لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
جلد اول ص127 سجده فرشتگان بر آدم :
سوره ی بقره آیه ی 34-36 آدم در بهشت
قرآن در تعقیب بحثهای گذشته پیرامون مقام و عظمت انسان به فصل دیگری از این بحث پرداخته . نخست چنین می گوید : بخاطر بیاورید هنگامی را که به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده و خصوع کند و ( اذقلبا للملائکه اسجدوا الادم) آنها همگی سجده کردند جز ابلیس که سرباز زد و تکبر ورزید (فسجدوا الا ابلیس ابی واستکبر) اری او استکبار کرد و بخاطر همین استکبار و نافرمانی از کافران شد ( و کان من الکافرین) گر چه در آغاز چنین به نظر می آید که مساله سجده بر آدم بعد از آزمایش فرشتگان و تعلیم اسماء بود ولی دقت در آیات دیگر قرآن نشان میدهد که این موضوع بلافاصله بعد از آفرینش انسان و تکامل خلقت او و قبل از آزمایش فرشتگان بوده است . در سوره ی حجر آیه 29 می خوانیم (فاذا سویته و نفخت فته من روحی فقعلوا له صاحدین ) هنگامی که آفرینش آدم را نظام بخشیدم و از روح خودم در روح شایسته ای که مخلوق من بود در آن دمیدم برای او سجده کنید . همین معنی در سوره ی (ص) آیه 72نیز آمده است . گواه دیگر این موضوع این است که اگر دستور سجده بعد از روشن شدن مقام آدم بود چندان افتخاری برای ملائکه محسوب نمی شد زیرا در آن هنگام مقام آدم بر همه آشکار شده بود. بهر حال آیه فوق سند زنده و گواه روشنی بر شرافت انسان و عظمت مقام او است که پس از تکمیل خلقتش تمام فرشتگان مامور می شدند در برابر این آفرینش بزرگ سر تعظیم فرود آوردند به راستی کسی که لایق مقام خلافت الهی و نمایندگی او در زمین است و استعداد آن همه تکامل و پرورش فرزندان بلند مقامی همچون پیامبران به خصوص پیامبر اسلام و جانشینانش دارد شایسته هر نوع احترامی است .
چرا ابلیس مخالفت کرد ؟
می دانم (شیطان) اسم جنس است شامل نخستین شیطان و همه ی شیطانها می شود ولی ابلیس اسم خاص است و اشاره به همان شیطانی است که اغواگر آدم شد او طبق صریح آیات قرآن از جنس فرشتگان نبود بلکه در صف آنها قرار داشت او از طایفه جن بود که مخلوق مادی است . در سوره ی کهف آیه 50 می خوانم (مسجدوا ولا ابلیس کان من الجن) همگی سجده کردند جز ابلیس که از طایفه جن بود. انگیزه ی او در این مخالفت کبر و غرور و تعصب خاصی بود که بر فکر او چیره شد و چنین می پنداشت که از آدم برتر است و نمی بایست دستور سجده بر آدم به او داده شود . بلکه او باید سجود باشد و آدم بر او سجده کند که شرح این معنی در ذیل آیه 12 سوره اعراف خواهد بود . علت کفر او نیز همین بود که فرمان حکیمانه پروردگار را نادرست شمرد نه تنها عملا عصیان کرد از نظر اعتقاد نیز معترض بود و به این ترتیب خود بینی و خودخواهی محصول یک عمر ایمان و عبادت او را بر باد داد و آتش به خرمن هستی او افکند و غرور از این آثار بسیار دارد . تعبیر(کان من الکافرین ) نشان می دهد که او قبل از این فرمان نیز حساب خود را از فرشتگان و اطاعت فرمان خدا جدا کرده بود و در سر فکر استکبار می پروراند.
آیا سجده برای خدا بود یا آدم ؟ ص183 :
جلد اول شک نیست که سجده به معنی پرستش برای خداست چرا که درجهان هیچ معبودی جز خدا نیست و معنی توحید عبادت همین است که غیر از خدا را پرستش نکنیم بنابراین جای تردید نخواهد بود که فرشتگان برای آدم در سجده پرستش نگردید. بلکه سجده برای خدا بود ولی بخاطر آفرینش چنین موجود شگرفی و یا اینکه سجده برای آدم کردند اما سجده به معنی خضوع نه پرستش در کتاب عیون الاخبار از امام علی بن موسی الرضا چنین می خوانیم "کان سجود هم لله تعالی عبودته و لادم اکراما و طاعه لکونتا فی صلبه" : سجده ی فرشتگان پرستش خداوند از یک سو و اکرم و احترام آدم از سوی دیگر بود . چرا که مادر صلب آدم بودیم .
بهرحال بعد از این ماجرا و ماجرای آزمایش فرشتگان به آدم دستور داده شد او و همسرش در بهشت سکنی گزیند . چنانکه قرآن می گوید به آدم گفتیم تو و همسرت در بهشت ساکن شوید و هرچه می خواهید از نعمتهای آن گوارا بخورید ""و قلنا یا آدم اسکن انت وو زوجک الجنه و کلانها وعذاً حیث سئتما" ولی به این درخت مخصوص نزدیک نشوند که از ظالمان خواهید شد "و لا تقر با هذه الشجره فتکونا من الظالمین" . از آیات قرآن استفاده می شود که آدم برای زندگی در روی زمین همین زمین معمولی آفریده شده بود ولی در آغاز خداوند او را ساکن بهشت که یکی از باغهای سر سبز پرنعمت این جهان بود ساخت و شاید علت آن این بود که آدم با زندگی کردن در روی زمین هیچگونه آشنایی نداشت و تحمل زحمتهای آن بدون مقدمه برای او مشکل بود و اطلاعات بیشتری از چگونگی کردار و رفتار و در زمین بدست آورد تعلیمات لازم را ببیند و لازم بود بداند که اگر خطا و لغزشی را دامنگیرش شود دردهای سعادت برای همیشه به روی او بسته شود و دوست و دشمن خود را بشناسد در اینجا آدم خود را در برابر فرمان الهی درباره ی خوداری از درخت ممنوع دید ولی شیطان اغواگر که سوگند یاد کرده بود که دست از گمراه کردن آدم و فرزندانش بر ندارد به وسوسه گری پرداخت و چنان که از آیات قرآن استفاده می شود به آدم اطمینان داد که اگر از درخت بخورد و همسرش فرشتگانی خواهند و جاویدان در بهشت زندگی می کنند و سرانجام مورد لغزش قرار گرفت از بهشت رانده شدند (فازلها الشیطان عنها فاخر مهمامما کانافیه)
آیا سجده برای غیر خدا جایز است ؟ سوره یوسف آیه 99-101
سجده به معنی پرستش و عبادت مخصوص خداست و برای هیچکس درهیچ مذهبی پرستش و عبادت مخصوص خداست و برای هیچ کس در هیچ مذهبی پرستش جایز نیست که بر پیامبر خدا یوسف هم اجازه پرستش به او هم نداد . سجده مزبور یا برای خدا بوده یا (سجده شکر) همان خدایی که این همه موهبت و مقام عظیم به یوسف داده و یا الینکه منظور از سجده مفهوم وسیع آن یعنی خضوع و تواضع است و به معنی معروفش نمی آید بلکه به معنی هر نوع تواضع نیز گاهی آمده است و لذا بعضی از مفسران گفته اند که تحت و تواضع متداول در آن روز خم شدن و تعظیم بوده این است و با توجه به کلمه خروا در این آیه که مفهوم آن بر زمین افتادن و به معنی انحناء و سر فرود آوردن نبوده است و در روایات متعدد از ائمه اهل بیت که سجود آنها به عنوان عبادت برای پروردگار بوده است .