تحقیق درباره آموزش های رسمی و غیر رسمی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

آموزش های رسمی و غیر رسمی

مصطفی ذباحیان ۱۳۸۳/۰۲/۰۱

آموزش های رسمی و غیر رسمی ( اهداف، روشها، ویژگی ها و مخاطبین): امروزه نیروی انسانی به عنوان عامل استراتژیک درهمه کشورها و سازمانها مطرح است یکی از مهم‌ترین دلایل مطرح تغییرات شتابانی است که در دانش و اطلاعات جهانی بوجود می‌آید،لذا آموزش نیروی انسانی نوعی سرمایه‌گذاری مفید و عامل کلیدی در توسعه ، محسوب میشود که در صورت برنامه ریزی صحیح بازده اقتصادی قابل ملاحظه ای در بر دارد. مسلما بخش تعاون نیز بعنوان یکی از ارکان سه گانه اقتصاد جمهوری اسلامی ایران که بمنظورتحقق اندیشه های بنیادی بشر همچون عدالت، آزادی و برابری تعیین گردیده است، نمی تواند از این مقوله خارج باشد. مخاطبین ما در آموزش تعاون ، گروهای سنی بزرگسال است که دارای ویژگیها ی فیزیکی، روانی واجتماعی متفاوت با سایر گروهای سنی می باشند، قدر مسلم لحاظ نمودن این ویژگیها در برنامه آموزشی خاص بزرگسالان می‌توانند نقش تعیین کننده ای درموفقیت های آموزشی داشته باشد. بخش آموزش تعاون در برگیرنده طیف گسترده ای از فراگیران بزرگسال با سن ، سطح تحصیلات ، تجارب فردی و آگاهیهای اجتماعی وجنسیت متفاوت می باشد که قدر مسلم هریک ازاین گروههای فراگیر آموزش خاص خود را می‌طلبد که برگزاری آموزشهای جداگانه تخصصی برای هریک از آنان خارج از امکانات موجود می‌باشد . لذا شناخت ویژگیهای بزرگسالان و فصل مشترک هریک از گروههای یاد شده که در ذیل خواهد آمد به ما کمک می نماید تا روش بهینه آموزش بخش تعاون را انتخاب نماییم . موضوع این مقاله تبیین آموزشهای رسمی و غیر رسمی و بیان اهداف ، ویژگیها، ومخاطبین و تفاوتهای بین این دو روش است، درابتدا دو تعریف مختصراز آموزش مطرح می کنیم . آموزش به ساده ترین بیان فرایندی است که منجر به یاد گیری می گردد، به عبارتی آموزش جریانی است که افراد طی آن مهارتها، نگرش وگرایش مناسب برای ایفای نقشی خاص را می‌آموزند.

- آموزشهای رسمی

قبل از وارد شدن به مبحث آموزشهای رسمی ، برتعاریف زیر که مبین نکات حائز اهمیتی است،تاکید نماییم .

اول : تعریف برنامه ریزی و مختصری از تاریخچه آن

دوم: تقسیم بندی علوم از دیدگاه ماکس شلر

1ـ برنامه ریزی آموزشی:

برنامه ریزی فرایند اتخاذ مجموعه ای از تصمیمات جهت انجام اقدامات مربوط به امورآموزشی در آینده است. برنامه ریزی به مفهوم جدید آن برای اولین بار در سال 1923 م در اتحاد جماهیر شوروی سابق، مورد استفاده قرار گرفت وعملا مفهوم جدید برنامه ریزی آموزشی در سطح بین المللی در دهه1340 هجری شمسی ( 1960 م ) در رابطه با ضرورت رشد اقتصادی مطرح شد وبتدریج گسترش یافت ( سیف،سال 1370،ص 12)

2- تقسیم‌بندی علوم:

ماکس شلر دانشهای بشری را به پنج رتبه بشرح ذیل تقسیم می نمایید

1 ـ اسطوره و افسانه ( دانش مستتر در زبان مردم عامی )

2 ـ الهیات ( ما ورا الطبیعه )

3 ـ دانش فلسفی ( متا فیزیکی)

4 ـ د ا نش عینی(ریاضیات و علوم طبیعی)

5 ـ دانش فنی ( مهارت ها ی شغل ) ( جارویس،پیتر،ص 6)

با توجه به دیدگاه پیتر جارویس مولف کتا ب «آ موزش بزرگسالا ن و آ موزش مداوم که معتقد است هرچه دانش »جدید پیشرفت می‌کند، دا نش عامه بی‌ا عتبارتر می‌شود».، در نتیجه بشر برای ادامه حیات ناچار به یادگیری دانش جدید میباشد. از اینرو این مهم بردوش متولیان آموزشی است که هم پا با روند رشد علوم و دانش درسطح جهان گام بردارند درنتیجه

طبق تعاریف«هرنوع اقدامات متوالی و برنامه‌ریزی شده که نگرش انسا نی داشته و هدف آن یادگیری و فهم فرا گیران باشد»،

آ موزشهای رسمی یکی از شیوه های فراگیرا وآ موزش و پرورش معروفترین متولی و مصداق عینی این تعریف می‌باشد. لذا قبل از پرداختن به اهداف ، ویژگیها و مخاطبین آموزشهای رسمی، بهتراست تعریف کوتاهی ازاین نهاد داشته باشیم.

آموزش و پرورش : طبق نظریه «گومز و احمد » ساختار بسیار مشخص ، متوالی و مبتنی بر سال یا نیمسال ، سلسله مرا تبی که به آن نظام آموزش و پرورش می گویند که از دبستان آغاز شده تا دانشگاه ادامه دارد. (جارویس ،پیتر، ص 21)

حال باید دید کارکرد این نظام آموزشی چگونه است ؟

در پاسخ باید گفت نظام آموزشی ، با دریافت یک مجموعه درون داد ( دانش آموزان و معلم ) طی فرایندی خاص ( بهرمندی از تخته سیاه ( امروزه وایت بورد ) ، روش تدریس و زمان معین ) در جهت یک هدف مشخص (آموزش و فراگیری) یا برون داد مورد نظر ، دست می یابد.

- اهداف آموزش رسمی:

بر اساس یافته های یونسگو اهداف آموزشی های رسمی که تلفیقی از آموزشهای رسمی در چارچوب آموزش وپرورش وآموزشهای پیشرفته درچارچوب آموزش عالی می باشد، بشرح ذیل ترسیم می گردد

1. فراهم ساختن ابزار تفکر و عمل برای کودک و نوجوان متناسب با سن او به گونه ای که بتواند به عنوان انسان و شهروند ، شکوفا شده و زندگی نماید.

2. ا نتقال میراث فرهنگی و فراهم ساختن امکانات لازم جهت غنای فرهنگی

3. تربیت انسانهای آزاد ، آگاه و مسئول که خود و دیگران را محترم بشمارند.

4. تربیت متخصصین طراز اول

5. اشاعه فرهنگ علمی وادبی وارزشهای فرهنگی جامعه» ( یونسکو، ص 121)

در این راستا حیطه‌های آموزشی عبارتند از:

1- تغییر در نگرش

2- افزایش دردانش واطلاعات

3- ایجاد مهارت

شایان توجه است این اهداف را می توان مرتبط با افزایش دانش واطلاعات همچنین تغییر نگرش افراد منظور نماییم

پس از توصیف اهداف آموزشهای رسمی حال به بیان ویژگیهای آموزشهای رسمی می‌پردازیم.

- ویژگیهای آموزشهای رسمی:

همانطور که از تعاریف استنباط می‌شود، ویژگیهای آموزشهای رسمی عبارت اند از:

1- آ موزشهای رسمی بلند‌مدت است ومعمولا برای فراگیران اهداف کلان را مد نظردارد.

2- آموزشهای رسمی دارای سلسله مراتب است ، یعنی از مقطع دبستان آغاز وبه مقاطع بالاتر درآموزش عالی منتهی می گردد

3- آموزشهای رسمی علاوه بر افزایش دانش وایجاد مهارت فراگیران بر شخصیت سازی و ایجاد الگوهای رفتاری درآنان

نیز می‌نماید.

- روشهای آموزشی:

روشهای آموزش در چارچوب آ موزشهای رسمی شامل :

1ـ روشهای معلم محور

2ـ روشهای گروهی شاگرد محور

3 ـ روشهای انفرادی شاگرد محور ( جارویس ،پیتر، ص 127-151)

- مخاطبان آموزشهای رسمی :

مخاطبین آموزشهای رسمی ( آموزش وپرورش و آموزش عالی) را گروه سنی کودکان ، نوجوانان و جوانان در برمی گیرد. ویژگی های مخاطبین آموزشهای رسمی :

- آموزش برای ایشان شغل اصلی محسوب می‌گردد.

- فراگیران درهریک از مقاطع آموزشهای رسمی ( ابتدائی ، راهنمائی ، دبیرستان ، دانشگاه) در یک گروه سنی قرار دارند.

- آموزش در نظام آموزشهای رسمی برای فراگیران به غیر از مقطع دانشگاه درسایر مقاطع جنبه اجباری دارد.

- فراگیران به علت سن کم وجوانی درمقایسه با بزرگسالان از قدرت فکری وقدرت جسمی بالاتری برخوردار هستند پس در حین آموزش کمتردچارخستگی می گردند.

درپی شرح و توصیف آ موزشهای رسمی و تبیین اهداف ، روشها ، مخاطبین وویژگی های آنان جا دارد بحث در زمینه آموزشهای غیر رسمی را آغاز نمائیم .

- آموزشهای غیر رسمی:

قبل از هر سخنی ضمن ارائه تعریفی کوتاه از آموزشهای غیر رسمی به بحث در زمینه آموزش مداوم وانواع آن می‌پردازیم.آموزشهای غیررسمی عبارت است از تحصیلات حرفه ای و تخصصی که هدف آن مشخص ونتایج آن در مدت زمان نسبا کوتاهی قابل حصول باشد . در این راستا ونبلز، آ موزش مداوم را « کلیه فرصتهای یادگیری که پس از اتمام تحصیلات اجباری پیش می‌آید و از آن استفاده می‌گردد»، ، می داند. ( جارویس، پیتر، ص28)

وی در ادامه آموزش مداوم را به دو طبقه تقسیم می‌نماید:

1ــ آموزش مداوم حرفه ای

2 ــ آموزش مداوم غیرحرفه ای ( جارویس، پیتر، ص28)

در ادامه جارویس آ موزش مداوم حرفه‌ای را بهسازی توانائیهای انسان توصیف می‌کند به طوری که این آموزش زمینه اشتغال اداری یا انجام کارهای فنی، وضعیت جدید را برای فرد فراهم نمایید. همچنین، پس از ارائه تعابیر ونبلز از آموزش مداوم

می‌افزاید« این توصیف (تعریف ونبلز از آموزش مداوم) در بین انواع آموزشهای ضمن خدمت کاربرد فراوان دارد». (جارویس،پیتر،ص30 )

لازم است پس از این تعاریف به طبقه بندی آموزشهای غیر رسمی وتشرح هریک از پارامترها مطرح در این بحث بپردازیم.