ترانسفورماتورها به عنوان یکی از اجزاء بسیار مهم شبکههای قدرت مطرح میباشند. مراقبت مناسب از آنها در طول بهرهبرداری مزایای اقتصادی و فنی زیادی داشته و باعث افزایش قابلیت اطمینان شبکههای انتقال و توزیع انرژی برق میگردد. امروزه موضوع "مانیتورینگ ترانسفورماتور" به موضوعی بسیار مهم و وسیع در گرایش قدرت رشته مهندسی برق تبدیل شده و لازم است که مورد توجه قرار گیرد. به همین دلیل نیز کارهای تحقیقاتی بسیار زیادی به این زمینه اختصاص یافته است.
با توجه به اهمیت بسیار بالای ترانسفورماتورهای قدرت در شبکههای انتقال انرژی، این دستگاه گرانقیمت از جهات مختلف مورد توجه محققین بوده و هست. زمینههای تحقیقاتی بسیار متعددی در خصوص ترانسفورماتورهای قدرت وجود دارد که به دلیل نقش خیلی مؤثر آنها در امر انتقال انرژی میباشد.
این نوشتار عهده دار معرفی ادوات جدید سیستم های مدرن انتقال انرژی میباشد که تحول زیادی را در بهرهبرداری و کنترل سیستمهای قدرت ایجاد خواهد کرد.
با رشد روز افزون مصرف،سیستمهای انتقال انرژی با بحران محدودیت انتقال توان مواجه هستند.این محدودیتها عملاً بخاطر حفظ پایداری و تامین سطح مجاز ولتاژ بوجود میآیند.بنابراین ظرفیت بهرهبرداری عملی خطوط انتقال بسیار کمتر از ظرفیت واقعی خطوط که همان حد حرارتی آنهاست ، میباشد.این امر موجب عدم بهره برداری بهینه از سیستمهای انتقال انرژی خواهد شد.یکی از راههای افزایش ظرفیت انتقال توان،احداث خطوط جدید است که این امر هم چندان ساده نیست ومشکلات فراوانی را به همراه دارد.
با پیشرفت صنعت نیمه هادیها و استفاده آنها در سیستم قدرت،مفهوم سیستم های انتقال انرژی انعطافپذیر(FACTS) مطرح شد که بدون احداث خطوط جدید بتوان از ظرفیت واقعی سیستم انتقال استفاده کرد.
پیشرفت اخیر صنعت الکترونیک در طراحی کلیدهای نیمه هادی با قابلیت خاموش شدن و استفاده از آن در مبدل های منبع ولتاژ در سطح توان و ولتاژ سیستم قدرت علاوه بر معرفی ادوات جدیدتر،تحولی در مفهوم FACTS بوجود آورد و سیستمهای انتقال انرژی را بسیار کارآمدتر و موثرتر خواهد کرد .
برای درک بهتر و شناساندن مشخصات برجسته این ادوات درقدم اول لازم است مشکلات موجود سیستم های انتقال انرژی شناسائی شوند.آنگاه راه حل های کلاسیک برای رفع آنها بیان می شوند.مبدلهای منبع ولتاژ،که ساختار کلیه ادوات جدید FACTS بر آن استوار است در بخش بعدی مورد بحث قرار
می گردد و در خاتمه نسل جدید ادوات FACTS معرفی می شوند .