مقاله درباره نقش پیشگیری در سلامت روان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 8

نقش پیشگیری در سلامت روان

مفهوم سلامت روان علاوه بر فقدان بیماری و اختلال روانی، برخورداری از رفاه و آسایش فیزیکی، روانی- اجتماعی و تسلط نسبی بر استرس‌های روزمره زندگی است.آگاهی از نحوه بروز و شکل گیری اختلالات روانی خفیف و شدید و تاثیرات عوامل استرس زا بر سلامت روان و نحوه پیشگیری و مدارا یا مقابله با این عوامل نقش اساسی در جهت تثبیت یا ارتقای سلامت روان انسان‌ها دارد. امروزه با گسترش ارتباطات، حذف نسبی موانع جغرافیایی و پیچیده‌تر شدن روابط فردی و اجتماعی به دنبال توسعه شهرنشینی و بروز مکرر و سریع تغییرات در زندگی روزمره انسان‌ها شاهد افزایش نسبی استرس در جوامع انسانی هستند. در عین حال افزایش آگاهی و دانش مردم نسبت به این تغییرات و درک عوارض حاصله جستجوی علمی بیشتری را در جهت کنترل این عوامل و پیشگیری های اساسی‌تر از بروز اختلال در سلامت روان ضرورت بیشتری پیدا کرده است.

قدم اول در همه مراحل پیشگیری اعم از: پیشگیری از بروز، پیشگیری از تشدید یا تداوم اختلال و پیشگیری از عوارض بعدی هر اختلال در زمینه سلامت روان داشتن اطلاعات علمی در این زمینه است. اگر نیم نگاهی به برخی آمارها در زمینه اختلالات روانپزشکی بیندازیم، این اهمیت واضح‌تر می‌گردد و خصوصاً که این آمارها جهانی و مستقل از شرایط اقلیمی و فرهنگی و اجتماعی محدوده کشورها بوده و نتایج آن تکرار و تایید گردیده است. به عنوان نمونه سه تا پنج درصد جمعیت از بیماری‌های روانی شدید رنج می‌برند، و نیازمند درمان مداوم به صورت بیشتری یا سرپایی توسط روانپزشک می‌باشند. درصد مبتلایان به افسردگی حدود ده تا پانزده درصد جمعیت در طول عمر افراد جامعه بوده و اختلالات اضطرابی و وسواس و سایر بیماری‌هایی که موجب افت نسبی عملکرد شخصی و اجتماعی و اختلال در روابط بین فردی و زناشویی می‌گردند به طور پیوسته یک ششم جمعیت را درگیر می سازند. اختلالات شخصیت، بیماری‌های خفیف روانی که ظاهراً مد نظر افراد غیرمتخصص نمی‌باشند ولی موجب بروز تنش در روابط فردی می‌شوند نیز به این آمار افزوده می‌شوند و اگر سایر علت‌ها مثل اعتیاد(در همه رده‌های سنی) و عوارض ناشی از آسیب‌های اجتماعی همچون طلاق، فقر، بیکاری و قربانیان خشونت و ... را در نظر بگیریم متوجه این واقعیت می‌شویم که سلامت روان در هر یک از ما به طور مستمر و بالقوه در معرض تهدید بوده و بایستی با راه‌های پیشگیری از بیماری‌های روانی و مقابله با این همه تهدید سلامت و ممانعت از خسارت‌های احتمالی اقتصادی، فردی و اجتماعی آنها بیش از پیش آشنا شویم.

یکی از معیارهایی که توسط سازمان بهداشت جهانی در ارزیابی میزان عوارض ناشی از بیماری‌ها بکار می‌رود DALY یا Disability Adjusted Life Years است که بر اساس آن سال‌های عمر از دست رفته به دلیل ناتوانی ناشی از بیماری محاسبه می‌شود. طبق آمار WHO در سال 2001 میلادی 33 درصد از عمر از دست رفته به دلیل اختلالات اعصاب و روان بوده و افسردگی اساسی به تنهایی مسئول 12 تا 15 درصد از سال‌های سپری شده با ناتوانی بوده که در بین تمامی بیماری‌های جسمی و روانی به تنهایی رتبه سوم را داشته است. براساس پیش‌بینی‌ها در سال 2015 میلادی افسردگی اساسی(MDD) حایز رتبه اول در ناتوانی شغلی و اجتماعی افراد خواهد شد. تاثیر متقابل اختلالات اعصاب و روان مثل افسردگی و اضطراب با سایر بیماری‌های طبی مثل فشار خون، دیابت و سرطان کاملاً روشن شده است، به طوری که اکثریت بیماری‌های طبی مثل بالا بودن فشار خون، دیابت و روماتیسم و ... تحت عنوان بیماری‌های روان- تنی طبقه‌بندی می شوند. بر این اساس در حال حاضر هم که بر اساس معیار Daly بیماری‌هایی همچون بیماری‌های قلبی و بیماری‌های عفونی که فعلاً رتبه‌های اول و دوم را در ایجاد سال‌های همراه ناتوانی در طول عمر انسان‌ها دارند هم تحت تاثیر اختلالات اعصاب و روان و استرس‌های روزمره زندگی می‌باشند. آمار موجود گویای میزان این تاثیرات است به طوری که سی درصد از مبتلایان به فشار خون و صرع، 27 درصد از مبتلایان به انواع سرطان، 44 درصد ازمبتلایان به ایدز و 46 درصد مبتلایان به سل به طور همزمان از افسردگی اساسی رنج می‌برند و همین ابتلای توام(که فراتر از اطلاق روان- تنی است) باعث ناامیدی این بیماران نسبت به بهبودی و قطع عمدی درمان و عدم همکاری با پزشکان معالج و مشکلات فراوان در مسیر درمان‌های طبی می‌گردد. طی همین آمار میزان خودکشی در مبتلایان به بیماری‌های مزمن طبی حدود ده برابر جمعیت عادی می‌باشد. گذشته از هزینه‌های عاطفی دامنگیر خانواده بیماران اعصاب و روان، هزینه‌های سنگین اقتصادی به دنبال از کار افتادگی این بیماران به جامعه تحمیل می‌گردد که شامل مبالغ قابل توجهی از سرمایه‌های ملی در هر جامعه خواهد بود.

با توجه به تحمیل هزینه‌های سرسام آور اقتصادی و اجتماعی اختلالات روانی بر کل جامعه، لزوم پیشگیری از این اختلالات و ارتقای سلامت روان بهترین راه جلوگیری از اتلاف سرمایه‌های ملی و حفظ سلامت عمومی افراد جامعه می‌باشد.

این پیشگیری‌ها بر دو نگرش استوارند.

نگرش اول: افزایش کارآیی و آگاهی عمومی افراد