لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 36
ارزن
نام علمی pancium miliaceum
انکلیسی mill
فرانسه : millet
تاریخچه و کلیات
ارزن گیاهی است که دارای دانه های خیلی کوچک بوده و دانه های آن از دانه ذرت خوشه ای به مراتب کوچکتر می باشد و در بین غلات به غله دانه ریز معروف است.
این گیاه درایران و دیگر کشورهای گرمسیر که سابقه تاریخی زیادی در امر زراعت دارند و نیز در مناطق گرم به مقدار زیاد کاشته شده و زراعت آن در مصر به زمانهای دور باز میگردد و در چین قدیم حدود 2600 تا 2700 سال قبل از میلاد ارزن ، برنج ، گندم و دیگر غلات از گیاهان زراعتی درجه اول بوده اند به روایت تاریخ زراعت ارزن در چین و روم و یونان حتی به حدود 2600 سال قبل از میلاد می رسد در حال حاضر به مقدار زیاد در آفریقا ، هندوستان چین و بعضی از کشورهای آمریکای جنوبی کاشته می شود و در ایران نیز زراعت ارزن از قرن سیزدهم متداول بوده است.
ارزن در برخی از کشورهای اروپا نیز از قدیم برای تغذیه انسان ، حیوانات و بخصوص پرندگان به مقدار زیاد کاشته می شد لکن پس از آنکه کشت سیب زمینی و ذرت در اروپا توسعه پیدا کرد سطح زیر کشت ارزن کاهش یافت و اهمیت خود را از دست داد.
مشخصات گیاه شناسی
ارزن در رده بندی گیاهی از تیره غلات gramineae بوده و دارای جنسهای مختلفی است این گیاه مانند سایر غلات دارای ریشه افشان و ساقه های ماشوره ای و بدون انشعاب و گره دار می باشد. برگهای ارزن باریک، کشیده و به طور متناوب در روی ساقه قرار دارند و به نیامی منتهی می شوند که ساقه را در بر گرفته است. گل آذین ارزن به صورت خوشه سنبل بوده، میوه آن گندمه و دارای دانه های ریز و کوچک و گرد است، دانه های ارزن به وسیله پوشینه کاملا پوشیده شده و رنگ دانه در نژادهای مختلف متفاوت است ارتفاع بوته ارزن بسته به انواع آن متفاوت بوده و بین 45 سانتی متر تا 2 متر و گاهی نیز تا 3 متر متغیر می باشد.
ارزن دارای گونه های زیادی است که مهمترین آنها عبارتند از:
1- ارزن معمولی Panicum miliaceum L
ارتفاع بوته آن نسبتا کوتاه و حدود 50/1 متر بوده. تعداد برگهای روی ساقه آن کم و گلآذین آن خوشه سنبل باز(پانیکول) و سست است.(شکل 147) دانه ها پس از رسیدن کامل در داخل پوشینه ها(گلومل ها) باقی مانده و خیلی شفافند. دانه ها به رنگهای سفید، زرد، قرمز روشن و حتی سیاه بودن و نسبتا مسطح هستند. وزن هزار دانه آنها 5 تا 7 گرم است. مبدا این ارزن از آسیا و بخصوص چین بوده و در اروپای مرکزی و روسیه نیز به مقدار زیاد کشت میگردد. همچنین زراعت آن در شرق آفریقا، آمریکا، اتازونی، بریتانیا، چین، ژاپن، کره و هندوستان رایج است. این ارزن به مصرف تغذیه انسان و حیوانات رسیده و دارای چند زیرگونه می باشد که عبارتند از:
پانیکول آن باز می باشد
Panicum miliaceum ssp . efusum
پانیکول آن فشرده بوده
Panicum miliaceum ssp . compactum
پانیکول آن نیمه فشرده می باشد(شکل 148)
Panicum miliaceum ssp. compactum
در سال 1922 دانشمندی به نام شوالیه Chevalier در هندوستان رقم دیگی از این گونه به نام Panicum miliaire بدست آورد که دارای دانه های خیلی ریز با وزن هزار دانه 2 تا 3 گرم بوده و در مقابل خشکی بسیار مقاوم می باشد.
سایر گونه های این ارزن عبارتند از :
Panicum antidotale Retz
Panicum maximum L.
2- Digitaria exilis Stap f ( Paspalum langiflorum A. Chev)
ارتفاع بوته این ارزن خیلی کم و حدود 45 سانتیمتر بوده و به ارزن کوچک موسوم است. هر گل آذین آن دارای 2 تا 4 شاخه فرعی خیلی نازک می باشد که هر یک بین 5 تا 5/12 سانتی متر طول دارند. دانه ها پوشیده و خیلی کوچکند. وزن هزار دانه آنها 5/0 تا 6/0 گرم بوده. مرکز اصلی آن از آفریقاست و در گینه، سیرالئون، سودان و شمال نیجریه نیز کشت میشود.
3- Echinochloa frumentaceum Link
Syn.
Panieum frunentaceum Roxb.
ارتفاع بوته آن حدود 2 متر بوده، پانیکول آن فشرده، رنگ دانه هایش قهوه ای، وزن هزار دانه آن 3 تا 4 گرم است. این ارزن وحشی بوده و مبدا آن از آفریقاست و در چین و هند نیز کشت می شود. گیاهی است زودرس و به مناسبت آنکه دوره زندگی دو ماهه دارد به ارزن 60 روزه معروف می باشد. سرعت رشد آن خیلی زیاد است و در بعضی کشورها بخصوص در مصر جهت اصلاح زمینهای شور در تناوب قبل از برنج قرار می گیرد و در مصرف آن بیشتر برای علوفه دامها است.
4- Paspalum scrobiculatum L.
var. frumentaceum Stapf
این رقم در هندوستان کشت می شود و برای رشد و نمو خود احتیاج به خاکهای قوی دارد. دانه های آن نسبتا درشت و وزن هزار دانه آن 5 تا 6 گرم است.
5- گاورس
Setaria italica Beav .
Syn.
Panicum italicum L .
Panicum germanicum Moench.