لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 28
تاثیر برخی از تیمارهای شیمیایی و انبار سرد بر روی ماندگاری گل بریده داودی امراله نبی گل، روح انگیز نادری، مصباح بابالار، محسن کافیگروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی
1- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. 2- استادیار گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی ومنابع طبیعی دانشگاه تهران.3- دانشیار گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی ومنابع طبیعی دانشگاه تهران.4- استادیار گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی ومنابع طبیعی دانشگاه تهران.چکیده:به منظور معرفی بهترین تیمار شیمیایی و روش نگهداری مفید طرحی بصورت فاکتوریل کاملا تصادفی بر روی دو رقم گل بریده داودی انجام شد. تیمار های شیمیایی شامل: اسید سیتریک، هیدروکسی کونینولین سیترات، اتانول، بنزیل آدنین، کلرید کبالت و سولفات آلومینیوم بودند که همگی ساکارز نیز بهمراه داشتند و با تیمار شاهد (آب مقطر) مقایسه شدند. این طرح به سه روش نگهداری در سرد خانه، روش پالس و روش استاندارد(مداوم) انجام شد. طول عمر گل های بریده، میزان کلروفیل، وزن تر شاخه های بریده، تولید اتیلن و میزان جذب آب در بین تیمارها مقایسه شد.نتایج آزمایش نشان داد که گلها اتیلنی تولید نکردند. نگهداری در سرد خانه سبب افزایش قابل توجه عمر گل ها شد و روش استاندارد بهتر از روش پالس بود. همه مواد مورد استفاده عمر گلها را افزایش دادند و ماده هیدروکسی کوئینولین سیترات بیش از سایر مواد عمر گل های بریده را افزایش داد. واژه های کلیدی: داودی ، ماندگاری ، اتیلن ، کلروفیل ، انبار سردمقدمه:گل داودی یکی از مهمترین گل ها می باشد که هم بصورت گلدانی وهم بصورت شاخه بریده در بازارهای جهانی داد و ستد می شود. بطوریکه امروزه رتبه دوم جهانی را پس از گل رز از لحاظ اقتصادی وکشت وکار دارا می باشد(27). از آنجایی که عمر گلدانی گل های بریده ویا به عبارت دیگر ماندگاری گل های بریده یکی از مهمترین فاکتور های کیفی می باشد، بنابراین عمر طولانی مدت این گل ها بر روی میزان تقاضای مصرف کنندگان و همچنین بر روی ارزش گل های بریده تا ثیر بسزایی دارد. دما مهمترین فاکتور موثر در از بین رفتن گل های بریده است. گل های بریده تنفس میکنند و به دنبال آن گرما تولید میکنند. با افزایش درجه حرارت، میزان تعرق افزایش مییابد و بیشتر مواد غذایی ذخیره مصرف میشود. کاهش آب و به دنبال آن پژمردگی اتفاق میافتد و فرایند مسن شدن پیش میرود(34). به عبارت دیگر درجه حرارت پایین یکی از بهترین تیمارها جهت کاهش همه فعالیتهای فیزیولوژیکی و تخریبهای پاتولوژیکی میباشد. دمای کم میزان تنفس را کاهش داده و باعث کم شدن فعالیتهای متابولیکی، تبخیر و تعرق، فعالیت و تولید اتیلن و رشد باکتریها و قارچها میشود(10).گل داودی یک گل بریده با عمر طولانی است و این امر به تولید اتیلن کم در طی پیری آن نسبت داده می شود(6). داودی از گروه گل های نا فرازگرا است و پیری آن در پاسخ به تغییراتی است که در میزان کربوهیدرات ها رخ می دهد(3). و اتیلن در این فرایند نقش چندانی ندارد. از طرف دیگر کاهش در کیفیت گل بریده داودی به تشکیل حباب های هوا در داخل آوند ها نسبت داده می شود که سبب ممانعت انتقال آب از محلول گلدان به سایر قسمت های گل بریده می شود و در نهایت مقاومت هیدرولیکی افزایش می یابد که منجر به استرس آبی شدید می شود(31). لوله های آوندی ساقه های داودی به سرعت به دنبال برش مسدود می شوند و این واکنش هم در ساقه هایی که به طور مستقیم در آب قرار می گیرند و هم در ساقه هایی که ابتدا در انبارهای مرطوب نگهداری می شوند روی می دهد(30). کاهش در کیفیت گل بریده داودی بیشتر بدلیل پژمردگی برگ های آن است (11) و تاخیر در پژمردگی برگ و متعاقب آن پیری سبب طولانی تر شدن عمر گلدانی داودی می شود(22). این کاهش در تورژسانس با تجزیه و تخریب کلروفیل همراه است که سبب پیری زودتر برگ ها نسبت به گل آذین می شود. جذب آب توسط ساقه های داودی بوسیله تکنیک های ویژه پس از برداشت مثل قرار دادن ساقه ها در محلول های پاک کننده(9) و آب سرد(33) افزایش می یابد. علاوه بر این اضافه کردن مواد ضد باکتریایی در محلول های نگهدارنده پیشنهاد شده است(29). با وجود این ممانعت از جذب آب به عوامل دیگری به جز انسداد آوندی نیز نسبت داده می شود(32).اسید سیتریک به عنوان یک ماده کاهنده pH ، مانع از تکثیر و تجمع باکتری ها در نواحی برش داده شده می شود و جریان نرمال آب را بهبود می بخشد(19).8-هیدروکسی کوئینولین یک باکتری کش و یک عامل اسیدی کننده محیط است که علاوه برجلوگیری از رشد باکتری ها وکاهش pH محیط، ازبسته شدن آوندها در مقطع برش ساقه در اثر رسوب مواد مختلف شیمیایی نیز جلوگیری می کند(2). گل های شاخه بریده داودی که در محلول گلدانی حاوی هیدروکسی کوئینولین و ساکارز قرار می گیرند از عمر بیشتر و حداکثر وزن تر نسبت به شاهد برخوردارند(4).تیمار سولفات آلومینیوم برای افزایش عمر گلدانی چندین گل بریده پیشنهاد شده است، سولفات آلومینیوم به عنوان یک ماده ضد میکروبی عمل می کند که pH محیط را نیز کاهش می دهد. استفاده از این ماده در محلول
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 76
عنوان : پاسخ به برخی از پرسشهای جوجه کشی با استفاده از تحقیقات
نویسندگان : مهندس احمد صلاحی – سرپرست کارخانه جوجه کشی ماهان ورامین (اشراق )
مهندس مژده موسی نژاد – عضو هیآت علمی دانشگاه آزاد کهنوج
مقدمه : همیشه در ذهن کارکنان و مدیران جوجه کشی سوالاتی مطرح می شود و همواره یک علاقه مندی در مورد داشتن جواب آنها وجود دارد فلذا سعی گردید تعدادی از سوالات را با استفاده از تحقیقات محققان جواب داد که این مقاله به این صورت به خوانندگان محترم نشریه و دست اندرکاران صنعت طیور تقدیم می شود .
سوال اول : طول بدن جوجه چه تاثیری در عملکرد جوجه ها دارد ؟
در سالهای اخیر تاکید زیادی بر اندازه گیری طول بدن جوجه در جوجه کشی ها می شود . به طوریکه شرکت hatch tech ملاک ارزیابی کیفی خود را بر اندازه گیری طول بدن جوجه (chick Length یا chick size) گذاشته است .
تحقیقات نشان می دهد که یک همبستگی مثبت بین طول بدن جوجه در زمان هچ و عملکرد جوجه ها در 6 هفتگی وجود دارد .
همچنین هر چه طول بدن جوجه زیادتر باشد نشانگر استفاده بهتر از محتویات تخم مرغ توسط جنین و توفیق بهتر فراید انکوباسیون بوده است .
در صورتی که ملاک سنجش وزن جوجه در نظر گرفته شود بین دو قطعه جوجه هم وزن که هر دو 45 گرم بوده و جوجه اول شامل 35 گرم وزن واقعی + 10 گرم بقایای کیسه زرده و جوجه دوم به صورت 42 گرم وزن واقعی + 3 گرم بقایای کیسه زرده باشد تفاوتی وجود نخواهد داشت. زرده حاوی آنتی بادی های مادری بوده که به راحتی به جنین منتقل می شود و هر چه جذب زرده بیشتر و بقایای زرده کمتر باشد سیستم ایمنی توسعه بهتری خواهد داشت . به عبارت دیگر جوجه های بلند تر از نظر توسعه اندام ها به ویژه اندامهایی همانند قلب ، کبد و طحال نسبت به جوجه های کوچکتر وضعیت بهتری داشته ولی بین جوجه های بزرگ و متوسط تفاوت چندانی دیده نمی شود .
طول روده – سانتی متر
بورس – گرم
طحال – گرم
کبد – گرم
قلب – گرم
(cm) طول بدن جوجه
عنوان
56/92
30/0
149/0
78/7
49/1
2/20
جوجه بزرگ
31/92
28/0
122/0
71/7
43/1
6/19
جوجه متوسط
85/88
26/0
120/0
51/6
25/1
6/18
جوجه کوچک
خیر
خیر
بلی
بلی
بلی
بلی
تفاوت معنی دار
Roos moleaar , reijrink.hatch tech
همچنین در جوجه های بزرگتر توسعه بهتر کیسه آمینیون ، در صورت تزریق واکسن in-ovo توزیع واکسن بهتر صورت می گیرد . در حالی که در جوجه های کوچک به علت توسعه کمتر کیسه آمینیون بخشی از توزیع واکسن توسط کیسه آلانتوئیک صورت گرفته که این مسئله سبب کاهش اثر واکسیناسیون می شود (1) .
یک تخم مرغ 60 گرمی نطفه دار قادر به تولید جوجه ای با وزن 4/41 گرم و طول بدن 9/21 سانتی متر وبا نسبت وزنی 69 درصد می باشد . هر چه طول جوجه (chick Length) بیشتر می شود وزن زمان کشتار جوجه ها زیاد می شود .
شرایط انکوباسیون تاثیر بسیار زیادی روی طول بدن جوجه دارد . به عنوان مثال حرارت بالای ----- و حرارت بالای هچه سبب می شود که قلب جوجه ها کوچکتر شده و جوجه ها با حداقل میزان کیسه زرده به همراهشان خواهد بود (2) .
سوال دوم : آیا گازدهی هچه یا بخار فرمالدئید بر روی بافت پوششی جوجه ها تاثیر می گذارد ؟
در طول چهل سال گذشته ترکیب فرمالین و پر منگنات پتاسیم و تولید گاز فرمالدئید بهترین ماده ضد عفونی بوده که این گاز برای انسان بسیار خطرناک است . یکی از موارد نگرانی استفاده از فرمالدئید بعد از نوک زدن به پوسته (pipping) می باشد . زیرا که آسیب سیستم تنفسی سبب افزایش حساسیت طیور به بیماریهای تنفسی در روز اول زندگی می شود .
گاز گذاری با فرمالدئید از زمان شروع نوک زدن جوجه ها به پوسته آغاز شده و این کار 30 ساعت به طول می کشد .
در این مقطع رطوبت بسیار بالا می باشد . فرمالدئید و آمونیاک بسیار قابل حل در آب هستند .
دلیل گاز دهی جوجه ها بعد از نوک زدن به پوسته کاهش میزان الودگی های موجود در محیط هچه می باشد . زیرا که باکتریهای همانند -------- ، ------- ، ------، قارچ ----- و در موارد اندکی مایکو پلاسمای طیور وجود دارد .
توصیه شده است که سطح فرمالدئید در هچه بین 20-80 ppm باشد و به ازای هر متر مکعب از 60 سی سی فرمالدئید 40 درصد از بخار فرمالدئید استفاده می شود . در یک آزمایش مشخص گردید که از بخار فرمالدئید در سه روز آخر انکوباسیون برای جنین ها استفاده شده که سطح فرمالدئید 130 ppm می باشد . بررسی وضعیت و تغییرات موفولوژیک نای جوجه ها تا 5 روز بعد از هچ نشان داد که این مساله سبب کاهش تحرک مژک های نای و از دست دادن حساسیت می شود که نتیجه آن افزایش زیاد موکوس در روز 5 بعد از
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 46
عنوان : پاسخ به برخی از پرسشهای جوجه کشی با استفاده از تحقیقات
نویسندگان : مهندس احمد صلاحی – سرپرست کارخانه جوجه کشی ماهان ورامین (اشراق )
مهندس مژده موسی نژاد – عضو هیآت علمی دانشگاه آزاد کهنوج
مقدمه : همیشه در ذهن کارکنان و مدیران جوجه کشی سوالاتی مطرح می شود و همواره یک علاقه مندی در مورد داشتن جواب آنها وجود دارد فلذا سعی گردید تعدادی از سوالات را با استفاده از تحقیقات محققان جواب داد که این مقاله به این صورت به خوانندگان محترم نشریه و دست اندرکاران صنعت طیور تقدیم می شود .
سوال اول : طول بدن جوجه چه تاثیری در عملکرد جوجه ها دارد ؟
در سالهای اخیر تاکید زیادی بر اندازه گیری طول بدن جوجه در جوجه کشی ها می شود . به طوریکه شرکت hatch tech ملاک ارزیابی کیفی خود را بر اندازه گیری طول بدن جوجه (chick Length یا chick size) گذاشته است .
تحقیقات نشان می دهد که یک همبستگی مثبت بین طول بدن جوجه در زمان هچ و عملکرد جوجه ها در 6 هفتگی وجود دارد .
همچنین هر چه طول بدن جوجه زیادتر باشد نشانگر استفاده بهتر از محتویات تخم مرغ توسط جنین و توفیق بهتر فراید انکوباسیون بوده است .
در صورتی که ملاک سنجش وزن جوجه در نظر گرفته شود بین دو قطعه جوجه هم وزن که هر دو 45 گرم بوده و جوجه اول شامل 35 گرم وزن واقعی + 10 گرم بقایای کیسه زرده و جوجه دوم به صورت 42 گرم وزن واقعی + 3 گرم بقایای کیسه زرده باشد تفاوتی وجود نخواهد داشت. زرده حاوی آنتی بادی های مادری بوده که به راحتی به جنین منتقل می شود و هر چه جذب زرده بیشتر و بقایای زرده کمتر باشد سیستم ایمنی توسعه بهتری خواهد داشت . به عبارت دیگر جوجه های بلند تر از نظر توسعه اندام ها به ویژه اندامهایی همانند قلب ، کبد و طحال نسبت به جوجه های کوچکتر وضعیت بهتری داشته ولی بین جوجه های بزرگ و متوسط تفاوت چندانی دیده نمی شود .
طول روده – سانتی متر
بورس – گرم
طحال – گرم
کبد – گرم
قلب – گرم
(cm) طول بدن جوجه
عنوان
56/92
30/0
149/0
78/7
49/1
2/20
جوجه بزرگ
31/92
28/0
122/0
71/7
43/1
6/19
جوجه متوسط
85/88
26/0
120/0
51/6
25/1
6/18
جوجه کوچک
خیر
خیر
بلی
بلی
بلی
بلی
تفاوت معنی دار
Roos moleaar , reijrink.hatch tech
همچنین در جوجه های بزرگتر توسعه بهتر کیسه آمینیون ، در صورت تزریق واکسن in-ovo توزیع واکسن بهتر صورت می گیرد . در حالی که در جوجه های کوچک به علت توسعه کمتر کیسه آمینیون بخشی از توزیع واکسن توسط کیسه آلانتوئیک صورت گرفته که این مسئله سبب کاهش اثر واکسیناسیون می شود (1) .
یک تخم مرغ 60 گرمی نطفه دار قادر به تولید جوجه ای با وزن 4/41 گرم و طول بدن 9/21 سانتی متر وبا نسبت وزنی 69 درصد می باشد . هر چه طول جوجه (chick Length) بیشتر می شود وزن زمان کشتار جوجه ها زیاد می شود .
شرایط انکوباسیون تاثیر بسیار زیادی روی طول بدن جوجه دارد . به عنوان مثال حرارت بالای ----- و حرارت بالای هچه سبب می شود که قلب جوجه ها کوچکتر شده و جوجه ها با حداقل میزان کیسه زرده به همراهشان خواهد بود (2) .
سوال دوم : آیا گازدهی هچه یا بخار فرمالدئید بر روی بافت پوششی جوجه ها تاثیر می گذارد ؟
در طول چهل سال گذشته ترکیب فرمالین و پر منگنات پتاسیم و تولید گاز فرمالدئید بهترین ماده ضد عفونی بوده که این گاز برای انسان بسیار خطرناک است . یکی از موارد نگرانی استفاده از فرمالدئید بعد از نوک زدن به پوسته (pipping) می باشد . زیرا که آسیب سیستم تنفسی سبب افزایش حساسیت طیور به بیماریهای تنفسی در روز اول زندگی می شود .
گاز گذاری با فرمالدئید از زمان شروع نوک زدن جوجه ها به پوسته آغاز شده و این کار 30 ساعت به طول می کشد .
در این مقطع رطوبت بسیار بالا می باشد . فرمالدئید و آمونیاک بسیار قابل حل در آب هستند .
دلیل گاز دهی جوجه ها بعد از نوک زدن به پوسته کاهش میزان الودگی های موجود در محیط هچه می باشد . زیرا که باکتریهای همانند -------- ، ------- ، ------، قارچ ----- و در موارد اندکی مایکو پلاسمای طیور وجود دارد .
توصیه شده است که سطح فرمالدئید در هچه بین 20-80 ppm باشد و به ازای هر متر مکعب از 60 سی سی فرمالدئید 40 درصد از بخار فرمالدئید استفاده می شود . در یک آزمایش مشخص گردید که از بخار فرمالدئید در سه روز آخر انکوباسیون برای جنین ها استفاده شده که سطح فرمالدئید 130 ppm می باشد . بررسی وضعیت و تغییرات موفولوژیک نای جوجه ها تا 5 روز بعد از هچ نشان داد که این مساله سبب کاهش تحرک مژک های نای و از دست دادن حساسیت می شود که نتیجه آن افزایش زیاد موکوس در روز 5 بعد از
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 13
تعیین برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی و ردیابی سرولوژیکی جدایه ایرانی ویروس کوتولگی زبر ذرت
Partial physicochemical characterization and serological detection of Iranian of maize rough dwarf virus
چکیده
ویروس کوتولگی زبر ذرت (maize rough dwarf virus – Iranian isolate , mrdv-i) یکی از ویروس های مهم در استان فارس محسوب می شود . رابطه این ویروس با ویروس های مشابه در داخل و خارج از ایران هنوز روشن نشده و ردیابی سرولوژیکی آن در سطح وسیع نیز هنوز امکان پذیر نگردیده است . هدف از تحقیق حاضر خالص سازی ویروس ، تهیه آنتی سرم بر علیه آن ، شناسایی میزبان های طبیعی و امکان ردیابی منابع آن در طبیعت و مطالعه برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی آن بود . خالص سازی MRDV-I از طریق سانتریفوژ کردن افتراقی و استفاده از ستون سوکروز دارای شیب چگالی انجام شد . آنتی سرم ویروس با تزریق زیر پوستی آموده خالص سازی شده ویروس به خرگوش تهی و مورد استفاده قرار گرفت . پیکره های MRDV-I در الکترون میکروسکوپ فاقد کپسید خارجی بودند و قطری در حدود 48 نانومتر داشتند. الکتروفورز پروتئین ساختمانی ویروس و متعاقب آن آزمون Westem blot سه پروتئین به اندازه های 113،119،138 دالتون را مشخص کرد . الکتروفورز آر.ان.ای وجود ده قطعه ژنوم را نشان داد هر چند که قطعه دوم ضعیف تر از سایر قطعه ها به نظر می رسید . این ویژگی ژنوم MRDV-I مشابه خصوصیات گزارش شده در منابع برای فیجی ویروس ها و به ویژه جدایه های دیگر MRDV بود . براساس نتایج ELSA گیاهان زراعی گندم و برنج و علف های هرز دژگال ، پنجه مرغی ، ارزن وحشی ، جو موشی ، اویارسلام و ارزن دم روباهی به عنوان میزبانان طبیعی MRDV-I شناخته شدند . تمام گیاهان آلوده گونه های مزبور درجاتی از کوتولگی را در مقایسه با گیاهان ظاهراً سالم نشان می دادند . آلودگی به MRDV-I در جو و علف های هرز دائمی چمن ، قباق و مرغ تشخیص داده نشد . آنتی سرم بدست آمده همچنین قادر به ردیابی MRDV-I در تک زنجره های UNKANODES TANASIJEVICI و LAODELPHOX STRIATELLUS بود . زنجرک های با غلظت بالای ویروس در اوایل بهار در مزارع ذرت ردیابی شدند . با توجه به اطلاعات بدست آمده به نظر می رسد منبع پایداری این ویروس از سالی به سال دیگر زنجرک های ناقل و یا گیاهان دائمی دیگر تیره غلات غیر از گیاهان مطالعه شده در تحقیق حاضر هستند .
واژهای کلیدی : فیجی ویروس ، خالص سازی ویروس ، کوتولگی زبر ذرت ، ذرت ، ناقلین ویروس
مقدمه
بیماری ویروسی کوتولگی زبر ذرت (Maize rough dwarf) اولین بار در سال 1949 در ایتالیا توجه محقیقن را به خود جلب نمود (رجوع شود به conti 1983) .سپس بیماری مشابهی با اسامی مختلف در مزارع ذرت فرانسه ، پرتغال ، اسپانیا ، سوئیس ، سوئد و اسرائیل مشاهده گردید (conti 1983) . در ایران بیماری کوتولگی زبر ذرت برای اولین بار در سال 1360 به عنوان یکی بیماری ویروسی در مزارع مختلف ذرت فارس شناخته شد (Izadpanah et al.1983) . میزان آلودگی در مزارع مختلف ذرت طبق یک برآورده مقدماتی در سال 1360 بین صفر و 35 درصد بود . در سال 1362 میزان آلودگی در برخی در برخی مزارع بع 50 درصد نیز می رسید . در سالهای بعد میزان آلودگی به این ویروس کاهش یافت اما از سال 1382 به این طرف ، مجدداً طغیان وسیع آن مخصوصاً در شمال فارس موجب خسارات سنگین شد ، میزان آلودگی بعضی از مزارع از 80 درصد تجاوز کرد و میزان خسارت ناشی از آن به صد درصد نزدیک شد .
عامل بیماری کوتولگی زبر ذرت در کشورهای اروپایی و اسرائیل ویروسی از جنس Fijvirus ( تیره Reoviridae) به نام (MRDV) Maize rough dwarf virus شناخته شده است . دو ویروس دیگر با علائم و مشخصات مشابه در غلات گزارش شده اند ، یکی به نام mal de rio cuarto virus در ذرت از آرژانتین و دیگری به نام (RBSDV) Rice black – streaked virus در برنج از جنوب شرقی آسیا . هر دو ویروس از لحاظ تاکسونومیکی به MRDV نزدیک هستند (Van regenmortel et al .2000) .RBSDV در چین علاوه بر برنج ، ذرت را نیز آلوده کرده و در آن علائم کوتولگی زیر ایجاد می کند (Azuhata et al . 1993) .
در سالهای اخیر یک بیماری مشابه در مزارع برنج استان مشاهده و عامل آن ویروسی از جنس Fijivirus تشخیص داده شد . این ویروس موقتاً بنام کوتولگی گال سیاه برنج (Rice black gall dwarf virus,RBGDV) نامیده شد (kamran et al.2000) . همزمان با طغیان MRDV در شمال فارس ، RBGDV نیز در مزارع برنج به ویژه در حوزه سد درودزن طغیان نموده و موجب نگرانی کشاورزان شد . تعیین رابطه این دو ویروس می تواند نقش موثری در طراحی روش های کنترل بیماری داشته باشد . هدف از تحقیق حاضر مطالعه برخی جنبه های بیولوژیکی و سرولوژیکی MRDV-I از طریق خالص سازی و تهیه آنتی سرم آن و تعیین برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی این ویروس می باشد . قبلاً
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 44
مطالعه اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی فیزیولوژیکی و اجزاء عملکرد گندم پاییزه
چکیده
چهار رقم گندم پاییزه تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در شهرستان ایرانشهر قرار گرفته و مطالعه شدند. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، صفات مورد مطالعه در مزرعه عبارت بودند از: عملکرد دانه – عملکرد بیولوژیکی – ارتفاع بوته – وزن هزاران دانه – طول سنبله – شاخص برداشت، تجزیه آماری با استفاده از نرم افزار Mstactc انجام گرفت و برای تفکیک جزئیات همبستگی بین متغیرها از روش تجزیه علیت استفاده شد، نتایج حاصله نشان داد که در اکثر صفات زراعی و عملکرد دانه اختلاف معنی دار وجود دارد و بیشترین عملکرد در شرائط نرمال و تنش به ارقام قدس و چمران می باشد، همچنین در شرائط تنش خشکی صفات: شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی و ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه دارند.
واژه های کلیدی: گندم – تنش خشکی – تجزیه علت – شاخص برداشت.
خشکی یکی از ویژگیهای مهم جغرافیایی در کشور ایران می باشد و راه گریزی برای تغییر این پدیده وجود ندارد از طرف دیگر منابع آب، انرژی و عرضه مواد غذایی روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند بنابراین لازم است بجای تاکید بر معایب خشکی به فکر مقابله با آن بود و به دنیال راه حل برای جلوگیری از صدمات آن گشت به کارگیری روشهایی مانند: افزایش کارآیی استفاده از آب با استفاده از روش های:
1-انتقال صفات مفید و کاراتر از نظر استفاده آبی به ارقام پرمحصول
2-اصلاح ارقام با کارآیی آب بیشتر
3-اصلاح گیاهان متحمل نسبت به خشکی
4-بررسی واکنش های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در ارتباط با مقاومت گیاه نسبت به تنش خشکی در این قسمت مفید خواهد بود.
گندم در بین گیاهان زراعی جزء محصولاتی است که در شراوط مختلف آب و هوایی قابل کشت است و در عین حال از موثرترین محصولات غذایی دنیا محسوب می شود و 65 -60% کالری و پروتئین کشور ما از این محصول تامین می گردد (ساندر 1373).
(هانشیان و همکاران 1994) به این نتیجه رشیدند که ژنوتیپ هایی از گندم که برای کشت در مناطق خشم و نیمه خشک مناسب می باشند عملکردشان 39 درصد پایین تر از عملکرد آنها در محیط های مطلوب می باشد بنابراین ژنوتیپ هایی از گندم که در برنامه های اصلاحی مورد استفاده قرار می گیرند باید قادر به تحمل تنش های محیطی باشند که عملکردشان را نیز در حد قابل قبولی نگاه دارند.
جستجوی ارقامی که هم در شرائط مطلوب و هم در شرائط خشکی از عملکرد مناسب و قابل توجهی برخوردار باشند مسئله پیچیده ایی است که دلیل این امر معنی دار بودن اثرات متقابل ژنوتیپ * محیط می باشد. (تسفای و همکاران 1998).
به همین جهت راه حلهای مختلفی توسط محققین ارائه شده است که به شرح زیر می باشند:
1-انتخاب ژنوتیپ ها بر اساس عملکرد بالقوه (بران و همکاران 1992).
2-انتخاب ژنوتیپ ها بر اساس شاخص های مختلف (MP)، (TOL)، (SSL) و غیره هم در محیط های مطلوب و هم در محیط های پرتنش.
3-انتخاب بر اساس عملکرد و صفات مرتبط با عملکرد (فرناندز 1992) (فیشر و مائورر 1978) ارقام گندم پابلند که تحت شرایط بدون آبیاری انتخاب گردیده بودند در برابر خشکی حساسیت کمتری نسبت به ارقام نیمه پاکوتاه دارا بودند و محققین نتیجه گرفتند که بالا بودن عملکرد تحت شرایط تنش می تواند درز اثر گریز یا مکانیسم های تحمل به تنش و پتانسیل عملکرد بالا باشد.
حسن پناه (1374) در مطالعه خود برروی عملکرد و اجزا آن در 22 رقم گندم در شرایط تنش و بدون تنش به این نتایجه رسید که ارقام از نظر عملکرد دانه – تعداد سنیله در متر مربع – ارتفاع بوته – طول سنبله – تعداد پنجه – وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند.
کلارک و همکاران (1984) برکنر و فرهبرگ (1987) در آزمایشی به این نتیجه رسیدند که شاخص حساسیت محیطی برای یک رقم در دو آزمایش یکسان نیست، اهدایی (1372) پیشنهاد مرد که انتخاب ارقام مقاوم به خشکی فقط نباید بر اساس پایداری باشد چرا که منجر به انتخاب ارقامی با عملکرد پایین می گردد بلکه انتخاب باید علاوه، بر پایداری عملکرد دارای همبستگی با عملکرد دانه باشد. تنش خشکی باعث کاهش و اختلال در عملکرد دانه گندم می شود و دلیل آن اختلال در فتوسنتز گیاه در طول دوره پرشدن دانه است. (کومار و همکاران 1984).
هانشیان و همکاران (1994) پیشنهاد کردند که جهت انتخاب ژنوتیپ های مقاوم به خشکی در گندم بهتر است تعداد دانه در سنبله را درنظر گرفت که به عنوان بهترین و حساس ترین صفت محسوب می شود.
شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد پنجه، تعداد سنبلچه، وزن خشک در گندم بیشترین تاثیر را روی عملکرد در شرائط تنش خشکی و طول سنبله، وزن دانه در سنبله و وزن خشک بیشترین تاثیر را روی عملکرد در شرائط مطلوب دارند (مقدم و همکاران، 1372).
شمس الدین (1987) گزارش نمود اثرات مستقیم تعداد دانه در سنبله در بوته و وزن هزار دانه برروی عملکرد دانه و اجزاء آن، تعداد نسبله در بوته، ارتفاع بوته، تعداد دانه در نستبله در شرائط تنش خشکی همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد (اهدایی و همکاران 1373).
ماندان و همکاران (1997) گزارش کردند که ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و تعداد پنجه در بوته روی عملکرد دانه دارای اثر مستقیم کمی می باشند.
فیشر (1973) با بررسی اثر تنش آب بر گندم نشان داد که تاثیر تنش آب بر تعداد بذر بسیار شدید تر از تاثیر آن بر سطح فتوسنتز کننده است و چند روز اعمال تنش آبی معادل 50/1-مگا پاسکال قبل از خروج سنبله موجب کاهشی معادل 30-25 درصد تعداد دانه در سنبلچه ها می شود.
(اینز 1981) با بررسی عکس العملهای متفاوت ارقام گندم بهاره در مرحله قبل از گلدهی تحت تاثیر تنش خشکی مشاهده کردند که تنش موجب تغییر تعداد دانه در سنبله می گردد. طباطبایی (1369) اثر رژیم های آبیاری بر عملکرد و کیفیت گندم رقم فلات را در شرائط آب و هوایی اهواز بررسی نمود و مشاهده کرد که رژیم های (20، 40، 60 درصد آب قابل استفاده مصرفی در طی دوره رشد از نظر آماری روی عملکرد دانه اختلاف معنی داری نشان نمی دهد ولی رژیم آبیاری اول با میانگین تولید بالاتری نسبت به سایر تیمارها برتری دارد.
همبستگی بین عملکرد دانه گندم در شرائط تنش با وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در متر مربع، طول آخرین میانگره، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مثبت و معنی دار گزارش شده (داروینکل 1078).
با توجه به ضرائب علیت ژنوتیپ های گندم در مورد صفات تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، و تعداد پنجه که دارای اثر مستقیم و مثبت برروی عملکرد بودند، پیضشنهاد می گردد که انتخاب ژنوتیپهای برتر بر اساس وزن هزار دانه