاصله در صنعت آب نسل جدیدی از حوضهای زلال ساز ابداع گردید که فرآیند ته نشینی در آنها عملا جایگزین فرآیندی شبیه فرآیندهای صاف ساز وجذب شده است،این حوضهای زلال ساز به حوضهای زلال ساز بابستر لجن معروف اند که در گروه سه طبقه بندی گردیده اند.شکلهای (10و11). دراین حوضها آب خام پس از دریافت مواد شیمیایی منعقد کننده،کمک کننده ومواد ضدعفونی کننده از زیر بستر لجن که بااستفاده از سرعت جریان آب یا وسایل مکانیکی به صورت یکنواخت معلق نگهداشته شده است،به طور یکنواخت توزیع می شود وبه دلیل عبور از میان بستر لجن باغلظت قابل توجه در مقایسه با غلظت سوسپانسیون لجن حوضهای زلال ساز مورد اشاره قبل دریک شبیه صاف سازی وجذب ،آب خام منعقد شده وتقریبا تمام مواد معلق خودرا از دست میدهد وآب صاف در سطح حوض زلال ساز به صورت یکنواخت جمع آوری میگردد.یکی از مهمترین نمونه های این حوضهای زلال ساز پولساتور است که در ایران نیزمورد استفاده بسیاری داشته است.در صفحات آتی به ترتیب به ساختمان وروش کلی بهره برداری از نمونه حوضهای زلال ساز اشاره شده،پرداخته می شود.
شکل(7 ) حوضهای زلال ساز ساده
شکل (8)حوضهای زلال ساز مستقل
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
فرآیند های فیزیولوژی تولید مثل در دام ها
عباس فرشاد، بهروز خلیلی و پریسا فاضلی
بترتیب استادیار ودانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی - دانشگاه کردستان
فرایند تولید مثل شامل مجموعه ای از وقایع فیزیولوژیکی می باشد که هر واقعه در زمان مناسب خود اتفاق می افتد. دستگاه غدد درون ریز از طریق تولید هورمونها مسئول کنترل زمان بندی این وقایع می باشد. فرآیند تولید مثل در دام های مزرعه ای به عنوان یکی از مهمترین بخش های نظام دامداری ودامپروری ازجایگاهی ویژه برخوردار است. علت این اهمیت را می توان در حفظ و نگهداری نسل، آماده نمودن بستری مناسب برای برنامه های اصلاح نژاد، پرواربندی و دوره های منظم شیرواری جستجو نمود. اگر فرآیند فیزیولوژی تولید مثل تحت تاثیر شرایط نامساعد محیطی قرار داشته باشد احتمالا" در ادامه نسل ها مشکلات زیادی بوجود آمده و حیوانات در خطر انقراض قرار می گیرند. فشار های فیزیولوژیکی ناشی از استرس گرمایی، دوره آبستنی (بخصوص در اواخر ) و دوره شیرواری نقش بسزایی در کاهش ظرفیت های تولید مثلی دام های ماده دارند.
مطالعات نشان می دهد که درجه حرارت بالای 27 درجه سانتی گراد بر روی مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و عملکرد تولید مثلی تأ ثیر دارد. لذا تغییرات محیطی نظیر تهویه هوا، خنک کننده های تبخیری و موضعی، ایجاد سایبان، آب خنک و تازه و کاهش فیبر در غذای مصرفی در ساعات گرم روز از عوامل کاهش اثرات زیان آور استرس گرمایی هستند. صفات تولید مثلی در مقایسه با دیگر صفات مانند میزان رشد یا تولید شیر بیشتر تحت تأثیر عوامل محیطی هستند.
سایرعوامل تاثیر گذار بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل دام عبارتند از:
تغذیه:
علاوه بر آب و هوا تغذیه نقش بسیار مهم و تاثیر گذاری بر صفات تولید مثلی دارد. اغلب مشکلات بوجود آمده در تولید مثل ناشی از عدم توازن انرژی جیره می باشد. در هنگام توازن منفی انرژی، متابولیسم غده پستانی نسبت به فعالیت تخمدانی از اولویت بر خوردار بوده و در نتیجه تغییر در کارکرد تخمدان در بروز علائم فحلی بسیار موثر خواهد بود. توازن منفی انرژی سبب کاهش وزن دام گردیده و اثر ممانعت کننده بر رشد و تکامل فولیکولی دارد. حتی ممکن است باعث طولانی شدن روزهای باز و تلقیح دوباره گردد لذا تأمین میزان خوراک از نظر انرژی و پروتئین و سایر مواد مغذی، قابل هضم بودن خوراک و همچنین میزان احتمالی مواد زیان آور از عوامل مؤثر تغذیه می باشند که صفات تولید مثلی را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین تأمین نیازهای دام باید با شرایط و وضعیت تولیدی دام مناسب باشد. علاوه بر این تغذیه می تواند اثرات مهمی بر فرایند تولید مثل داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
طولانی شدن بلوغ جنسی، ضعف و کاهش در تولید تخمک و اسپرم، به طوری که حیوان ماده یا باردار نشده یا نتاج کمتری نسبت به حالت طبیعی تولید می کند.
تأخیر در ظهور علائم فحلی، کاهش فعالیت فولیکولی و آزاد نشدن بموقع تخمک از اثرات تغذیة نامناسب می باشد.
افزایش میزان خوراک در گوسفند "فلاشینگ" تأثیر تحریک کننده بر روی فعالیت های تخمدانی نشان داده است. این تاثیر گذاری بر روی دیگر دام ها نسبی می باشد.
در گاوهای سنگین تر بجز دام های بسیار چاق، نتایج باروری بهتر از دام هایی بوده است که در وضعیت کاهش وزن قرار داشتند.
اگرچه تغذیه جنین توسط مادر در اولویت قرار دارد، اما کمبود مواد غذایی، به خصوص دراواخر( یک سوم ) دوره آبستنی عامل بدنیا آمدن نتاج بسیار ضعیف می باشد.
پرورش و نگهداری:
در رابطه با اثرات روند پرورش و نگهداری بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل می توان به نمونه های زیراشاره نمود:
عوامل تنش آور از قبیل حرارت بالا (گرمای شدید)، نحوه انتقال دام و فشار های اجتماعی در گله بر راندمان تولید مثلی اثر منفی دارد..
فشار های روانی تأثیر بسیار زیادی بر روی سقط جنین دارند.
نحوه نگهداری بصورت فردی یا گله ای، آزاد در مراتع یا مهار شده در سالن، از دیگر عوامل و روش های پرورشی می باشند که در بروز فحلی تأثیر دارند. بعنوان مثال نگهداری میش در کنار قوچ بر روی بروز فحلی مؤثر است.
بهداشت و درمان دام:
بهداشت و درمان بموقع دام یکی از شروط بسیار مهم در کسب نتیجة عالی در میزان راندمان تولید مثل محسوب می شود. تزریق به موقع واکسن، کمک های مناسب زایمانی، درمان بیماری های تناسلی و عمومی، حتی سم چینی به موقع و مناسب از ضروریات امر بهداشت و درمان دام محسوب می شوند.
بنابراین کنترل عوامل محیطی و میزان تواناییهای مدیر دامداری می تواند باعث موفقیت در نتیجة افزایش راندمان تولید مثل و اقتصادی بودن فعالیت دامداری شود.
اصلاح نژاد:
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر صفات تولید مثل تغییر ساختار ژنتیکی دامها در طی 12000 سال گذشته توسط انسان است که اهلی کردن دام شروع و
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
فرآیند های فیزیولوژی تولید مثل در دام ها
عباس فرشاد، بهروز خلیلی و پریسا فاضلی
بترتیب استادیار ودانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی - دانشگاه کردستان
فرایند تولید مثل شامل مجموعه ای از وقایع فیزیولوژیکی می باشد که هر واقعه در زمان مناسب خود اتفاق می افتد. دستگاه غدد درون ریز از طریق تولید هورمونها مسئول کنترل زمان بندی این وقایع می باشد. فرآیند تولید مثل در دام های مزرعه ای به عنوان یکی از مهمترین بخش های نظام دامداری ودامپروری ازجایگاهی ویژه برخوردار است. علت این اهمیت را می توان در حفظ و نگهداری نسل، آماده نمودن بستری مناسب برای برنامه های اصلاح نژاد، پرواربندی و دوره های منظم شیرواری جستجو نمود. اگر فرآیند فیزیولوژی تولید مثل تحت تاثیر شرایط نامساعد محیطی قرار داشته باشد احتمالا" در ادامه نسل ها مشکلات زیادی بوجود آمده و حیوانات در خطر انقراض قرار می گیرند. فشار های فیزیولوژیکی ناشی از استرس گرمایی، دوره آبستنی (بخصوص در اواخر ) و دوره شیرواری نقش بسزایی در کاهش ظرفیت های تولید مثلی دام های ماده دارند.
مطالعات نشان می دهد که درجه حرارت بالای 27 درجه سانتی گراد بر روی مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و عملکرد تولید مثلی تأ ثیر دارد. لذا تغییرات محیطی نظیر تهویه هوا، خنک کننده های تبخیری و موضعی، ایجاد سایبان، آب خنک و تازه و کاهش فیبر در غذای مصرفی در ساعات گرم روز از عوامل کاهش اثرات زیان آور استرس گرمایی هستند. صفات تولید مثلی در مقایسه با دیگر صفات مانند میزان رشد یا تولید شیر بیشتر تحت تأثیر عوامل محیطی هستند.
سایرعوامل تاثیر گذار بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل دام عبارتند از:
تغذیه:
علاوه بر آب و هوا تغذیه نقش بسیار مهم و تاثیر گذاری بر صفات تولید مثلی دارد. اغلب مشکلات بوجود آمده در تولید مثل ناشی از عدم توازن انرژی جیره می باشد. در هنگام توازن منفی انرژی، متابولیسم غده پستانی نسبت به فعالیت تخمدانی از اولویت بر خوردار بوده و در نتیجه تغییر در کارکرد تخمدان در بروز علائم فحلی بسیار موثر خواهد بود. توازن منفی انرژی سبب کاهش وزن دام گردیده و اثر ممانعت کننده بر رشد و تکامل فولیکولی دارد. حتی ممکن است باعث طولانی شدن روزهای باز و تلقیح دوباره گردد لذا تأمین میزان خوراک از نظر انرژی و پروتئین و سایر مواد مغذی، قابل هضم بودن خوراک و همچنین میزان احتمالی مواد زیان آور از عوامل مؤثر تغذیه می باشند که صفات تولید مثلی را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین تأمین نیازهای دام باید با شرایط و وضعیت تولیدی دام مناسب باشد. علاوه بر این تغذیه می تواند اثرات مهمی بر فرایند تولید مثل داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
طولانی شدن بلوغ جنسی، ضعف و کاهش در تولید تخمک و اسپرم، به طوری که حیوان ماده یا باردار نشده یا نتاج کمتری نسبت به حالت طبیعی تولید می کند.
تأخیر در ظهور علائم فحلی، کاهش فعالیت فولیکولی و آزاد نشدن بموقع تخمک از اثرات تغذیة نامناسب می باشد.
افزایش میزان خوراک در گوسفند "فلاشینگ" تأثیر تحریک کننده بر روی فعالیت های تخمدانی نشان داده است. این تاثیر گذاری بر روی دیگر دام ها نسبی می باشد.
در گاوهای سنگین تر بجز دام های بسیار چاق، نتایج باروری بهتر از دام هایی بوده است که در وضعیت کاهش وزن قرار داشتند.
اگرچه تغذیه جنین توسط مادر در اولویت قرار دارد، اما کمبود مواد غذایی، به خصوص دراواخر( یک سوم ) دوره آبستنی عامل بدنیا آمدن نتاج بسیار ضعیف می باشد.
پرورش و نگهداری:
در رابطه با اثرات روند پرورش و نگهداری بر فرایند فیزیولوژی تولید مثل می توان به نمونه های زیراشاره نمود:
عوامل تنش آور از قبیل حرارت بالا (گرمای شدید)، نحوه انتقال دام و فشار های اجتماعی در گله بر راندمان تولید مثلی اثر منفی دارد..
فشار های روانی تأثیر بسیار زیادی بر روی سقط جنین دارند.
نحوه نگهداری بصورت فردی یا گله ای، آزاد در مراتع یا مهار شده در سالن، از دیگر عوامل و روش های پرورشی می باشند که در بروز فحلی تأثیر دارند. بعنوان مثال نگهداری میش در کنار قوچ بر روی بروز فحلی مؤثر است.
بهداشت و درمان دام:
بهداشت و درمان بموقع دام یکی از شروط بسیار مهم در کسب نتیجة عالی در میزان راندمان تولید مثل محسوب می شود. تزریق به موقع واکسن، کمک های مناسب زایمانی، درمان بیماری های تناسلی و عمومی، حتی سم چینی به موقع و مناسب از ضروریات امر بهداشت و درمان دام محسوب می شوند.
بنابراین کنترل عوامل محیطی و میزان تواناییهای مدیر دامداری می تواند باعث موفقیت در نتیجة افزایش راندمان تولید مثل و اقتصادی بودن فعالیت دامداری شود.
اصلاح نژاد:
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر صفات تولید مثل تغییر ساختار ژنتیکی دامها در طی 12000 سال گذشته توسط انسان است که اهلی کردن دام شروع و تا به امروز ادامه دارد. درفرآیند اهلی شدن ازتغییر ترکیبات ژنتیکی گونه های مختلف، فقط تعدادی اندکی اهلی و بوجود آورنده کلیة دام های اهلی امروزی می باشند.
نسبت به شرایط زیست محیطی و در مراحل آغازین اهلی شدن، دام هایی که قدرت سازگاری بالا و نسبت به شرایط محیطی مقاوم تر بودند انتخاب و سپس تغییر رفتارهای کلی دام ها از قبیل رفتارهای جنسی و تغذیه ای آغاز شده است. در ادامه پرورش دام ها، روند اصلاح نژاد صفات مختلف ابعاد گسترده تری یافته و در ارتباط با شرایط زیست محیطی مورد توجه قرار گرفتند. لذا در چرخه اهلی شدن و انتخاب (اصلاح نژاد)،