لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 17
مقدمه
موتورها مصرفکنندههای عمده برق در اغلب کارخانهها هستند. وظیفه یک موتورالکتریکی تبدیل انرژی الکتریسیته به انرژی مکانیکی است. در یک موتور سهفاز AC جریان از سیمپیچهای موتور عبور کرده و باعث ایجاد میدان مغناطیسی دواری میشود که این میدان مغناطیسی محور موتور را میچرخاند. موتورها بهگونهای طراحی شدهاند که این وظیفه را بهخوبی انجام دهند. مهمترین و ابتداییترین گزینه صرفهجویی در موتورها مربوطبه انتخاب آنها و استفاده از آنها میباشد.
1- هرزگردی موتورها
بیشترین صرفهجویی مستقیم برق را میتوان با خاموش کردن موتورهای بیبار و درنتیجه حذف تلفات بیباری بهدست آورد. روش ساده آن درعمل نظارت دایم یا کنترل اتوماتیک است. اغلب به مصرف برق در بیباری اهمیت چندانی داده نمیشود درحالیکه غالباً جریان در بیباری حدود جریان در بار کامل است.
مثالی از این نوع تلفات را میتوان در واحدهای بافندگی یافت، جاییکه ماشینهای دوزندگی معمولاً برای دورههای کوتاهی کار میکنند. اگرچه موتورهای این ماشینها نسبتاً کوچک هستند (1.3 اسب بخار) ولی چون تعداد آنها زیاد است (معمولاً تعداد آنها در یک کارخانه به صدها عدد میرسد) اندازه این تلفات قابلملاحظه است. اگر فرض کنیم 200 موتور 1.3 اسببخار در 90درصد زمان هرزگرد بوده و باری معادل 80درصد بار کامل بکشند، هزینه کار بیهوده موتورها با درنظر گرفتن 120ریال بهای واحد انرژی الکتریکی ، بهشکل زیر محاسبه میشود:
هزینه بیباری = 200موتور×3/1 اسببخار × 80% بار × 6000ساعت در سال × 90% بیباری ×120ریال= 25میلیون ریال
با اتصال یک سوئیچ به پدال چرخها میتوان آنها را بهطور اتوماتیک خاموش کرد.
2- کاهش بازده در کمباری
وقتی از موتوری استفاده شود که مشخصات نامی بالاتر از مقدار مورد نیاز را داشته باشد، موتور در بارکامل کار نمیکند و در اینحالت بازده موتور کاهش مییابد.
استفاده از موتورهای بزرگتر از اندازه موردنیاز معمولاً به دلایل زیر است :
- ممکن است پرسنل مقدار بار واقعی را ندانند و بنابه احتیاط موتوری بزرگتر از اندازه موردنیاز انتخاب شود
- طراح یا سازنده برای اطمینان از اینکه موتور توان کافی را داشته باشد، موتوری بسیار بزرگتر از اندازه واقعی موردنیاز پیشنهاد کند و بار حداکثر درعمل بهندرت اتفاق افتد. بهعلاوه اغلب موتورها میتوانند برای دورههای کوتاه در باری بیشتر از بار کامل نامی کار کنند. (درصورت تعدد این وسایل اهمیت مسئله بیشتر میشود)
- وقتی موتور با مشخصات نامی موردنظر در دسترس نیست یک موتور بزرگتر نصب میشود و حتی وقتی موتوری با اندازه نامی موردنظر پیدا میشود جایگزین نشده و موتور بزرگ همچنان به کار خود ادامه میدهد.
- بهخاطر افزایش غیرمنتظره در بار که ممکن است هیچگاه هم رخ ندهد یک موتور بزرگتر انتخاب میشود.
- نیازهای فرآیند تولیدی کاهش یافته است
در برخی بارها گشتاور راهانداز بسیار بیشتر از گشتاور دورنامی است و باعث میشود موتور بزرگتر بهکار گرفته شوند.
باید مطمئن شد هیچ کدام از این موارد موجب استفاده از موتورهایی بزرگتر از اندازه و درنتیجه کاهش بازده نشده باشند.
جایگزینی موتورهای کمبار با موتورهای کوچکتر باعث میشود که موتور کوچکتر با بار کامل دارای بازده بیشتری باشد. این جایگزینی معمولاً برای موتورهای بزرگتر وقتی در 3/1 تا نصف ظرفیتشان (بسته به اندازهشان) کار میکنند اقتصادی است.
برای تشخیص موتورهای بزرگتر از ظرفیت مورد نیاز به اندازهگیری الکتریکی احتیاج است. واتمتر مناسبترین وسیلهاست.
روش دیگر، اندازهگیری سرعت واقعی و مقایسه آن با سرعت نامی است. بار جزئی بهعنوان درصدی از بار کامل نامی را میتوان از تقسیم شیب(سرعت) عملیات بر شیب بار کامل بهدست آورد. رابطه بین بار و شیب تقریباً خطی است. معمولاً در این موارد میتوان برای جلوگیری از سرمایهگذاری جدید اینگونه موتورها را با دیگر موتورهای موجود در کارخانه جایگزین نمود که تنها هزینه آن اتصالات و صفحههای تنظیمکننده هستند. اگر این تغییرات را بتوان همزمان با تعمیرات برنامهریزیشده در کارخانه انجام داد بازهم هزینهها کاهش مییابد.
3- موتورهای پربازده
بازگشت سرمایه قیمت اضافی پرداختی جهت خرید موتورهای پربازده، معمولاً کمتراز دو سال کارکرد موتور بهازای 4000 ساعت کارکرد سالانه و در 75درصد بار میباشد. (بازگشت سرمایه نسبت به موتورهای قدیمی و غیر استاندارد به کمتر از شش ماه نیز میرسد) درمواردی که بار موتور سبک یا ساعت کارکرد آن کم است یا بارهای تناوبی استثنائاتی وجود دارد. بیشترین صرفهجویی در رنج موتورهای 1 تا 20 اسببخار بهدست میآید. در توان بیشتر از 20 اسببخار افزایش بازده کاهش مییابد و موتورهای موجود بیش از 200 اسببخار تقریباً دارای بازده کافی هستند.
سازندگان معمولاً موتورهای با طراحی استاندارد و قیمت تمامشده کمتر را عرضه میکنند. بهخاطر رقابت شدید این نوع موتورها بازده کمی دارند. آنها ضریب قدرت پایینتری دارند، قابل تعمیر
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 27
عیب یابی موتور های الکتریکی
تشخیص عیب و رفع آن در ماشینهای الکتریکی اهمیت خاصی دارد . به همین دلیل این مبحث درکتاب حاضر در یک فصل جداگانه آمده است . تشخیص عیب در اولین مرحله کار تعمیراتی است و رفع آن در مرحله بعدی قرار دارد .
یافتن عیب موتورها را می توان به تشخیص نوع بیماری یک فرد توسط پزشک تشبیه کرد تا بیماری را به درستی تشخیص ندهد نمی تواند برای بهبود بیمار قدمی بردارد و تمام نسخه هایی که می نویسد ، تاثیری در بهبود وضع بیمار نخواهد داشت .
به همین ترتیب اگر عیب اصلی ماشین شناخته نشود یا ماشین را نمی توان تعمیر کرد و یا اگر بدلیل وجود آن عیب ، عیب دیگری پیدا شود و ما آن عیب دومی را بر طرف کنیم موتور مجدداً معیوب می شود و به همان حالت اول در می آید ؛ مثلاً اگر محور وتور لنگی داشته باشد ، بلبرینگ ها و بوش ها را خراب خواهد کرد . در این جا اگر ، رفع عیب اصلی یعنی کجی محور موتور – فقط به تعویض بلبرینگ ها یا بوش بپردازیم ، چون محور موتور هم چنان کج است و دوباره بعد از مدتی ، رتور بوش ها و بلبرینگ ها را خراب خواهد کرد .
کسب مهارت در عیب یابی بیشتر در اثر تجربه عملی به دست می آید نه با خواندن کتاب و جزوه اما به هر حال ، آگاهی از برخی نکات کلی و عمومی در این زمینه برای کسانی که تازه می خواهند این کار را شروع کنند ، بسیار مفید است .
البته به دلیل محدود بودن حجم کتاب و زمان آموزش در این جا فقط به ذکر مطالب کلی و آن هم به اختصار اکتفا شده است . لذا کسانی که مایل به یادگیری مطالب بیشتری در این زمینه هستند ، می توانند به منابع موجود مراجعه کنند .
برای تشخیص عیب ، روش های مختلفی وجود دارد . بعضی عیب ها را فقط با مشاهده عینی می توان تشخیص داد . تعداد دیگری از روی تغییر خصوصیات الکتریکی و تعدادی را با صدای مخصوصی که در هنگام کار تولید می کنند .
بنابرای ن نظریه عیب یابی از راههای مختلف صورت می گیرد که ما در این در بخش عیب های مکانیکی از روش مشاهده و آزمایش با دست و در بخش عیب های الکتریکی از روش تغییر خصوصیات الکتریکی برای عیب یابی ماشین ها استفاده خواهیم کرد .
به طور کلی هر وسیله الکتریکی ممکن است دو نوع عیب عمده پیدا کند : الف – عیب در قطعات مکانیکی (عیب های مکانیکی) ب- عیب در مسیر جریان (عیب های الکتریکی) .
تشخیص عیب های مکانیکی و رفع آنها
عیب های مکانیکی ناشی از خرابی قطعات متحرک و غیر متحرک است . این قطعات را که به دلایل مختلفی ممکن است خراب شوند ، باید تعمیر یا تعویض کرد .
در اینجا به برخی از خرابی ها و دلایل عمده آنها اشاره می کنیم .
شکستگی بدنه و درپوش ها (قالپاق ها) :
شکستگی بده یا در پوش ها معمولاً در اثر ضربه های ناگهانی ناشی از برخورد جسمی به ماشین یا فشار بیش از حد وسیله ای بر روی بدنه یا قالپاق های آن و عواملی نظیر اینها به وجود می آید . معمولاً حجم قطعه شکسته شده کمی افزایش می یابد و شکستگی قطعه ای مانند قالپاق در بعضی مواقع باعث به هم خوردن تعادل ماشین می شود و تعدادی از قطعات متحرک و بعضی قطعات غیر متحرک آن ، جابه جا می شوند .
برای تشخیص این عیب باید همه قسمت های بدنه و درپوش ها را دقیقاً وارسی کرد در صورت مشاهده ترک یا شکستگی در بدنه ، باید آن را در صورت امکان جوش دهیم و در صورت مشاهده شکستگی در قالپاق ها باید آنها را عوض کنیم . بنابراین ، در هر موتور معیوب باید ابتدا بدنه و در پوش ها را کاملاً بازدید کرد و در صورت سالم بودن آنها به سراغ قطعه های دیگر رفت .
خرابی بلبرینگ ها ، بوش ها و یاتاقان ها :
این قطعات در موتور دو وظیفه مهم دارند : اول ، تکیه گاه هستند و فشار وارد شده را تحمل می کنند ؛ دوم اصطکاک میان قطعات ثابت و متحرک را کاهش می دهند .
به همین دلیل ، بازرسی منظم و روغن کاری و سرویس مرتب آنها نقش مهمی در کارکرد مناسب موتور دارد و امری ضروری است . تناوب روغن کاری و گریس کاری به عوامل مختلفی از جمله زمان کارکرد موثر ، شرایط آب و هوا و نظیر این ها بستگی دارد . معمولاً کارخانه های سازنده ، دستورالعمل مربوط به فواصل منظم روغن کاری ، نوع روغن گریس کاری و نوع گریس و شرایطی که موتور برای کار کردن در آن ساخته شده است را در کاتالوگ دستگاه ذکر می کنند . باید تا حد ممکن این دستورالعمل ها را به طور دقیق اجرا کرد .
در صورت خرابی وسایل یاد شده ، معمولاً موتور به سختی حرکت می کند یا هنگام کار ، لرزشی غیر عادی دارد و ممکن است صدایی غیر عادی ایجاد کند .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
عیب یابی موتور های الکتریکی
تشخیص عیب و رفع آن در ماشینهای الکتریکی اهمیت خاصی دارد . به همین دلیل این مبحث درکتاب حاضر در یک فصل جداگانه آمده است . تشخیص عیب در اولین مرحله کار تعمیراتی است و رفع آن در مرحله بعدی قرار دارد .
یافتن عیب موتورها را می توان به تشخیص نوع بیماری یک فرد توسط پزشک تشبیه کرد تا بیماری را به درستی تشخیص ندهد نمی تواند برای بهبود بیمار قدمی بردارد و تمام نسخه هایی که می نویسد ، تاثیری در بهبود وضع بیمار نخواهد داشت .
به همین ترتیب اگر عیب اصلی ماشین شناخته نشود یا ماشین را نمی توان تعمیر کرد و یا اگر بدلیل وجود آن عیب ، عیب دیگری پیدا شود و ما آن عیب دومی را بر طرف کنیم موتور مجدداً معیوب می شود و به همان حالت اول در می آید ؛ مثلاً اگر محور وتور لنگی داشته باشد ، بلبرینگ ها و بوش ها را خراب خواهد کرد . در این جا اگر ، رفع عیب اصلی یعنی کجی محور موتور – فقط به تعویض بلبرینگ ها یا بوش بپردازیم ، چون محور موتور هم چنان کج است و دوباره بعد از مدتی ، رتور بوش ها و بلبرینگ ها را خراب خواهد کرد .
کسب مهارت در عیب یابی بیشتر در اثر تجربه عملی به دست می آید نه با خواندن کتاب و جزوه اما به هر حال ، آگاهی از برخی نکات کلی و عمومی در این زمینه برای کسانی که تازه می خواهند این کار را شروع کنند ، بسیار مفید است .
البته به دلیل محدود بودن حجم کتاب و زمان آموزش در این جا فقط به ذکر مطالب کلی و آن هم به اختصار اکتفا شده است . لذا کسانی که مایل به یادگیری مطالب بیشتری در این زمینه هستند ، می توانند به منابع موجود مراجعه کنند .
برای تشخیص عیب ، روش های مختلفی وجود دارد . بعضی عیب ها را فقط با مشاهده عینی می توان تشخیص داد . تعداد دیگری از روی تغییر خصوصیات الکتریکی و تعدادی را با صدای مخصوصی که در هنگام کار تولید می کنند .
بنابرای ن نظریه عیب یابی از راههای مختلف صورت می گیرد که ما در این در بخش عیب های مکانیکی از روش مشاهده و آزمایش با دست و در بخش عیب های الکتریکی از روش تغییر خصوصیات الکتریکی برای عیب یابی ماشین ها استفاده خواهیم کرد .
به طور کلی هر وسیله الکتریکی ممکن است دو نوع عیب عمده پیدا کند : الف – عیب در قطعات مکانیکی (عیب های مکانیکی) ب- عیب در مسیر جریان (عیب های الکتریکی) .
تشخیص عیب های مکانیکی و رفع آنها
عیب های مکانیکی ناشی از خرابی قطعات متحرک و غیر متحرک است . این قطعات را که به دلایل مختلفی ممکن است خراب شوند ، باید تعمیر یا تعویض کرد .
در اینجا به برخی از خرابی ها و دلایل عمده آنها اشاره می کنیم .
شکستگی بدنه و درپوش ها (قالپاق ها) :
شکستگی بده یا در پوش ها معمولاً در اثر ضربه های ناگهانی ناشی از برخورد جسمی به ماشین یا فشار بیش از حد وسیله ای بر روی بدنه یا قالپاق های آن و عواملی نظیر اینها به وجود می آید . معمولاً حجم قطعه شکسته شده کمی افزایش می یابد و شکستگی قطعه ای مانند قالپاق در بعضی مواقع باعث به هم خوردن تعادل ماشین می شود و تعدادی از قطعات متحرک و بعضی قطعات غیر متحرک آن ، جابه جا می شوند .
برای تشخیص این عیب باید همه قسمت های بدنه و درپوش ها را دقیقاً وارسی کرد در صورت مشاهده ترک یا شکستگی در بدنه ، باید آن را در صورت امکان جوش دهیم و در صورت مشاهده شکستگی در قالپاق ها باید آنها را عوض کنیم . بنابراین ، در هر موتور معیوب باید ابتدا بدنه و در پوش ها را کاملاً بازدید کرد و در صورت سالم بودن آنها به سراغ قطعه های دیگر رفت .
خرابی بلبرینگ ها ، بوش ها و یاتاقان ها :
این قطعات در موتور دو وظیفه مهم دارند : اول ، تکیه گاه هستند و فشار وارد شده را تحمل می کنند ؛ دوم اصطکاک میان قطعات ثابت و متحرک را کاهش می دهند . به همین دلیل ، بازرسی منظم و روغن کاری و سرویس مرتب آنها نقش مهمی در کارکرد مناسب موتور دارد و امری ضروری است . تناوب روغن کاری و گریس کاری به عوامل مختلفی از جمله زمان کارکرد موثر ، شرایط آب و هوا و نظیر این ها بستگی دارد . معمولاً کارخانه های سازنده ، دستورالعمل مربوط به فواصل منظم روغن کاری ، نوع روغن گریس کاری و نوع گریس و شرایطی که موتور برای کار کردن در آن ساخته شده است را در کاتالوگ دستگاه ذکر می کنند . باید تا حد ممکن این دستورالعمل ها را به طور دقیق اجرا کرد .
در صورت خرابی وسایل یاد شده ، معمولاً موتور به سختی حرکت می کند یا هنگام کار ، لرزشی غیر عادی دارد و ممکن است صدایی غیر عادی ایجاد کند .
خرابی بلبرینگ ها ، بوش ها و یاتاقان ها به سه دلیل عمده زیر ممکن است اتفاق بیفتد :
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
دستگاهای الکتریکی:
باطری:
امروزه مشتریان علاقهمندند پاسخ پرسشهای متداول درباره کالاهای مصرفی خود رابدانند؛ تأمین این خواسته علاوه بر بالا بردن سطح آگاهیهای آنها به کاهش مشکلاتناشی از اشتباهات ناخواسته در مصرف کالاهای صنعتی منجر میشود. این مقاله به معرفیباتری به صورت اجمالی برای مشتریان باتریهای سرب ـ اسیدی به ویژه باتریهایخودرویی میپردازد
●باتریهای سرب ـاسیدی
باتری سرب ـ اسیدی (اکومولاتوریک دستگاه الکتروشیمیایی ثانویه (قابل شارژ) است که انرژی شیمیایی را ذخیره و سپسبه صورت الکتریکی روی بار آزاد میکند. وقتی یک باتری به یک مصرف کننده خارجی نظیرموتور برق متصل شود، انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل میشود و جریان مستقیماز مدار عبور میکند. با توجه به میزان باتریهای سرب ـ اسیدی تولیدی، باتریهایاستارتری حدود ۸۸ درصد از کل تولید را شامل میشوند که ۶۵ درصد باتری خودرو و ۲۳درصد باتریهای استارتری (موتورسیکلتی و غیره) است. ۸ درصد هم به موتورهای سیکلطولانی (صندلیهای چرخدار، دستگاههای گلف، لیفتراکها و غیره) و ۴ درصد بهباتریهای سیکل طولانی (برق رزرو، و برق اضطراری) اختصاص دارد. باتریهایخودرویی که در صنعت به باتریهایمعروف هستند، چهار وظیفه مهم را برعهدهدارند۱روشن کردن موتور ۲. عبورآهسته یا تثبیت ریتم تند جریانخروجی از سیستم شارژ خودرو ۳. تأمین انرژی اضافیبرای روشنایی، رادیوهای دوموجی، سیستمهای صوتی و دیگر دستگاههایی که ملحقات آنهابار اضافی به سیستم شارژ وسیله نقلیه است. بعضی مصارف بار اضافی به مجموعه زمانیحساب میشود که خودرو در جا کار کند و یا در مسافرتهای کوتاه و در وضعیتی نظیررانندگی در شب در شرایط بد جوی، بار سنگینی بر خودرو تحمیل شود.4 ـ تأمین یک منبعانرژی برای سیستم الکتریکی وسیله نقلیه زمانی که سیستم شارژ فعال نیستیک باتری خودرویی خوب با قیمت ۵۰ تا ۱۰۰ دلار در صورتی که به درستینگهداری شود، حداقل پنج سال یا بیشتر عمر خواهد کرد. براساس گزارش، در امریکایشمالی از ۶/۱۰۶ میلیون باتری فروخته شده در سال ۲۰۰۱ حدود ۸۰ درصد جایگزینباتریهای قبلی شده و ۲۰ درصد روی خودروهای صفر نصب شدهاندنیز گزارشداده که در سال ۲۰۰۳ تعداد ۵/۵۸ میلیون باتری در اروپای غربی به فروش رسیده است که۷۱درصد جایگزین و ۲۹ درصد برای اولین بار روی خودروهای صفر نصب شدهاند. درکنفرانس تکنولوژی صنایع روبرت دبلیو بیرد، شرکت جانسون کنترلزگزارش داد در سال ۲۰۰۴ حدود ۳۵۰ میلیون باتری استارتری ساخته خواهد شد. بر ایناساس، بزرگترین تولیدکننده جانسون کنترلز با ۳۱ درصد کل تولید است و پس از آناکساید با ۱۴ درصد، جی اس یواسا (در حال ترکیب تدریجیبا ۱۰ درصد، ماتسوشیتا با ۴ درصد، ایست پن با ۳ درصد، فیام با ۳ درصد و بقیهتولیدکنندگان با ۳۵ درصد قرار گرفتهاند. در بازارهای دیگر که توسطمطالعهشدهاند، در سال ۲۰۰۳ بازارهای جهانی تقریباً ۳۰ بیلیون دلار درآمد داشتهاند که ۳۰درصد به باتریهایخودرویی) و ۱۵.۳ درصد به باتریهای سرب ـ اسیدی (سیکلطولانی) صنعتی اختصاص داشته است. وظیفه باتریهای سیکل طولانی تأمین برق صندلیهایچرخدار، قایق موتوریهای ماهیگیری، دستگاههای گلف، قایقها، لیفتراکهای چنگکی،منبع ذخیره الکتریکی مداومو دیگر دستگاههای مخصوص تجهیزات دریایی و وسایلنقلیه تفریحیو نیز کاربردهای ساکن و تجاری است. یک باتری سیکل طولانی مطلوببا کیفیت با قیمتی بین ۵۰ تا ۳۰۰ دلار، در صورتی که به خوبی نگهداری و استفاده شود،حداقل ۲۰۰ سیکل شارژ ـ دشارژ طولانی ایجاد میکند. شرکتهای اکساید و انرسیس دوتولیدکننده بزرگ باتریهای سیکل طولانی جهان هستند●یک باتری چگونهساخته میشود؟
یک باتری سرب ـ اسیدی از ۶خانهساخته شده است که هر خانه ولتاژی حدود ۱۱/۲ تولید میکند. این خانههابه صورت موازی از ترمینال مثبت اولین سل به ترمینال منفی دومین سل و به همین ترتیبتا آخرین سل با هم ارتباط دارند. در هر سل المنتی وجود دارد که حاوی صفحات مثبتیاست که به صورت سری به هم متصل شدهاند و نیز صفحات منفی که به صورت سری با همارتباط دارند. این دسته صفحات با صفحات عایق الکتریکی که سپراتورها یا پاکتهایساخته شده از مواد متخلخل هستند، از هم جدا شدهاند که در واقع بین صفحات مثبتمعمولاَ نارنجی روشن) و صفحات منفی (معمولاً خاکستری مایل به
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
حفاظت سیستم های الکتریکی
● رله های جریانی :
رله های جریانی به منظور حفاظت شبکه های الکتریکی در مقابل عیوب ناشی از خطاهای جریان بکار میروند .
▪ عمده عیوبی که توسط رله های جریانی تشخیص داده می شوند عبارت است از :
ـ þاتصال کوتاه در شبکه
ـ þاضافه جریان
ـ þاضافه بار
ـ þجریان نشتی (ارت فالت)
ـ þعدم تقارن جریان سه فاز
ـ دþکاهش بار ( در مورد موتورها)
ـ þافزایش مدت زمان راه اندازی (در مورد موتورها)
ـ þقفل بودن روتور (در مورد موتورها)
● حفاظت اتصال کوتاه و اضافه جریان و اتصالی زمین :
اولین و یکی از مهمترین حفاظت هایی که در یک سیستم وجود دارد حفاظت اتصال کوتاه و اضافه جریان و نشتی زمین می باشد . این حفاظت ها با حفاظت اضافه بار تفاوت آشکاری دارد چون حفاظت اضافه بار بر اساس ظرفیت حرارتی واحد می باشند . در این نوع حفاظت جریان سه فاز توسط سه عدد ترانسفورمر جریان حس می گردند و به رله انتقال می یابند و بر اساس آن حفاظت صورت می گیرد . در مورد حفاظت فوق منحنی قطع رله از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا حفاظت صحیح بر اساس آن صورت میگیرد .
▪ این رله ها می توانند دارای دو گروه منحنی قطع باشند :
ـ þ نوع زمان ثابت که پارامتر جریان و زمان به هم وابستگی ندارند و به صورت جداگانه تنظیم می گردند و رله بر اساس جریان تنظیمی در زمان تنظیم شده فرمان قطع را صادر می کنند .
ـ þ نوع زمان کاهشی که در این حالت زمان قطع رله با یک منحنی به جریان عبوری از رله مرتبط می باشد . به این صورت که هر چه جریان عبوری از رله بیشتر گردد زمان قطع رله کمتر خواهد بود .
▪ بسته به عملکرد و نوع استفاده از رله منحنی های استانداردی برای این رله ها تعریف می گردد که بشرح زیر است :
ـStandard Inverse Curve (SIT)
ـ Very Inverse Curve (VIT)
ـ Extremely Inverse Curve (EIT)
ـ Ultra Inverse Curve (UIT)
حفاظت سیستم های الکتریکی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و امروزه کمپانی های متعددی در حال طراحی و ساخت رله های حفاظتی می باشند . برخی از کمپانی های معتبر که در این زمینه مشغول به فعالیت می باشند را معرفی می کنیم.
Siemens , Alstom , ABB , GE Power , Schneider , CEE , Reyroll
▪ به طور کلی رله های حفاظتی باید دارای مشخصات زیر باشند :
ـ þسرعت عملکرد :
این پارامتر در رله های حفاظتی بسیار حائز اهمیت است چون رله های حفاظتی هنگام خطا موظفند با سرعت هرچه تمامتر بخش های معیوب را از قسمت های سالم جدا نمایند .
ـ þحساسیت :
این پارامتر به حداقل جریانی که سبب قطع رله می گردد بر میگردد .
ـ þتشخیص و انتخاب در شرایط خطا :
این پارامتر نیز بسیار مهم است زیرا در شبکه هایی که دارای چند باس بار و رله حفاظتی هستند هنگام وقوع خطا می باید قسمت معیوب به درستی تشخیص داده شده و از شبکه جدا گردد و قسمتهای سالم به کار خود ادامه دهد.
ـ þپایداری :
این پارامتر به این باز میگردد که یک رله حفاظتی به تمامی خطاهایی که در محدوده حفاظتی خود به درستی عکس العمل نشان دهد و در مقابل خطاهای این محدوده عکس العملی نشان ندهد .
▪ دسته بندی رله های حفاظتی بر اساس پارامترهای اندازه گیری :
الف) رله های جریانی :