لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 19 صفحه
قسمتی از متن .doc :
اهمیت دردهای ناگهانی در سرطان
تشخیص زودرس دردهای متعدد و مختلف در سرطان
در یک بیمار مبتلا به سرطان این احتمال وجود دارد که دردهای مزمن ثابت و یکنواخت بهمراه دردهای حاد و بطور گذرا افزاینده بطور همزمان وجود داشته باشند. در یک مقاله در رابطه با درمان دردهای غیرقابل کنترل در سرطانهای پیشرفته آمده است: «درد در این مراحل معمولاً همیشه ثابت و یکنواخت است. حتی در صورتی که چنین دردی تشدید اغلب یکنواخت و زمینه ای همراه آن وجود دارد.»
اکثر پزشکان و بیماران در رابطه با وجود دردهای ثابت و دوره های تشدید درد در سرطان متفق القولند. چالش موجود در برابر پزشکان و پرستاران کسب مهارتهای لازم جهت استفتاده از داروهای ضد درد مخدر در دسترس برای کنترل مناسب درد ثابت برای اکثر طول روز می باشد. از نظر تاریخی بنظر کنترل درد مزمن ثابت ناشی از سرطان به کنترل دردهای حاد و گذرا ترجیح داده می شود.
جلب توجه پزشکان به مقوله دردهای ناگهانی
در سال 1990، Portenoy، Hagen پیشنهاد کرده اند که افزایش گذرای شدت درد در مبتلایان به سرطان که دارای درد ثابت زمینه ای (تحت درمان بات مخدرها) هستند به عنوان دردهای ناگهانی نام گذاری شود. کلمة «ناگهان» مبتلا نیز توسط کمیتة مشاوره تخصصی در گزارشی در رابطه با کنترل دردهای مزمن شدید سرطانی که در سال 1984 توسط وزارت بهداشت کانادا منتشر شده است بکار رفته بود. از نظر دکتر John Scott که نقش مهمی در تهیة گزارش فوق ایفاء کرده است مهم ترین دغدغة کمیتة تخصصی در سال های اولیه 1980 اطمینان از استفاده از داروهای مخدر توسط پزشکان برای کنترل دردهای سرطانی بوده است. تشخیص و کنترل دردهای ناگهانی در آن دوره از درجه دوم اهمیت برخوردار بوده است.
در سال 2000 منابع موجود دررابطه با دردهای ناگهانی به حدی قابل توجه رسیده اند. بعضی از این اطلاعات با استفاده از داروهای مخدر جدید و یا روش های جدید تجویز دارو بدست آمده اند. دردهای ناگهانی خصوصاَ در ایالات متحوه، همچنان به عنوان یک پدیدة چالش طلب در مقوله درد مورد توجه رقار دارند.
معانی مختلف درد «ناگهانی» در کشورهای مختلف
در مطالعه ای بین المللی که اخیراً توسط گروه ضربت انجمن بین المللی درد برای درهای سرطانی انجام گرفته است، تفاوت های بسیاری در تشخیص و درمان دردهای ناگهانی مشاهده شده است. این مطالعه نشان می دهد که دردهای ناگهانی در کشورهای مختلف به روش های متفاوتی تعریف و یا تشخیص داده می شود. این مساله توسط مطالعات مختلفی که متخصصان دردهای سرطانی از نقاط مختلفذ جهان انجام داده اند تایید شده است.
عبارت «درد ناگهانی» از ریشة انگلیسی – آمریکایی بوده و معادل روشنی در سایر زبان های اروپایی خصوصاً زبان های با ریشه روسی ندارد. لغات و عباراتی مانند درد «ایزوریک» و یا «گدزا» در زبان هایی مانند فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و اسپانیایی متعرف تر هستند.
از نظر بعضی پزشکان تغییرات درد زمینه ای بیمار به سادگی به خاطر درمان دارویی ناکافی می باشند. در بریتانیا عبارت «ناگهانی» جهت اشاره به دردی استفاده می شود که بیمار پس از اتمام اثر یک مخدر تجربه می کند، پدیده ای که به عنوان «نارسایی انتهای دز» معروف است. بعلاوه پزشکان انگلیسی از عباراتی مانند «ناگهانی» و یا «اتفاقی» برای
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
سرطان خون (لوسمی) چیست؟
خون از مایع لزجی به نام پلاسما و یاخته های شناور آن که توسط مغز استخوان تولید می شود تشکیل شده است.
مغز استخوان ماده ای نرم و اسفنجی شکل است که داخل استخوانها یافت می شود. این ماده حاوی یاخته هایی است که یاخته های مادر یا سلول پایه (Stem cell) نامیده می شود و وظیفه آنها تولید یاخته های خونی است.
سه نوع یاخته خونی وجود دارد
گویچه های سفید خون (گلبولهای سفید) که مسئول دفاع بدن در مقابل عوامل خارجی هستندگویچههای قرمز خون (گلبولهای قرمز خون) که اکسیژن را به بافتها حمل کرده و فرآورده های زائد را از اندامها و بافتها جمع آوری می کنند
پلاکتها که وظیفه انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی را بر عهده دارند
سرطان خون (لوسمی) نوعی بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خون ساز بدن است که با تکثیر و تکامل ناقص گویچههای سفید خون و پیش سازهای آن در خون و مغز استخوان ایجاد می شود.
لوسمی یا لوکمی leukemia ریشه در زبان لاتین به معنای “خون سفید” دارد و فرآیند تکثیر، خونسازی و ایمنی طبیعی بدن را مختل می کند. اجتماع این یاخته های سرطانی در خارج از مغز استخوان، موجب تشکیل توده هایی در اندامهای حیاتی بدن نظیر مغز و یا بزرگ شدن غده های لنفاوی، طحال، کبد و ناهنجاری عملکرد اندامهای حیاتی بدن می شوند.
لوسمی شایع ترین سرطان اطفال در جهان است.
لوسمی براساس طیف، شدت و سرعت پیشرفت روند بیماری به دو دسته حاد (acute) و مزمن (chronic) تعریف می شود.
۱- لوسمی حاد، رشد سریع همراه با تعداد زیادی گویچه های سفید نارس است و مدت فاصله زمانی بین شروع بیماری و گسترش دامنه آن بسیار کوتاه است.
۲- لوسمی مزمن، رشد آهسته همراه با تعداد بیشتری یاخته های سرطانی بالغ تر است و مدت زمان طولانی تا بروز علائم بالینی آن دارد.
لوسمی نیز با توجه به نوع یاخته موجود در بافت مغز استخوان که دچار تراریختی و سرطان شده است تعریف می شود و اشکال مختلفی از این نوع سرطان وجود دارد که هر کدام نشانه ها و عوارض خاص خود را دارند.
لوسمی بر اساس نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی و سرطان شده به دو دسته تقسیم می شود:
i) لنفوئیدی (lymphocytic) یا لنفوبلاستی ( lymphoblastic)ii) میلوئیدی ( myelogenous )
با توجه به طبقه بندی فوق، شایع ترین اشکال لوسمی بر اساس سرعت پیشرفت روند بیماری و نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی و سرطان شده به چهار گروه تقسیم می شود که عبارتند از:
۱- لوسمی لنفوئیدی یا لنفو بلاستی حاد: لوسمی لنفو بلاستی حاد بیماریی است که در آن تعداد بسیار زیادی از گویچه های سفید خون که مسئول دفاع بدن در مقابل عوامل خارجی هستند و “لنفوسیت” نامیده می شوند و هنوز به طور کامل تکامل نیافته اند دچار اختلال شده و بطور فزاینده ای در خون محیطی (blood peripheral) و مغز استخوان یافت می شوند. علاوه بر این، تجمع این یاخته ها در بافتهای لنفاوی باعث بزرگ شدن این اندامها می شود. ازدیاد لنفوسیتها نیر منجر به کاهش تعداد سایر یاختههای خونی مانند گویچههای قرمز و پلاکت ها شده و این عدم تعادل یاختههای خونی منجر به کم خونی، خونریزی و عدم انعقاد خون می شود. مدت فاصله زمانی بین شروع بیماری و گسترش دامنه آن بسیار سریع و کوتاه است. لوسمی لنفوبلاستی حاد، شایع ترین نوع لوسمی در اطفال است که اغلب در کودکان بین سنین ۲ تا ۶ سال تظاهر می کند. گروه سنی دیگری که در مقابل این بیماری بیش از بقیه آسیب پذیر هستند، افراد بالای ۷۵ سال را تشکیل می دهند.
۲- لوسمی میلوئیدی حاد: تراریختگی یاخته های “میلوئید” گویچه های سفید خون است که فرآیند تکثیر و خونسازی و ایمنی طبیعی بدن را مختل می کند. این نوع سرطان دارای چندین زیرگونه و میانگین سن ابتلا به آن ۶۴ سال است. این نوع لوسمی در مقایسه با لوسمی لنفوسیتی حاد کمتر در کودکان دیده می شود اما کودکان مبتلا به سندرم دان (Down Syndrome) در سه سال ابتدایی زندگی استعداد بیشتری برای ابتلا به آن دارند.
۳- لوسمی لنفوئیدی مزمن: شایع ترین نوع لوسمی بزرگسالان است. طیف رشد و پیشرفت این نوع لوسمی بسیار کند و آهسته است و اغلب در افراد سالمند تظاهر می کند. میانگین سن بروز لوسمی لنفوئیدی مزمن ۶۰ سال است و ابتلا به آن در سنین پایین تر از ۳۰ سال بسیار
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .DOC ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 20 صفحه
قسمتی از متن .DOC :
سرطان سینه
سینه مجموعه از غذا و بافت چربی می باشد که بین پوست ودیواره سینه واقع شده است .غدد داخل سینه بعد از اینکه زن یک بچه به دنیا آورد ریشه تولید می کنند هر غده همچنین یک لب کوچک می باشد نامیده می شود و تعداد زیادی از این لب های کوچک یک لب را تشکیل می دهند. پانزده تا بیست لب کوچک در هر سینه وجود دارد .
شیر از غده ها بوسیله راه لوله مانندی که مجراها نام دارند به نوک سینه می رسد. غدد و مجراهای وقتی که یک سینه پر از شیر باشد. بزرگتر می شوند اما بافتی که موظف اندازه و شکل سینه می باشد. بافت چربی است همچنین رگ های خونی و رگهای لنفی در سینه وجود دارد . لنف یک مایع شفاف و زلال بوده که محصولات زاید را به غدد لنفی از درون سینه انتقال می دهد. غدد لنفی کوچک هستند تکه های اندازه نخود بافتی که لنف را تصفیه و تمیز می سازد ساخته شده اند و اغلب غدد لنفی که سینه را از مواد زاید خالی می کنند، در زیر بازو قرار داشته که زیر بغل (اکسید ) نامیده می شود.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه وقتی رخ می دهد که سلولها در سینه شروع به رشد خارج از کنترل نموده و می توانند در نزدیکی بافتها گسترش یافته و در سرتا سر بدن بخش شوند. مجموعه های بزرگی از این بافت خارج از کنترل تومور نامیده می شود هر چند بعضی از تومورها در واقع سرطان نیستند زیرا آنها نمی توانند منتشر و پخش شوند و یا زندگی سلولهای دیگر را تهدید نمایند (زندگی بکسی را تهدید می کنند این تومورها ، تورموهای خوش خیم نامیده می شوند. تورموهایی که می توانند در سرتاسر بدن یا نزدیک بافتها منتشر و پخش شوند بعنوان سرطان ملاحظه می شوند. (در نظر گرفته می شوند) و تومورهای بدخیم (زیانبخش) نامیده می شوند. بطور نظری هر یک از انواع بافتها در سینه می تواند از شکل یک سرطان یک سرطان را به خود گیرد اما معمولاً آنها از مجراها و غده ها بوجود می آید. زیرا ماهها تا سلولها طول می کشد تا یک تومور به اندازه ای بزرگ شود که درسینه حس گردد. ما تورمورها را در سینه (پستان) موقعی تشیخص می دهیم که قبلا بیماری ایجاد شده است (قبل از احساس آن، ایجاد بیماری می کند.)
چگونه از سرطان سینه می توانیم جلوگیری کنیم»
مهمترین عوامل خطر ساز برای رشد وتوسعه سرطان سینه نمی توانند بوسیله افراد کنترل شوند. بعضی از عوامل خطر ساز وجود دارد که با یک خطر افزوده شده تعامل می یابد. اما هیچ علت واضحی و رابطه موثری وجود ندارد .و هیچ راهی برای توصیه های قوی وجود ندارد که علتی مشابه و رابطه ای موثر دیده دشده در زمینه تنباکو وسرطان شش یا ریه وجود دارد چندین عوامل خطر ساز وجود دارد که ممکن است بوسیله یک زن توصیف شود که بطور بالقوه می تواند رشد و توسعه سرطان سینه را تحت تاثیر قرار دهد. اگر امکان داشته باشد یک زن باید از درمانهای جایگزینی هورمونی دراز مدت اجتناب نماید، قبل از سی سالگی بچه دار شود سینه ها را مراقبت نمایید و از کسب وزن و با ورزش و ژریم مناسب اجتناب نمایند و مصرف الکل را محدوده به یک نوشیدن در روز یا کمتر کاهش دهد . برای زنان در موقعیت خطر بالا ، خطر توسعه سرطان سینه می تواند در حدود 50% با خوردن دارویی به نام توماکسینن تا پنج سال کاهش یابد.
توماکسین اثرات جانبی مشهور و رایج کمتری دارد (مانند بارقه های داغ و نقضان واژینال)، که جدی نبوده و بعضی اثرات جانبی غیر موسوم آن (مانند لخته شدن خون، بسته (رگ بستگی) ریوی ، حمله قلبی ، وسرطان رحم که تهدید کننده زندگی می باشد.
توماکسین بطور وسیع و زیاد برای جلوگیری استفاده نمی شود. اما ممکن است در بعضی موارد مفید واقع شود.
اطلاعات محدودی وجود دارد که پیشنهاد شده ویتامین A ممکن است در برابر سرطان سینه محافظت نماید اما به تحقیق بیشتری نیاز دارد قبل از اینکه جلوگیری توصیه شود. دیگر چیزهایی که تحقیق و بررسی شده شامل فیتواستروژن به طور طبیعی و خداد استروژنهایی که در تعداد زیادی در سویا وجود دارد ویتامین E ، ویتامین C و دیگر داروها می باشد.
آزمایش نمودن بیشتر این مواد نیز باید صورت گیرد قبل از اینکه آنها بتوانند برای جلوگیری از سرطان سینه توصیه شوند. درست الان مهمترین چیزی که هر زن می تواند بوسیله آن خطر مردن از سرطان سینه را کاهش دهد بررسی ودیدن ماموگرام (بررسی سینه)منظم می باشد یاد بگیرند. که چگونه سینه خود را مورد امتحان (بوسیله خودشان) قرار ردهند. ویک امتحان و آزمایش جسمی بوسیله پزشکشان بطور منظم داشته باشند. برای اطلاعات بیشتر برای جلوگیری سرطان سینه سایت زیر را ببینید
NCTIPDQ physician statement :prevetion of Greasr cancer
نشانه های سرطان سینه چیست؟
متاسفانه مراحل اولیه سرطان سینه ممکن است هیچ علامت و نشانه ای نداشته باشد. بخاطر همین توصیه های بازبینی منظم پیشنهادی می شوند . همچنانکه که یک تومور بزرگ و بزرگتر می شود می تواند نشانه های مختلفی داشته باشد. مانند:
برآمدگی یاورم در سینه یا زیر بازو
تغییر در شکل یا اندازه سینه
خالی شدن نوک سینه یا برگشتن آن بطرف داخل قرمزی یا سرخ شدن پوست یا نوک سینه (پوسته پوسته شدن آن)
فرو رفتگی یا چاله چوله شدن پوست سینه
اگر شما این علایم و نشانه ها را تجربه کردید (دیدید) ضرورتاً بدان معنی نیست که شما حتماً سرطان سینه دارید. اما شما نیاز به آزمایش کردن توسط دکتر دارید.
راههای درمان سرطان سینه چیست؟
جراحی : اغلب تمام زنان دارای سرطان سینه نوعی از جراحی را در طی دوره درمانی خود خواهند داشت. هدف از جراحی برداشتن و حذف سرطان تا حد ممکن می باشد و راههای مختلف زیادی وجود دارد که جراحی می تواند به آن طریق انجام شود. بعضی از زنان برای آنچه که درمان نگهداری سینه نامیده می شود کاندایدا می شوند. (داوطلب می شوند) (BCT)
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .doc :
سرطان ریه
سرطان ریه نوعی بیماری است که در آن رشد بافت بدخیم در یک یا هر دو ریه ایجاد میشود. سرطان ریه رایج ترین سرطان در سراسر جهان است و بیش از ۸۰٪ بیماران مبتلا به این سرطان در فاصله ۵ سال از زمان تشخیص بیماری جان خود را از دست میدهند.
[ویرایش] انواع
با توجه به سلولی که دچار تراریختی و سرطان شدهاست اشکال مختلفی از سرطان ریه وجود دارد که هر کدام نشانههای خود را دارند؛شایع ترین اشکال سرطان ریه عبارتند از:
سرطان ریه با یاختههای کوچک (Small cell lung cancer): یاختههای سرطانی نوع کوچک در زیر میکروسکوپ به شکل جوی دو سر دیده میشود و به آن سرطان جو شکل (Oat-shaped) نیز گفته میشود. روند رشد این نوع سرطان ریه سریع است و در مدت زمان کوتاهی در اندامهای دیگر پراکنده میشود. حدود ۲۰٪ سرطانهای ریه از این نوع است.
سرطان ریه با یاختههای غیر کوچک (Non-small cell lung cancer): این نوع سرطان ریه با توجه به نوع سلول موجود در بافت ریه که دچار تراریختی و سرطان شدهاست تعریف میشود. اشکال مختلفی از این نوع سرطان وجود دارد؛
سرطان بافت بشرهای (Squamous cell carcinoma): این سرطان از شا یعترین انواع سرطان ریهاست و شروع آن معمولاً از نایچهها است و در مقایسه با دیگر اشکال سرطان ریه رشد آهسته تری دارد و مدتها طول میکشد تا به اندامهای دیگر سرایت کند.
سرطان غدههای ترشح کننده مخاط و رگهای لنفاوی (Adenocarcinoma) : این نوع سرطان ریه معمولاً در زیر بافت پوششی نایچهها یا در مجاری لنفاوی کناره خارجی ریه رشد میکند.
سرطان ریه با یاختههای بزرگ (Large cell carcinoma): این نوع سرطان اغلب در شاخههای کوچکتر نایچهها دیده میشود.
از هر ۵ مورد سرطان ریه یکی از آنها از نوع یاختههای کوچک و بقیه از نوع غیر کوچک است. نوع کمیابی از سرطان ریه نیز به نام مزوتلیوما (mesothelioma) وجود دارد. این نوع سرطان ریه موجب تراریختی بافت پوششی ریه میشود و در افرادی تظاهر میکند که در تماس با آزبست (پنبه نسوز) بودهاند.
[ویرایش] علائم هشدار دهنده سرطان ریه
افزایش و یا شدت سرفه در فرد سیگاری
سرفه همراه با خلط خونی
تنگی نفس دراثر فعالیت
خس خس سینه به صورت حاد
درد مبهم و یا مشخص در قفسه سینه
خشن شدن صدا یا تغییر آن به شکلی که بهبود پیدا نکند
عفونتهای مکرر ریه و مجاری تنفسی
کاهش وزن
بی اشتهایی
تورم در ناحیه گردن و صورت
ضعف و خستگی مفرط
علاوه بر نشانههای فوق ممکن است عوارضی در بیمار ظاهر شود که ارتباطی با سرطان ریه نداشته باشد و به سرایت سرطان به اندامهای دیگر بدن مربوط باشد. در چنین مواردی بیمار از سردرد، احساس ضعف عمومی، سهولت شکستگی و آسیب پذیری استخوانها، انواع خونریزی و لخته شدن غیر عادی خون شکایت میکند. سرطان ریه درمراحل ابتدایی هیچ نشانهای ندارد و بیماران اغلب زمانی به پزشک مراجعه میکنند که بیماری در مراحل پیشرفته قرار دارد و در نتیجه آمار مرگ این نوع سرطان رقم بالایی دارد.
[ویرایش] سببشناسی
پژوهشهای آماری و بالینی روند بدخیمی بیماری سرطان ریه را به این عوامل ارتباط میدهند:
اعتیاد به دخانیات:خطر ابتلا به سرطان ریه با افزایش مقدار و مدت تماس با دود تنباکو رابطهً مستقیم دارد و هرچه سن شروع استعمال دخانیات پائین تر باشد عامل مستعد کننده و پیشتاز در ابتلای به سرطان ریه افزایش پیدا میکند.
آلایندههای موجود در هوای محیط زیست و محل کار- موادی چون آزبست (پنبه نسوز)، گاز رادون (گازی بی رنگ و بی بو که از تجزیه طبیعی اورانیم در آب ، خاک و مصالح ساختمانی قدیمی تولید میشود)، اورانیوم و نیکل عامل مستعد کننده و پیشتاز در درچار شدن به سرطان ریه هستند.
عوامل ژنتیکی:وجود سابقه سرطان ریه بین اعضای نزدیک خانواده احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش میدهد.
عوامل ایمنولوژیک(ایمنی): نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن عاملی مستعد کننده در ایجاد سرطان ریه شناخته شدهاست.
سن:افراد بالای ۶۰ سال بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند و باید بیشتر مراقب علائم هشدار دهنده این بیماری باشند.
[ویرایش] روند تشخیص
با توجه به وضیعت عمومی سلامت فرد، بررسیهای تشخیص سرطان ریه ممکن است شامل:
عکسبرداری از ریهها با تابش اشعه X
آزمایش خلط
سی تی اسکن (Computerised tomography scan): در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن تعدادی عکس توسط اشعه ایکس، تصویری سه بعدی از بدن را نشان میدهد و از این طریق محل و اندازه دقیق ضایعه و پراکندگی تومور ریه به بخشهای دیگر قفسه سینه یا اندامهای دورتر مانند کبد مشخص میشود.
سی تی اسکن دورانی یا اسپایرال (Spiral CT scan): در این روش یک دستگاه کامپیوتری سی تی اسکن با حرکات دورانی به دور بدن بیمار در هر دور بیش از صد تصویر از بدن بیمار میگیرد. در سی تی اسکن دورانی ضایعات کوچکی که از طریق سی تی اسکن معمولی قابل روئت نیست، مشاهده میشود.
پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی (MRI Scan) – این آزمایش مشابه سی تی اسکن است با این تفاوت که به جای تابش اشعه X از مغناطیس جهت عکسبرداری از اعضای بدن استفاده میشود. در این آزمایش بیمار به مدت ۳۰ دقیقه به طور ساکن درون اتاقک این دستگاه میماند و تصاویر مقطعی از بدن او تهیه میشود.
نمونه برداری یا بیوپسی (biopsy): بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت تومور. این آزمایش بسیار مهم است زیرا مطمئن ترین روش برای تشخیص سرطان ریه و نوع آن به حساب میآید. روشهای متفاوت بیوپسی ریه عبارتند از:
نمونه برداری با سوزن (needle aspiration): در این روش با تابش پرتوی اشعه ایکس، توده در صفحه تلویزیون
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 17 صفحه
قسمتی از متن .doc :
دید کلی
جسم انسان از میلیونها میلیون سلول تشکیل شده است که در کنار هم ، بافتهایی مانند ماهیچهها ، استخوان و پوست را میسازند. اغلب سلولهای طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد میشود، رشد و تولیدمثل میکنند و در نهایت میمیرند. اگر این فرآیند در مسیر تعادل و صحیح خود اتفاق بیفتد ، بدن سالم میماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ میکند. اما مشکلات ، زمانی شروع میشود که یک سلول طبیعی دچار " جهش " و یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل میشود.
نحوه پیدایش سرطان
یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطانزا مانند الکل و دخانیات صورت میگیرد. شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق میافتد. DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است. وقتی DNA یک سلول تغییر میکند، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت مییابد و دیگر کار سلولهای طبیعی بدن را انجام نمیدهد. این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایهاش جدا میشود و نمیداند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد. به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند، پیروی نمیکند و به جای هماهنگی با سلولهای دیگر خودسرانه عمل میکند.
بدخیم شدن سرطان
وقتی سلول " جهش یافته " تقسیم میشود ، به 2 سلول جدید " جهش یافته " تبدیل میگردد و این فرآیند به همین ترتیب ادامه مییابد تا همان یک سلول موذی به تودهای از سلولها که تومور نامیده میشود، تبدیل میگردد. گاهی این تومورها ، خوش خیم بوده و رشد نمیکنند. ولی در صورتی که سلولهای تومور رشد کنند و تقسیم شوند و سلولهای طبیعی اطراف خود را از بین ببرند و به نقاط دیگر بدن هم دستاندازی کنند، تومور بدخیم محسوب میشود. بزرگترین خطر تومورهای بدخیم ، توانایی آنها در حمله به بافتهای سالم و پخش شدن در بدن است و این همان متاستاز سرطان است. هر چه تومورها رشد کنند و بزرگتر شوند، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلولهای سالم میگیرند و با پیشرفت سرطان ، سلولهای سالم میمیرند و عملکرد و سلامت بیمار از بین میرود. اگر جلوی این فرآیند گرفته نشود، سرطان به مرگ میانجامد.
علائم هشدار دهنده سرطان
خونریزی غیر طبیعی در هر نقطه از بدن.
پیدایش هرگونه توده سفت سلولی در زیر پوست، مثلا در سینه یا نقاط دیگر.
پیدایش زخمی که به آسانی بهبود نمییابد (بویزه در اطراف زبان ، دهان و لبها).
سوء هاضمه دائمی
تغییراتی در وضع خالها یا زگیل از قبیل تغییر رنگ ، بزرگ شدن ، خارش ، دردناک شدن و یا خونریزی از آنها که به مدت طولانی ادامه یابد.
پیدایش آشفتگی در اعمال رودهها یا مثانه که با درمانهای عادی بهبودی نیابد.
سرفه ، گرفتگی صدا و یا مشکل شدذن عمل بلع به مدت طولانی.
اگر هر یک از این علائم فوق بیش از دو هفته ادامه یابد، باید بیمار تحت بررسی تخصصی قرار گیرد. البته در بشتر موارد این علائم حاکی از وجود سرطان نیستند.
انواع سرطانها
اغلب سرطانها به سه دسته عمده تقسیم میشوند:
کارسینوم : شامل سرطانهایی میشود که از سلولهایی که سازنده پوست هستند (مثل سرطان پوست) و یا لایه داخلی اعضا را میپوشانند (مثل سرطان ریه) و یا سازنده غدد هستند (مثل سرطان سینه) منشا میگیرد.
سارکوم : این دسته سرطانهایی هستند که از بافت همبند مثل غضروف ، استخوان و ماهیچه منشاء میگیرند. از اینرو سرطان استخوان یا سرطان ماهیچه را در هر نقطه از بدن سارکوم میگویند.
لوسمی و لنفومها : شامل سرطانهایی است که از سلولهای تشکیل دهنده خون و سلولهای ایمنی منشاء میگیرند.
در کشورهای غربی ، سرطان پوست شایعترین سرطان است و پس از آن سرطان سینه، ریه ، پروستات ، روده بزرگ ، مثانه و رحم قرار دارد.
راههای پیشگیری
پیشگیری اولیه از سرطان با اجتناب از عامل مسبب یا مصرف مادهای که مانع از پیدایش فرایند بدخیمی میشود ، صورت میگیرد و شامل اقداماتی برای کاهش خطرات شیوه زندگی (اجتناب از توتون ، مصرف غذاهای کم چرب و غنی از فیبر ، استفاده از کرم ضد آفتاب) و مصرف عوامل پیشگیری شیمیایی است. عوامل پیشگیری شیمیایی داروها یا ریز مغذیها (مواد معدنی یا ویتامینها) هستند. عوامل زیر نیز در پیشگیری از سرطانها موثرند.
عدم استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات.
صرف غذاهایی که به صورت آبپز تهیه میشود.
عدم استفاده از غذاهایی که آثار سوختگی در آنها نمایان است.