لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 3
استفاده از کنجاله کلزا در جیره مرغان تخمگذار
کلزا یکی از دانه های روغنی است که از اعضاء خانواده کروسیفرا
( cruciferae ) و جنس براسیکا ( brassica ) می باشد . این دانه مخصوص مناطق معتدل و سردسیر بوده که امروزه در اکثر نقاط دنیا در سطح وسیع کشت می شود .
گیاه کلزا دارای گلهای زرد رنگ و غلاف و ساقه می باشد که در داخل هر غلاف 15 – 40 عدد دانه کوچک و گرد به قطر 1 – 2 میلی متر وجود دارد .
کنجاله حاصل از روغن کشی دانه روغنی کلزا به طور متوسط 35% پروتئین دارد که به میزان وسیعی می تواند به عنوان مکمل پروتئینی در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار گیرد . همچنین از نظر اسیدهای آمینه گوگرددار ( سیستئین ، سیستین ، متیونین ) و ویتامین ها غنی می باشد .
امروزه در دنیا از کنجاله کلزا به عنوان مکمل پروتئینی در جیره غذایی مرغان تخمگذار استفاده می شود . مطالعات متعددی در مورد اثر کنجاله کلزا در تولید تخم مرغ و پارامترهای مربوط به سیکل تخمگذاری انجام شده است که نشان داده است استفاده زیاد از کنجاله کلزا بر تعداد تخم مرغ اثری ندارد .
هنگامی که کنجاله کلزا به جیره مرغان تخمگذار افزوده می شود اندکی کاهش در میزان خوراک مصرفی و اندازه تخم مرغ دیده می شود . همچنین اثر افزودن کنجاله کلزا بر میزان خوراک مصرفی و اندازه تخم مرغ در یک دوره کوتاه مدت در مرغان تخمگذار جوان مطاله شده است ( 1998 ) . نتایج حاصل نشان می دهد که اندازه تخم مرغ در اثر کاهش انرژی مصرفی کاهش یافته است . علت کاهش خوراک مصرفی مشخص نشده است اما وجود اسید فیتیک در کنجاله کلزا می تواند قابلیت دسترسی کلسیم و غذای مصرفی را کاهش دهد.
مطالعات جدید ( 2003 ) نشان می دهد که حداکثر 10% کنجاله کلزا اصلاح شده ( کانولا ) که مقادیر گلوکوزینات آن پایین است می تواند به عنوان مکمل پروتئینی در جیره مرغان تخمگذار با تخم مرغ پوسته سفید بدون اثرات سوء مورد استفاده قرار گیرد . کنجاله کلزا حاوی 8/1 ـ 6/0 % سیناپین است که در بدن مرغان تخمگذار تبدیل به تری متیل آمین می شود . مرغان تخمگذار پوسته قهوه ای آنزیم تری متیل آمین اکسیداز کمتری نسبت به مرغان تخمگذار پوسته سفید تولید می کنند و در بدن آنها مقادیر زیادی تری متیل آمین متابولیسم نمی شود و در درون زرده قرار می گیرد و موجب طعم ماهی در تخم مرغ می شود .
بنابراین متخصصین تغذیه حداکثر 5% کنجاله کلزا اصلاح شده ( کانولا)
را به عنوان مکمل پروتئینی در جیره مرغان تخمگذار پوسته قهوه ای توصیه می کنند .
بررسی سطوح مختلف کنجاله کلزا و مکمل کلسیم در جیره ، بر عملکرد جوجه های گوشتی
این آزمایش به منظور بررسی سطوح مختلف کنجاله کلزا و مکمل کلسیم بر عملکرد جوجه های گوشتی طرح ریزی شد. برای انجام آزمایش ، درسن ۷ روزگی تعداد ۱۵۲ قطعه جوجه از سویه آرین با میانگین وزنی ۷ ± ۹۰ گرم انتخاب و جوجه های گوشتی با ۴ سطح کنجاله کلزا ( ۰ ، ۱۰ ، ۱۵ ، ۲۰ ) و ۳ سطح کلسیم ( ۱۰۰ ، ۱۲۰ ، ۱۳۵درصد توصیه انجمن تحقیقات ملی در سال ۱۹۹۴ ) از سن ۸ تا ۴۹ روزگی در دو دوره آغازین (۸ تا ۳۵ روزگی ) و پایانی (۳۶ تا ۴۹ روزگی ) مورد تغذیه قرار گرفتند. نتایج این آزمایش نشان داد که مصرف کنجاله کلزا باعث تغییر معنی داری در افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک نگردید، ولی باعث افزایش معنی دار در مقدار خوراک مصرفی گردید. مکمل کلسیم باعث کاهش معنی دار در مقدار خورا ک مصرفی ، افزایش وزن بدن و افزایش ضریب تبدیل خوراک گردید. کنجاله کلزا باعث افزایش اندازه غده تیروئید در مرحله آغازین و افزایش وزن دستگاه گوارش درمرحله پایانی گردید، ولی تأثیر نامطلوبی بر کبد و توان تولیدی جوجه ها نداشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که بهترین عملکرد استفاده از کنجاله کلزا ، سطح ۱۵ درصد کنجاله کلزا و ۱۰۰ درصد کلسیم می باشد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 32
مقدمه:
کلزا میزبان تعداد زیادی از حشرات و بیماری های گیاهی می باشدو حشرات آفت کلزا در وهله اول آفات خاص خانواده گیاهی Crucifer محسوب می شوند. تعدادآفات مورد نظر بسیار زیاد بوده ولی مهمترین آفات آن شامل: کک های نباتی- که بذور کاشتنی باید با حشره کش ها ضدعفونی شوند تا از آلودگی به ابن حشرات بالغ این آفات کاسته شود-، کک ساقه کلم یا Phylliodes chrysocephala یکی از مهمترین آفات کلزای زمستانه در اروپا محسوب می شود که بالغین آن نه تنها روی برگ ها ایجاد سوراخ می کنند بلکه لاروها نیز داخل ساقه و قاعده گیاه ایجاد تونل می نماید. سرخرطومی های ساقه Ceutorhynchus napi و C. pallidactylus داخل ساقه تونل حفر نموده و آفت زمستانی کلزا در اروپا هستند. پروانه های آفت مانند شب پره پشت الماسی Plutella xylostella ، Mamestra configurata و Loxostege sticicalis نیز در اروپا به کرات دیده می شوند ولی در کانادا با تغذیه از برگ و غلاف ها خسارت شدیدی وارد می کنند. سوسک های پلن خوار نیز از جوانه ها و گلهای کلزای زمستانه و بهاره تغذیه می کنند کنترل شیمیایی این آفات با توجه به گلدار بودن مرحله خسارت و وجود زنبور عسل و حشرات مفید دیگر بسیار مشکل و پیچیده است. سرخرطومی غلاف Ceuthorynchus assimilis یک آفت اقتصادی در کلزای زمستانه در اروپا است اما مگس غلاف هم به کلزای بهاره و هم زمستانه حمله می کند. هردو آفت تخم خود را درون غلاف ها گذاشته و لارو روی بذور رسیده تغذیه می کند. سن های Lygus مانند Lygus elisus و L. lineolaris اخیرا خسارت اقتصادی به محصول بهاره در کانادا وارد می کنند. در حالی که L. rugulipennis به گیاهچه های تابستانه در سوئد حمله می نماید. مگس ریشه یا گونه های Delia spp. خسارت اقتصادی به مزارع کلزای بهاره در غرب کانادا وارد نموده که تخم های آفت در قاعده گیاه گذاشته شده و لاروها درون ریشه در زمان گلدهی و بذر دهی گیاه تونل حفر می کنند. جمعیت بالای گونه های شته خسارت مستقیمی با تغذیه از شیره گیاه وارد می کنند. در مناطق خشک این شته ها بندرت در کانادا مهم هستند ولی انتقال ویروس های گیاهی به خصوص در چین آنها را مهم جلوه می دهد.
مهمترین آفات کلزا در دنیا:
- Agrotis ipsilon (black cutworm)
- Agrotis segetum (turnip moth)
- Albugo candida (white rust of crucifers)
- Alopecurus myosuroides (black-grass)
- Alternaria brassicae (dark spot of crucifers)
- Alternaria brassicicola (dark leaf spot of cabbage)
- Alternaria japonica (Alternaria black spot (and wirestem))
- Amaranthus retroflexus (redroot)
- Arion hortensis (garden slug)
- Athalia rosae (cabbage leaf sawfly)
- Beet western yellows virus (turnip (mild) yellows)
- Brevicoryne brassicae (cabbage aphid)
- Ceutorhynchus assimilis (cabbage seed weevil)
- Cirsium arvense (canada thistle)
- Commelina benghalensis (benghal dayflower)
- Dasineura brassicae (brassica pod midge)
- Deroceras reticulatum (grey field slug)
- Echinochloa crus-galli (barnyard grass)
- Elymus repens (quackgrass)
- Entomoscelis americana (red turnip beetle)
- Equisetum arvense (field horsetail)
- Euphorbia hirta (garden spurge)
- Fumaria officinalis (common fumitory)
- Galium aparine (cleavers)
- Gibberella avenacea (Fusarium blight)
- Hadula trifolii (clover cutworm)
- Halotydeus destructor (redlegged earth mite)
- Heterodera schachtii (beet cyst eelworm)
- Latheticus oryzae (longheaded flour beetle)
- Leptosphaeria maculans (stem canker)
- Lipaphis erysimi (mustard aphid)
- Listroderes costirostris (vegetable weevil)
- Lolium multiflorum (Italian ryegrass)
- Lolium temulentum (darnel)
- Loxostege sticticalis (beet webworm)
- Lygus lineolaris (tarnished plant bug)
- Mamestra configurata (bertha armyworm)
- Meligethes aeneus (rape beetle)
- Mus musculus domesticus (mouse)
- Nezara viridula (green stink bug)
- Orobanche (broomrape)
- Papaver rhoeas (common poppy)
- Phalaris paradoxa (awned canary-grass)
- Phragmites australis (common reed)
- Phyllotreta cruciferae (crucifer flea beetle)
- Phyllotreta striolata (cabbage flea beetle)
- Pieris brassicae (cabbage caterpillar)
- Poa annua (annual meadowgrass)
- Polygonum aviculare (knotweed)
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 37
مقدمه
گیاه کلزا Brassica napus L. یک گونه آمفی دیپلوئید حاصل از تلاقی فرم هایی از گونه کلم rassica Oleracea با شغلم Brassica Campestris در طبیعت می باشد. این گیاه در سال های اخیر به دلیل دارا بودن ویژگی های زراعی متنوع و بعضاً منحصر به فرد و نیز به خاطر درصد روغن بالا و کیفیت مطلوب آن مورد توجه خاص مسئولان اجرایی وزارت جهادکشاورزی قرار گرفته و این امید را در دل ها تابانده که با توسعه کشت آن در کنار سایر گیاهان روغنی نظیر سویا، آفتابگردان، کنجد، و گلرنگ تا حد زیادی از وابستگی کشور به خارج در زمینه واردات روغن و کنجاله گیاهی کاسته شود. براساس بررسی ها و پیش بینی های انجام شده در قالب برنامه پنجساله سوم توسعه اقتصادی ـ اجتماعی .... کشور ـ زیر بخش کشاورزی ـ تا سال آخر اجرای بنرامه افزایش سطح کشت کلزا تا میزان 360 هزار هکتار به منظور تولید 580 هزار تن دانه با حداقل 38 درصد روغن و در نتیجه تامین حدود 222 هزار تن روغن کلزا پیش بینی شده است. در قالب برنامه سوم توسعه اقتصادی همچنین تولید 216 هزار تن روغن از طریق کشت سایرگیاهان روغنی پیش بینی شده که جمعاً با تولید تقریبی 428 هزار تن روغن حدود 50 درصد از روغن گیاهی مورد نیاز به شرط تامین پرسنل متخصص و نهاده های لازم در داخل کشور تولید خواهد شد.
گیاه کلزا تا چند سال قبل برای جامعه کشاورزی کشور و نیر برخی از مسئولان ناشناخته بود در اصل بومی ایران نیست و بحث مربوط به خاستگاه گونه زراعی کلزا و تیپ های متنوع روغنی، علوفه ای ،پاییزه و بهاره آن خود می تواند موضوع مقاله جداگانه ای باشد. بخش تحقیقات دانه های روغنی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر از دو دهه قبل برنامه مدونی برای دریافت نمونه های بذر رقم های اصلاح شده کلزا از مراکز تحقیقات بین المللی و نیز دانشگاه های معتبر آلمان،سوئد، کانادا و لهستان اجرا نمود و با ایجاد مزارع تحقیقاتی متعدد در مناطق گرگان، مازندران، کرج، ارومیه، زرقان، همدان، کرمانشاه، میاندوآب، داراب و غیره به بررسی سازگاری این رقم ها با شرایط اقلیمی مناطق فوق اقدام کرد. در کنار این بررسی ها با انجام هیبریداسیون و دو رنگ گیری مواد ژنتیکی سازگار و پرمحصول در راه ایجاد رقم های برتر داخلی گام برداشته شده است.
به موازات انجام تحقیقات بهنژادی در مورد گیاه روغنی کلزا برخی از جنبه های بهزراعی این گیاه نظیر روش های کاشت، تاریخ کاشت و مقایسه روش های برداشت، تحمل به تنش خشکی و غیره در قالب طرح های تحقیقاتی مورد بررسی قرار گرفته که نتایج سودمندی ا زاین طرحها بدست آمده است.
بخش تحقیقات دانه های روغنی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر همچنین به عنوان ستاد هماهنگ کننده تحقیقات گیاهان روغنی درکشور علاوه بر انجام وظایف محوله، الهام بخش اجرای شمار قابل ملاحظه ای طرح های تحقیقاتی و به ویژه پایان نامه های دانشجویی در زمینه جنبه های مختلف بهزراعی این نبات در تعداد زیادی از دانشگاه های کشور بوده و با انجام مشاوره و راهنمایی و تامین بذر های اصلاح شده لازم برای اجرای این بررسی ها، راهگشای بسط اطلاعات علمی و تضمین امکان توسعه کشت این نبات است.
همپای توسعه کشت کلزا به بیشتر از 50 هزار هکتار در سال زراعی 80 – 81 در کشور مسایل زراعی جدید مطرح می شود که پاسخگویی به آنها نیازمند انجام تحقیقات مستمر و گسترده تر می باشد. از جمله این مسایل می توان به مجموعه پرسش هایی مربوط به شرایط کاشت کلزا اشاره نمود. کشت موفقیت آمیز کلزا مستلزم آماده کردن بهینه زمین، کشت صحیح و آبیاری به موقع پس از کاشت است. مجموعه این عملیات موجب می شود که سبز مزرعه یکنواخت بوده و گیاه بتواند برای کسب آمادگی تحمل به سرما تا شروع فصل سرما به قدر کافی رشد کرده و به مرحله روزت برسد.
آماده سازی زمین
تهیه بستر مناسب بذر به عنوان یکی از شرایط اصلی در موفقیت زراعت کلزا است. بستر نرم و یکنواخت و دارای قابلیت نفوذ هوا، برای جوانه زدن سریع و رشد گیاهک اولیه ضروری است. برای تأمین شرایط فوق ،شخم با گاوآهن یا پنجه غازی و خرد کردن کلوخه ها بارتیواتور توصیه می شود. پس از شخم و قبل از رتیواتور کودهای موردنیاز در سطح مزرعه پخش می شود. در صورت نیاز سموم علف کش قبل از کاشت را می توان با استفاده مجدد از رتیواتور در زمین شخم خورده دارای رطوبت مناسب، مصرف نمود.
کشت با حداقل خاکورزی
با توجه به این که در بعضی از موارد به لحاظ شرایط زراعی و اقلیمی فرصت و امکان اندکی برای آماده کردن زمین برای کشت پاییزه کلزا موجود است لذا موضوع کشت کلزا بدون خاکورزی و یا با حداقل خاکورزی و مقایسه آن با روش آماده کردن سنتی زمین مورد توجه قرار گرفته است.
باافزایش توجه کارشناسان محیط زیست و کشاورزی به محافظت از خاک، گرایش به روش آماده کردن زمین برای کاشت گیاهان زراعی با حداقل عملیات زراعی افزایش یافته است.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 18
کلزا
مقدمه :
دانه های روغنی پس از غلات ، دومین ذخایر غذایی جهان را تشکیل می دهند . این محصولات علاوه بر دارا بودن ذخائر غنی اسید چرب ، حاوی پروتئین نیز می باشند در این میان کلزایه عنوان یکی از مهمترین گیاهان روغنی در سطح جهان مطرح می باشد . آخرین ارقام منتشره از سوی سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ( FAO ) در سال 1999 نشان می دهد ، کلزا پس از سویا و نخل روغنی ، سومین منبع تولید روغن نباتی جهان به شمار می رود .
مبدأ اولیه کلزا Brassica napus به خوبی روشن نمی باشد اما به احتمال قوی خواستگاه آن ناحیه آسیا و اروپا است ، کلمه Rapeseed در زبان انگلیسی به کلزا اطلاق می شود دارای ریشة Rapum به معنی شلغم می باشد .
زراعت کلزا از 300 سال قبل در هندوستان رواج داشته و از آنجا به چین و ژاپن راه یافته است ،در اروپا استخراج روغن از دانه کلزا و دانه سایر گونه های متعلق به جنس Brassica دست کم از قرن 16 رواج داشته است ، این روغن ابتدا به عنوان روغن چراغ استفاده شد و سپس به عنوان روغن خوراکی مرسوم گردید .
تولید تجارتی کلزا در سال 1942 به عنوان منبع تأمین کننده روغن روان ساز در جنگ جهانی دوم آغاز گردید اما به دلیل قحطی و گرسنگی و کمبود منابع روغن خوراکی مقداری از آن به مصرف غذایی رسید و پس از آن با توجه به امکان استفاده خوراکی از این روغن اصلاح آن مورد توجه قرار گرفت .
گونه ها و ارقام :
گیاهان جنس براسیکا برحسب میزان اسیداوریک به دوگروه عمده تقسیم می شوند:
دسته اول که با علامت اختصاری HEAR مشخص می شوند دارای مقادیر زیادی اسید اروسیک بوده ( درحدود 55 درصد ) و مصرف خوراکی ندارند . در سال 1974 روغنهایی که کمتراز5 درصد اسید اروسیک داشتند تحت عنوان LEAR نامگذاری شدند ، بعدها محققین کانادایی نام کانولا را برای ارقام اصلاح شده کلزا ( دارای حداکثر 2 درصد اسید اروسیک ) انتخاب نمودند . علاوه بر ماده مضر فوق یک ماده مضر دیگر در کنچاله و علوفه کلزا وجود دارد که تحت عنوان “ گلوکز اینولات “ شناخته می شود و باعث طعم تند و بوی گزنده می گردد . فیبر نیز از موادی است که باعث افت کیفیت کنجاله می گردد . ترتیب تکامل اصلاح در این گیاه روغنی به قرار زیر بوده است :
ارقام ( 0 ) : در این ارقام میزان اسید اروسیک به حد بسیار کمی تقلیل یافته بطوریکه در ارقام امروزی تقریباً به صفر رسیده است .
ارقام ( 00 ) : در این ارقام علاوه بر میزان اسید اروسیک میزان گلوکز اینولات نیز بسیار کاهش یافته است .
ارقام ( 000 ) : در این ارقام هر سه ماده نامطلوب اسید اروسیک ، گلوکز اینولات و فیبر به حداقل رسیده اند .
تجزیه مواد تشکیل دهندة بذر کلزا
ترکیبات
پروتئین
روغن
رطوبت
هیدارات کربن
مواد معدنی
کلوکز
اینولات
مقدار %
25-17
45-40
3/7-5/5
25-20
3/5-2/3
4-1
روغن کلزا در مقام مقایسه با روغن حاصله از دانه های روغنی ممتاز آفتابگردان ، ذرت و سویا به دلیل حضور اسیدهای چرب اشباع نشده و فاقد کلسترول از کیفیت تغذیه ای بالایی برخوردار است .
ارقام کلزا دارای دو تیپ بهاره و پائیزه می باشند که ارقام بهاره به دلیل دوره رشد کوتاهتر از عملکردکمتری برخوردارند و در ضمن نیازی به بهاره سازی(ورنالیزاسیون) ندارند ، درحالیکه ارقام پائیزه نیازمند گذراندن یک دوره سرما می باشند . جدول زیر برخی ارقام رایج در ایران و ویژگی های آنها را نشان می دهد :
نام رقم
نوع رقم
کد رقم
عملکرد
دانه ton/ha
درصد روغن
سازگاری
طلایه ( کبری )
پائیزه
00
3/4-1/2
3/41-41
سرد و معتدل سرد
زرگل ( سرز )
پائیزه
00
8/4-2
45-42
سرد
PF7045/91 (ساری گل)
بهاره
00
8/4-2
45-42
معتدل و گرم و مرطوب
Okapi
پائیزه
00
3
43
معتدل سرد و سرد
Fornax
پائیزه
00
3
43
سرد
SLM 0461
پائیزه
00
3
43
سرد
Orient
پائیزه
00
9/2-7/2
44-42
معتدل سرد
Colvert
پائیزه
00
9/2-7/2
53
معتدل سرد
Option 501
بهاره
00
7/2-5/2
44-43
گرم و مرطوب
هیبرید Hyola 401
بهاره
00
2/3-8/2
45-43
معتدل و گرم و مرطوب
هیبرید Hyola 308
بهاره
00
9/2-7/2
46-44
معتدل و گرم ومرطوب
گیاه شناسی :
کلزا از تیره شب بوئیان یا چلیپائیان ، گیاهی علفی با دوره رشد یکساله می باشد دارای ریشه عمودی و بلند است که در شرایط مناسب تا عمق 80 سانتی متری خاک وحتی بیشتر نیز نفوذ می کند .
کلزا دارای یک ساقةاصلی و تقریباً مدور می باشد که پس از به گل نشستن ساقه اصلی رشد ساقه های فرعی آغاز می شود و تعداد زیادی شاخه فرعی منشعب می شود ارتفاع نهایی بوته بین 200- 50 سانتیمتر است . برگهای کلزا به سه فرم چسبیده به آغوش ، چسبیده معمولی ، و دارای دمبرگ مشاهده می شوند . گل آذین به شکل خوشه بلندی است که در آن گل ها از قسمت پایین خوشه شروع به شکفتن می کنند . کلزا گیاهی عمدتاً خود گشن است که میزان خود گشنی آن بیش از 70% می باشد . میوه کلزا غلاف یا به عبارت عامی خورجینی به طول 5 تا 10 سانتی متر است که فاقد کرک بوده و در انتها به یک منقار منتهی می شود .
شرایط اقلیمی :
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 41
مقدمه
کلزا با نام علمی Brassica napus با کمتر از 2% اسید اروسیک در روغن و کمتر از 30 میکرومول گلوکوزینولات در کنجاله نوع خاصی از کلزای روغنی میباشد که به کانولا معروف است. این دو خصوصیت دانه، روغن کلزا راب را تغذیه انسان و کنجاله را به عنوان منبع پروتئین بالا برای تغذیه دام مناسب کرده است.
کلزا در طی قرن سیزدهم در اروپا کشت میشد، اما احتمالاً کشت آن در آسیا به هزاران سال قبل برمیگردد. این گیاه در آسیا همیشه برای تغذیه انسان و در اروپا به عنوان منبعی برای روغن چراغ و روغن نرم کننده استفاده میشده است. در طول جنگ جهانی دوم، کانادا هزاران هکتار از اراضی خود را برای رفع نیاز نرمکنندههای ناوگان دریایی به کشت این گیاه اختصاص داد، ولی با جایگزینی موتور دیزل به جای موتور بخار این میزان کاهش یافت.
در سال 1957 رقم اسپان (Span) اولین واریته با اسید اروسیک کم و سه سال بعد رقم تاور (Tower) با مقدرا اندک اسید اروسیک و گلوکوزینولات به عنوان اولین واریتههای کانولا معرفی شدند. نام کانولا در سال 1978 توسط انجمن روغنگیری غرب کانادا به ثبت رسیده و امروزه برای توصیف کلزایی که دارای مقادیر اندک اسیداروسیک و گلوکوزینولات است، استفاده میشود. در سال 1985 در ایالات متحده مصرف کلزای روغنی حاوی کمتر از 2% اسیداروسیک بدون ضرر تشخیص داده شد. یک سال بعد انجمن پزشکی قلب آمریکا، از مردم این کشور قاطعانه درخواست کرد که مقدار اسیدهای چرب اشباع را در تغذیه روزانه خود کاهش دهند. روغن کلزای حاوی 6 درصد اسید چرب اشباع است که پایینترین میزان در بین روغنهای گیاهی تجارتی میباشد.
دانه با کیفیت کانولا در سه گونه جنس براسیکا اصلاح شده است. کلزا (Brassica napus) که کلزای آرژانتینی یا سوئدی نیز نامیده میشود، اولین و مهمترین کانولای مورد کشت است. شلغم روغنی (B. rapa) که کلزای لهستانی نیز نامیده میشود، دارای ارقام با کیفیت کانولا میباشد که در سطوح فراوان سازگار شده و کشت میشوند. همچنین در خردل هندی (B. juncea) لاینهای باکیفیت کانولا شناسایی شدهاند، اما هیچ واریتهای تاکنون معرفی نشده است. اکثر واریتههای زمستانه کلزا که در ایالات متحده اصلاح شدهاند، از گونه B. napus میباشند.
تولید کلزا در سطوح فراوان مطلوب میباشد. ایلات متحده هر ساله مقادیر چشمگیری محصول کلزا را وارد میکند، بنابراین بازار مناسبی برای روغن و کنجاله محسوب میشود. تولید کلزا به راحتی با ابزار مورد استفاده برای دانهریزها امکانپذیر میباشد.
هر دو نوع «کلزای» زمستانه و بهاره اصلاح شده مورد کشت قرار میگیرند. در شرایط مطلوب پتانسیل عملکرد تیپ زمستانه 30-20 درصد بیشتر از تیپ بهاره است. در مناطقی که تیپهای زمستانه حدود یک ماه زودتر از تیپ بهاره گل میدهد، اما به علت گرمای تابستان فقط یک هفته زودتر برداشت میشود. این حالت منجر به کاهش دوره پرشدن دانه شده و پتانسیل عملکرد تیپ بهاره کلزا را در مناطق سرد کاهش میدهد. واریتههای کلزا در کشت بهاره فشار مضاعفی را از جانب علفهای هرز بهاره و حشرات مضر تحمل میکنند. به همین دلیل تولید کشت تیپهای بهاره در اکثر نقاط توصیه نمیشود و در ایران بر حسب اقلیمهای مختلف تیپهای بهاره و زمستانه جهت کشت پاییزه توصیه میشوند.
آماده سازی زمین
به علت اینکه کلزا یک گیاه بذرریز میباشد، شرایط نامناسب خاک و کلوخه بودن بستر بذر باعث کاهش سطح سبز میگردد.
تهیه بستر مناسب بذر به عنوان یکی از شرایط اصلی در موفقیت زراعت کلزا است. بستر نرم و یکنواخت و دارای قابلیت نفوذ هوا، برای جوانه زدن سریع و رشد گیاهک اولیه ضروری است. برای تأمین شرایط فوق ،شخم با گاوآهن یا پنجه غازی و خرد کردن کلوخه ها بارتیواتور توصیه می شود. همچنین دو بار دیسک عمود بر هم ضروری به نظر میرسد. پس از شخم و قبل از رتیواتور کودهای موردنیاز در سطح مزرعه پخش می شود. در صورت نیاز سموم علف کش قبل از کاشت را می توان با استفاده مجدد از رتیواتور در زمین شخم خورده دارای رطوبت مناسب، مصرف نمود.
کشت با حداقل خاکورزی
با توجه به این که در بعضی از موارد به لحاظ شرایط زراعی و اقلیمی فرصت و امکان اندکی برای آماده کردن زمین برای کشت پاییزه کلزا موجود است لذا موضوع کشت کلزا بدون خاکورزی و یا با حداقل خاکورزی و مقایسه آن با روش آماده کردن سنتی زمین مورد توجه قرار گرفته است.
باافزایش توجه کارشناسان محیط زیست و کشاورزی به محافظت از خاک، گرایش به روش آماده کردن زمین برای کاشت گیاهان زراعی با حداقل عملیات زراعی افزایش یافته است.
دراین گذر، کشت گیاهان زراعی برحسب شرایط زمین مورد کشت، وضعیت آب و هوایی، نوع زراعت قبلی و ماشین آلات به کشت بدون خاکورزی یا بودن عملیات زراعی و یا به کشت با حداقل خاکورزی شهرت یافته است.
از جمله علل افزایش گرایش به کشت با حداقل خاکورزی می توان به کاهش هزینه آماده کردن زمین که از طریق صرفه جویی در هزینه کاربرد ماشین آلات عاید می شود،کاهش کوبیده شدن خاک زراعی بر اثر تردد ماشین آلات سنگین کشاورزی، تسریع در عملیات کشت و جلوگیری از فرسایش خاک اشاره نمود. استفاده از روش کشت با حداقل خاکورزی معایبی نیز دارد که عدم سبز یکنواخت بذرها، عدم استقرار مطلوب بوته ها در شرایط زراعی خاص از آن جمله اند.
اهمیت انتخاب تاریخ کشت مناسب و انجام کشت بموقع کلزای پاییزه به کرات از سوی کارشناسان این زراعت تاکید شده است. با این حال استقرار بوته های